Βασίλης Καραγιάννης: «Τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες…»

https://www.timesnews.gr

Άγρυπνος ληξίαρχος της πόλης του και της βόρειας Ελλάδας, ο Βασίλης Καραγιάννης, έχει κουρνιάσει στην Κοζάνη του και ψηλαφίζει μονάχα, καταγράφει εικόνες, συναισθήματα, όπως πλάθονται ψαχουλευτά και γράφει!! Το αρητόρευτο βελούδο του λόγου του, η δροσιά και ο εσωτερικός πλούτος της γραφής του λάμπουν στις σελίδες του περιοδικού του, της «Παρέμβασης», και των βιβλίων του. Οι λέξεις και οι προτάσεις του Καραγιάννη είναι σαν καρποί σε ασημένιο δίσκο. Είναι ένας εξαιρετικός πεζογράφος. Εδώ μας δίνεται η ευκαιρία να παρατηρήσουμε ότι ο Καραγιάννης είναι μεν στενά προσηλωμένος στο λογοτεχνικό χώρο, αλλά τα βλέπει όλα  και τα αξιολογεί μέσα από ένα αποκλειστικά αισθητικό πρίσμα.

Ασφαλώς και τον ενδιαφέρει το θέαμα της ζωής, το ανθρώπινο υλικό, η κοινωνικά καυτή πρώτη ύλη και, εντέλει, το δραματικό ή το επικό περιεχόμενο της εποχής που βιώνουμε. Απολαύστε τις απαντήσεις του:

• Τι νοσταλγείτε περισσότερο;

«Το χρώμα της νοσταλγίας» μου, (εκδ. Γαβριηλίδη, διηγήματα, 2008) τον καιρό του δηλαδή όταν γραφόταν, όσους βοήθησαν σ’ αυτό για να υπάρξει, τα φανερά ή αφανή πρόσωπα που περνούν κάτω από τις γραμμές, να εκδοθεί ν’ αγαπήσει και ν’ αγαπηθεί.

• Σας αρέσoυν τα ταξίδια;

Φυσικά τα 3ήμερα και τα 5νθήμερα βαριά, αλλά περισσότερο οι επιστροφές τους μ’ αρέσουν.

• Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι; 

Αυτό που στιχούργησεν ο κ. Παρασκευάς Καρασούλας το ένδυσε με μουσική ο Γιώργος Ανδρέου και απέδοσεν πρώτα, αλλά καθ’- οριστικά ο γλυκύς μου άγνωστός Παντελής Θεοχαρίδης. Το πρωτάκουσα από μια αρχαία κασέτα η οποία για να υπάρξει δύο πόλεις της Στερεάς Ελλάδος συνέβαλλαν προς τούτο ήγουν η Χαλκίδα και η Λιβαδειά (αυτήν που δεν την επισκέφτηκα ποτέ).

• Ποιο μέρος αγαπάτε ιδιαίτερα; 

Αυτό που δεν πήγα αλλά το διάβασα στο βιβλίο «Γλαυκοί δρόμοι Βόρειες θάλασσες» του Κώστα Ουράνη, η Β.Ευρώπη με ομίχλη ή και χωρίς, αρκεί να είναι συννεφιασμένη. Μεταξύ τους κι ο φάρος της Γκάντβιλ.

• Ποια θεωρείτε ως την πιο υπερτιμημένη αρετή;

Τη φιλοτιμία που στην συνάντηση στο σταυροδρόμι με την αφιλοτιμία ξεπερνά με την έπαρσή της τα όρια της ανοχής και της αντοχής μας.

• Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι τα μεγαλύτερα πρoβλήματα της ελληνικής κoινωνίας; 

Μετριοκρατία, ασημαντοκρατία, ασημαντοαναρχία,ασμαντοσυντεχνία, ασημαντοκομματαρχία.

• Σας ενδιαφέρει η πoλιτική; 

Με ενδιέφερε κάποτε ζεστά. Όμως τα πρόσωπα που μου την ενσάρκωναν πέρασαν οριστικά στο επέκεινα, οπότε με ενδιαφέρει τώρα εντελώς χλιαρά, παρότι τις συνέπειες υφίσταμαι άγρια.

• Τι γνώμη έχετε για τους πολιτικούς; 

Όσους αγωνίζονται μόνον για το ψωμί τους τούς δέχομαι με κάποια συγκατάβαση. Εκείνους που προχωρούν στο τυρί και οδηγούνται σε διάφορες φάκες «πτύωσιέλωμακρώ» (Φωτάκος)

• Αγαπάτε το θέατρο; 

Όχι, αλλά αν μου προκύψει δεν τ’ αρνούμαι. Το διαβάζω με μεγαλύτερη ευχαρίστηση.

