Σκοτώθηκε η αρχαιολόγος Ηώ Ζερβουδάκη

Ενα σημαντικό μέλος της έχασε η αρχαιολογική επιστημονική κοινότητα. Ο ξαφνικός θάνατος της Ηούς Ζερβουδάκη (την τραυμάτισε θανάσιμα διερχόμενη μηχανή στον πεζόδρομο της οδού Τοσίτσα) έχει σοκάρει τον αρχαιολογικό κόσμο. Η επίτιμη διευθύντρια Αρχαιοτήτων χτυπήθηκε βγαίνοντας από τον Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, όπου είχε πάει να ευχηθεί στους συναδέλφους της, το μεσημέρι της Μ. Πέμπτης. Και τι τραγική σύμπτωση! Για το χάλι που παρουσίαζε αυτός ο πεζόδρομος, λίγα μόλις μέτρα από το υπουργείο Πολιτισμού, μεταξύ του πρώτου μουσείου της χώρας και του Πολυτεχνείου, είχε τοποθετηθεί πολλές φορές στο παρελθόν, ως μέλος τότε του ΚΑΣ.

Επιστήμων διεθνούς κύρους και αποδοχής, σε όλη τη σταδιοδρομία της που άρχισε το 1965, υπήρξε έντιμη, συνεπής, πιστή στις αρχές της από τις οποίες δεν παρέκκλινε ποτέ. Υπηρέτησε στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες, έφτασε στον βαθμό του εφόρου, υπηρέτησε δυο φορές ως διευθύντρια Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων ενώ στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο -που τόσο αγαπούσε να επισκέπτεται- εργάστηκε ως έφορος Αγγείων από το 1982. Το 1997 ανέλαβε τη διευθυντική θέση έως το 1999, χρονιά που ολοκλήρωσε την υπηρεσιακή της σταδιοδρομία.

Εργάστηκε αόκνως για τη μεγάλη επανέκθεση της συλλογής αγγείων του Εθνικού Αρχαιολογικού αλλά και για την επανέκθεση της συλλογής Σταθάτου. Στέλεχος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (μέλος του διοικητικού συμβουλίου για χρόνια αλλά και πρόεδρος την περίοδο 1977 - 1977), ήταν μάχιμη και πάντα στην πρώτη γραμμή σε οποιαδήποτε υπόθεση αφορούσε την προστασία των μνημείων.

Οι μειοψηφίες της στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο δήλωναν πίστη, αυστηρότητα, όπως και οι εύστοχες παρατηρήσεις της που πολλές φορές αποδείχτηκαν σωτήριες. Η Ηώ Ζερβουδάκη ήταν σχολαστική με την προστασία και ανάδειξη των μνημείων.

Υπήρξε μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού της Βουλής, του Δ.Σ. του ελληνικού τμήματος του Εικονογραφικού Λεξικού της Ελληνικής Μυθολογίας, ισόβιο μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας και αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου. Αδυναμία της -ισχυρίζονται όσοι τη γνώριζαν καλά- ήταν η Ρόδος. Ως πρόεδρος άλλωστε της Eπιστημονικής Επιτροπής Λίνδου αφιέρωσε όλες της τις δυνάμεις τα τελευταία χρόνια στην αναστήλωση των μνημείων.

Juan Gelman, ο μεγαλύτερος εν ζωή ποιητής της Αργεντινής...

▅ Χουάν Χέλμαν: για πολλούς, ο μεγαλύτερος εν ζωή ποιητής της Αργεντινής

«Κάθομαι σε μια ξεχαρβαλωμένη καρέκλα/ ζαλισμένος, άρρωστος, σχεδόν ζωντανός/ και γράφω κλαμένους στίχους/ για την πόλη όπου γεννήθηκα» (Το Αγαπημένο μου Μπουένος Άιρες, 1963)

Γεννήθηκε το 1930 στο Μπουένος Άιρες. Όπως θα έλεγε αργότερα, γεννήθηκε εκεί επειδή θέλησε να συνοδεύσει σε μια τόσο δύσκολη στιγμή τη μητέρα του, που ήταν κόρη ραβίνου. Ο πατέρας του, ένας Ουκρανός εργάτης, είχε εγκατασταθεί στην πόλη δύο χρόνια νωρίτερα, αφού είχε διαφύγει τόσο από τις τσαρικές φυλακές (όπου τον είχαν κλείσει για τη συμμετοχή του στην επανάσταση του 1905) όσο και από τη σοβιετική Ρωσία (όπου τον καταδίωκαν για τις επικίνδυνες ψευδαισθήσεις του). Ο πρώτος του στρατευμένος στίχος ήταν τρεις λέξεις σ΄ έναν τοίχο του Μπουένος Άιρες: «Ιρούν, νο πασαράν». (Η Ιρούν ήταν μια βασκική πόλη στα σύνορα με τη Γαλλία, που κατελήφθη από τους φασίστες στις 4 Σεπτεμβρίου 1936). Η πρωτεύουσα της Αργεντινής ζούσε τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο σαν να ήταν δική της υπόθεση και γρήγορα γέμισε με εξόριστους δημοκράτες.

«Ούτε να μείνω ούτε να φύγω/ να αντισταθώ/ αν και είναι σίγουρο/ πως θα υπάρξει κι άλλος πόνος,κι άλλη λήθη»... [Διαστάσεις, Σχεδόν ζωντανός, Του Μιχάλη Μητσού, Τα Νέα, 23/4/2008]

Οι γυναίκες αγκαλιά με τα παιδιά και τα βιβλία τους…

Με πολλή λογοτεχνία, αρκετή ψυχολογία, μια δόση δοκιμίου και μικρές αλλά ενδιαφέρουσες… γεύσεις βιβλίων για την Κίνα ετοιμάζεται το αθηναϊκό κοινό να στρώσει το σημερινό εορταστικό τραπέζι του για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου. Με τις γυναίκες άνω των 35 να παραμένουν στον παραδοσιακό ρόλο της… οικοδέσποινας, αφού συνεχίζουν να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό του αναγνωστικού κοινού.

Αυτά προκύπτουν από τη βόλτα που έκανε ο ΕΤ στα κεντρικά βιβλιοπωλεία για να καταγράψει τις νέες τάσεις του αναγνωστικού κοινού και τις γιορταστικές του «προμήθειες» εν όψει της σημερινής… βιβλιοφαγίας, η οποία αποδεικνύεται ότι στη χώρα μας τουλάχιστον έχει κάπως επηρεαστεί από τη… νηστεία της Σαρακοστής!

Τουλάχιστον σε επίπεδο εκδηλώσεων από τους επίσημους φορείς. Διότι ενώ στη Βαρκελόνη, για παράδειγμα, η Παγκόσμια Ημέρα του Βιβλίου συνδυάζεται με μια παραλλαγή της Γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου και υπολογίζεται ότι διακινούνται περίπου 4 εκατομμύρια τριαντάφυλλα και 500.000 βιβλία (!), στην Ελλάδα ελάχιστοι γνωρίζουν για τη σημερινή επέτειο.

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου γιορτάζει εγκαινιάζοντας το νέο του ηλεκτρονικό κόμβο (www.ekebi.gr) που θα περιλαμβάνει πλήρες αρχείο των Ελλήνων συγγραφέων, ψηφιοποιημένα λογοτεχνικά περιοδικά και παρουσίαση των εκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα.

Στις 23 Απριλίου του 1616 έφυγαν από τη ζωή δύο χαρισματικοί συγγραφείς: Ο δημιουργός του Δον Κιχώτη Μιγκέλ Ντε Θερβάντες και ο Αγγλος δραματουργός Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Με αφορμή αυτή τη διπλή επέτειο η UNESCO καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου... [Ελπίδα Πασαμιχάλη, Ελεύθερος Τύπος, 23/4/2008]

Το ΕΚΕΒΙ βράβευσε την καλύτερη βιτρίνα βιβλιοπωλείου

Το ΕΚΕΒΙ βράβευσε την καλύτερη βιτρίνα

για την προβολή του παιδικού και εφηβικού βιβλίου!

Με ενδιαφέρουσες συμμετοχές και νικητή την πιο ευφάνταστη βιτρίνα έκλεισε ο διαγωνισμός βιτρίνας που διοργάνωσε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) στο πλαίσιο την της 1ης Έκθεσης Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου με στόχο την προώθηση της ανάγνωσης και την ευρύτερη προβολή του παιδικού και εφηβικού βιβλίου.

Στο διαγωνισμό, που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα διεξαγωγής της έκθεσης -από 28 Ιανουαρίου έως 5 Φεβρουαρίου-, έλαβαν μέρος 23 βιβλιοπωλεία & βιβλιοχαρτοπωλεία της Αττικής, από Βούλα, Πειραιά και Περιστέρι μέχρι Χολαργό, Ν. Ιωνία, Μελίσσια & Ν. Πεντέλη. Το πρώτο βραβείο δόθηκε ομόφωνα από την επιτροπή (μέλη του Δ.Σ. του ΕΚΕΒΙ) στο γενικό βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, επί της οδού Σταδίου 5, συνοδευόμενο από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ.

Δεν είναι τυχαία η ημέρα που διάλεξε το ΕΚΕΒΙ να βραβεύσει τον βιβλιοπώλη κύριο Σταύρο Ζαχαρόπουλο αφού σήμερα 23 Απριλίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου. Το ΕΚΕΒΙ άλλωστε, με αφορμή την ημέρα αυτή, θα εγκαινιάσει σε λίγες ημέρες μια διαδικτυκή ατζέντα λογοτεχνικών εκδηλώσεων. Καθημερινά οι βιβλιόφιλοι θα μπορούν να ενημερώνονται για όλες τις εκδηλώσεις βιβλίου που γίνονται σε όλη την Ελλάδα. Ο χρήσιμος αυτός οδηγός θα παρουσιαστεί μαζί με τον νέο εμπλουτισμένο κόμβο του ΕΚΕΒΙ στην ίδια πάντα διεύθυνση: www.ekebi.gr

Με ποιο τρόπο διακινούνται τα βιβλία...

