«Τον εαυτό μου μάχομαι»

• Εκτενής συνέντευξη του Τζέιμς Ελροϊ στο αμερικανικό περιοδικό The Paris Review

«Στην Ευρώπη είμαι θεός - ο σύγχρονος Αμερικανός συγγραφέας που κυριαρχεί. Και δεν λέω μ... κίες. Η Αμερική είναι η πολιτιστική κορυφή του κόσμου και τα δικά μου βιβλία στην Ευρώπη τα βλέπουν ως μια ρεαλιστική κριτική της Αμερικής - τουλάχιστον εκείνοι οι Ευρωπαίοι που λατρεύουν και ταυτόχρονα απεχθάνονται την Αμερική, αυτοί που θα ΗΘΕΛΑΝ να είναι Αμερικανοί και αναρωτιούνται γιατί ΔΕΝ είναι αυτοί στην κορυφή της παγκόσμιας κουλτούρας. Πουλάω περισσότερα βιβλία στη Γαλλία παρά στην Αμερική». «Μιλήσατε για το ένστικτο του ανταγωνισμού που σας διακατέχει. Ποιον πιστεύετε ότι ανταγωνίζεστε;» «Κανέναν. Μάχομαι με τον εαυτό μου μόνο. Εχω ένα καθήκον στον Θεό και στον κόσμο που αγαπάει τα βιβλία μου και αυτό γίνεται όλο και καλύτερο. Σε αυτή τη φάση του παιχνιδιού, είμαι τελείως αυτο-αναφορικός». «Η υστεροφημία σάς απασχολεί;» «Με απασχολεί. Δεν θέλω να πεθάνω. Και δεν πρόκειται».

• The Paris Review

Με αυτά τα λόγια κλείνει η εκτενής συνέντευξη του Τζέιμς Ελροϊ στο τελευταίο τεύχος (Φθινόπωρο 2009) του ιστορικού λογοτεχνικού περιοδικού The Paris Review. Η συνέντευξη δημοσιεύεται σε μια «κλασική» στήλη ενός εντύπου που ιδρύθηκε το 1954 από μια θρυλική φυσιογνωμία των αμερικανικών γραμμάτων, τον Τζορτζ Πλίμπτον, τον Ουίλιαμ Στάιρον κ. ά. Η στήλη τιτλοφορείται «The Art of Fiction» (Η τέχνη της μυθοπλασίας), μετράει ήδη 201 συνεντεύξεις, έχει συμπεριλάβει κορυφαίους Αμερικανούς και Ευρωπαίους συγγραφείς, μερικές μάλιστα έχουν εκδοθεί και σε βιβλίο.

Τη συνέντευξη πήρε ο συντάκτης του περιοδικού και μυθιστοριογράφος Ναθάνιελ Ριτς, περιλαμβάνει παλαιότερες και πρόσφατες φωτογραφίες του Ελροϊ, καθώς και φωτογραφίες από χειρόγραφα των μυθιστορημάτων του. Οπως σημειώνει ο Ριτς, η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε στο διάστημα μιας εβδομάδας την άνοιξη του 2008 στο διαμέρισμα του συγγραφέα, στο Λος Αντζελες, το οποίο βρίσκεται σε ένα κτίριο της δεκαετίας του ’30, τυπικό art deco, στο οποίο, όπως μας πληροφορεί ο Ριτς, έζησαν κάποτε η Μέι Ουέστ και η Αβα Γκάρντνερ. Το διαμέρισμά του κοσμούν αφίσες των κινηματογραφικών μεταφορών των βιβλίων του «Λος Αντζελες Εμπιστευτικό» και «Η Μαύρη ντάλια», ενώ τα ράφια είναι γεμάτα βιβλία - τα δικά του βιβλία.

• Τετραπλός εσπρέσο

Στον πρόλογό του, ο Ριτς γράφει ότι ο Ελροϊ είναι μια «επιβλητική παρουσία», συχνά σκάει στα γέλια και βρίζει εύκολα, ενώ του αρέσει να μιλάει με την αργκό των ηρώων του: μπάτσων και κακοποιών από το L. A. των ’50s. «Μιλήσαμε κάμποσες ώρες κάθε απόγευμα», με τον Ελροϊ να πίνει τετραπλό εσπρέσο με πάγο. Οταν έβγαιναν στην πόλη για βόλτα, ο Ελροϊ έδειχνε στον Ριτς τα σπίτια όπου έμεναν τα πιο όμορφα κορίτσια του σχολείου του - τα σπίτια στα οποία έμπαινε κάποτε σαν δραπέτης για να κλέψει τα εσώρουχά τους. Αυτή την εποχή, γράφει ο Ριτς, ο Ελροϊ δουλεύει πάνω σε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο όπου συνδέει την ακόρεστη δίψα του για τον ποδόγυρο με τον ανεξιχνίαστο φόνο της μητέρας του το 1958. «Είμαι ο μεγαλύτερος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, έτσι δεν είναι; Υπάρχει κανένας καλύτερος από μένα;» Ρωτάει κάποια στιγμή τον συντάκτη του The Paris Review.

Ο Ελροϊ μιλάει για όλα, για την περίοδο που ζούσε σαν άστεγος και έπαιρνε ναρκωτικά, για τη εγγραφή του στο Αμερικανικό Ναζιστικό Κόμμα («Ημουν προβοκάτορας»), δηλώνει συντηρητικός και πιστός χριστιανός, ενώ αφιερώνει πολύ χώρο και στο προσωπικό του συγγραφικό εργαστήρι. «Οι κύριες εμμονές μου έχουν πλέον περάσει σε δεύτερη μοίρα, με μια μεγάλη εξαίρεση», λέει. «Τις γυναίκες;» ρωτάει ο Ριτς. «Φυσικά».

Στα ελληνικά, τα βιβλία του Τζέιμς Ελροϊ κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Αγρα, Καστανιώτη και Μεταίχμιο. Πιο πρόσφατο είναι ο «Νυχτερινός ταξιδιώτης» (Αγρα, σελ. 354, 2009), που κυκλοφορεί σε μετάφραση του Ανδρέα Αποστολίδη.

• Του Ηλια Μαγκλινη, Η Καθημερινή, 18/10/2009