Ποιος είναι ο Εμμανουήλ Κριαράς

Γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου του 1906 στον Πειραιά από οικογένεια κρητικής καταγωγής, ενώ τα πρώτα παιδικά του χρόνια έζησε στη Μήλο. Το 1914 με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε στα Χανιά της Κρήτης, όπου και τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές. Το 1924 ξεκίνησε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1929. Από το 1930 έως το 1950 εργάστηκε στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών, αρχικά ως συνεργάτης, από το 1939 ως διευθυντής. Παράλληλα με την εργασία του στο Μεσαιωνικό Αρχείο συνέχισε σε μεταπτυχιακό επίπεδο τις σπουδές του· το 1930 στο Μόναχο, το 1939 και το διάστημα 1945-1948 στο Παρίσι. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1938 από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τη διατριβή Μελετήματα περί τας πηγάς του Ερωτοκρίτου. Εκλέχτηκε στη θέση του τακτικού καθηγητή της μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1950. Δίδαξε κυρίως μεσαιωνική φιλολογία, εκτάκτως μεσαιωνική ελληνική ιστορία και νεοελληνική φιλολογία, μέχρι το 1968, όταν απολύθηκε ύστερα από απόφαση του χουντικού καθεστώτος. Το Σεπτέμβριο 2009 ο Εμμανουήλ Κριαράς μπήκε στην τελευταία ("τιμητική") θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠαΣοΚ για τις βουλευτικές εκλογές της 4.10.2009.

Η συγγραφική δραστηριότητα του Εμμανουήλ Κριαρά καλύπτει ευρύ πεδίο της φιλολογικής επιστήμης. Ένας από τους σημαντικότερους ερευνητικούς του καρπούς υπήρξε το Λεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας 1100-1669. Υπό την άμεση καθοδήγηση και εποπτεία του καθηγητή Κριαρά εκδόθηκαν συνολικά 14 τόμοι. Το 1997, για προσωπικούς λόγους, ο Ε. Κριαράς εγκατέλειψε το μεσαιωνικό λεξικό του, παραδίδοντας το σχετικό λεξικογραφικό του αρχείο στο Κέντρο ελληνικής γλώσσας (Θεσσαλονίκη). Το Κέντρο συνεχίζει την επεξεργασία του αρχείου και έχει εκδώσει τον 15ο και 16ο τόμο του Λεξικού, καθώς και δίτομη επιτομή των 14 τόμων. Στο λεξικογραφικό χώρο ανήκει και η σύνταξη από τον Ε. Κριαρά του Λεξικού της σύγχρονης ελληνικής δημοτικής γλώσσας το 1995.

Με αυτοτελείς τόμους και με μικρότερης έκτασης μελετήματα ο Εμμανουήλ Κριαράς όχι μόνο προσέγγισε ζητήματα μεσαιωνικής και νεοελληνικής φιλολογίας, συγκριτικής γραμματολογίας και λεξικογραφίας, αλλά προώθησε την έρευνα σχετικά με τη δημοτική γλώσσα και το δημοτικιστικό κίνημα. Μελετητής του Ψυχάρη και της δημοτικιστικής ιδεολογίας και πράξης, ασχολήθηκε εκτενώς με ποικίλες εκφάνσεις του γλωσσικού ζητήματος στην Ελλάδα.

ΤΟ ΒΗΜΑ, Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2009 [ 11:42 ]