Μικρά «μυστικά» προώθησης βιβλίων. Ο Χαβιέρ Μαρίας [Javier Marías Franco] είναι διάσημος συγγραφέας στην πατρίδα του την Ισπανία, ο οποίος όμως γνωρίζει σημαντική επιτυχία και στην Ευρώπη. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ανάμεσά στις οποίες και τα ελληνικά: με μια πρόχειρη αναζήτηση, μετρήσαμε επτά τίτλους σε τρεις εκδοτικούς οίκους, «Σέλας», «Καστανιώτη» και «Λιβάνη». Μεταξύ αυτών και η «Καρδιά τόσο άσπρη» [Corazón tan blanco], ευρωπαϊκό μπεστ σέλερ, κατά τη διετία 1995-1997. Ο Χαβιέρ Μαρίας εξελέγη, το 2006, μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Ισπανίας, ιδρύματος το οποίο έχει κατηγορηθεί για ελιτισμό στο έργο του για τη διάσωση της ισπανικής γλώσσας.

Με το χρονογράφημά του της περασμένης Κυριακής, στην εφημερίδα El Pais, ο Μαρίας αποδεικνύει ότι δεν είναι ελιτιστής. Σήμερα, γράφει, θα βρίσκεται στη Βαρκελώνη καθώς η Καταλωνία και από το 1995 και ο υπόλοιπος κόσμος, σύμφωνα με την UNESCO, γιορτάζει την Ημέρα του Βιβλίου. Μαζί με άλλους συγγραφείς θα παρουσιάσει και θα υπογράψει τα βιβλία του. «Δεν έχω κανόνα να αρνούμαι να υπογράφω τα βιβλία μου, κυρίως όταν η εκδήλωση είναι προγραμματισμένη. Είναι μια ευχάριστη υποχρέωση. Οι άνθρωποι που με πλησιάζουν είναι συνήθως ευγενείς και ενίοτε κάνουν περίεργες παρατηρήσεις. Ποτέ δεν με έχει ενοχλήσει το ότι μπορεί να με περάσουν για κάποιον άλλον συγγραφέα. Αμηχανία νιώθω μόνον όταν μου ζητούν να μού υπαγορεύσουν την αφιέρωση που θα γράψω εγώ. Γράψτε, λένε, «για τον Μανόλη, που έχει το ωραιότερο σώμα στη Μαδρίτη». Ούτε όμως και τότε, λέει ο συγγραφέας, τολμώ να είμαι αγενής και γράφω μια παραλλαγή, όπως «για τον Μανόλη, ο οποίος, μού λένε ότι έχει το καλύτερο κλπ». Γνωρίζαμε ότι ο Χαβιέρ Μαρίας έχει ταλέντο και χιούμορ, τώρα μάθαμε ότι έχει και αγωγή... [Tης Μαρίλιας Παπαθανασίου, Η Καθημερινή, 23/4/2008]

Η Κλερ Μπλουμ διαβάζει Καβάφη

O K.Π. Kαβάφης, σε φωτογραφία βγαλμένη στην Aλεξάνδρεια, χρονολογημένη διστακτικά από τον ίδιο "1901 ή 1903".

«Πάντα αγαπούσα την ελληνική ποίηση. Από τους αρχαίους ποιητές ώς τον Ελύτη, τον Καβάφη, τον Σεφέρη. Η ευχαρίστησή μου, όταν μου ζητήθηκε να διαβάσω ποιήματα του Καβάφη, μαζί με έναν από τους πλέον διακεκριμένους Ελληνες ηθοποιούς, δεν θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη. Περιμένω με χαρά την εκδήλωση και ελπίζω οι θεατές να την απολαύσουν τόσο, όσο και εγώ απόλαυσα την προετοιμασία της». Τα λόγια ανήκουν στη δημοφιλή και σπουδαία Βρετανίδα ηθοποιό Κλερ Μπλουμ, η οποία θα έρθει στην Ελλάδα στις 8 Μαΐου για να διαβάσει, μαζί με τον ηθοποιό Κώστα Καστανά, τη νέα μετάφραση των ποιημάτων του Κ.Π. Καβάφη από τον Ευάγγελο Σαχπέρογλου.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα Cotsen Hall (Αναπήρων Πολέμου 9, Κολωνάκι) στις 8 μ.μ. και συνδιοργανώνεται από τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και τη Βρετανική Σχολή στην Αθήνα. Η έκδοση του βιβλίου C.P. Cavafy the Collected Poems κυκλοφόρησε το 2007 από το Oxford University Press. Την έκδοση θα παρουσιάσουν ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Πίτερ Μάκριτζ, ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στο Queen’s University στο Μπέλφαστ Αντονι Χιρστ και ο μεταφραστής της έκδοσης.

Προλογίζουν η διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης Μαρία Γεωργοπούλου, η διευθύντρια της Βρετανικής Σχολής Αθηνών Κάθριν Μόργκαν και ο πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα Σάιμον Γκας. Ο Κώστας Καστανάς ομολογεί ότι είναι η πολλοστή φορά που διαβάζει δημοσίως Καβάφη, αλλά αυτή τη φορά «η αίσθηση που έχω είναι ξεχωριστή, μιας και συμβαίνει αυτή η εναλλαγή από τη μια γλώσσα στην άλλη». Οσο για την ποίηση, «είναι το μόνο αγαθό που πρέπει να διαφυλάξουμε στον καιρό των μεγάλων εκπτώσεων».

Ο «Λεωνής» επιστρέφει στην Πόλη

Το δημοφιλές βιβλίο του Γιώργου Θεοτοκά κυκλοφορεί στα τουρκικά, έβδομη γλώσσα μετάφρασης

Ο Γιώργος Θεοτοκάς επιστρέφει... στην πόλη όπου γεννήθηκε. Την Κωνσταντινούπολη. Αφορμή γι’ αυτήν την επιστροφή είναι η μετάφραση στα τουρκικά ενός από τα πιο δημοφιλή του βιβλία, του «Λεωνή», από τις εκδόσεις Can, σε μετάφραση της Damla Demirozu. Είναι η έβδομη γλώσσα στην οποία μεταφράζεται το βιβλίο του Γιώργου Θεοτοκά (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εστία» και βρίσκεται στην 24η έκδοση, πουλώντας σταθερά περίπου 1.000 βιβλία τον χρόνο).

Στον «Λεωνή», που γράφτηκε το 1940, ο συγγραφέας περιγράφει την Κωνσταντινούπολη, τα παιδικά του χρόνια και την αναγκαστική φυγή του μετά το 1922. «Πρόκειται για αναμνήσεις από τον παράδεισο, έναν ύμνο στον χαμένο αυτόν παράδεισο. Τα πάντα είναι μαγικά. Ανθρωποι, γεγονότα, μέρη. Ολα παιδικά και παραμυθένια», σημειώνει η μεταφράστρια στον κατατοπιστικό αλλά και συναισθηματικό πρόλογό της. Το ένα κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου είναι ο Λεωνής (περσόνα του συγγραφέα), που περιγράφει τη γενέθλια πόλη και την αναπολεί όταν αναγκάζεται να την εγκαταλείψει το 1922. «Ο άλλος ήρωας του βιβλίου είναι η Κωνσταντινούπολη. Η Κωνσταντινούπολη, όπως περιγράφεται στο βιβλίο, έχει άμεση σχέση με τον Λεωνή. Είναι η Πόλη μέσα από τα μάτια του Λεωνή και της υψηλής κοινωνίας, της οικογένειας του συγγραφέα που φαίνεται να υποστηρίζει τον Βενιζέλο... [Ολγα Σελλα, Η Καθημερινή, 23/4/2008]

CORNELIA FUNKE: ΤΑ «ΧΡΥΣΑ» ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ…

Στο δρόμο που χάραξε η Τζόαν Ρόουλινγκ με τον «Χάρι Πότερ» και η Γερμανίδα συγγραφέας παιδικών βιβλίων Κ. Φούνκε

Στο πρόσωπό της πολλοί διαβλέπουν την επίδοξη διάδοχο της Τζόαν Ρόουλινγκ. Ο λόγος για τη Γερμανίδα συγγραφέα Κορνέλια Φούνκε, την οποία το περιοδικό «Time» συμπεριέλαβε στον κατάλογο των 100 προσωπικοτήτων με τη μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη. Σε μια εποχή που το καταιγιστικό φαινόμενο με το όνομα Χάρι Πότερ πέρασε στο παρελθόν, μετά την πανηγυρική έκδοση του έβδομου και τελευταίου βιβλίου της σειράς, αρχίζει να διαφαίνεται ένα κενό και η ανάγκη να γεμίσει με νέα ονόματα. Και πιθανόν η Κορνέλια Φούνκε να μην ξεκίνησε γράφοντας παιδικά βιβλία στις… καφετέριες, όπως η Ρόουλινγκ, έχει όμως γράψει πάνω από 40 μυθιστορήματα και την έχουν λατρέψει εκατομμύρια παιδιά αλλά και ενήλικες σε όλο τον κόσμο.

Η ίδια δηλώνει πως όταν ήταν παιδί ήθελε να γίνει αστροναύτης ή έστω πιλότος, ενώ όταν μεγάλωσε τη γοήτευσε η ιδέα να ζει με μια φυλή Ινδιάνων στην Αμερική. Τελικά, ίσως συνειδητοποιώντας πως όλα αυτά μπορεί να συμβούν μόνο στη φαντασία της, επέλεξε τον κόσμο των παραμυθιών! Στην αρχή εργάστηκε ως εικονογράφος σε ιστορίες που έγραφαν άλλοι, ύστερα όμως αποφάσισε να γράψει και η ίδια. Οπως εξηγεί σε συνέντευξή της, «είχα αρχίσει να βαριέμαι με τις ιστορίες που έπρεπε να εικονογραφώ, και έτσι αποφάσισα να γράψω τις δικές μου. Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να συνειδητοποιήσω το πάθος μου για το γράψιμο και να καταλάβω ότι θέλω να εικονογραφώ μόνο τις δικές μου ιστορίες»... [Ελπίδα Πασαμιχάλη, Ελεύθερος Τύπος, 22/4/2008]

Για περισσότερες πληροφορίες:
http://www.scholastic.com/titles/authors/Cornelia_funke.htm
http://www.anovelview.com/cornelia_funke1.htm
http://www.anovelview.com/chats/cornelia_funke.htm

J.G. Ballard: Η ζωή ενός «μετρ του φανταστικού»

Λίγο πριν από το τέλος ο Τζέιμς Μπάλαρντ αυτοβιογραφείται ακολουθώντας το νήμα της ζωής του

J.G. Ballard, Miracles of Life. From Shangai to Shepperto, εκδ. Forth Estate

Είναι ένας από τους μεγάλους της σύγχρονης λογοτεχνίας του φανταστικού, κορυφαίος εκπρόσωπος του «νέου κύματος» στην επιστημονική φαντασία, αφηγητής παράξενων, ανησυχητικών ιστοριών όπως η «Πλημμύρα» και το «Crash» (που έγινε ταινία από τον Κρόνενμπεργκ), καθώς και βιβλίων αυτοβιογραφικής έμπνευσης, όπως η «Αυτοκρατορία του Ηλιου» (που επίσης μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ). Πρόσφατα ο Τζέιμς Μπάλαρντ δημοσίευσε την «επίσημη» αυτοβιογραφία του με τίτλο «Miracles of Life. From Shangai to Shepperton» όπου αφηγείται όλη τη διαδρομή της ζωής του, κλείνοντας με την αποκάλυψη ότι πάσχει από καρκίνο χωρίς δυνατότητα θεραπείας.

«Ο Μπάλαρντ δεν μοιάζει με κανέναν άλλο. Φαίνεται να απευθύνεται σε ένα διαφορετικό -αχρησιμοποίητο- μέρος του μυαλού του αναγνώστη», έχει γράψει ο Μάρτιν Εϊμις. Πράγματι, η γραφή του Μπάλαρντ είναι συχνά παράδοξη, ιδιότροπη, σάμπως να θέλει να αμφισβητήσει τις κοινωνικές και αισθητικές προκαταλήψεις του αναγνώστη. Οι «δυστοπίες» των μυθιστορημάτων του -ζοφεροί μελλοντικοί κόσμοι- έχουν συχνά τη χροιά εφιάλτη που πρόκειται να επαληθευτεί, κι αυτό τις κάνει ακόμα πιο τρομακτικές. Γι' αυτό και τα βιβλία του δεν έγιναν ποτέ εκρηκτικά μπεστ σέλερ - κέρδισαν όμως την εκτίμηση των κριτικών και ενός αρκετά σημαντικού κύκλου απαιτητικών αναγνωστών… [Της Αγγελικής Στουπάκη, Η Καθημερινή, 20/4/2008]

ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ: «Εργάτης» του βιβλίου

Σεμνότατος, καλοσυνάτος, αφοσιωμένος, επί οδόντα χρόνια, «εργάτης» της διάδοσης του βιβλίου ήταν ο 95χρονος μπαρμπα- Νίκος Παντελάκης, ο οποίος κηδεύτηκε χτες στο νεκροταφείο της Καισαριανής. Αυτή την 80χρονη, αφανή και ακάματη αγάπη, προσφορά και γνώση του για το βιβλίο, εκτιμούσαν βαθιά όλοι όσοι των γνώρισαν - συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, βιβλιοπώλες, βιβλιόφιλοι.

Γέννημα - θρέμμα φτωχής εργατικής αθηναϊκής οικογένειας, ο Νίκος Παντελάκης δεκάχρονος ξεκίνησε κουβαλώντας ένα καροτσάκι να πουλά βιβλία, στους δρόμους της Αθήνας. Πολύ σύντομα, το 1923, έγινε παιδί για όλες τις δουλειές στο βιβλιοπωλείο -εκδόσεις της «Εστίας», του οποίου η «ψυχή» υπήρξε μέχρι το 2001, οπότε σταμάτησε να δουλεύει κι άρχισε να γράφει το ένα και μοναδικό δικό του, βιωματικό βιβλίο, «Σαν να διάβασα ένα βιβλίο». Ενα βιβλίο για το ελληνικό βιβλίο, από το μεσοπόλεμο και εντεύθεν, που παρέχει πλήθος μαρτυρίες και μνήμες από μεγάλους ποιητές και συγγραφείς μας, τη διακίνηση, την πρόοδο, αλλά και τις περιπέτειες του ελληνικού βιβλίου σ' όλα τα δύσκολα χρόνια - κατοχικά και άλλα - του τόπου μας. [Ριζοσπάστης, 22/4/2008]

Ο «κύριος Νίκος» των βιβλίων, ιστορία μιας ζωής

Οταν από την Κυριακή το μεσημέρι άρχισε να διαδίδεται το νέο -«Πέθανε ο κύριος Νίκος»- κανείς δεν σκέφτηκε να ρωτήσει για ποιον πρόκειται. Το αντίθετο. Η διευκρίνιση ήταν αναγκαία μόνο για το επίθετό του. Γιατί οι περισσότεροι Αθηναίοι είχαν ζητήσει βοήθεια από την ευγενική φιγούρα του κυρίου Νίκου (Παντελάκη) στο Βιβλιοπωλείο της Εστίας, από τον Μεσοπόλεμο μέχρι την εκπνοή του 20ού αιώνα. Πέρασε εκεί όλη του τη ζωή, γνώρισε τις πιο σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων στη διάρκεια του 20ού αιώνα, όσους περνούσαν από το βιβλιοπωλείο της Εστίας, στην οδό Σταδίου στην αρχή, στην οδό Σόλωνος από το 1978.

«Το 1923 που πήγα στην “Εστία” ήμουνα δέκα χρόνων». «Από την “Εστία” έφυγα τον Γενάρη του 2001». Ετσι παρουσιάζει ο ίδιος τη μακρότατη επαγγελματική του διαδρομή στην αυτοβιογραφική αφήγηση «Σαν να διάβασα ένα βιβλίο» (εκδ. «Εστία»). Σ’ αυτές τις σελίδες βρίσκονται μνήμες, πρόσωπα και βιβλία του μεγαλύτερου μέρους του 20ού αιώνα. Ολα όσα βίωσε προσωπικά ο κύριος Νίκος... [Της Ολγας Σελλά, Η Καθημερινή, 22/4/2008]

Doris Lessing: prize fighter

Telegraph, Last Updated: 12:01am BST 21/04/2008

At 88, Doris Lessing is still raging - at communists, war, Mrs Thatcher, the 'bloody Swedes' who awarded her the Nobel Prize... but most of her venom is reserved for the subject of what she says will be her final book - her mother. She talks to Nigel Farndale. Portrait by Reme Campos

It takes Doris Lessing just four minutes to come out with something, if not actually controversial, then at least unexpected. It's about Hitler. She says she understands him. This from a former member of the Communist Party. (She left in 1956, the year of Khrushchev's speech to the 20th Congress, the one in which he denounced Stalin.) We are talking, I should explain, about Erich Maria Remarque, the author of All Quiet on the Western Front. She recently read another of his books, about three German soldiers who, like Hitler, return from the Great War to the economic chaos of the Weimar Republic. 'They see people carting millions of marks around in wheelbarrows and, being old comrades, they stand by each other. And as you read that you suddenly understand Hitler.'

Doris Lessing: 'I'll be pleased when I'm dead. That will let me off worrying about all these wars'

She's not condoning Hitler, of course, merely explaining his early popularit y. I mention her comment to show her endearingly cavalier way with language. She doesn't care what people might think. She is past caring. And there is a greatness to this lack of care. How many 88-year-olds do you know who have become a worldwide phenomenon on YouTube, for example? She did, last year, when the press descended on the house in West Hampstead where she has lived for the past 30 years, the house in which we are sitting now. As she emerged from a black cab with her son, Peter, who, eccentrically, was wearing a boa of fresh onions around his neck, she was told she had just won the Nobel Prize for Literature and was asked for a comment. This was the first she had heard of it, yet she was heroically unimpressed. 'Oh Christ,' she said, waving the question away. 'I couldn't care less...I've won all the prizes in Europe, every bloody one.'... [article continues]

Doris Lessing with her mother

DAVID LODGE: «ΤΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ»

David Lodge.

Μπορεί να είναι ένας νευρωτικός, όπως ο ίδιος ομολογεί, αλλά η μεγαλοφυία του στη μετατροπή των μικρών προσωπικών τραγωδιών σε ουσία του χιούμορ του τον έχει κάνει να είναι ένας από τους καλύτερους και αγαπημένους κωμικούς συγγραφείς της Μεγάλης Βρετανίας. Σε μια συνέντευξή του στην βρετανική εφημερίδα The Observer, ο David Lodge μιλά στη Rachel Cooke για την κατάθλιψη και την κώφωσή του -το θέμα του νέου μυθιστορήματός του- και για την πίστη του στις θεραπευτικές δυνάμεις ενός γάμου που στηρίζεται στην αγάπη.

Αστεία; Δεν κάνει κανένα. Ούτε μοιάζει με τους διάσημους και πολυαγαπημένους χαρακτήρες του, τους καθηγητές Morris Zapp και Philip Swallow, οι οποίοι τείνουν να είναι λίγο καβγατζήδες.

Γεννημένος 28 Ιαν. 1935 στο νοτιοανατολικό Λονδίνο, σπούδασε στην Ακαδημία του St Joseph. Το1959 νυμφεύεται την Mary Frances Jacob. Αποφοιτά από το Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου με ένα MA. Το 1960 αρχίζει να διδάσκει Αγγλική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ. Δημοσιεύει πρώτα το μυθιστόρημα, το The Picturegoers, για να αποτυπώσει την εμπειρία της ανατροφής του ως καθολικού. Έχει δημοσιεύσει από τότε 14 μυθιστορήματα, και δύο θεατρικά έργα. Τέσσερα βιβλία του προσαρμόστηκαν για την τηλεόραση. Το 1987 αποσύρεται για να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στο γράψιμο.

Είναι πολυβραβευμένος, αν κρίνουμε από τον αριθμό των βραβείων που έχει πάρει: Whitbread Book of the Year για το How Far Can You Go? (1980), είχε επιλεγεί στον κατάλογο επιλέκτων υποψηφίων για το Booker Prize για το Small World (1984), είχε επιλεγεί στον κατάλογο επιλέκτων υποψηφίων για το Booker Prize για το Nice Work (1988), Royal Television Society Award για την καλύτερη δραματική σειρά για το Nice Work (1989).

Λέει: «Τα μυθιστορήματα είναι και επιχείρηση και τέχνη, και είναι πάντα και τα δύο. Πάντα λέω ότι πρέπει να είστε καλλιτέχνης όταν γράφετε ένα μυθιστόρημα, και επιχειρηματίας όταν το δημοσιεύετε - αλλά είναι αρκετά δύσκολο να κρατηθεί εκείνος ο διαχωρισμός»

Λένε: «Το τέχνασμά του –κοινό σχεδόν σε όλα τα απομνημονεύματα από τους συγγραφείς– είναι να μεταβιβάσει, χωρίς συναίσθημα ή ματαιοδοξία, την παντελή απομόνωση του μυθιστοριογράφου, οπωσδήποτε στους επαγγελματικούς όρους, από τον κόσμο που κατοικεί» (DJ Taylor στο The Year of Henry James).

"Literature is mostly about having sex and not much about having children. Life is the other way round."

Birthplace

Dulwich, London

Education. St Joseph's Academy, Blackheath; University College London (BA and MA)

Other jobs. Lodge is a well-respected academic and a leading literary critic, and has published numerous works of literary criticism alongside his novels. He was a lecturer and then professor of English at Birmingham University, and remains an honorary professor of modern English literature there. He has also turned his hand successfully to screenwriting and playwriting.

Did you know? Lodge invented a literary parlour game called 'Humiliation' in Changing Places, which remains popular at dinner parties. Players name classics of literature that they have not read, the winner being the one who exhibits the most woeful literary lacuna. In Changing Places, Lodge's obnoxious American academic, Howard Ringbaum, admits that he has never read Hamlet - and thus wins the game (but loses his job). Lodge himself owns up to War and Peace.

Critical verdict. Lodge has won numerous awards for his books and was twice shortlisted for the Booker Prize (for Small World and Nice Work). His books have generally received generous praise from critics, though his most recent novel about Henry James, Author, Author, suffered from inevitable and unfavourable comparison with Colm Toibin's The Master. Yet even when criticising Author, Author, Alan Hollingshurst called Lodge a "sharp comic novelist", while Anthony Burgess has hailed him as "one of the best novelists of his generation".

Recommended works. The trio of Rummidge University novels, Changing Places, Small World and Nice Work, is the best, and funniest, place to start. The fictional Rummidge is Birmingham in all but name, and Lodge's take on the campus novel charts the shifting sands of university faculties in the age of post-modernism, international conferences and symposia, and "Industry Shadowing Schemes". Present are Lodge's wry satire on the absurdities of intellectual and academic life, a large helping of bed-hopping dons, and a variety of narrative techniques and ruminations on literature. Absent, though, are the long pastiches of other authors or narrative experimentation which are not to all readers' tastes and mar Thinks... and The British Museum is Falling Down. Lodge is at his best when he remains on campus and better still when he sticks to the English faculty, so the colourful Paradise News, set in Hawaii and following an anxious theologian, is not his finest work.

Influences. Lodge, like Adam in The British Museum is Falling Down, did his postgraduate research into the English Catholic novel. As such his influences include Evelyn Waugh and Graham Greene. Academia and sex (and its unavoidable clash with his religion) are Lodge's other great themes, which he exploits with considerable wit. The hand of Kingsley Amis's Lucky Jim is evident in the Rummidge series; while Malcolm Bradbury (whom Lodge called "my closest writer friend") and Lodge both experimented with the campus novel at the same time. Such, however, is Lodge's versatility that all his novels self-consciously betray their literary forebears. The British Museum is Falling Down is a mosaic of parodied styles, for example, most notably reproducing the stream-of-consciousness style of Woolf and Joyce.

Now read on. Bradbury's The History Man and Eating People is Wrong will delight anyone who enjoys the Rummidge novels. Lodge's own works of criticism are excellent further reading for anyone wishing to get to grips with the complex critical issues he raises in his novels: The Practice of Writing, a collection of essays in which he considers trends in literary style and explores the work of selected writers, is a good place to start. Both Kingsley and Martin Amis would be a good bet for those who enjoy Lodge's combination of comedy, rich storytelling and literary allusiveness. Zadie Smith's On Beauty is also part-campus novel and does to Forster's Howard's End what The British Museum is Falling Down did to Ulysses.

Adaptations. Small World was made into a TV series by Granada in 1988. Lodge's own BBC adaptation of Nice Work won Best Drama Serial at the Royal Television Society Awards.

Recommended biography. Focusing on Catholicism and academe, the body of Lodge's fiction reveals much about the author's life. The experiences of Adam and Barbara in The British Museum is Falling Down, for example, mirror those of the young Lodge in many respects. But although Lodge himself admits that "each of my novels corresponds to a particular phase or aspect of my own life", he is at pains to point out that "this does not mean they are autobiographical in any simple, straightforward sense".

Πόση επιρροή έχουν τα ΜΜΕ;

Γλωσσα και MME

Πολλοί πιστεύουν ότι τα ΜΜΕ έχουν τη δύναμη να επηρεάζουν τη γλώσσα που μιλιέται στην περιοχή της εμβέλειάς τους· ότι διαμορφώνουν πρότυπα και συνήθειες· ότι ευθύνονται για την «κακοποίηση» της γλώσσας και τη διάδοση του «λάθους».

Παραδόξως, οι ειδικοί επί του θέματος, οι γλωσσολόγοι, είναι οι μόνοι που δεν ανησυχούν. Είναι και οι μόνοι που αμφιβάλλουν για τη δύναμη των ΜΜΕ να επηρεάζουν ευρύτερα τη γλωσσική συμπεριφορά ακροατών και τηλεθεατών. Στο μνημειώδες έργο του Principles of Linguistic Change (τ. 2, 2001, σ. 228), ο William Labov, ο πατέρας της κοινωνιογλωσσολογίας, διαπιστώνει: «Ολα τα τεκμήρια οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η γλώσσα δεν επηρεάζεται συστηματικά από τα ΜΜΕ· επηρεάζεται κυρίως κατά τη συναναστροφή με τους ομοίους μας». Η ιδέα είναι απλή: η γλωσσική αλλαγή είναι προϊόν αλληλεπίδρασης· δεν αλλάζει η γλώσσα όταν καθηλωνόμαστε ώρες μπροστά στο γυαλί. Ετσι, επισημαίνει ο Αμερικανός γλωσσολόγος, οι τοπικές διάλεκτοι ή κοινωνιόλεκτοι (π.χ. των Αφροαμερικανών, των κατοίκων της Φιλαδέλφειας κ.ά.) εξακολουθούν να αποκλίνουν από την «πρότυπη» (standard) γλώσσα της ραδιοτηλεόρασης, παρά την αυξανόμενη έκθεση των «διαλεκτόφωνων» στα εθνικά ΜΜΕ.

Η γλώσσα αλλάζει, αλλά όχι προς την κατεύθυνση που θα ήθελαν τα μίντια. «Τα ΜΜΕ μπορεί να διαδίδουν κάποιες λέξεις και φράσεις, αλλά δεν τις επινοούν», προσθέτει ο γλωσσολόγος J. K. Chambers, σ' ένα εκλαϊκευτικό κείμενό του (http://www.pbs.org/ speak/ahead/mediapower/media/). Ούτε έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν «τις εσχατιές της γλώσσας» - τη φωνολογία και τη σύνταξη· «αυτά ούτε που τ' αγγίζουν». Και κυρίως, δεν μπορούν τα ΜΜΕ να ηγηθούν στη διάδοση μιας γλωσσικής αλλαγής· τα ΜΜΕ πάντα ακολουθούν, και με καθυστέρηση... [Του Σπυρου Α. Μοσχονα, Η Καθημερινή, 20/4/2008]

Μπενουά Ντυτέρτρ: «Το κοριτσάκι και το τσιγάρο»

Ο Γάλλος συγγραφέας στην Ελλάδα για παρουσίαση του βιβλίου του

Αν το «Κοριτσάκι με τα σπίρτα» του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν ήταν το φτωχό, εγκαταλελειμμένο και δυστυχισμένο πλασματάκι, στο οποίο κανείς περαστικός δεν έδινε σημασία, το «Κοριτσάκι και το τσιγάρο» του Μπενουά Ντυτέρτρ [Benoît Duteurtre] είναι η αντίθετη ακριβώς περίπτωση. Είναι δηλαδή το παιδί-δυνάστης του σύγχρονου δυτικού κόσμου, το παιδί που θεωρεί αυτονόητο ότι έχει όλα τα δικαιώματα, το παιδί που πιστεύει ότι οι ενήλικες υπάρχουν για να το υπηρετούν.

O Ντυτέρτρ με τον Μισέλ Ουελμπέκ [Houellebecq]

Με αυτή την τόσο αντίθετη με τις κυρίαρχες απόψεις και αξίες υπόθεση και ένα έξυπνο και ευρηματικό κείμενο, το νέο μυθιστόρημα του Γάλλου συγγραφέα δεν είναι τυχαίο που έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες και έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία στη Μ. Βρετανία και την Αμερική. Ο Μπενουά Ντυτέρτρ, που βρέθηκε χθες στη χώρα μας και συζήτησε με τον Λάκη Προγκίδη και τους δημοσιογράφους στο βιβλιοπωλείο της Εστίας, από τις εκδόσεις της οποίας κυκλοφορεί το βιβλίο του, αναφέρθηκε στο καθεστώς των συνεχών απαγορεύσεων, που εν ονόματι της προστασίας των πολιτών κυριαρχούν στη Δύση και στερούν από τους πολίτες της την ομορφιά της ζωής... [Ελπίδα Πασαμιχάλη, Ελεύθερος Τύπος, 18/4/2008]

Πέθανε ο ποιητής Εμέ Σεζέρ

Portfolio

Aimé Césaire, chantre de la "négritude"
Aimé Césaire, qui est mort à l'âge de 94 ans, fut, avec le Sénégalais Léopold Sédar Senghor et le Guyanais Léon-Gontran Damas, l'un des chantres du courant de la "négritude".

Télézapping

La négritude orpheline
Revue de presse quotidienne des journaux télévisés de la mi-journée.

Πέθανε (17/4)ί σε ηλικία 94 ετών στο Φορ ντε Φρανς της Μαρτινίκας ο ποιητής Εμέ Σεζέρ [Aimé Césaire], ένας από τους τροβαδούρους του νέγρικου πολιτισμού των γαλλικών Αντιλών και εκ των κορυφαίων εκπροσώπων της γαλλόφωνης λογοτεχνικής παράδοσης της περιοχής.

