Ο ΟΥΙΛΙΑΜ ΦΟΚΝΕΡ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΟΣΕΣ ζωές και να έχουμε δεν υπάρχει περίπτωση να προλάβουμε να διαβάσουμε τα βιβλία που θα θέλαμε... Και είναι τόσα πολλά. Έρχονται στιγμές που πραγματικά λυπάμαι γιατί νιώθω ακριβώς την πίεση του χρόνου. Μερικές φορές ξαναδιαβάζω βιβλία που αγάπησα κι άλλες ψάχνω να βρω εκείνα που κάποτε σημείωσα μες στο μυαλό μου. Η ανάγνωση είναι ένας τρόπος αναζήτησης του Θεού. Διαβάζεις λέξεις και αναζητείς έναν άλλο δρόμο. Μπορεί να νιώθουμε σε καθημερινή βάση τα ασφυκτικά όρια της γλώσσας, αλλά όταν διαβάζουμε ένα καλό βιβλίο, είναι σα να ξεχυνόμαστε σε καταπράσινα λιβάδια.

Τέλος πάντων, ο αμερικανός συγγραφέας Ουίλιαμ Φόκνερ (1897-1962), κορυφαίος δημιουργός, ήθελε να γράψουν στον τάφο του αυτό: «έγραψε βιβλία και πέθανε»! Εάν δεν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του, καιρός είναι ν’ αναζητήσετε κάποιο από όσα κυκλοφορούν στην ελληνική γλώσσα. Γι’ αυτό και συγκέντρωσα όλα τα μεταφρασμένα στην καθ’ ημάς γλώσσα για να διευκολύνω τους φίλους.

• Η Βουή και η Μανία
• Μυθιστόρημα
• Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις
• Εκδόσεις: Καστανιώτης, 2009
• Σελίδες 424

H απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη, θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη Bουή και τη Mανία, το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20^ού αιώνα (το άλλο είναι το Aβεσσαλώμ, Aβεσσαλώμ του Φώκνερ). H ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Kόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Nτοστογιέβσκη παραβάλλεται. H ανάγνωση του μυθιστορήματος H Βουή και η Mανία, η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα και τη νοημοσύνη του. Mε τη μέθοδο γραφής του, ο Φώκνερ αναγκάζει τον αναγνώστη όχι απλώς να αναγνώσει, αλλά να λειτουργήσει ως πληρεξούσιος του νοσηρού μυαλού και των διαψεύσεων των ηρώων του. Ο Φώκνερ κατασκεύασε ένα δικό του σύμπαν: την επαρχία Yoknapatawpha, σύνθεση από δύο λέξεις της φυλής Τσίκασοου: Yokana και Petopha: διαμελισμένη γη. 2.400 τ. εκτάρια, κάτοικοι 6.298 λευκοί και 9.313 μαύροι. Περίπου 600 απ' αυτούς παίρνουν μέρος στα κείμενά του. Σχεδίασε και σχετικό χάρτη, με τις τοποθεσίες όπου διαδραματίζονται τα έργα του. Υπογράφει ως αποκλειστικός κύριος και ιδιοκτήτης της περιοχής. Π.Μ.

• Το μαγικό δέντρο
• Μετάφραση: Κυριάκος Ντελόπουλος
• Εκδόσεις: Καστανιώτης, 1997
• Σελίδες: 80

Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, τιμήθηκε το 1949 με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το μαγικό δέντρο το έγραψε για την κόρη μιας αγαπημένης του φίλης, δώρο στα γενέθλιά της. Γι' αυτό και δεν το εξέδωσε: της χάρισε το μοναδικό αντίτυπο, εκείνο που ο ίδιος είχε δακτυλογραφήσει. Έτσι, επί σαράντα χρόνια παρέμενε άγνωστο, ώσπου η μικρή του φίλη Βικτώρια, όταν μεγάλωσε, αποφάσισε να το δημοσιεύσει: το 1967 εκδόθηκε ένα θαυμάσιο βιβλίο, αυτή τη φορά για όλα τα παιδιά του κόσμου. Ένα βιβλίο γεμάτο τρυφερότητα και αγάπη, φαντασία και ρεαλισμό, χιούμορ και πίστη, παιδική αφέλεια και στοργή, περιπέτεια και μυστήριο.

• Σαρτόρις
• Μετάφραση: Εύη Γεωργούλη
• Εκδόσεις: Ίνδικτος,
• Σελίδες: 600

O νεαρός Σαρτόρις μόνον επιφανειακά αποτελεί το θέμα του μυθιστορήματος. Tο πραγματικό θέμα είναι ο συσχετισμός αυτου του ήρωα με τις τέσσερεις προηγούμενες απ' αυτον γενιές των Σαρτόρις, που περνούν μέσα απ' τον Eμφύλιο και τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο. Kι ενώ η βία του πολέμου είναι άμεση, eμή, κυνική, και δεν καταπραΰνεται με εύκολες συνταγές και τρόπους συμπεριφοράς, η βία του Eμφυλίου επαναπροσδιορίζεται κάτω από πολλά και διαφορετικά πρίσματα, απαλύνεται και κάποιες φορές περιβάλλεται από αίγλη και δόξα. M' αυτό το μυθιστόρημα ο συγγραφέας αρχίζει ν' αναλύει τη σημασία του μύθου στη ζωή και την κοινωνία του Aμερικάνικου Nότου.

•  Κλέφτες
• Μετάφραση: Εύη Γεωργούλη
•  Εκδόσεις: Ίνδικτος,
• Σελίδες: 512

Aναζήτηση μιας ηθικής του παρόντος και του μέλλοντος, προβληματική των θεμάτων της νεώτερης και πιο πρόσφατης εποχής, φιλοσοφική βιολογία και ανθρωπολογία, κριτική της επιστήμης, τεχνική και ηθική: οι φιλοσοφικές έρευνες του μεγάλου Γερμανοεβραίου φιλοσόφου συγκεντρωμένες σε έναν τόμο, συνοδευόμενες από τις μεταφυσικές του εικασίες: «προσπάθεια ψηλάφησης» μεν, όπως ισχυρίζεται, ζωτική ωστόσο, καθώς «...για τη βάση του αληθινού ανθρώπου και του δέοντος του ανθρώπου μας διδάσκει κυρίως η μεταφυσική με όλη την εντελώς διαφορετική, μή φαινομενολογική, αλλά οντολογική γνώση για την ουσία του ανθρώπου».

• Η βουή και η μανία 
• Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις
• Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, 2007 
• 367 σελ.

"Η βουή και η μανία", το πρώτο από τα αριστουργήματα του Γουίλιαμ Φώκνερ, το αυθεντικότερο και το πλέον βασανισμένο, διαδραματίζεται στην επαρχία Γιοκναπατάουφα, την οποία είχε επινοήσει ο συγγραφέας για να τοποθετήσει τις ιστορίες του από τον αμερικανικό Νότο, στις αρχές του 20ου αιώνα. Το βιβλίο περιγράφει τον ξεπεσμό μιας αριστοκρατικής οικογένειας και έμμεσα μιας ολόκληρης κοινωνικής δομής την προτεραία της μεγάλης οικονομικής κρίσης που ανέτρεψε και συνέτριψε το "αμερικανικό όνειρο". Η ιστορία παρουσιάζεται από τέσσερις οπτικές γωνίες, των τριών γιων της οικογένειας και της μαύρης υπηρέτριάς τους, του μόνου θετικού προσώπου του μυθιστορήματος. Η απώλεια των αλλοτινών προνομίων έχει ως συνέπεια ένα είδος έκρηξης που αφήνει να αναδυθούν τα συντρίμμια τριών ταλανιζόμενων ψυχών που το πεπρωμένο τους το έχει σφραγίσει η ιστορία χωρίς οι ίδιες να το συνειδητοποιούν. Ωστόσο πραγματική πρωταγωνίστρια του μυθιστορήματος, αν και σιωπηλή, είναι η αδελφή των τριών γιων, ταυτόχρονα αντικείμενο επιθυμίας, μέτρο σύγκρισης και θύμα μιας οικογενειακής τελετουργίας που έχει πλέον καταλυθεί αφανισμένη μέσα στην ιστορική δίνη της οποίας ο Φώκνερ είναι και ο ίδιος πονεμένος μάρτυρας. "Η βουή και η μανία" είναι το πρώτο μυθιστόρημά του στο οποίο ο Φώκνερ ενσωμάτωσε πολλές προκλητικές και περίτεχνες υφολογικές τεχνικές, όπως ο εσωτερικός μονόλογος και η εξερεύνηση της συνείδησης, και στις σελίδες του είναι φανερές οι οφειλές του αμερικανού συγγραφέα στον Τζέιμς Τζόις και στους άλλους πρωτοπόρους ευρωπαίους ομοτέχνους του. (εφημερίδα "La Repubblica", Ιταλία)