• Ποια είναι η θέση της τέχνης (θέατρο, μουσική, ζωγραφική, κ.λπ. στην εποχή μας; 

Στον τοίχο, στο κάθισμα στην αίθουσα, στη θέση στο σπίτι ή το γραφείο κι εσύ έναντί της να αφαιρείσαι, να διαιρείσαι και να πολλαπλασιάζεσαι .

• Μήπως η τέχνη κινδυνεύει να απομονωθεί εξαιτίας της τηλεόρασης και συνεπώς μήπως πρέπει να αναζητήσει καινούργιες μορφές και να επανεξετάσει την κοινωνική λειτουργία της; 

Τίποτε να μην κάνει και να μην αναζητά αρκεί και μόνον να είναι καλή σε όλες τις όποιες μορφές της

• Πιστεύετε ότι το βιβλίο χάνει σε σχέση με την εικόνα; 

Το βιβλίο που θέλω και με θέλει όχι, ό,τι κι αν περνά σαν εικόνα από μπροστά, δίπλα μου και πλάι.

• Σε μια εποχή αποξένωσης, πολεμικών συγκρούσεων, κοινωνικών αναταραχών, φτώχειας, ανισοτήτων, φόβου για την επόμενη ημέρα κ.λπ., τι μπορεί να κάνει η τέχνη; 

Τίποτε το εξαιρετικό, απλά να γίνεται πιο ωραία πιο θελκτική σε όλες τις μορφές (κι ιδίως στις ομορφιές της) και τους τρόπους της

• Είναι ο κόσμος μας παράλογος; 

Όχι, ο κόσμος είναι απλός κι αν παραλογίζεται το κάνει έτσι για αλλαγή και απόκτηση εμπειριών (συνήθως αιματηρών) κατά μόνας ή κατά έθνη.

• Τι είναι εκείνο που δίνει νόημα στον άνθρωπο; 

Ο ενεστώς του ενεργητικού ρήματος αγαπώ και το παθητικό απαρέμφατο αγαπάσθαι κι ό,τι ήθελε προκύψει.

• Έχει πνευματικότητα η κεντρική εξουσία (η κυβέρνηση, τα κόμματα); 

Χα, δηλαδή χα, χα, χα …

• Η νεοελληνική κοινωνία, γενικότερα, έχει πνευματικότητα; 

Ναι, φυσικά, πως, κάτι δηλαδή περισσότερο από αυτήν της εξουσίας και φορές μάλιστα ξεχειλίζει κι ασυγκράτητη χύνεται ανά τας οδούς και τας ρύμας κι από κει στις αποχετεύσεις.

• Τι σημαίνει για σας η λέξη «ήθος»; 

Ο,τι δεν ταιριάζει με τη λέξη πλήθος.

• Ποια είναι η ωραιότερη λέξη της ελληνικής γλώσσας; 

Αγχιβασίη, δηλονότι διάβαση. Μ’ αρέσει εντελώς αυτή η λέξη, μάλιστα κάποτε την είχα βάλει κωδικό εισαγωγής στα μέιλ μου. Εδώ και χρόνια την άλλαξα.

• Ποιος φταίει για το περιορισμένο λεξιλόγιο των νεοελλήνων: οι γονείς, το σχολείο, τα μέσα ενημέρωσης, η παγκοσμιοποίηση;

Ονομαστική: Οι γονείς
Γενική: Των σχολείων
Αιτιατική: Τους ραδιοτηλεσταθμούς
Κλητική: Ω, παγκόσμια-ποίηση 

• Υπάρχει περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση στους πολίτες ή όλοι γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια την προστασία του περιβάλλοντος; 

Η συντριπτική πλειοψηφία γράφει στα ολοκαίνουργια αθλητικά παπούτσια το περιβάλλον και τη γη που πατούνε κι όλοι μέσα της θα μπούνε(με) ως γνωστόν.

Βασίλης Καραγιάννης. Χειρ Γεωργίου Κόλλα

• Κινδυνεύουμε στ’ αλήθεια από τη μόλυνση του περιβάλλοντος ή απλώς πρόκειται για υπερβολές των οικολόγων; 

Κινδυνεύουμε κυρίως από την μόλυνση των εγκεφάλων από τα λύματα και τα βλήματα των εν γένει βλακολόγων.

• Είναι υποφερτή η πόλη σας;

Ναι, αφού τη ζω και με υποφέρει κι αυτή.

• Σκεφτήκατε ποτέ να αλλάξετε κατοικία για την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη; 

Για τη Θεσσαλονίκη ναι, που τη θεωρώ γ΄ πατρίδα μου (α’ η Λευκοπηγή γέννηση, β’ η πόλη της Κοζάνης διαβίωση) κι αυτή ως διαφυγή μου. Θέλω να κάνω βόλτες στο λιμάνι, στον άδειο επιβατηγό σταθμό του και να πίνω εσπρέσο στο καφέ του Κέντρου Φωτογραφίας που δεν το υπάρχουν πια, οι ανόητοι…

• Μήπως κινδυνεύουμε από τους πρόσφυγες/μετανάστες; 

Καθόλου, ντιπ σχεδόν, αφού εμείς είμαστε πρόσφυγες και μετανάστες του τρόπου μας.

• Υπάρχει φόβος να χάσουμε την εθνική μας ταυτότητα; 

Και καλά θα κάνουμε. Μήπως κι έτσι ξανα-ξεκινήσουμε εκ του πάτου την προσπάθεια ξαναεύρεσής της. Όπως και την αστυνομική άμα τη χάσεις με δύο μόνον μάρτυρες την ξαναποκτάς. Τόσο απλό.

• Δικαιούμαστε να υποστηρίζουμε ότι είμαστε απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων; 

Εννοείται και ενίοτε, όχι πάντα, ως τόπος γενικώς και ως γλώσσα μερικώς αλλά όχι και ως τρόπος ολοκληρωτικός.

• Έχoυν σημασία oι απoλoγισμoί στη ζωή μας; 

Όχι, ότι όσες φορές τους προσπαθείς δεν καταφέρνεις να ολοκληρώσεις αφού χάνεσαι στις λεπτομέρειές τους που κυριαρχούν του συνόλου.

• Πόσες ώρες εργάζεστε; 

Το ωράριον μου ήτο 9 πρωί -2,30 μεσημέρι και 5 απόγευμα με 10 το βράδυ όταν εργαζόμουν. Τώρα που δεν εργάζομαι δουλεύω όλη μέρα αργολογών δώθε κείθε.

• Από πού αντλείτε την έμπνευσή σας για τα βιβλία σας; 

Aπ΄ την «Αβάσταχτη ελαφρότητα της ύπαρξης» και από τα απωθημένα μου.

• Τι είναι για σας η μοναξιά;

• Είστε ρομαντικός; 

Ναι αφού ακόμα συγκινούμαι, ένδον έστω, όταν ακούω τις στρατιωτικές μπάντες να παίζουν το «Περνά ο στρατός» ή το εμβατήριον του διαλυθέντος ήδη Α’ Σ.Σ. που ενέδρευε, εν ζωή του, στην Κοζάνη.

• Tι αγαπάτε περισσότερo στoν κόσμo;

Τι αγαπώ στον κόσμο κι είναι αυτό της ζωής στασίδι
Μα όσους μυστικά στην προσευχή το βράδυ καταχωρώ
κι όσους περιπλέον αγαπώ και μ’ αγαπούνεν είδει
μ’ αυτούς είτε πισωγυρίζω είτε προχωρώ

• Τι θεωρείτε ως τον έσχατο βαθμό δυστυχίας; 

Την απώλεια της μνήμης κι άρα την κονιορτοποίηση του είναι μου.

• Σας απασχολεί ο χρόνος; 

Κάθε μέρα καθώς τον σπαταλώ ως ευτελές είδος αν και το πλέον ακριβό.

• Πιστεύετε στην φιλανθρωπία ή στην αλληλεγγύη; 

Όχι, αφού δεν ελεώ τους ζητιάνους έξω από τους ναούς κι ούτε συμπαρίσταμαι τους πρόσφυγες στα καταλύματα. Ο Θεός ή οι επίγειοι θεοί ας με τιμωρήσουν γι αυτό.

• Για σας, τι σημαίνει παγκοσμιοποίηση; 

Αυτή η κατάσταση χάριν της οποίας διάβασα, είδα, άκουσα τις δημιουργίες του παγκόσμιου πολιτισμού που διαφορετικά θα ήμουν λίγο πιο έξω από τα γνωστικά σπήλαια και με τις ευαισθησίες του βουνού και της στάνης.

