- Eχω δει αμέτρητες φορές την ταινία. Πάντα αναρωτιόμουν πώς δεν γέρασε, πώς δεν “πήρε ρυτίδες”, που λένε και οι Γάλλοι. Σκεφτόμουν ότι το οφείλει στο πολύ καλό μοντάζ της αλλά τελικά νομίζω ότι ο πραγματικός λόγος είναι ότι σ’ αυτή την ταινία υπάρχει ψυχή. Δεν αποτυπώνεται αλλά διαχέεται στο σελιλόιντ σαν ένα μυστηριακό φως. Είναι η ψυχή του σκηνοθέτη, Κώστα Γαβρά».
- Ο Βασίλης Βασιλικός με κέφια και συγκίνηση μιλάει στον ΕΤ για το «Ζ» αλλά και για τον προσωπικό του φίλο, τον Κώστα Γαβρά. «Η σχέση μας ξεκίνησε το Μάιο του ’67 και σήμερα, τον Απρίλιο του 2009 παραμένει ανέφελη.
- Κάποτε μου είπε στο Παρίσι: Μας φαντάζεσαι γεροντάκια με μπαστούνια ν’ ανεβαίνουμε στην Ακρόπολη και να λέμε για όλα αυτά (γέλια); Κάτω από τον αττικό ουρανό κι ευτυχώς χωρίς μπαστούνια θα ανταμώσουμε. Χαίρομαι πολύ που είμαστε ζωντανοί, που θα τον δω απόψε και θα γιορτάσουμε μαζί τα γενέθλια του “Ζ”», λέει ο Βασίλης Βασιλικός.
- Σαράντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή στους παρισινούς κινηματογράφους το Φεβρουάριο του 1969 η ταινία του Κώστα Γαβρά έχει απόψε την τιμητική της σε μια πανηγυρική τελετή στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια και όλων των συντελεστών. Τιμώμενο πρόσωπο ο Κώστας Γαβράς.
- Το «Ζ» βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού το οποίο αφορά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. «Δεν περιμέναμε να κάνει την τεράστια επιτυχία που έκανε. Πέσαμε έξω... Ο Κώστας έβαλε στην ταινία τα εσωτερικά στοιχεία του Ελληνα που έχει φύγει από την πατρίδα του μόλις 18 ετών. Η ταινία ξεκίνησε με μια χούφτα θεατές και μετά από δέκα ημέρες σχηματίζονταν ουρές έξω από τους κινηματογράφους του Παρισιού. Στις υπόλοιπες χώρες βγήκε μετά από ένα χρόνο αλλά η ανταπόκριση ήταν το ίδιο θερμή. Οι θεατές σε κάθε χώρα νόμιζαν ότι η ιστορία διαδραματιζόταν στον τόπο τους και αφορούσε τη δική τους Ιστορία. Τουρκία, Βηρυτός, Λατινική Αμερική, ακόμα και στην Αμερική νόμιζαν ότι αφορούσε τη δολοφονία του Τζον Κένεντι. Ο Κώστας δεν ονόμαζε πουθενά την Ελλάδα, ούτε τους πρωταγωνιστές της αληθινής ιστορίας. Τρία στοιχεία ίσως “προδίδουν” Ελλάδα: το σήμα της Ολυμπιακής σε μια σκηνή που ο Ιβ Μοντάν κατεβαίνει τη σκάλα του αεροπλάνου, μια μικρή φωτογραφία της Αλίκης Βουγιουκλάκη σ’ ένα καπηλειό και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη.
- Ο διεθνισμός που αποπνέει η ταινία και το εξαιρετικό σενάριο που έγραψαν ο Κ. Γαβράς και ο Ισπανός συγγραφέας Χόρχε Σεμπρούν άγγιξαν βαθύτερες πτυχές κι εσωτερικές πλευρές των θεατών. Την επιτυχία της ταινίας επωφελήθηκε το βιβλίο που οι πωλήσεις του εκτινάχθηκαν στα ύψη. Μεταφράστηκε σε 38 χώρες και στη γραφή Μπράιγ».
- Κι εδώ θα πρέπει να πούμε ότι εν έτει 1967 κανείς δεν δεχόταν να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα. Τελικά ανέλαβε την παραγωγή ο ηθοποιός Ζακ Περέν ενώ η ταινία γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην Αλγερία, «με τη βοήθεια των κρατικών και κινηματογραφικών Αρχών της χώρας, οι οποίες με χαρά συνεισέφεραν στην καταγγελία της δικτατορίας στην Ελλάδα», όπως μας έγραψε χαρακτηριστικά η Μελίνα Πιερακέα, εκπρόσωπος του γραφείου Τύπου της πρεσβείας της Αλγερίας στην Αθήνα.
- Τέλος, ο Βασίλης Βασιλικός μιλώντας στον ΕΤ για τον άνθρωπο Κώστα Γαβρά σημειώνει: «Θα τον χαρακτήριζα πολύ σοβαρό άνθρωπο χωρίς πολλές κουβέντες. Εγκρατή, καλό οικογενειάρχη, ένα είδος καλλιτέχνη που δεν εξομολογείται εύκολα αλλά μεταφέρει τα βιώματά του μέσα από τις εμπειρίες των άλλων. Εχω μία αδελφή και θα πρέπει να σας πω ότι στο πρόσωπο του Κώστα Γαβρά είδα τον αδελφό που ποτέ δεν είχα».
Info
«Ζ» του Κώστα Γαβρά- Παίζουν: Ιβ Μοντάν, Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Ζακ Περέν, Ειρήνη Παπά, Φρανσουά Περιέ κ.ά.
- Απόψε στις 20.00 στο Γαλλικό Ινστιτούτο.
- Βραβεία: Μεγάλο βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών (1969) και ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν το βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου. Απέσπασε επίσης το Οσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, το Οσκαρ σεναρίου ενώ ήταν υποψήφια σε πέντε κατηγορίες.
- Από αύριο θα βρίσκεται στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας από τη Rosebud σε διανομή της Odeon.
- ΤΖΕΒΕΛΕΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ, Ελεύθερος Τύπος, Τετάρτη, 01.04.09
No comments:
Post a Comment