• Η βουή και η αντάρα
• Μετάφραση: Τάκη Μενδράκου
• Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός, 1995
• 295 σελ.

• Η βουή και το πάθος
• Μετάφραση: Νίκος Μπακόλας
• Εξάντας, 1993
• 398 σελ.

• Το ιερό
• Μετάφραση: Γιάννης Λάμψας
• Εκδόσεις των Φίλων, 1975

• Άγρια φοινικόδεντρα
• Μετάφραση: Κοσμάς Πολίτης
• Γράμματα, 1986
• 287 σελ.

• Οι ακατανίκητοι
• Μετάφραση: Ντίνα Σάπκα
• Σύγχρονη Εποχή, 1991
• 259 σελ.

• Φως τον Αύγουστο
• Μετάφραση: Βικτώρια Τράπαλη
• Εξάντας, 1994
• 515 σελ.

• Ένα ρόδο για την Έμιλυ
• Μετάφραση: Νίκος Μπακόλας
• Κέδρος, 1995
• 43 σελ.

• Χάλκινος κένταυρος και άλλα διηγήματα
• Μετάφραση: Εύη Γεωργούλη
• επιμέλεια σειράς: Σπύρος Τσακνιάς
• Πατάκη, 1996
• 112 σελ.

• Ο γέρος
• Μετάφραση: Μαρία Γεωργουσοπούλου
• Το Ροδακιό, 1998
• 107 σελ.

• Η πληρωμή του στρατιώτη
• Μυθιστόρημα
• Μετάφραση: Ερρίκος Μπαρτζινόπουλος
• επιμέλεια σειράς: Γιώργος Αριστηνός, Νέστορας Χούνος
• Άγκυρα, 1998
• 397 σελ.

• Έξι ιστορίες μυστηρίου 
• Μετάφραση: Στέλλα Τσίρκα
• Γράμματα, 1988 
• 220 σελ.

Έξι ιστορίες μυστηρίου, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν αριστούργημα στο είδος τους, αφού φέρουν τη σφραγίδα ενός μεγάλου συγγραφέα. Ήρωάς τους, ο Γκάβιν Στήβενς, που ερευνά ήθη, έθιμα και εγκλήματα στην Κομητεία της Γιοκναπατάουα, στο Μισισίπι. Ο Φώκνερ, με έκπληκτα μάτια μικρού παιδιού, παρακολουθεί το "Θείο Γκάβιν" που δίνει λύσει σε ανεξήγητες εξαφανίσεις, ατυχήματα και δολοφονίες...

• Άδυτο 
• Μετάφραση: Τάσος Δαρβέρης, Κώστας Νικολαΐδης
• Μέδουσα, 1993 
• 372 σελ.

Στο περίφημο αριστούργημά του "Άδυτο" ο Φόκνερ περιγράφει τα βάθη του αμερικανικού Νότου όπως ακριβώς τα αντιλαμβανόταν: σφύζοντα από ζωή και διαφθορά.
Καθώς εκτυλίσσεται η ιστορία μιας οικτρής δικαστικής πλάνης, βλέπουμε υψηλής ποιότητας κωμικές σκηνές - την εξαθλιωμένη ζωή σ' ένα πορνείο του Μέμφις, το ξεφάντωμα στην κηδεία του Αλαμπάμα Ρεντ - να αντιπαρατίθενται σε άλλες με τόση διαστροφή και βία, που συγκλονίζουν. Ο χειρισμός του θέματος κατά τρόπο που αιφνιδιάζει, καθώς και οι υπερβάσεις που επιχειρούνται στο μυθιστόρημα οδήγησαν ορισμένους κριτικούς στην απόρριψή του με το επιχείρημα ότι επρόκειτο για ένα μακάβριο μελόδραμα που γράφτηκε με αποκλειστικό σκοπό το χρηματικό κέρδος. Για πάμπολλους όμως αναγνώστες, πέρα από τη βία και τον τρόμο που μέσα τους βουλιάζει μια ολόκληρη Φοκνερική πινακοθήκη με κοινωνικά απροσάρμοστους, έκφυλους και εγκληματικούς τύπους, το "Άδυτο" είναι ένα μυθιστόρημα που επιβάλλεται σαν μια συνταρακτική και αδυσώπητη θεώρηση της ανθρώπινης φύσης.

• Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ!
• Μετάφραση: Έλλη Μαρμαρά
• Οδυσσέας, 1997
• 437 σελ.

Το "Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ!" είναι το ένατο μυθιστόρημα του Φώκνερ και πρωτοεκδόθηκε το 1936. Κεντρικός του χώρος είναι η φανταστική περιοχή Γιοναπατόφα που ο συγγραφέας τη χαρτογραφεί και την τοποθετεί στην πολιτεία του Μισισιπή, κοντά στο Όξφορντ. Η ιστορία αυτού του τόπου αρχίζει τον περασμένο αιώνα. Τα πρόσωπα και τα γεγονότα, παρότι είναι φανταστικά, αντανακλούν έντονα καταστάσεις της αμερικανικής ζωής.

• Καθώς ψυχορραγώ
• Μυθιστόρημα
• Μετάφραση: Μένης Κουμανταρέας
• Κέδρος, 1999
• 219 σελ.

Ένας πατέρας και τα πέντε παιδιά του -τέσσερα αγόρια και ένα κορίτσι- μαστορεύουν το κιβούρι της πεθαμένης γυναίκας του και μητέρας τους για να το μεταφέρουν από τη μια άκρη στην άλλη της επαρχίας Γιοκναπατάουφα του Αμερικάνικου Νότου, μέσα από χίλιες περιπέτειες, κινδύνους και κωμικοτραγικά περιστατικά, όπου η βρομιά και η απανθρωπιά που συγκλόνιζαν το Νότο δίνονται ανάγλυφα. Το έργο αυτό ο Φώκνερ το έγραψε νέος (το 1929), δουλεύοντας νυχτοφύλακας, ανάμεσα στα μεσάνυχτα και στις τέσσερις το πρωί, μέσα σε έξι βδομάδες.

• Πέντε συνεντεύξεις: E. Hemingway, W. Faulkner, J. Steinbeck, J. Dos Passos, H. Miller
  Μετάφραση: Γιώργος - Ίκαρος Μπαμπασάκης, Νάσια Ντινοπούλου, Μαρία Σωτηράκου
• Printa, 2002 
• 208 σελ.