• Πόσο Ευρωπαίοι είμαστε οι Έλληνες; 

Πολύ, όσο το λέει κι η λέξη που ηχητικά αποτελείται (ανορθόγραφα) από δυο λέξεις.

• Ο  Έλληνας είναι εχθρός της πειθαρχίας και του κανόνα; 

Πάντως δεν είναι φίλος του. Η πειθαρχία τον σφίγγει σαν γραβάτα κι ο κανόνας τον εκτροχιάζει. Πορεία μόνιμα τεθλασμένη γι αυτό κυματώδης έως κωματώδης.

• Τι λείπει από τον Έλληνα σήμερα; 

Το αίσθημα της αηδίας, γενικευμένο, γιαό,τι βιώνεις εκών άκων.

• Η «ενωμένη» Ευρώπη θα επιβιώσει; 

Γιατί να μην επιβιώσει; Στο ενιαίον ποδήλατόν της έχουν πολλούς τροχούς ασφαλείας, που δεν την αφήνουν ν’ εκτροχιαστεί εντελώς .

• Η γυναίκα σήμερα στην Ελλάδα είναι ίση με τον άνδρα;

Ελαφρώς ανώτερη αυτού κι αυτό τούτο διαπιστώνεται ευκρινώς οίκοι.

• Ποιο είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό σας στοιχείο; 

Τα βιβλία, οι σκέψεις που γίνονται πράξεις και τα άσχημα όνειρα που πάντα βγαίνουν ωραία στην πραγματικότητα της επομένης. («Αλλά τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες»)

• Η οικονομική κρίση πιστεύετε ότι θ’ αλλάξει την  κοινωνία μας και προς ποια κατεύθυνση;

Ναι, προς θετικήν κατεύθυνσιν, αφού πρέπει να φτάσουμε εις τον πάτον της απατηλής εικόνας μας για να μπορέσουμε να πάρουμε εκ νέου την ανηφόρα, αφού πάρουμε εκ της απελπισίας, φόρα.

• Πιστεύετε ότι θα έρθει κάποια στιγμή που η χώρα μας θα ζει χωρίς τις ξένες εξαρτήσεις; 

Όχι δεν το πιστεύω αφού είναι στη φύση μας (ως άνθρωποι) και στη θέση μας ως χώρα να ζούμε εξαρτώμενοι από βλαβερές θεωρητικές ουσίες.

• Τι είναι εκείνο που μπορεί να ενσαρκώσει την ελπίδα του αύριο; 

Η αθωότητα σήμερα στα μάτια των παιδιών που αύριο θα γίνει αποφασιστικότητα. Έτσι λέω, δηλαδή.

• Τελικά, τι είναι η ζωή; 

Αυτό που λένε οι Ιάπωνες «Ζωή θα πει αυτό 7 φορές να πέφτεις και σηκώνεσαι 8». Βάλε και μία επιπλέον λόγω ελληνικής ιδιαιτερότητας.

 

• Τι είναι για σας η «Παρέμβαση»; 

Το εκ πνευματικής αγχιστείας απόκτημά μου, αφού το εξ αίματος είναι η κόρη Δήμητρα

• Έχουν μέλλον τα λογοτεχνικά περιοδικά; 

Όχι, τα υπάρχοντα ζουν το παρόν τους όπως-όπως, μήνα το μήνα, κι «η ζωή τους κάθε μέρα λιγοστεύει».

• Μιλήστε μας για το τελευταίο βιβλίο σας.

Είναι μια συλλογή διηγημάτων που φέρει τον αδόκιμο και αμφίσημο τίτλο «Ηδονο(α) βλεψίες», (εκδ. Γαβριηλίδης 2015) και η οποία καταγράφει, μέσω των τριών συνθετικών του τίτλου της, τα πρωτεϊκά, ανορθόδοξα ίσως, αλλά εντελώς συνηθισμένα υλικά της ανθρώπινης εμπειρίας και κατάστασης. Όλα αυτά δηλαδή και δηλονότι.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

Βίος (ανεόρταστος) ΒΠΚ

Ο Βασίλης Π. Καραγιάννης (εγώ δηλαδή) γεννήθηκε το 1953 στην Κοινότητα Λευκοπηγής, δημοτικόν ήδη διαμέρισμα του Δήμου Κοζάνης αλλά και οιονεί πολιτιστική πρωτεύουσά του. Τέλειωσε τη Νομική Θεσσαλονίκης υπηρέτησε ως δικηγόρος και ήδη Ε.Α. Από το 1996 έως το 2003 διετέλεσε διευθυντής της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης (έτος ιδρύσεώς της 1680) αλλά και του Ινστιτούτου Βιβλίου και Ανάγνωσης (σύσταση το 1995). Η πρώτη συνεχίζει την ύπαρξή της στο διηνεκές, ο δεύτερος θεσμός διελύθη ως εικός.

Από το 1984 εκδίδει και διευθύνει την εποχική πλέον πνευματική επιθεώρηση της Κοζάνης η «Παρέμβαση».

Με τις παραπάνω ιδιότητες επιμελήθηκε την έκδοση περί των εκατό βιβλίων. Κάποιοι που το ακούν νομίζουν ότι έγραψε κι εξέδωσε τόσα βιβλία· ενώ τα βιβλία του είναι κοντά στα 20

α) στην κατηγορία πνευματικές γενικότητες: «Ο ζωγράφος Μανώλης Δραγώγιας», λεύκωμα, «Σχεδίασμα ιστορίας του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης», «Η Κοζάνη 1912-1992», «Ανεβαίνοντας στον Αη-λιά», «Μνήμες αναγνωστηρίου Κοζάνης» κ.α.

β) Τα αμιγώς λογοτεχνικά: «Περιπλάνηση ένδον», διηγήματα, «Τα 6,6 της σκηνοπηγίας», κάτι σαν μυθιστόρημα, «Δεκαπενθήμερα» χρονογραφίες, «Οι χάρτες των ονείρων μας» αφηγήσεις, «Προλογύδρια παντός καιρού» ήτοι περίεργα προλογίσματα εκατοντάδων πνευματικών εκδηλώσεων, «Αμαρτήματα κατά συρροήν στον Αθω» διηγήματα, περιηγήσεις στο άγιον Όρος. «Το χρώμα της νοσταλγίας» διηγήματα, εκδ. Γαβριηλίδη. «Συγκεχυμένες αγάπες» διηγήματα εκδ. Γαβριηλίδη, «Ταξιδιωτικό στα βιβλία μαθητεία στο ταξίδι» 1995-2003 χρόνια στο ΙΝΒΑ και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, κάτι σαν χρονικό.  «Το σκαληνόν τρίγωνο της αμαρτίας» διηγήματα, εις Γαρβιηλίδην, και το γε νυν  « Ηδον(α)βλεψίες» διηγήματα εννοείται και Γαβριηλίδης εξυπονοείται. Μέχρι και μια ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Εσωτερική βραδυπορία».

Συμμετοχή του σε κοινές λογοτεχνικές εκδόσεις: «Η Συνάντηση», διηγήματα Ελλήνων συγγραφέων εκδ. ΙΝΒΑ 1997, «Ένας αιώνας χρονογράφημα 1899-1999», Πρόλογος εκλογή Βασιλική Αλμπάνη, εκδ. Καστανιώτη, 2000, «Ένας συγγραφέας μια πόλη» επιμ. Μισέλ Φαις, εκδ. Μίνως, μια ανθολογία για τον Αλεξ. Παπαδιαμάντη, στις συλλογικές εκδόσεις της Ε.Σ. και σε άλλα που δεν θυμάται (θυμάμαι) δηλαδή.

Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων Σ. της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης και του Φυσιολατρικού ομίλου Λευκοπηγής. Για την τελευταία ιδιότητα εγκαλείται από την Εισαγγελία Κοζάνης για τη διαπλοκή του με τα πουρνάρια της περιοχής.

Μετείχε σε δεκάδες τοπικά και πανελλαδικά συνέδρια μετά εισηγήσεως τα πρακτικά των οποίων κυκλοφόρησαν και φυσικά δεν θυμάται τους τίτλους τους. Τι άλλο έκανε και κάνει;

Διοργάνωσε περίπου μια χιλιάδα εκδηλώσεων πνευματικού κυρίως λόγου, μία μάλιστα είχε θέμα μια ποδοσφαιρική ομάδα παλιά, της πόλεως Κοζάνης

Έγραψε εκατοντάδες άρθρα κυρίως πνευματικής αλλά και πολιτικής διαθέσεως, από ήπια ως επιθετικότατα για ό,τι νόμιζε και νομίζει πως ενοχλούν κάθε καλόπιστο άνθρωπο, και μόλις διεσώθη των διώξεων ποινικών και αστικών, ίσως διότι έφερε και την ιδιότητα του δικηγόρου, τα οποία δημοσιεύτηκαν στον τοπικό καθημερινό ή περιοδικό τύπο αλλά και στον πανελλήνιο.