Thursday, April 29, 2010

Στα γερμανικά το «Μαουτχάουζεν» του Ιάκωβου Καμπανέλλη

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXM0IesqQAmlM4yDTQBA_ss0eptoeBupQfUW7l3oGHrhIxHbL2a6jw5G8RZhnpuX_rPGzIhDW2YGBxfpF1u26gRtR1TfPZSEag0S3nZN_kCBBdbKGEBbkpFoTMq6-3Wo1dEesU4jiDmNc/s400/1gaz6a.jpg

Το μνημειώδες βιβλίο «Μαουτχάουζεν» του μεγάλου Έλληνα ακαδημαϊκού, συγγραφέα, ποιητή και στιχουργού, Ιάκωβου Καμπανέλλη, στην πρώτη του μετάφραση στα γερμανικά, που έκανε η Έλενα Στρουμπάκη και το οποίο κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες από τον αυστριακό εκδοτικό οίκο «Έφελαντ», παρουσιάζεται αύριο βράδυ, σε ειδική εκδήλωση στο «Λαϊκό Θέατρο» της Βιέννης.

Τη γερμανική έκδοση του συγκλονιστικού αυτού μυθιστορήματος-χρονικού, το οποίο έγραψε ο Ιάκωβος Καμπανέλλης το 1965, για να κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα σε τριάντα εκδόσεις στα ελληνικά, θα παρουσιάσουν στην αυριανή εκδήλωση η μεταφράστρια και ο εκδότης, Φραντς-Ρίχαρντ Ράιτερ, ενώ το μουσικό σχήμα «Συμφωνία» θα ερμηνεύσει την μπαλάντα του Μίκη Θεοδωράκη «Μαουτχάουζεν» σε στίχους του συγγραφέα.

Στην πορεία μετάφρασης του βιβλίου και μέσα στα τελευταία τρία χρόνια, η Ελληνίδα μεταφράστριά του και ο Αυστριακός εκδότης είχαν επανειλημμένα συναντήσεις και πολύωρες συζητήσεις στην Αθήνα με τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, τον οποίο ο κ. Ράιτερ είχε πρωτογνωρίσει προ εικοσιπενταετίας, όταν ο ίδιος συγκέντρωνε μαρτυρίες επιζώντων κρατουμένων του πρώην ναζιστικού στρατόπεδου συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, για την έκδοση συλλογικού τόμου.

Η Έλενα Στρουμπάκη, με Έλληνα πατέρα και ελληνικής καταγωγή μητέρα, μεγάλωσε στην Ελλάδα και στην Αυστρία, όπου και σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο της Βιέννης, για να ασχοληθεί αργότερα με τις κοινωνικές πτυχές της αρχιτεκτονικής. Στη μετάφραση του βιβλίου στα γερμανικά, η ίδια αποδίδει με τον καλύτερο τρόπο την παραστατικότητα και τη λυρικότητα του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα.

Ο αυστριακός εκδοτικός οίκος «Έφελαντ» έχει εξειδικευτεί στην έκδοση βιβλίων πολιτικού και κοινωνικού περιεχομένου και ο ιδρυτής και διευθυντής του, Φραντς-Ρίχαρντ Ράιτερ, διδάκτορας της Φιλοσοφίας, που είναι γνωστός για τους κοινωνικούς του αγώνες, υπήρξε για 25 χρόνια συνεργάτης της δημόσιας Αυστριακής Ραδιοφωνίας.

Η γερμανική έκδοση του «Μαουτχάουζεν» έχει τίτλο «Η ελευθερία ήλθε τον Μάιο» και συνοδεύεται από δίσκο με τα τέσσερα τραγούδια του ομώνυμου έργου-τριλογίας του Μίκη Θεοδωράκη, που ερμηνεύουν στα ελληνικά και εβραϊκά, αντίστοιχα, η Μαρία Φαραντούρη και η Ελινόαρ Μοάβ-Βενιάδη.

Το μυθιστόρημα, που περιλαμβάνει 37 κεφάλαια, βασίζεται στις εμπειρίες του Ιάκωβου Καμπανέλλη από την τραγική ζωή στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης, Μαουτχάουζεν, στην Άνω Αυστρία, 170 χιλιόμετρα δυτικά της Βιέννης, όπου ο ίδιος έμεινε κρατούμενος από το καλοκαίρι του 1943 μέχρι το τέλος του πολέμου.

Η αφήγηση αρχίζει με την απελευθέρωση του Μαουτχάουζεν στις 5 Μαΐου 1945 και με γυρίσματα προς τα πίσω ξαναζωντανεύει τις ημέρες του στρατοπέδου του θανάτου, αλλά παρακολουθεί και τους απελευθερωμένους-επιζώντες ως την ημέρα που πήραν το δρόμο για τη νέα τους ζωή στη μεταπολεμική Ευρώπη.

Όπως σημειώνει ο μεγάλος Έληνας συγγραφέας, το «Μαουτχάουζεν» είναι μια «αληθινή» ιστορία, όπως ο ίδιος την ξανάζησε τις ώρες που έβλεπε παλιές σημειώσεις και προσπαθούσε να «θυμηθεί».

Ο γεννημένος το Δεκέμβριο του 1922 στη Νάξο, θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, στιχουργός και δημοσιογράφος, Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις σπουδαιότερες μορφές του Θεάτρου του 20ού αιώνα, έχει γράψει 34 θεατρικά έργα, έξι κινηματογραφικά και δύο τηλεοπτικά σενάρια ταινιών που άφησαν εποχή και πάμπολλα ποιήματα που εντάχθηκαν στα θεατρικά του έργα και έγιναν τραγούδια.

Έργα του έχουν μεταφραστεί και ανέβει με επιτυχία σε πολλές φημισμένες θεατρικές σκηνές σε Αυστρία, Γερμανία, Σουηδία, Νορβηγία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία κ.α.

Το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μαουτχάουζεν, έξω από το ομώνυμο χωριό 170 χιλιόμετρα δυτικά της Βιέννης, ιδρύθηκε από τους Γερμανούς ναζιστές τον Αύγουστο του 1938, αρχικά για να μεταφερθούν εκεί κρατούμενοι από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου και μετά από το Άουσβιτς.

Μέχρι την απελευθέρωσή του από συμμαχικά στρατεύματα στις 5 Μαΐου 1945, πάνω από 206.000 κρατούμενοι από όλη την Ευρώπη γνώρισαν στο Μαουτχάουζεν ό,τι πιο απάνθρωπο μπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους. Για τους 122.797 από αυτούς -ανάμεσά τους και 3.700 Έλληνες- η απελευθέρωση ήλθε πολύ αργά, είχαν ήδη αφήσει στα κρεματόρια του Μαουτχάουζεν την τελευταία τους πνοή.

Μετά τον πόλεμο οι εγκαταστάσεις του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης μετατράπηκαν σε μουσείο και τόπο προσκυνήματος με μνημεία των χωρών που είχαν εκεί τα θύματά τους και κάθε χρόνο, στην επέτειο απελευθέρωσης, συρρέουν στο Μαουτχάουζεν πολλές χιλιάδες προσκυνητές από τα πέρατα της Ευρώπης, αλλά και οι ελάχιστοι επιζώντες του.

Ο Μίκης Θεοδωράκης –με παρόντα και τον Ιάκωβο Καμπανέλλη– είχε εκτελέσει για πρώτη φορά το «Μαουτχάουζεν» στον τόπο του μαρτυρίου, το Μάιο του 1988, σε μια ιστορική συναυλία του με την ανεπανάληπτη Μαρία Φαραντούρη, παρουσία του τότε καγκελάριου της Αυστρίας, Φραντς Βρανίτσκι, και δεκάδων χιλιάδων προσκυνητών από όλη την Ευρώπη. Ιστορικής σημασίας υπήρξε και η δεύτερη παρουσίαση του έργου από τον ίδιο το συνθέτη, επίσης με τη Μαρία Φαραντούρη και παρουσία πάλι του καγκελάριου Βρανίτσκι, το Μάιο του 1995, στην 50ή επέτειο από την απελευθέρωση του Μαουτχάουζεν.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

No comments: