Sunday, July 6, 2008

Ο ΠΗΤΕΡ ΧΟ ΝΤΕΙΒΙΣ ΣΤΟΧΑΖΕΤΑΙ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 20ΟΥ ΑΙΩΝΑ


Ρeter Ηo Davies: Το Κορίτσι από την Ουαλία. Μτφ. Χρύσα Τσαλικίδου, Εκδ. Πόλις, 2008, σελ. 450, τιμή: 20 ευρώ

Γράφει ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, ΤΑ ΝΕΑ, Βιβλιοδρόμιο, 05/07/2008
Οι σκηνές παράδοσης του Κάρστεν στο «Κορίτσι από την Ουαλία»,  θυμίζουν το τεράστιο μονοπλάνο της απόβασης στην «Εξιλέωση» που  σκηνοθέτησε ο Τζο Ράιτ
Οι σκηνές παράδοσης του Κάρστεν στο «Κορίτσι από την Ουαλία», θυμίζουν το τεράστιο μονοπλάνο της απόβασης στην «Εξιλέωση» που σκηνοθέτησε ο Τζο Ράιτ

Το «Κορίτσι από την Ουαλία» γίνεται αφορμή για έναν συγγραφέα της νεώτερης Βρετανικής γενιάς να στοχαστεί πάνω στην ιστορία του εικοστού αιώνα και να αναζητήσει απαντήσεις τόσο στα προσωπικά του ερωτήματα όσο και σε εκείνα που θέτει το είδος της γραφής που επέλεξε να γράψει: το μυθιστόρημα.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τελειώνει. Η Γερμανία ηττάται και, ανάμεσα στα ερείπια της Έρημης Ευρώπης, σέρνονται οι πρόσφυγες, οι εξόριστοι και οι αγνοούμενοι, οι αληθινοί ήρωες του πολέμου που μπορεί να ανήκουν είτε στους νικητές είτε και στους νικημένους. Όσο για τους αγνοούμενους, μπορεί και σε κανέναν. Η δεκαεπτάχρονη Έστερ βιώνει αυτές τις συνέπειες- σε μικρογραφία- στο μικρό χωριό της Ουαλίας, όπου ζει με τον βοσκό πατέρα της. Εκείνη δουλεύει τα απογεύματα στην παμπ, συνηθισμένη στις φωνές και τις αντρικές χειρονομίες. Μετά τον θάνατο της μητέρας της μεγάλωσε σαν αγοροκόριτσο, γλωσσού τη θεωρούνε κι εκείνη δεν διστάζει να βρίζει στα ουαλικά παρά τη δυνατότητά της να μιλήσει και αγγλικά, τη γλώσσα των «εχθρών». Στην Ουαλία, στο χωριό με τις κέλτικες ρίζες, ο εχθρός είναι από μέσα, ο εθνικισμός σαρώνει τον τόπο ώστε να θεωρείται μεμπτό το να μιλάς στην παμπ στον Εγγλέζο στρατιώτη που ήρθε να φτιάξει το στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου στην κορυφή του λόφου, στην παλιά κατασκήνωση.
Η Έστερ θα τα φτιάξει με τον μιναδόρο στο τάγμα των σκαπανέων, τον Κόλιν. Ο Ρυς, ο πρώτος της έρωτας, θεωρείται από καιρό αγνοούμενος πολέμου κι εκείνη εύκολα πέφτει στα χέρια του Εγγλέζου, με αποτέλεσμα η πρώτη τους ερωτική επαφή να θυμίζει περισσότερο βιασμό παρά τη σωματική κατάληξη μιας συναισθηματικής σχέσης. Όταν θα φύγει ο Κόλιν, το στρατόπεδο θα γεμίσει με Γερμανούς αιχμαλώτους κι ανάμεσά τους ο δεύτερος βασικός ήρωας του μυθιστορήματος, ο Κάρστεν. Ο δεκαοχτάχρονος Κάρστεν, προτού ξεσπάσει το μακελειό, δούλευε με τη μητέρα του στη δική τους πανσιόν, στο Τόρφχαουζ, στους πρόποδες του Μπρόκεν. Κατατάχτηκε στον στρατό, πιστεύοντας στον Χίτλερ, όμως δεν μπόρεσε να αμυνθεί στο μετερίζι του. Σήκωσε ψηλά τα χέρια και παραδόθηκε χρησιμοποιώντας τα αγγλικά που ήξερε. Τώρα, πίσω από τα σύρματα του στρατοπέδου, έχει να αντιμετωπίσει έναν διπλό χλευασμό: από τη μια των συγκρατουμένων του για δειλία και από την άλλη τις κοροϊδίες των πιτσιρικάδων που έρχονται απ΄ έξω και τους πετάνε ό,τι βρεθεί μπροστά τους.
Η Έστερ πρώτη φορά στη ζωή της αντικρύζει Γερμανό, τον άλλον εχθρό. Δεν τρομάζει ακόμη και όταν εκείνος τη ρωτάει «Γιατί προδίδεις την πατρίδα σου;». Όταν ο Κάρστεν θα δραπετεύσει, θα τον φιλοξενήσει ανάμεσα στα ζώα, θα βάλει τα σκυλιά να εξοικειωθούν με τη μυρωδιά του. Το ειδύλλιο θυμίζει παλιά μυθιστορήματα, τις Μεγάλες Προσδοκίες με τον μικρό Πιπ και τον δραπέτη ή την Τες του Τόμας Χάρντυ. Εκεί πάει το μυαλό μας, μόνον που ο συγγραφέας δεν μας αφήνει να χαρούμε τα αυτονόητα, προδίδοντας την ηρωίδα του, καθώς τη βάζει να τα διαβάζει. Κάποια στιγμή εμφανίζεται για ανακρίσεις στο στρατόπεδο ο Ρόδεραμ, ανακριτής των Εγγλέζων, μισο-εβραϊκής καταγωγής, που εγκατέλειψε τη Γερμανία και δουλεύει για τις Βρετανικές Υπηρεσίες. Το μυθιστόρημα ξεκινάει μ΄ αυτόν, με μια σφιχτοδεμένη κινηματογραφικά σκηνή, όπου ανακρίνει τον φοβερό Ρούντολφ Ες, που διέφυγε στην Ουαλία. Ο Ες αναγνωρίζει την ταυτότητα του ανακριτή του, άρα θα κάνει το παν να κατηγορήσει τον διώκτη του. «Όμως οι Εβραίοι μπορούν να είναι Γερμανοί; ανταπαντά ο Ρόδεραμ», αρνούμενος την εβραϊκή του ρίζα.
Τέτοιου είδους ερωτήματα εγείρει στο πρώτο του μυθιστόρημα ο Βρετανός Πήτερ Χο Ντέιβις, από πατέρα Ουαλό και μητέρα Κινέζα. Προσπαθεί να επανατοποθετήσει τη δική του καταγωγή, επιλέγοντας να ζήσει στην Αμερική και να διδάσκει δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν. Αυτό το «διπλό ταυτόχρονα» κάνει και το γράψιμό του διφορούμενο, κάπως μετέωρο αλλά καθόλου προβλέψιμο. Το 2003 συμπεριελήφθη στους «20 καλύτερους νέους συγγραφείς» του λογοτεχνικού περιοδικού Granta, παρέα με τη Ζέιντι Σμιθ, τον Άντριου Ο΄Χέιγκαν, την Α.Λ. Κένεντι.

Ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης είναι συγγραφέας.
ΑΝΤΙ-ΗΡΩΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

No comments: