ΜΑΡΙ ΝΤΙΑΓΕ: «Η Δεξιά, είναι ο θάνατος»

Το όνομα της Μαρί Ντιαγέ ξεχωρίζει στην αρχή της νέας γαλλικής εκδοτικής χρονιάς, της περίφημης «rentr e litt raire». Η συγγραφέας έχει πάντως μετακομίσει εδώ και λίγο καιρό στο Βερολίνο για να δραπετεύσει από τη Γαλλία του Σαρκοζύ.

Στα 42 της, με πατέρα Σενεγαλέζο και μητέρα Γαλλίδα, η Ντιαγέ θεωρείται ήδη μία από τις καλύτερες συγγραφείς της γενιάς της, όμως είναι η πρώτη φορά που ένα μυθιστόρημά της προκαλεί τόσο ενθουσιασμό, γράφει γι΄ αυτήν η ιταλική «Ρεπούμπλικα». Με τίτλο «Τρεις ισχυρές γυναίκες», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gallimard, χαρακτηρίστηκε από τους κριτικούς το σημαντικότερο βιβλίο της «rentr e» και θεωρείται υποψήφιο για το Βραβείο Γκονκούρ.

Η συγγραφέας αφηγείται τρεις ιστορίες γυναικών ανάμεσα στην Αφρική και τη Γαλλία, ανάμεσα στη μετανάστευση και την επιστροφή, επικεντρώνοντας κυρίως στην ψυχολογική πραγματικότητα και στα προβλήματα ταυτότητας των τριών πρωταγωνιστριών, χωρίς να παραβλέπει την κοινωνική διάσταση της μετανάστευσης και τις προβληματικές του ρατσισμού. Για το περιοδικό «Les inrockuptibles», το μυθιστόρημα της Ντιαγέ μοιάζει να γεννήθηκε «από τη συνάντηση της Μαργκερίτ Ντυράς με τον Χανίφ Κουρέισι ή την Ζέιντι Σμιθ». Για τη «Λιμπερασιόν», η συγγραφέας «περιγράφει τέλεια τον φόβο, τη θλίψη, την ντροπή και την ταπείνωση».

Η Μαρί Ντιαγέ γεννήθηκε το 1967, εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα στα 17 της, το 2001 κέρδισε το Βραβείο Femina για το «Rosie Carpe», ενώ το θεατρικό της «Ο μπαμπάς πρέπει να φάει» έχει περιληφθεί στο ρεπερτόριο της Κομεντί Φρανσαίζ. Τον Σενεγαλέζο πατέρα της τον συνάντησε για πρώτη φορά όταν ήταν 15 ετών. «Μεγάλωσα σ΄ ένα 100% γαλλικό σύμπαν», λέει. «Στη ζωή μου, η αφρικανική καταγωγή δεν έχει πραγματικά νόημα- αν και την καταλαβαίνει κανείς αμέσως λόγω του ονόματός μου και του χρώματος του δέρματός μου. Στην πραγματικότητα αισθάνομαι εντελώς ξένη στην Αφρική, ενώ για τους άλλους φαίνομαι ξένη στη Γαλλία. Εξ ου και το συναίσθημα ότι είμαι πάντα εκτός τόπου, κάτι καλό για τη λογοτεχνία, αφού σου επιτρέπει να βλέπεις τα πράγματα από διαφορετική γωνία».

Με τον σύντροφό της, τον συγγραφέα Ζαν-Υβ Σαντρέ, και τα τρία παιδιά τους μετακόμισαν στο Βερολίνο αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές, «σε μεγάλο βαθμό λόγω του Σαρκοζύ, μολονότι καταλαβαίνω ότι αυτό που λέω μπορεί να φανεί σνομπισμός», εξηγεί η Ντιαγέ. «Απεχθάνομαι αυτήν την ατμόσφαιρα της αστυνομοκρατίας, της χυδαιότητας. Θυμάμαι μια φράση της Μαργκερίτ Ντυράς, που είναι κατά βάθος λίγο ανόητη, όμως μ΄ αρέσει, είχε πει: «Η Δεξιά, είναι ο θάνατος». Για μένα, οι άνθρωποι αυτοί αντιπροσωπεύουν μια μορφή θανάτου, την αποβλάκωση, την άρνηση της διαφοράς. Και μολονότι η Άνγκελα Μέρκελ είναι Δεξιά, δεν έχει καμιά σχέση με τη Δεξιά του Σαρκοζύ: έχει μια ηθική, την οποία η γαλλική Δεξιά δεν διαθέτει πλέον». [Του Γιώργου Αγγελόπουλου, Τα Νέα: Δευτέρα 31 Αυγούστου 2009]