Μαζί με τον Σενεγαλέζο Λεοπόλντ Σενγκόρ και τον Γουιανέζο Λεόν-Γκοντράν Νταμά, ο Σεζέρ, δημιουργός του «Τετράδιο της επιστροφής στη γενέθλια χώρα», υπήρξε ένας από τους κήρυκες της «συνείδησης του να είσαι νέγρος» (negritude). Από τη δεκαετία του 1930 ο Σεζέρ υπήρξε πάντα παρών σε όλους τους αγώνες κατά της αποικιοκρατίας και του ρατσισμού. Στις 9 Απριλίου είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο με καρδιολογικά προβλήματα.

Πληροφορούμενος τον θάνατο του Σεζέρ ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί εξήρε την προσωπικότητα του εκλιπόντος χαρακτηρίζοντάς τον «σύμβολο της ελπίδας για όλους τους καταπιεσμένους λαούς».

Η κηδεία του Σεζέρ θα γίνει δημοσία δαπάνη σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμα καθοριστεί, ανακοινώθηκε από το Παρίσι.

Les faits

Les obsèques nationales d'Aimé Césaire se dérouleront dimanche en Martinique

Réactions La classe politique salue un "grand humaniste"

Les faits Aimé Césaire, du texte à l'écran

Parmi les articles précédents

Reportage Martinique : Fort-de-France dans l'attente de la mort de "Papa Césaire" 15.04.08

Reportage "Les petits nègres que nous étions..." 03.11.07 €

Rencontre Aimé Césaire : "Ma poésie est née de mon action" 16.03.06

Zoom Un lycée "historique", selon Aimé Césaire 03.11.07 €

Les faits Le "Petit Robert" ajoute une citation d'Aimé Césaire 04.09.07 €

AFP/FRANCK FIFE

«Πνευματικά δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή»

Στο βιβλιοπωλείο «Ιανός» (Σταδίου 24), στις 23/4 (12.30μμ), ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Εργων Λόγου (ΟΣΔΕΛ) διοργανώνει συζήτηση, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Βιβλίου και Πνευματικών Δικαιωμάτων, με θέμα «Πνευματικά δικαιώματα στην ψηφιακή εποχή». Συμμετέχουν ο γενικός γραμματέας της Εταιρείας Συγγραφέων, Γιώργος Ξενάριος, και οι νομικοί σύμβουλοι της Πανελλήνια Ομοσπονδίας Εκδοτών - Βιβλιοπωλών και του ΟΣΔΕΛ, Δημήτρης Σπυρόπουλος και Ζάννος Γεωργαντρέας, αντίστοιχα. Είσοδος ελεύθερη.

99 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΓIANNH ΡΙΤΣΟΥ

H Ερη Ρίτσου, η μοναχοκόρη του «Ποιητή της Ρωμιοσύνης» -χαρακτηρισμό του που κάποιοι, μετά το θάνατό του, επιδιώκουν να ξεχαστεί - και οι εκδόσεις «Κέδρος» διοργανώνουν τιμητική εκδήλωση, με αφορμή τα 99 χρόνια από τη γέννηση του Γ. Ρίτσου. Η εκδήλωση θα γίνει στο βιβλιοπωλείο «Ιανός» (Σταδίου 24) στις 30/4 (8 μ.μ.). Είσοδος ελεύθερη.

Για τον Γιάννη Ρίτσο θα μιλήσουν οι: Γιάννης Γιατρομανωλάκης, Χρύσα Προκοπάκη, Θάνος Μικρούτσικος. Ποιήματά του θα διαβάσουν οι: Αλέκα Παΐζη, Βασίλης Παπαβασιλείου, Ερη Ρίτσου. Η βραδιά πλαισιώνεται από μελοποιημένα ποιήματά του: Η Γιοβάννα ερμηνεύει συνθέσεις του Σπύρου Μεντή, συνοδευόμενη από τον Χρήστο Κουμούση (πιάνο). Ο Σωτήρης Σακελλαρόπουλος συμμετέχει στα «Παιχνίδια του ουρανού και του νερού». Ο Χρήστος Λεοντής και οι τραγουδιστές Μαρία Σουλτάτου και Παντελής Μπούσαλης θα ερμηνεύσουν αποσπάσματα από το «Καπνισμένο τσουκάλι». Ο Θάνος Μικρούτσικος στο πιάνο και ο Κώστας Θωμαΐδης θα ερμηνεύσουν τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος».

Η βραδιά θα μεταδοθεί ζωντανά από το ianosradio.gr. Χορηγία Επικοινωνίας: «902 Αριστερά στα FM» και «902 ΤV».

Λύνεται το μυστήριο της εξαφάνισης του Σεντ Εξιπερί

The New York Times

Μετά την εξαφάνιση της Αμέλια Ιάρχαρτ, αυτή του Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί [Jean-Baptiste Marie Roger de Saint-Exupéry, 29/6/1900 - 31/7/1944] σε αναγνωριστική αποστολή κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου θεωρούνταν εδώ και δεκαετίες ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της αεροπλοΐας. Σήμερα, ωστόσο, χάρη στην επιμονή και την τύχη δύο ερασιτεχνών αρχαιολόγων, τα τελευταία κομμάτια του παζλ μοιάζουν να συμπληρώνονται.

Η ιστορία που αναδύθηκε γύρω από την εξαφάνιση του Σεντ Εξιπερί, του Γάλλου αεροπόρου και λογοτέχνη, εμπεριέχει -όπως τελικά αποδείχτηκε- πολλές διηγήσεις που διαδόθηκαν προφορικά, απρόβλεπτες τροπές στην πλοκή σε βαθμό τέτοιο που θα έκανε τον συγγραφέα των αεροπορικών περιπετειών και του «Μικρού Πρίγκιπα» να τρίβει τα χέρια του, καθώς και μια ισχυρή δήλωση πίστης σε συγκεκριμένα ιδανικά.

Saint-Exupéry with his beloved wife Consuelo

Στις 31 Ιουλίου του 1944, ο Σεντ Εξιπερί απογειώθηκε από την Κορσική μ’ ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος τύπου Lockheed Lightning P-38, όντας ένας εκ των δεκάδων Γάλλων πιλότων που πολεμούσαν στο πλευρό των συμμάχων. Ο Σεντ Εξιπερί, ωστόσο, ποτέ δεν επέστρεψε και πολλές θεωρίες είδαν το φως της δημοσιότητας από τότε. Κάποιοι υποστήριζαν ότι το αεροσκάφος του κατερρίφθη, άλλοι ότι έχασε τον έλεγχο και συνετρίβη και άλλοι ότι αυτοκτόνησε.

Το πρώτο στοιχείο ήρθε στο φως τον Σεπτέμβριο του 1998, όταν ψαράδες από τη Μαρσέιγ ανέσυραν με τα δίχτυα τους ένα ασημένιο βραχιόλι σε απόσταση λίγων ναυτικών μιλίων από το γαλλικό λιμάνι. Πάνω του ήταν χαραγμένο το όνομα «Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί» και αυτό του Νεοϋορκέζου εκδότη του. Αργότερα, ομάδα ειδικευμένων δυτών ανακάλυψε στην ίδια θαλάσσια περιοχή το κατεστραμμένο αεροσκάφος του, όχι όμως και τη σορό του.

«Είχα μόλις δει την ταινία “Τιτανικός” και σκέφτηκα ότι θα μπορούσαμε να γυρίσουμε μια κινηματογραφική επιτυχία και να γίνουμε πλούσιοι», δήλωσε ο 63χρονος Ζαν Κλοντ Μπιάνκο, το καΐκι του οποίου ανέσυρε το βραχιόλι. Η ταινία δεν γυρίστηκε ποτέ, αλλά η είδηση έφτασε στα αυτιά του 48χρονου εκπαιδευτή καταδυτών και αρχαιολόγου, Λουκ Βαρνέλ, ο οποίος αποφάσισε να επιθεωρήσει εκ νέου τα συντρίμμια που είχε παλαιότερα παρατηρήσει κοντά στο σημείο όπου βρέθηκε το αεροσκάφος του Σεντ Εξιπερί. Ο κωδικός πάνω στην τουρμπίνα και το σήμα της Skoda, της τσέχικης εταιρείας που είχε υποχρεωθεί να προμηθεύει τον γερμανικό στρατό, δεν άφηνε περιθώρια αμφιβολίας: Ήταν μια μηαχνή αεροσκαφών τύπου Daimler-Benz V-12.

Το 2005, μετά από χρόνια αναμονής εξαιτίας γραφοκρατικών καθυστερήσεων, ο κ. Βαρνέλ και ένας ακόμα δύτης, ο Λίνο Βον Γκάρτζεν ανέσυραν τη μηχανή και την απέστειλαν στο Μόναχο, προκειμένου να εξεταστεί από Γερμανούς ειδικούς. Αποδείχτηκε, τελικά, ότι είχε κατασκευαστεί στις αρχές του 1941 και είχε τροποποιηθεί το 1943. Οι Γερμανοί ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μηχανή ανήκε σ’ ένα μαχητικό τύπου, Messerschmitt, εκπαιδευτική βάση των οποίων υπήρχε στη νότια Γαλλία το διάστημα 1942-1944. Πιλότος του αεροσκάφους ήταν ο πρίγκιπας Αλέξις Βον Μπενθέιμ, ένας 22χρονος Γερμανός. Το Messerschmitt του κατερρίφθη από αμερικανικά μαχητικά κατά τη διάρκεια της πρώτης και τελευταίας πτήσης του Βον Μπενθέιμ στα τέλη του 1943.

