Saturday, September 20, 2008

Ο συγγραφέας ως γυρολόγος - Περιοδεύοντας στην περιφέρεια

Του Πετρου Τατσοπουλου*, Η Καθημερινή, Σάββατο, 20 Σεπτεμβρίου 2008

Παρά τα ενάντια θρυλούμενα, η αναγνωστική λειτουργία -όπως και η συγγραφική άλλωστε- ήταν, είναι και μάλλον θα παραμείνει μια μοναχική απόλαυση. Κάτι τέτοιο σημαίνει πως η πλειονότητα των αναγνωστών δεν επιθυμεί υποχρεωτικά να γνωρίσει εκ του σύνεγγυς τον συγγραφέα - και, κατά τη γνώμη μου, πράττει θεάρεστα, διότι στην αντίθετη περίπτωση την περιμένει συνήθως η απογοήτευση. Από τη στιγμή όμως που το επιθυμεί και ο συγγραφέας καλείται όλο και πιο σπάνια στα τηλεοπτικά πάνελ -άσε που όταν καλείται, απαξιοί να προσέλθει, για προφανείς λόγους αξιοπρεπείας-, πόσοι δίαυλοι επικοινωνίας παραμένουν ανοιχτοί;

Το Διαδίκτυο είναι μια κάποια λύση - αλλά δεν είναι όλοι οι συγγραφείς, ιδίως οι πρεσβύτεροι, εξοικειωμένοι μαζί του (το ίδιο ισχύει και για τους αντίστοιχους αναγνώστες). Η προσωπική αλληλογραφία εξάλλου δεν είναι πάντοτε εφικτή -κυρίως με τους δημοφιλείς συγγραφείς- κι ενέχει τους κινδύνους μιας οιασδήποτε «τυφλής» γνωριμίας. Τουτέστιν; Οι περιοδείες είναι μονόδρομος - αν θέλεις να βρεθείς τετ-α-τετ με τους ανθρώπους που σε διαβάζουν και να προστατευθείς παράλληλα από ένα στοιχειώδες δίχτυ ασφαλείας.
Περιοδεύω στην περιφέρεια τουλάχιστον τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και δεν έχω πάψει να εκπλήσσομαι, όχι πάντα ευχάριστα. Κάθε περιοδεία υπόκειται σε πλείστες άγνωστες μεταβλητές - και μονάχα ορισμένες από αυτές μπορείς να εικάσεις. Εάν, λόγου χάριν, ο φορέας που σε καλεί -το βιβλιοπωλείο, ο πολιτιστικός όμιλος ή και η ίδια η δημοτική αρχή- δεν έχουν αναπτύξει θερμή σχέση με την ευρύτερη κοινότητα, μπορείς να είσαι σχεδόν βέβαιος ότι ένα σεβαστό μέρος από αυτή τη δυσμένεια θα εισπράξει και η δική σου εκδήλωση. Εάν η βραδιά σου συμπέσει με έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, ακόμη και μέτριας κρισιμότητας ή με ένα πιο νταβαντούρικο καλλιτεχνικό γεγονός, μην σπεύσεις να στοιχηματίσεις υπέρ σου.
Μην υποτιμάς επίσης τις κλιματολογικές συνθήκες. Μην προγραμματίζεις τίποτε μετά τον Απρίλιο και πριν από τον Νοέμβριο - προτού πλακώσουν οι ζέστες και αφού κατεβάσουν τα σχολικά είδη από τις προθήκες. Απόφυγε, ει δυνατόν, και τη βαρυχειμωνιά. Να αποδέχεσαι τις προσκλήσεις από τα λύκεια (εκεί, ως επιστρατευμένο το κοινό, είναι κι εξασφαλισμένο) και να εξετάζεις με καχυποψία την ένταξή σου σε κάθε φαστφουντάδικο πρόγραμμα γιγαντοβιβλιοπωλείου (εκεί μπορεί να μην πάρουν είδηση την προσέλευσή σου ούτε οι διοργανωτές). Πάνω απ’ όλα; Μην πτοείσαι. Δεν αποκλείεται, στην επόμενη κιόλας εκδήλωση, να συναντήσεις έναν αναγνώστη όπως ακριβώς τον φαντάζεσαι (κι εκείνος παρομοίως). Eστω και ως μετωπική σύγκρουση μιας μοναξιάς με μιαν άλλη, πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο.

  • * Ο Πέτρος Τατσόπουλος είναι συγγραφέας.

No comments: