Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΡΡΕΟΥΣΑ ΑΒΥΣΣΟΣ

Της Μαριας Τοπαλη*

O Λένιν υποστήριζε ότι σοσιαλισμός = σοβιέτ + εξηλεκτρισμός. Αν με αφορμή τις βραβεύσεις του «Διαβάζω» (από όπου παρήλασαν, ως μη όφειλαν, οι εκπρόσωποι των κομμάτων) μεταφέραμε την εξίσωση στο σήμερα και βάζαμε στη θέση του σοσιαλισμού τον πολιτισμό, και ειδικά το βιβλίο, τότε θα βάραιναν στην άλλη πλευρά οι υποδομές: βραβεύσεις συν υποτροφίες συν βιβλιοθήκες. Τίποτε από αυτά δεν διαθέτουμε επαρκώς. Η προσπάθεια του «Διαβάζω» είναι αξιέπαινη, αλλά υπενθυμίζει την περιρρέουσα άβυσσο. Τι μήνυμα δίνει άραγε η κοινωνία που δεν βραβεύει, δεν παρέχει συγγραφικές υποτροφίες, δεν διαθέτει σύγχρονο δίκτυο βιβλιοθηκών; Μα, φυσικά, ότι το αγαθό-βιβλίο δεν την ενδιαφέρει. Οσοι γράφουν ας έχουν πλούσιους συγγενείς ή ας γίνουν αργόμισθοι, ιδίως αν καταπιάνονται με την ποίηση, που δεν πουλάει... Και όσοι διαβάζουν, ας πληρώσουν από την τσέπη τους και στον χώρο που διαθέτει ο καθένας (είπατε τίποτε για ανισότητες και διακρίσεις;).

Δεν ξέρω τι έλεγε, αν έλεγε, ο Λένιν για την ποίηση. Σήμερα, πάντως, λέγονται πολλά από πολλούς. Αλλοι τη θέλουν να επανέρχεται δυναμικά, άλλοι να πεθαίνει, άλλοι να αλλάζει υποκείμενο, ρόλο, πεδίο. Το βέβαιο είναι ότι η εν Ελλάδι εκδοχή της διαδεδομένης αυτής συζήτησης διεξάγεται ερήμην πραγματικών δεδομένων. Διότι εκτός από τις υποδομές αποστρεφόμαστε και τα στοιχεία, δηλαδή τα τεκμήρια. Πόσα βιβλία; Από ποιους; Σε πόσο χρόνο; Με ποιo θέμα; Με ποιο κόστος; Η διατύπωση απόψεων ελλείψει τεκμηρίων είναι, βεβαίως, το λανθάνον σπορ στο οποίο επιδιδόμαστε με εντυπωσιακά αποτελέσματα... [συνεχίζεται]

*Η Μαρία Τοπάλη είναι ποιήτρια.