Η ιστορία θα μπορούσε να τελειώσει εδώ, πλην όμως, ο κ. Βον Γκάρτζεν δεν ήταν ικανοποιημένος. Μελετώντας τα αρχεία και με τη συνδρομή βετεράνων της Luftwaffe, ανακάλυψε τους πιλότους που πετούσαν στη μονάδα του Βον Μπενθέιμ, την Jagdgruppe 200. Ήρθε σ’ επαφή με εκατοντάδες πιλότους - οι περισσότεροι εκ των οποίων διανύουν σήμερα την 80ή δεκαετία της ζωής τους, άλλοι δεν έχουν πεθάνει. Τον Ιούλιο του 2006, ο Βον Γκάρτζεν τηλεφώνησε στον βετεράνο πιλότο, Χορστ Ρίπερτ, τον οποίο και ρώτησε για τον Σεντ Εξιπερί. «Μπορείς να σταματήσεις την έρευνά σου, διότι εγώ τον κατέρριψα», ακούστηκε χωρίς δισταγμό η φωνή στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Ο 86χρονος σήμερα κ. Ρίπερτ, εργάστηκε μετά τον πόλεμο ως αθλητικός ρεπόρτερ για λογαριασμό της γερμανικής τηλεόρασης. Υποστηρίζει ότι έμαθε για την εξαφάνιση του Σεντ Εξιπερί λίγες μέρες αφού είχε καταρρίψει ένα γαλλικό P-38 ανοικτά της Μαρσέιγ. Ήταν πεπεισμένος ότι αυτός κατέρριψε το αεροσκάφος του Γάλλου συγγραφέα, αν και το έγραψε μόνο στο ημερολόγιό του και ποτέ δεν επεδίωξε να εκφραστεί δημόσια για το συμβάν. Παρ’ όλα αυτά δεν ήταν απόλυτα βέβαιος μέχρι το 2006 όταν και ανακαλύφθηκε το αεροσκάφος του Σεντ Εξιπερί. Η ιδέα ότι είχε σκοτώσει τον Σεντ Εξιπερί τον βασάνιζε για χρόνια και αυτό διότι ως νέος υπήρξε μεγάλος θαυμαστής του Γάλλου συγγραφέα και πιλότου.

Antoine de Saint-Exupéry.

Ο ισχυρισμός του κ. Ρίπερτ δεν μπορεί, βέβαια, να αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας, καθώς τα έγγραφα το καταγεγραμμένων πτήσεων της Luftwaffe καταστράφηκαν στον πόλεμο. Ακόμα και ο ίδιος ο κ. Βον Γκάρτζεν εκφράζει αμφιβολίες: «Οι πιθανότητες να κατέρριψε ο κ. Ρίπερτ τον Σεντ Εξιπερί είναι λίγες, πλην όμως, πρόκειται για μια υπόθεση που δεν μπορεί να απορριφθεί με ευκολία». Από την πλευρά του, ο ανιψιός του Σεντ Εξιπερί, Ολιβιέρ Ντ’ Αγκέι, θεωρεί αξιόπιστη την εκδοχή του κ. Ρίπερτ. «Είπε μόνο ότι κατέρριψε ένα P-38 κοντά στη Μαρσέιγ στις 31 Ιουλίου, όχι ότι κατέρριψε τον Σεντ Εξιπερί», τόνισε. «Ο κ. Ρίπερτ, βέβαια, έχει πει ότι αν ήξερε ποιος ήταν ο πιλότος δεν θα άνοιγε ποτέ πυρ εναντίον του». [Η Καθημερινή, 16/4/2008]

Τον Ισραηλινό συγγραφέα Αμος Οζ τιμούν οι Γερμανοί

Ο γνωστός και δημοφιλής και στην Ελλάδα Ισραηλινός Αμος Οζ θα γίνει ο πρώτος συγγραφέας που θα τιμηθεί με το νεοσύστατο βραβείο «Στέφαν Χέιμ». Το βραβείο, στη μνήμη του Γερμανοεβραίου συγγραφέα που συνέδεσε το όνομά του με έντονη πολιτική και φιλειρηνική δράση, συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο αξίας 40.000 ευρώ και θα απονεμηθεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του Στέφαν Χέιμ (1913-2001), στο Chemnitz.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Αμος Οζ (γ. 1939), μία από τις πιο δυναμικές φωνές της σύγχρονης ισραηλινής λογοτεχνίας με μεγάλη επιρροή εντός και εκτός της χώρας του, βραβεύεται στη Γερμανία. Το 1992 είχε τιμηθεί με το Βραβείο Ειρήνης καθώς, ως επίλεκτο μέλος του φιλειρηνικού κινήματος του Ισραήλ, είχε ταχθεί υπέρ της δημιουργίας ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και της ειρηνικής συνύπαρξης Εβραίων και Αράβων.

Ο Στέφαν Χέιμ βίωσε από πολύ νωρίς τις διακρίσεις του ναζιστικού καθεστώτος κατά των Εβραίων, αλλά σε ηλικία 20 ετών βρήκε καταφύγιο στην Τσεχοσλοβακία, τη μοναδική δημοκρατία της Κεντρικής Ευρώπης εκείνη την εποχή. Το 1935 κέρδισε υποτροφία και συνέχισε τις σπουδές του στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου έζησε 18 ολόκληρα χρόνια. Επέστρεψε στη Λαϊκή (πλέον) Δημοκρατία της Γερμανίας και υπήρξε ένας από τους ζωηρούς επικριτές του κομμουνιστικού καθεστώτος, χωρίς να εγκαταλείψει ποτέ τη σοσιαλιστική ιδεολογία. Με την πτώση του Τείχους συνέχισε την πολιτική του δράση και εκλέχτηκε μέλος του γερμανικού Κοινοβουλίου. [Η Καθημερινή]

Λογοτεχνία ή πορνογραφία;

Ε. Σωτηροπούλου: Η ηθικολογία διψάει για «αμαρτία»

«Δεν πρόκειται να απολογηθώ για το βιβλίο μου. Τα όρια μεταξύ λογοτεχνίας και πορνογραφίας είναι σαφή και εύληπτα, ακόμα και για τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Αλλά βέβαια η ηθικολογία χρειάζεται το πορνό, διψάει για “αμαρτία”, γιατί έτσι μόνο μπορεί να ορίσει τον εαυτό της». Οι φράσεις ανήκουν στη συγγραφέα Ερση Σωτηροπούλου, που γίνεται μάρτυρας μιας ακόμη επίθεσης στο βραβευμένο με κρατικό βραβείο μυθιστορήματος βιβλίο της «Ζιγκ-ζαγκ στις νεραντζιές» (εκδ. Κέδρος)...

Ελληνικό βιβλίο στο Λονδίνο

H Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών - Βιβλιοπωλών (ΠΟΕΒ), με επιχορήγηση του ΥΠΠΟ συμμετέχει και φέτος στη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Λονδίνου (14-16/4), η οποία τα τελευταία χρόνια αποτελεί τη μεγαλύτερη επαγγελματική έκθεση πνευματικών δικαιωμάτων, από και προς την αγγλική γλώσσα. Στο ελληνικό περίπτερο θα εκτεθούν βιβλία παραγωγής 2007 που αφορούν στην Ελλάδα (ελληνική λογοτεχνία, Ιστορία και παιδικά βιβλία), ενώ αντιπροσωπεία της ΠΟΕΒ θα φιλοξενεί και θα εξυπηρετεί τις επαγγελματικές ανάγκες Ελλήνων εκδοτών και πρακτόρων. Η ΠΟΕΒ θα συναντηθεί με ξένους εκδότες και θα συζητήσει σοβαρά προβλήματα του βιβλίου (λ.χ. πλαίσιο διαχείρισης των δικαιωμάτων, ηλεκτρονική κυκλοφορία βιβλίων, το περιεχόμενο των βιβλίων στο διαδίκτυο). Τις δυο πρώτες μέρες της έκθεσης θα συνεδριάσουν η Εκτελεστική Επιτροπή και η Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων της Ομοσπονδίας των Ευρωπαίων Εκδοτών (FEP).

Οι μεταφραστές και η τέχνη τους στο «Σπίτι της Λογοτεχνίας»

• Οι μεταφραστές που συνήθως είναι μόνοι με «τον τοίχο απέναντί τους» βγήκαν από το γραφείο τους και συναντήθηκαν στο Σπίτι της Λογοτεχνίας στις Λεύκες της Πάρου. Με πρωτοβουλία του ΕΚΕΜΕΛ συγκεντρώθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο στη γοητευτική Πάρο και στις ξεχωριστές Λεύκες οι Τ. Θεοδωρόπουλος, Αν. Παππάς, Μάγκυ Κοέν, Μ. Παπαδήμα, Αθ. Ψυλλιά, Μ. Χατζηεμμανουήλ, Στρ. Πασχάλης, Δημ. Τριανταφυλλίδης, Γ. Λαγουδάκου, Π. Κουμούτση και η διευθύντρια του ΕΚΕΜΕΛ Ελένη Ζέρβα. «Κριτική και μετάφραση» και «Ο μεταφραστής είναι δημιουργός;» ήταν οι δύο άξονες της διήμερης συζήτησης, που εξελίχθηκε σε ελεύθερη ανταλλαγή απόψων για τη διάρκεια ζωής μιας μετάφρασης, για τη συμπεριφορά του μεταφραστή μπροστά σ’ ένα κλασικό κείμενο, για τη συνάντηση του δημιουργού που γίνεται παράλληλα μεταφραστής. «Οι γλώσσες του μεταφραστή είναι τρεις: του πρωτοτύπου, της γλώσσας υποδοχής και του περιεχομένου» είπε ο Αν. Παππάς. «Στα σύγχρονα έργα κρίνεται το μυθιστόρημα και στις επαναμεταφράσεις κλασικών έργων κρίνεται η μεταφραστική προσέγγιση» είπε ο Στρ. Πασχάλης. «Δεν υπάρχει αντικειμενική μέτρηση του αποτελέσματος, γι’ αυτό και η μετάφραση είναι τέχνη. Είναι ένα επίπεδο ανάγνωσης. Το πρώτο είναι η γραφή» τόνισε ο Τ. Θεοδωρόπουλος. Τα θέματα που άνοιξαν ήταν πολλά. Οι απόψεις αρκετές. Ολοι συμφώνησαν, πάντως, ότι το επίπεδο των μεταφράσεων τα τελευταία χρόνια διαρκώς ανεβαίνει και η θέση του μεταφραστή έχει εξελιχθεί. Τόσο στη λογοτεχνία όσο και στο θέατρο, όπου ο ρόλος της μετάφρασης είναι «η πρώτη σκηνοθεσία».

