Το 1997 έγινε η πρώτη γυναίκα που εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Τακτικό μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών στον τομέα της πεζογραφίας στην Β’ τάξη των Γραμμάτων και των Τεχνών από το 1997. Η Γαλάτεια Σαράντηγεννήθηκε στην Πάτρα [8 Νοεμβρίου 1920]. Αποφοίτησε από το Αρσάκειο Πατρών.
«Στην επαρχία, τότε, υπήρχε μεγάλη αγάπη για την αρχαιότητα, για τους προγόνους που αγωνίστηκαν για να ζήσουν, να προκόψουν και να κατέβουν από τα ψηλά βουνά, να σπουδάσουν, να μορφωθούν, να γίνουν άξιοι πολίτες μιας ωραίας – πόλης, της Πάτρας» περιέγραφε η Σαράντη. «Την αγαπούσα την Πάτρα – έλεγε – αλλά έπρεπε να φύγω. Το κλίμα ήταν χάλια, πολύ υγρό και οι συνθήκες για την υγεία πολύ ακατάλληλες για ένα ευαίσθητο στην υγεία του παιδί, όπως εγώ. Ο πατέρας μου πολιτευόταν και γύριζε όλη την Πελοπόννησο και την Αθήνα. Είχε λοιπόν αρκετούς φίλους στην Αθήνα, όπως τον Γόντικα το γιατρό, ο οποίος του είπε «πάρε το παιδί στην Αθήνα και βάλτο στο Αρσάκειο στο Νέο Ψυχικό να βρει την υγειά του και να βγάλει και τα στραβά του». Δεν ξέρω αν έβγαλα τα στραβά μου, την υγεία μου πάντως τη βρήκα. Στην Πάτρα όμως τελείωσα το Λύκειο. Στο Αρσάκειο». Αλλά και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο τον πέρασε στην Πάτρα, όπου το κλίμα ήταν βαρύ και οι αναμνήσεις …συννεφιασμένες. «Θυμάμαι ότι κατά τη διάρκεια της Κατοχής ζούσαμε με κλειστό το στόμα τόσο με τους Ιταλούς, όσο και με τους Γερμανούς. Αυτή ήταν η αντίσταση που κάναμε. Σιωπηλή. Και αξιοπρεπής. Λίγο μετά τον πόλεμο, εγκατασταθήκαμε στην Αθήνα με την οικογένειά μου. Αργότερα παντρεύτηκα τον δικηγόρο Σταύρο Πατσούρη με τον οποίο απέκτησα δύο παιδιά. Αλλά την Πάτρα δεν την ξέχασα. Εκεί βρίσκονταν πολλά αγαπημένα μου πρόσωπα».
Λίγο πριν το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στην Αθήνα. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου όμως δεν αποφοίτησε, καθώς από νεαρή ηλικία αποφάσισε να αφοσιωθεί στη συγγραφή. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1945 με τη δημοσίευση του διηγήματος «Το κάστρο» στο περιοδικό «Νέα Εστία». Ακολούθησαν νέες δημοσιεύσεις διηγημάτων, καθώς και της νουβέλας «Το βιβλίο του Γιοχάνες και της Μαρίας», που έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον Γρηγόριο Ξενόπουλο.
Το 1947 κυκλοφόρησε η νουβέλα της «Το βιβλίο της Χαράς» μαζί με το διήγημα «Νάρκες». Το έργο της Σαράντη είναι κυρίως πεζογραφικό, ασχολήθηκε ωστόσο και με τη λογοτεχνική μετάφραση. Τιμήθηκε με το Βραβείο της Ομάδας των 12 (για την «Επιστροφή»), το Κρατικό Βραβείο μυθιστορήματος ( για «Το Παλιό μας σπίτι»), το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (για το «Να θυμάσαι τη Βίλνα»), το Βραβείο Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (για τις «Ρωγμές») και το Βραβείο Παιδικού Μυθιστορήματος του Ι. Δ. Κολλάρου (για το «Χαράζει η λευτεριά»). Κατά καιρούς, η Γαλάτεια Σαράντη συνεργάστηκε με την κρατική ραδιοφωνία σε λογοτεχνικές εκπομπές, καθώς και με αρκετά λογοτεχνικά περιοδικά. Έργα της μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ρωσικά, σουηδικά, ουγγρικά, ρουμανικά, πολωνικά, ισπανικά.
Το λογοτεχνικό έργο της Γαλάτειας Σαράντη χαρακτηρίζεται από στέρεη δομή και περιορισμένη εξωτερική δράση, έμφαση στην ψυχογραφία των προσώπων και αγωνιώδη αναζήτηση του νοήματος της ανθρώπινης μοίρας. Μέσα από τη λεπτά επεξεργασμένη γραφή της και την έμμεση κατάθεση του θεωρητικού και ιδεολογικού προβληματισμού της, η Σαράντη στρέφεται κυρίως στο συναισθηματικό κόσμο των ηρώων της, όπως αυτός διαμορφώνεται και εκφράζεται στα πλαίσια του εκάστοτε κοινωνικού περίγυρου. Το 1997 αναγορεύτηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στις 28 Δεκεμβρίου 2009.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Γαλάτειας Σαράντη βλ. Γιαλουράκης Μανώλης, «Σαράντη Γαλάτεια», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Δασκαλόπουλος Δημήτρης, «Γαλάτεια Σαράντη», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως την δικτατορία του ’67Ζ΄,σ.100-122. Αθήνα, Σοκόλης, 1988 και Ζήρας Αλέξης, «Σαράντη Γαλάτεια», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α’. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
• Βαρίκας Βάσος, «Νέα πεζογραφήματα. Γαλάτειας Σαράντη: Χρώματα εμπιστοσύνης – Γερ.Χυτήρη: Το μεγάλο δρυ», Συγγραφείς και κείμεναΑ΄· 1961-1965, σ.119-121. Αθήνα, Ερμής, 1975 (πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα Το Βήμα, 25/11/1962).
• Βαρίκας Βάσος, Συγγραφείς και κείμεναΒ΄ · 1961-1965, σ.105-109. Αθήνα, Ερμής, 1980.
• Δασκαλόπουλος Δημήτρης, «Γαλάτεια Σαράντη», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως την δικτατορία του ’67Ζ΄,σ.100-122. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
• Ζήρας Αλέξης, «Σαράντη Γαλάτεια», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α’. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Θρύλος Άλκης, «Γαλάτεια Σαράντη», Η Βραδυνή, 7/1/1963.
• Κοτζιάς Αλέξανδρος, Μεταπολεμικοί πεζογράφοι · Κριτικά κείμενα, σ.144-150. Αθήνα, Κέδρος, 1982.
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Γαλάτεια Σαράντη», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.206-207. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Μαργώνης Κώστας, «Η ζωή, μόνο η ζωή είναι το χρέος μας», Διαβάζω38, 1/1981, σ.58-59.
• Μαστροδημήτρης Π.Δ., «Χρόνος Χαμένος και κερδισμένος στο μυθιστόρημα της Γαλ.Σαράντη Τα νερά του Ευρίπου», Νέα Εστία137, 1/1/1995, ετ.ΞΘ΄, αρ.1620, σ.31-36.
• Μερακλής Μ.Γ., Η σύχγρονη ελληνική λογοτεχνίαΙΙ: Πεζογραφία, σ.46-48. Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινίδης, 1971.
• Μερακλής Μ.Γ., Προσεγγίσεις στην ελληνική πεζογραφία (Ο αστικός χώρος), σ.150-154. Αθηνα, Καστανιώτης, 1986.
• Μερακλής Μ.Γ., «Γαλάτειας Σαράντη: Το ποτάμι», Νέα Εστία134, ετ.ΞΖ΄, 15/9/1993, αρ.1589, σ.1239-1240.
• Μόσχος Ε.Ν., «Γαλάτεια Σαράντη: Ελένη», Νέα Εστία114, ετ.ΝΖ΄, 1η/9/1983, αρ.1348, σ.1105-1106.
• Μόσχος Ε.Ν., «Γαλάτειας Σαράντη: Τα νερά του Ευρίπου», Νέα Εστία126, ετ.ΞΓ΄, 1η/7/1989, αρ.1488, σ.892-893.
• Παγανός Γιώργος, Η νεοελληνική πεζογραφία · Θεωρία και πράξη, σ.267-271. Αθήνα, Κώδικας, 1983.
• Σαχίνης Απόστολος, «Νέοι πεζογράφοι», Είκοσι χρόνια νεοελληνικής πεζογραφίας 1945-1965, σ.92-104. Αθήνα, Εστία, 1965.
• Σαχίνης Απόστολος, Μεσοπολεμικοί και μεταπολεμικοί πεζογράφοι, σ.127-133. Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινίδης, 1979.
• Σαχίνης Απόστολος, Τετράδια κριτικής. Τέταρτη σειρά, σ.208-213. Αθήνα, Εστία, 1985.
• Χατζίνης Γιάννης, Νέα Εστία81, ετ.ΜΑ΄, 15/3/1967, αρ.953, σ.416-417.
• Βαρίκας Βάσος, Συγγραφείς και κείμεναΒ΄ · 1961-1965, σ.105-109. Αθήνα, Ερμής, 1980.
• Δασκαλόπουλος Δημήτρης, «Γαλάτεια Σαράντη», Η μεταπολεμική πεζογραφία · Από τον πόλεμο του ’40 ως την δικτατορία του ’67Ζ΄,σ.100-122. Αθήνα, Σοκόλης, 1988.
• Ζήρας Αλέξης, «Σαράντη Γαλάτεια», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό9α’. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988.
• Θρύλος Άλκης, «Γαλάτεια Σαράντη», Η Βραδυνή, 7/1/1963.
• Κοτζιάς Αλέξανδρος, Μεταπολεμικοί πεζογράφοι · Κριτικά κείμενα, σ.144-150. Αθήνα, Κέδρος, 1982.
• Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Γαλάτεια Σαράντη», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.206-207. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
• Μαργώνης Κώστας, «Η ζωή, μόνο η ζωή είναι το χρέος μας», Διαβάζω38, 1/1981, σ.58-59.
• Μαστροδημήτρης Π.Δ., «Χρόνος Χαμένος και κερδισμένος στο μυθιστόρημα της Γαλ.Σαράντη Τα νερά του Ευρίπου», Νέα Εστία137, 1/1/1995, ετ.ΞΘ΄, αρ.1620, σ.31-36.
• Μερακλής Μ.Γ., Η σύχγρονη ελληνική λογοτεχνίαΙΙ: Πεζογραφία, σ.46-48. Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινίδης, 1971.
• Μερακλής Μ.Γ., Προσεγγίσεις στην ελληνική πεζογραφία (Ο αστικός χώρος), σ.150-154. Αθηνα, Καστανιώτης, 1986.
• Μερακλής Μ.Γ., «Γαλάτειας Σαράντη: Το ποτάμι», Νέα Εστία134, ετ.ΞΖ΄, 15/9/1993, αρ.1589, σ.1239-1240.
• Μόσχος Ε.Ν., «Γαλάτεια Σαράντη: Ελένη», Νέα Εστία114, ετ.ΝΖ΄, 1η/9/1983, αρ.1348, σ.1105-1106.
• Μόσχος Ε.Ν., «Γαλάτειας Σαράντη: Τα νερά του Ευρίπου», Νέα Εστία126, ετ.ΞΓ΄, 1η/7/1989, αρ.1488, σ.892-893.
• Παγανός Γιώργος, Η νεοελληνική πεζογραφία · Θεωρία και πράξη, σ.267-271. Αθήνα, Κώδικας, 1983.
• Σαχίνης Απόστολος, «Νέοι πεζογράφοι», Είκοσι χρόνια νεοελληνικής πεζογραφίας 1945-1965, σ.92-104. Αθήνα, Εστία, 1965.
• Σαχίνης Απόστολος, Μεσοπολεμικοί και μεταπολεμικοί πεζογράφοι, σ.127-133. Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινίδης, 1979.
• Σαχίνης Απόστολος, Τετράδια κριτικής. Τέταρτη σειρά, σ.208-213. Αθήνα, Εστία, 1985.
• Χατζίνης Γιάννης, Νέα Εστία81, ετ.ΜΑ΄, 15/3/1967, αρ.953, σ.416-417.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
Ι.Διηγήματα
• Χρώματα εμπιστοσύνης. Αθήνα, Φέξης, 1962.
• Να θυμάσαι τη Βίλνα. Αθήνα, Βάκων, 1972.
• Ελένη· Διηγήματα· Εξώφυλλο Εργοτέλη Λουκάκη. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1982.
• Το ποτάμι. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1992.
• Χρώματα εμπιστοσύνης. Αθήνα, Φέξης, 1962.
• Να θυμάσαι τη Βίλνα. Αθήνα, Βάκων, 1972.
• Ελένη· Διηγήματα· Εξώφυλλο Εργοτέλη Λουκάκη. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1982.
• Το ποτάμι. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1992.
ΙΙ.Νουβέλες
• Το βιβλίο της Χαράς (μαζί και το διήγημα Νάρκες). Αθήνα, Άλφα, 1947.
• Το βιβλίο του Γιοχάνες και της Μαρίας. Αθήνα, 1952.
ΙΙΙ.Μυθιστορήματα
• Πασχαλιές. Αθήνα, Άλφα, 1949.
• Επιστροφή. Αθήνα, 1953.
• Το παλιό μας σπίτι. Αθήνα, 1959.
• Τα όρια. Αθήνα, Βάκων, 1966.
• Ρωγμές. Αθήνα, Εστία, 1979.
• Τα νερά του Ευρίπου. Αθήνα, Εστία, 1988.
• Υπόμνημα. Αθήνα, 1996.
ΙV. Παιδική λογοτεχνία
• Στα χρόνια του Παύλου Μελά· Το λιοντάρι και το φίδι. Αθήνα, Μ.Πεχλιβανίδης, 1962.
• Χαράζει η λευτεριά ·Οι μπαρουτόμυλοι της Δημητσάνας Αθήνα, Εστία, 1971.
V. Μεταφράσεις
• Αιμίλιαν Στάνεφ, Κλέφτης στις ροδακινιές (από τα γαλλικά).
• Μάγδα Ζαμπό, Το ελαφάκι (από τα γαλλικά).
VΙ. Θέατρο
• Μια χούφτα χώμα.
• Οι δείχτες του ρολογιού.
• Το βιβλίο της Χαράς (μαζί και το διήγημα Νάρκες). Αθήνα, Άλφα, 1947.
• Το βιβλίο του Γιοχάνες και της Μαρίας. Αθήνα, 1952.
ΙΙΙ.Μυθιστορήματα
• Πασχαλιές. Αθήνα, Άλφα, 1949.
• Επιστροφή. Αθήνα, 1953.
• Το παλιό μας σπίτι. Αθήνα, 1959.
• Τα όρια. Αθήνα, Βάκων, 1966.
• Ρωγμές. Αθήνα, Εστία, 1979.
• Τα νερά του Ευρίπου. Αθήνα, Εστία, 1988.
• Υπόμνημα. Αθήνα, 1996.
ΙV. Παιδική λογοτεχνία
• Στα χρόνια του Παύλου Μελά· Το λιοντάρι και το φίδι. Αθήνα, Μ.Πεχλιβανίδης, 1962.
• Χαράζει η λευτεριά ·Οι μπαρουτόμυλοι της Δημητσάνας Αθήνα, Εστία, 1971.
V. Μεταφράσεις
• Αιμίλιαν Στάνεφ, Κλέφτης στις ροδακινιές (από τα γαλλικά).
• Μάγδα Ζαμπό, Το ελαφάκι (από τα γαλλικά).
VΙ. Θέατρο
• Μια χούφτα χώμα.
• Οι δείχτες του ρολογιού.
No comments:
Post a Comment