Οι συνεντεύξεις που περιλαμβάνονται σ' αυτόν τον τόμο δημοσιεύτηκαν στην περίφημη επιθεώρηση Paris Review. Όπως είναι γνωστό, η εν λόγω επιθεώρηση αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο εξερεύνησης των σύγχρονων συγγραφέων και του τρόπου με τον οποίο εργάζονται και δημιουργούν. Αναγνωρισμένες ως ένα απαραίτητο παράρτημα της σύγχρονης λογοτεχνίας, οι συνεντεύξεις αυτές είναι, επί πλέον, γοητευτικές και από μόνες τους. Μέσα από ανιχνευτικές ερωτήσεις που απευθύνθηκαν σε μεγάλους τεχνίτες του λόγου, μας αποκαλύπτουν καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη διαδικασία τη σκέψη και τις μεθόδους πίσω από τα έργα. Όπως σημείωσε εύστοχα ο κριτικός Van Wyck Brooks, σ' αυτές τις συνεντεύξεις "οι συγγραφείς σκιαγραφούν το πορτρέτο του εαυτού τους."

• Τέσσερα αμερικανικά διηγήματα: O. Henry, Nathaniel Hawthorne, William Faulkner, Herman Melville
• Ανθολόγηση-μετάφραση: Αντώνης Σακελλαρίου
• Πατάκη, 2004
• 102 σελ.

Τέσσερα αμερικανικά διηγήματα μας μεταφέρουν στις ανατολικές ακτές της Νέας Αγγλίας (στο 19ο αιώνα), στην κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη (στο μεταίχμιο 19ου και 20ού αιώνα) και στις νότιες Πολιτείες των αρχών του 20ού αιώνα. Οι συγγραφείς τους -από τους αντιπροσωπευτικότερους της εποχής τους σε θέματα και ύφος- μας παρουσιάζουν ανθρώπους (πέρα από περιβάλλοντα και εποχές) τόσο όμοιους με τους σημερινούς, με τους ίδιους προβληματισμούς και τις ίδιες ελπίδες, να αναζητούν το όποιο νόημα της ζωής. Η αποξένωση, η καταναλωτική δουλεία και η εκμετάλλευση των ιδεών, η απελευθέρωση από τη λατρεία του χρήματος και του συμφέροντος, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι τα θέματα των διηγημάτων της συλλογής. "Τα διηγήματα που παρουσιάζονται εδώ είχαν μεταφραστεί πριν από τρεις δεκαετίες. Αναδημοσιεύονται τώρα βελτιωμένα γιατί πιστεύω ότι αντικατοπτρίζουν τις υπαρξιακές αναζητήσεις του καθενός μας και της εποχής μας-αλλά και κάθε εποχής. [...] Οι μεταφράσεις των διηγημάτων πρωτοδημοσιεύθηκαν: του Χ. Μέλβιλ στην εφημερίδα "Ημέρα" των Πατρών (1-1-1976), τα άλλα τρία στο περιοδικό "Ευθύνη", τεύχη 26 του Ν. Χόθορν (1974), 31 του Γ. Φόκνερ (1974) και 71 του Ο. Χένρυ (1977)."(από την εισαγωγή του Αντώνη Η. Σακελλαρίου)

• Η αρκούδα 
• Μετάφραση: Βασίλης Καλλιπολίτης
• Εξάντας, 2005 
• 241 σελ.

Ο Φόκνερ δίνει πάντα πρωταρχική σημασία στις οικογενειακές σχέσεις. Αποτελούν γι' αυτόν τον τύπο των δεσμών εκείνων με το περιβάλλον που συγκροτούν το άτομο, και στο έργο του αποκτούν μαι αξιοθαύμαστη ποικιλία και πολυμορφία. Από την άποψη αυτή κανένας άλλος συγγραφέας δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί του. Οι επτά νουβέλες που συνθέτουν το "Go down, Moses" δεν είναι όλες εξίσου επιτυχημένες, όμως η "Αρκούδα", που συμπληρώνεται κι από τα άλλα κείμενα που αναφέρονται στον Άικ Μακάσλιν, είναι ένα από τα θεμελιώδη κλειδιά του φοκνερικού οικοδομήματος και αναμφισβήτητα μία από τις κορυφές του. [...] (από το επίμετρο του Michel Butor)

• Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε. Διαδρομές αγάπης από τον Τσέχοφ στη Μάνρο
• Ανθολόγηση: Τζέφρι Ευγενίδης
• Μετάφραση: Άννα Παπασταύρου
• Κείμενα: Ισαάκ Μπάμπελ, Ντέιβιντ Μπεσμόζγκις, Χάρολντ Μπρόντκι, Ρέιμοντ Κάρβερ, Αντόν Πάβλοβιτς Τσέχωφ, Στούαρτ Ντάιμπεκ, Ντέμπορα Άιζενμπεργκ, Γουίλιαμ Φώκνερ, Ρίτσαρντ Φορντ, Ντέιβιντ Γκέιτς, Ντένις Τζόνσον, Μιράντα Τζουλάι, Μίλαν Κούντερα, Μπέρναρντ Μάλαμουντ, Γκι ντε Μοπασάν, Λόρι Μουρ, Άλις Μάνρο, Ρόμπερτ Μούζιλ, Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, Γκρέις Πέιλι, Μαίρη Ρόμπιζον, Τζορτζ Σόντερς, Γκίλμπερτ Σορεντίνο, Γουίλιαμ Τρέβορ
• Libro, 2009
• 672 σελ.

Το βιβλίο με τίτλο "Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε", σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου, είναι μια ανθολογία είκοσι τεσσάρων διηγημάτων "από τον Τσέχοφ στη Μάνρο", όπως χαρακτηριστικά επιλέγει ο ίδιος ο συγγραφέας να πει, αφιερωμένη στις ερωτικές ιστορίες. "Αν ψάχνεις για έναν τρόπο να περιορίσεις τον λογοτεχνικό σου ορίζοντα, το να επιλέξεις τον "έρωτα" ως θέμα δε βοηθάει πολύ. Ιδωμένη υπό κάποιο πρίσμα, σχεδόν κάθε ιστορία φαίνεται να είναι μια ερωτική ιστορία. Ωστόσο, γενικά μιλώντας, αυτό που δίνει ζωή στις περισσότερες ιστορίες αυτής της ανθολογίας είναι ο έρωτας, ως έρως και όχι ως αγάπη". O Τζέφρι Ευγενίδης μετά τη δυναμική του είσοδο στο χώρο της λογοτεχνίας με τις "Αυτόχειρες παρθένους" (που μας έδωσε και την ομώνυμη ταινία σε σκηνοθεσία Σοφία Κόπολα) αλλά και το μνημειώδες "Middlesex, Ανάμεσα στα δύο φύλα" (που το 2003 του χάρισε το βραβείο Πούλιτζερ, και μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες, σημειώνοντας εντυπωσιακή πορεία σε όλον τον κόσμο), επιστρέφει, πάλι από τις εκδόσεις LIBRO, για να μας δώσει άλλη μια ευκαιρία να τον γνωρίσουμε σε βάθος, αλλά και να βρούμε συγκεντρωμένα σ' ένα βιβλίο εξαιρετικά δείγματα λογοτεχνίας από τους:
Χάρολντ Μπρόντκι, Άντον Τσέχοφ, Γκρέις Πέιλι, Γουίλιαμ Φόκνερ, Ντένις Τζόνσον, Ντέιβιντ Μπεζμότζις, Ντέμπορα Άϊζενμπεργκ, Μίλαν Κούντερα, Γουίλιαμ Τρέβορ, Γκι ντε Μοπασάν, Γκίλμπερτ Σορεντίνο, Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, Λόρι Μουρ, Μαίρη Ρόμπιζον, Ντέιβιντ Γκέτς, Ισαάκ Μπάμπελ, Τζορτζ Σόντερς, Ριτσαρντ Φορντ, Στιούαρτ Ντάιμπεκ, Μιράντα Τζουλάι, Μπέρναρντ Μαλαμούντ, Ρέιμοντ Κάρβερ, Χάρολντ Μπρόντκι, Άλις Μανρό.