Ο Αυστριακός πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας Άρθουρ Σνίτσλερ [Arthur Schnitzler, Βιέννη, 15 Μαϊου 1862 - 21 Οκτωβρίου 1931], ήταν γιος διάσημου εβραίου γιατρού, σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο της Βιέννης, και άσκησε το λειτούργημά του με μισή καρδιά ως το 1893, έτος θανάτου του πατέρα του, οπότε αισθάνθηκε ελεύθερος να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία.
Τα έργα του διακρίνονταν για σεξουαλικότητα (ο Φρόιντ είπε ότι ο Σνίτσλερ κατάλαβε από διαίσθηση ό,τι επίπονα προσπαθούσε να εξηγήσει σε άλλους) και προκάλεσαν σκάνδαλο. Ειδικά το θεατρικό του έργο Reigen (γνωστό με τον γαλλικό τίτλο La Ronde και στα Ελληνικά
Το ερωτικό γαϊτανάκι), απαγορεύτηκε από την λογοκρισία κι έγινε αιτία να κατηγορηθεί ο συγγραφέας από την κοινή γνώμη ως «Εβραίος πορνογράφος» με συνέπεια να το αποσύρει ο ίδιος από τις γερμανόφωνες χώρες. Το έργο έχει θέμα του τις αλλεπάλληλες ερωτικές συνευρέσεις μεταξύ προσώπων όλων των κοινωνικών τάξεων, οι σχέσεις μεταξύ των οποίων ξεκινούν από μια πόρνη και καταλήγουν πάλι σ’ αυτήν. Η επιτυχία στο εξωτερικό ήταν μεγάλη και μόνο το 1982 ο γιος του συγγραφέα επέτρεψε γερμανόφωνες παραστάσεις του έργου.
Σκάνδαλο και απαγόρευση της λογοκρισίας προκάλεσε επίσης το
θεατρικό έργο Ο καθηγητής Μπερνάρντι που είχε θέμα του τον αντισημιτισμό. Τέλος, η νουβέλα
του Υπολοχαγός Γκουστλ, το πρώτο έργο της
γερμανικής πεζογραφίας σε εσωτερικό μονόλογο, προκάλεσε την καθαίρεση του
Σνίτσλερ από τον βαθμό του τού εφέδρου αξιωματικού του Υγειονομικού Σώματος
γιατί θεωρήθηκε ότι αποδοκίμαζε τον κώδικα τιμής των αξιωματικών της Αυστρουγγαρίας.
Είχε αρχίσει να γράφει από αρκετά νωρίς και στα εικοσιπέντε του δημοσίευσε για πρώτη φορά ποιήματα στο "An der schonen blauen Donau", το λογοτεχνικό ένθετο του περιοδικού "Neue Freie Presse".
Έγινε γνωστός με τον "Ανατόλ" (1893), μια σειρά από επτά μονόπρακτα. Ακολούθησαν οι "Έρωτες" (1895) καθώς και το περίφημο "Γαϊτανάκι του έρωτα" (1900), το οποίο μεταφέρθηκε δύο φορές στον κινηματογράφο. Το 1901 τον διέγραψαν από τον κατάλογο των εφέδρων αξιωματικών εξαιτίας της νουβέλας του "Leutnant Gustl" ("Ο ανθυπολοχαγός Γκουστλ") που θεωρήθηκε ότι έθιγε την τιμή του στρατού. Παντρεύτηκε το 1903 και χώρισε το 1921. Το 1928 αυτοκτόνησε η κόρη του. Ο Σνίτσλερ έγραψε πολλά θεατρικά έργα, που παίζονταν συνήθως με επιτυχία στις σκηνές της Βιέννης και του Βερολίνου.
Ασχολήθηκε όμως και με την πεζογραφία, γράφοντας διηγήματα και νουβέλες, που θεωρούνται ακόμα καλύτερες από το δραματικό του έργο: "Ο ανθυπολοχαγός Γκουστλ", 1900, "Ο νόστος του Καζανόβα", 1918, "Η δεσποινίς Έλζε", 1924, "Ονειρεμένη ιστορία", 1926, καθώς και δύο μυθιστορήματα, "Ο δρόμος προς την ελευθερία", 1908, και "Τερέζα", 1928. Πραγματευόμενος τις θεμελιώδεις αλήθειες της ζωής, ο Σνίτσλερ εξέφρασε με χαρακτηριστικό τρόπο το πνεύμα της εποχής του, της Βιέννης του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα.
Κατέκτησε μεγάλη αναγνώριση, και μεταξύ των θαυμαστών του συγκαταλεγόταν ο Σίγκμουντ Φρόιντ, ο οποίος, αναφερόμενος στην ιδιαίτερη σημασία του υποσυνείδητου στον Σνίτσλερ, αναγνώρισε ότι τα όσα είχε φέρει ο ίδιος στο φως με κοπιώδη αναλυτική εργασία, ο συγγραφέας τα είχε ανακαλύψει αυτοενδοσκοπούμενος. Οι αντίπαλοί του ωστόσο κατέκριναν τον Σνίτσλερ με δριμύτητα, ακόμη και ως πορνογράφο. Όταν κάποτε του παρατήρησαν ότι ασχολείται διαρκώς με τα ίδια θέματα, ο Σνίτσλερ απάντησε: "Γράφω για τον έρωτα και τον θάνατο. Υπάρχουν μήπως άλλα θέματα;"
ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
(2016) Ο ανθυπολοχαγός Γκουστλ, Ροές
(2015) Έρωτας και θάνατος, Οδός Πανός
(2015) Η δεσποινίς Έλζε, Ροές
(2010) Απελευθέρωση, Τόπος
(2010) Νιότη στη Βιέννη, Printa
(2007) Η κυρία Μπέρτα Γκάρλαν, Σοκόλη
(2007) Ονειρεμένη ιστορία, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη
(2007) Τερέζα, Ροές
(1999) Μάτια ερμητικά κλειστά, Εμπειρία Εκδοτική
(1995) Φυγή στο σκοτάδι, Άγρα
(1993) Παιχνίδι τα χαράματα, Ολκός
(1987) Ο νόστος του Καζανόβα, Οδυσσέας
No comments:
Post a Comment