Έντεκα ήσαν όλοι κι όλοι, αν είναι όσοι αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ. Ας πούμε ότι ήσαν και δυο-τρεις δημοσιογράφοι. Μεταξύ τους τα είπαν ή είχαν και ακροατήριο. Εδώ που τα λέμε, εκεί στις Λεύκες πού να βρεθεί το ακροατήριο! Άλλωστε δεν ξέρω αν ήθελαν να έχουν ακροατήριο ή να είναι μόνοι τους! Εν πάση περιπτώσει, ήταν ανάγκη να πάνε στην Πάρο για να συζητήσουν; Τόσα μπαράκια εδώ στην Αθήνα! Μη μας πουν τώρα ότι είναι συνεχώς κλεισμένοι σε τέσσερις τοίχους... Τέλος πάντων, ας ελπίσουμε ότι πέρασαν ένα όμορφο Σαββατοκύριακο στις Λεύκες της Πάρου και τυχερά θα είναι τα βιβλία που μεταφράζουν αυτή την εποχή. Φρέσκοι-φρέσκοι οι μεταφραστές μας θ' αποδώσουν καλύτερα...

• Η επόμενη συνάντηση προτείνω να γίνει στο σπίτι μου στον Άγιο Βασίλειο Κυνουρίας και μάλιστα το χειμώνα, που έχει, ως συνήθως, χιόνια κ.λπ. Έχουμε μεγάλη ξυλόσομπα, μεγάλο σπίτι, διώροφο, του 1880 και δεν θα υπάρχει κανένας για να τους ενοχλήσει. Δεν είναι ανάγκη να θαλασσοπνίγονται! Α, είναι και το ταβερνάκι του Μπιρμπίλη, που φτιάχνει καταπληκτικά μεζεδάκια, που ως γνωστόν αρέσουν στους διανοούμενους...
  

Το σουηδικό βραβείο Αστριντ Λίντγκρεν στη Σόνια Χάρτνετ

«Δεν θέλω πραγματικά να γράφω για παιδιά. Γράφω μόνο για μένα και για τους λίγους αναγνώστες που εύχομαι να διασκεδάσω. Πιο πολύ γράφω για την ίδια την ιστορία...». Σε λίγο καιρό, στις 28 Μαΐου, η Αυστραλέζα συγγραφέας Sonya Hartnett (στη φωτογραφία) θα πάρει στα χέρια της το σουηδικό λογοτεχνικό βραβείο παιδικής λογοτεχνίας εις μνήμην της Αστριντ Λίντγκρεν (δημιουργού της Πίπης Φακιδομύτης) που απονέμεται φέτος για έκτη συνεχή χρονιά. Ισως το ακριβότερο βραβείο διεθνώς για Παιδικό Βιβλίο (407.000 λίρες) προς αναγνώριση ενός όγκου δουλειάς γνωστής για την αμείλικτη ματιά της σε μερικές από τις σκληρότερες πτυχές της ζωής.

Dirty secret ... Sonya Hartnett is the author of Landscape with Animals, which is published under a pseudonym.
Photo: Michael Rayner

Η Σόνια Χάρτνετ, τριάντα εννέα ετών, εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Trouble All the Way» στην ηλικία των 15 και από τότε έχει γράψει δεκαοχτώ βιβλία για παιδιά, νέους και ενήλικες. Το 2002 κέρδισε το βραβείο παιδικής λογοτεχνίας «Guardian children’s fiction prize» με το βιβλίο «Thursday’s Child», η ιστορία δύο παιδιών που ζουν σε ένα απομονωμένο αγρόκτημα μαζί με τον αλκοολικό πατέρα τους. Τότε είχε πει: «Εχω περάσει τον περισσότερο χρόνο μου, υπερασπίζοντας τη δουλειά μου ενάντια σε όσους την βλέπουν πολύπλοκη, παλιομοδίτικη και πολύ αυστηρή για τα γούστα των παιδιών». Μεταξύ των βιβλίων της είναι το «Surrender» (που μιλάει για τον θάνατο ενός νεαρού άντρα και τις τραγικές λεπτομέρειες της σύντομης ζωής του) αλλά και το «What the birds see» (η προσπάθεια ενός αγοριού που προέρχεται από προβληματική οικογένεια να δημιουργήσει υγιείς σχέσεις)... [Σαντρα Βουλγαρη, Η Καθημερινή, 15/4/2008]

Australian author Sonya Hartnett wins Astrid Lindgren Memorial Award

STOCKHOLM, Sweden: Australian author Sonya Hartnett has won the 2008 Astrid Lindgren Memorial Award for Literature, the world's largest children's book award, the Swedish Arts Council announced Wednesday.

Hartnett, 39, published her first novel 'Trouble All the Way' at the age of 15 and has since written 18 novels for children, young people and adults. The jury praised her "linguistic virtuosity and brilliant narrative technique" and said her works are "a source of strength." "Sonya Hartnett is one of the major forces for renewal in modern young adult fiction. With psychological depth and a concealed yet palpable anger, she depicts the circumstances of young people without avoiding the darker sides of life," the jury says in a statement about its decision.

The award — which includes a cash prize of 5 million kronor (US$818,000; €532,000) — was established by the Swedish government in 2002. It is named after Astrid Lindgren, whose character Pippi Longstocking — a strong-willed girl with braided hair, freckles and mismatched stockings — captivated generations of children around the world. Hartnett will be presented with the award by Sweden's Crown Princess Victoria at a May 28 ceremony at Stockholm's open-air Skansen museum. Hartnett has been translated into a number of languages, including Danish, German, Swedish, Italian and Chinese. She has won several other awards, including the Guardian Children's Literature Prize in the U.K. and the Children's Book Council Book of the Year Award for Younger Readers. [International Herald Tribune]

Sonya Hartnett wins richest children's book award

Lindesay Irvine, Wednesday March 12, 2008, guardian.co.uk

Sonya Hartnett

An Australian author who says she does not really write for a young audience has won the world's richest children's book award. Sonya Hartnett wins 5m Swedish kronor (£407,000) with the sixth annual Astrid Lindgren Memorial award for literature, in recognition of a body of work known for its unflinching focus on the toughest aspects of life.

Hartnett, 39, published her first novel Trouble All the Way at the age of 15 and has since written 18 novels for children, young people and adults... [article continues]

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΟΥ "ΔΙΑΒΑΖΩ"

Δοκίμιο και διήγημα ήταν οι ευχάριστες εκπλήξεις στη βιβλιοπαραγωγή του 2007, κατ' ομολογία της κριτικής επιτροπής των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού «Διαβάζω», τα οποία θα ανακοινωθούν στην τελετή απονομής τους, στις 12 Μαΐου, στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς.

Τα βραβεία είναι χρηματικά, ύψους 3.500 ευρώ για τον νικητή κάθε μιας από τις επτά κατηγορίες. Το ποσό των 1.000 ευρώ κάθε βραβείου προέρχεται από χορηγία του ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Ελληνικού Λόγου). Σήμερα, δόθηκαν στη δημοσιότητα, οι «μικρές λίστες» με τα ονόματα των συγγραφέων που κρίθηκαν υποψήφιοι ανά κατηγορία.

«Εξαιρετικά δοκίμια, που αποκαλύπτουν μια νέα τάση στην έρευνα, μια στροφή στην αυτοψία εποχής βασισμένη μόνο σε τεκμήρια, όπως περιοδικά, ημερολόγια και φωτογραφίες εποχής, με αποτέλεσμα να ανατρέπονται οι αντιλήψεις για την έρευνα. Αυτή η νέα τάση θα αλλάξει αρκετά πράγματα, για παράδειγμα στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας», είπε σήμερα ο κριτικός λογοτεχνίας και μέλος της κριτικής επιτροπής των βραβείων του «Διαβάζω», Γιώργος Αράγης.

«Ανάλογη, εξαιρετική παρουσία, είχαμε φέτος στο διήγημα», είπε ο ίδιος. «Το διήγημα βρίσκεται κοντά στα γεγονότα της σύγχρονης εποχής, ρεαλιστικά κι αναγνωρίσιμα στον αναγνώστη, σε αντίθεση με το μυθιστόρημα, που κάποτε εμπνεόταν από την ιστορία, τις μαρτυρίες εποχής ενώ τώρα τείνει προς το υπερβατικό».

Η ποίηση, «παρ' όλο που σήμερα βρίσκεται παραμερισμένη, με την έννοια ότι οι ποιητές δεν βρίσκουν εκδότες, οι αναγνώστες δεν διαβάζουν ποίηση όσο παλιότερα, ωστόσο, διατηρείται σε αρκετά υψηλό επίπεδο», σχολίασε ο κ. Αράγης, εκ μέρους της κριτικής επιτροπής των βραβείων τού «Διαβάζω», διευκρίζοντας ότι για τα φετινά βραβεία ποίησης, η επιτροπή προτίμησε νεότερους ποιητές.

Επίσης, φέτος, η σύνθεση των υποψήφιων για βραβείο πρωτοεμφανιζόμενων λογοτεχνών, ηλικίας έως 40 ετών, αποτελείται από πέντε ποιητές και τρεις πεζογράφους. Στην κατηγορία αυτή, η επιτροπή δεν διαπίστωσε «κάποιο ανανεωτικό κίνημα πέρα από τα καθιερωμένα, αντίθετα όμως, κι αυτό είναι ενθαρρυντικό, αρκετά προωθημένες μορφές έκφρασης».

Τέλος, στα παιδικά λογοτεχνικά βιβλία διαπιστώθηκε ότι τα μεν εικονογραφημένα βιβλία «υπερτερούν στην αισθητική της εικονογράφησης υπερβαίνοντας όμως το λόγο του κειμένου», ενώ στα λογοτεχνικά βιβλία για εφήβους διαφάνηκαν φέτος «νέες τάσεις και στη θεματολογία και στις αφηγηματικές τεχνικές», είπε η πρόεδρος της επιτροπής για το βραβείο του παιδικού λογοτεχνικού βιβλίου, καθηγήτρια ελληνικής φιλολογίας Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου.

Μικρές λίστες υποψηφίων προς βράβευση

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΠΟΙΗΣΗΣ [ΧΟΡΗΓΟΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ"]

Γιώργος Γώτης «Χρονογραφία», εκδόσεις Στιγμή. Ντίνα Λιλή «Η ενηλικίωση των παραμυθιών», εκδόσεις Γαβριηλίδης. Πάνος Κυπαρίσσης «Το χώμα που μένει», εκδόσεις Καστανιώτη. Αντώνης Μακρυδημήτρης «Νάες άναες», εκδόσεις Ίκαρος. Ελένη Μαρινάκη «Εδώ στο λίγο», εκδόσεις Γαβριηλίδης. Χάρης Μιχαλόπουλος «Πιο νύχτα», εκδόσεις Μανδραγόρας. Αγγελική Σιδηρά «Αμείλικτα γαλάζιο», εκδόσεις Καστανιώτη. Τηλέμαχος Τσαρδάκας «Το σκοτεινό αγγελάκι και το δέντρο», εκδόσεις Γαβριηλίδης. Θανάσης Χατζόπουλος «Μετόπη», εκδόσεις Ύψιλον. Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου «Λιμός», εκδόσεις Νεφέλη.

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ [ΧΟΡΗΓΟΣ «GRANT THORNTON"]

Διαμάντη Αναγνωστοπούλου «Αναπαραστάσεις του γυναικείου στη λογοτεχνία», εκδόσεις Πατάκη. Ευριπίδης Γαραντούδης «Από τον μοντερνισμό στη σύγχρονη ποίηση: 1930-2006», εκδόσεις Καστανιώτη. Αλέξανδρος Ίσαρης «Κάτω από τόσα βλέφαρα: Σημειώσεις για τον Ρίλκε», εκδόσεις Ίκαρος. Τάκης Καγιαλής «Η επιθυμία για το μοντέρνο, Δεσμεύσεις και αξιώσεις της λογοτεχνικής διανόησης στην Ελλάδα του 1930», εκδόσεις Βιβλιόραμα. Τάκης Καρβέλης «Πολύτροπος αρμονία: Η κατά Κάλβον πολύτροπος αρμονία της ποίησης του Ελύτη: Από τους «Προσανατολισμούς» ως το «Άξιον Εστί"», εκδόσεις Σοκόλη. Ξενοφών Α. Κοκόλης «Ο κόσμος του καθρέφτη στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη», εκδόσεις Καστανιώτη. Μαίρη Μικέ «Έρως (αντ)εθνικός: Ερωτική επιθυμία και εθνική ταυτότητα τον 19ο αιώνα», εκδόσεις Πόλις. Παναγιώτης Μουλλάς «Ο χώρος του εφήμερου: Στοιχεία για την παραλογοτεχνία του 19ου αιώνα», εκδόσεις Σοκόλη. Αλεξάνδρα Σαμουήλ «Ιδαλγός της ιδέας: Η περιπλάνηση του Δον Κιχώτη στην ελληνική λογοτεχνία», εκδόσεις Πόλις. Άννα Τζούμα «Εκατό χρόνια νοσταλγίας: Το αυτοβιογραφικό αφήγημα Έθνος», εκδόσεις Μεταίχμιο.

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ [ΧΟΡΗΓΟΣ ΟΣΕ]

Θεόδωρος Γρηγοριάδης «Χάρτες: Εβδομήντα ιστορίες», εκδόσεις Πατάκη. Φώτης Θαλασσινός «Λούπα», εκδόσεις Καστανιώτη. Ευτυχία Καλλιτεράκη «Οι κουμπότρυπες: 13 ιστορίες», εκδόσεις Μελάνι. Μάκης Καραγιάννης «Ο καθρέφτης και το πρίσμα», εκδόσεις Νεφέλη. Ζέτα Κουντούρη «Όμορφη ζωή», εκδόσεις Κέδρος. Μαρία Κωτίδου «Επαφές», εκδόσεις Κέδρος. Νίκη Μαραγκού «Ο δαίμων της πορνείας», εκδόσεις Μελάνι. Δημήτρης Πετσετίδης «Λυσσασμένες αλεπούδες», εκδόσεις Κέδρος. Ασημένια Σαράφη «Φεγγαράδα στο δέρμα», εκδόσεις Πατάκη. Νίκη Χατζηδημητρίου «Υποφωτισμένο: Διηγήματα και άλλα», εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ [ΧΟΡΗΓΟΣ NISSAN]

Βασίλης Αλεξάκης «μ.Χ.», εκδόσεις Εξάντας. Βαγγέλης Αυδίκος «Η κίτρινη ομπρέλα», εκδόσεις Μεταίχμιο. Νένη Ευθυμιάδη «Ο γιος του Μπίλυ Μπλου», εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Τάκης Θεοδωρόπουλος «Το αριστερό χέρι της Αφροδίτης», εκδόσεις Ωκεανίδα. Δημήτρης Καπετανάκης «Η συμμορία της συγκίνησης», εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας. Ανδρέας Μήτσου «Ο κύριος Επισκοπάκης: η εξομολόγηση ενός δειλού», εκδόσεις Καστανιώτη. Μάριος Μιχαηλίδης «Ο Οστεοφύλαξ», εκδόσεις Μεταίχμιο. Ιωάννα Μπουραζοπούλου «Τι είδε η γυναίκα του Λωτ;», εκδόσεις Καστανιώτη. Γιώργος Παναγιωτίδης «Ερώτων και αοράτων», εκδόσεις Γαβριηλίδης. Δημήτρης Σωτάκης «Ο άνθρωπος καλαμπόκι», εκδόσεις Κέδρος.

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΗΡΑΚΛΗ ΠΑΠΑΛΕΞΗ [ΧΟΡΗΓΟΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ"]

Κατερίνα Ηλιοπούλου «Ο κύριος Ταυ», εκδόσεις Μελάνι. Ελένη Κεφάλα «Μνήμη και παραλλαγές», εκδόσεις Πλανόδιον. Πατρίτσια Κολαΐτη «Σελέστεια», εκδόσεις Νεφέλη. Σοφία Κολοτούρου «Αν-επίκαιρα ποιήματα», εκδόσεις Τυπωθήτω. Αγορίτσα Μπακοδήμου «Εγχειρίδιο του καλού ταξιδιώτη», εκδόσεις Λιβάνη. Γιάννης Παλαβός «Αληθινή αγάπη και άλλες ιστορίες», εκδόσεις Introbooks. Κυριάκος Συφιλτζόγλου «Έκαστος εφ' ω ετάφη», εκδόσεις Γαβριηλίδης. Μαρία Φακίνου «Το καπρίτσιο της κυρίας Ν.», εκδόσεις Καστανιώτη.

ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΒΙΒΛΩΝ

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟΥ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
[ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ]

Φραντζέσκα Αλεξοπούλου-Πετράκη (κείμενο), Ναταλία Καπατσούλια (εικονογράφηση), «Θέλω να γίνω ήρωας», εκδόσεις Παπαδόπουλος

Μελίνα Καρακώστα (κείμενο), Σόλης Μπάρκης (εικονογράφηση), «Η μαύρη λίμνη», εκδόσεις Πατάκη

Κώστας Μάγος (κείμενο), Μυρτώ Δεληβοριά (εικονογράφηση),"Το δάσος της ξύλινης ξύστρας», εκδόσεις Πατάκη

Χρήστος Μπουλώτης (κείμενο), Φωτεινή Στεφανίδη (εικονογράφηση), «Ο γάτος της οδού Σμολένσκη», εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα

Χρήστος Μπουλώτης (κείμενο), Βασίλης Παπατσαρούχας (εικονογράφηση),"Οι 12 κοκκινοσκουφίτσες και ο κουρδιστός λύκος», εκδόσεις Παπαδόπουλος

Βασιλική Νευροκοπλή (κείμενο), Νικόλας Ανδρικόπουλος (εικονογράφηση), «Αν τ' αγαπάς ξανάρχονται», εκδόσεις Λιβάνη

Ντορίνα Παπαλιού (κείμενο), Μάρια Μπαχά (εικονογράφηση), «Όταν ο Ζορό έφαγε την έκθεσή μου», εκδόσεις Παπαδόπουλος

Μάρω Σφακιανοπούλου (κείμενο), Ίρις Σαμαρτζή (εικονογράφηση) «Το ξύπνημα των κούκων», εκδόσεις Ταξιδευτής

Ευγένιος Τριβιζάς (κείμενο), Αντώνης Ασπρόμουργος (εικονογράφηση) «Ο πόλεμος της Ωμεγαβήτας», εκδόσεις Μίνωας

ΜΙΚΡΗ ΛΙΣΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ

[ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ]

Μαρία Αβραμίδου «Το σπίτι του Άγγλου συνταγματάρχη», εκδόσεις Πατάκη. Άλκη Ζέη «Ο ψεύτης παππούς», εκδόσεις Κέδρος. Μάρω Λοΐζου «Το τσίμπημα της σφήκας», εκδόσεις Πατάκη. Φίλιππος Μανδηλαράς «Τα μπανανόψαρα», εκδόσεις Πατάκη. Βασίλης Παπαθεοδώρου «Χνότα στο τζάμι», εκδόσεις Κέδρος. Γιάννης Ρεμούνδος «Όνειρο είναι, θα περάσει», εκδόσεις Ψυχογιός. Κώστας Χαραλάς «Όλα έχουν μόνο μια πλευρά!», εκδόσεις Παπαδόπουλος. Πάνος Χριστοδούλου «Ο Ναβίντ δεν ήρθε για διακοπές», εκδόσεις Κέδρος. Λίτσα Ψαραύτη «Η σπηλιά της γοργόνας», εκδόσεις Πατάκη.

The odd couple's special relationship

JEAN-PAUL SARTRE (1905-1980)

The extraordinary 50-year partnership of Jean-Paul Sartre and Simone de Beauvoir is to life brought to life in Carole Seymour-Jones's A Dangerous Liason, says Elizabeth Day

Sunday April 13, 2008, The Observer

A Dangerous Liaison by Carole Seymour-Jones. Century £20, pp320

It was Dostoevsky who first espoused the notion that if God is dead, everything is permissible. It became one of the founding tenets of existentialist philosophy, but until reading Carole Seymour-Jones's excellent new biography of Jean-Paul Sartre and Simone de Beauvoir, I hadn't quite realised the diabolic glee with which this pair applied the belief to their daily lives.

Having got the business of God out of the way with precocious ease before they hit puberty (for de Beauvoir, He 'ceased to exist' at secondary school; for Sartre, God 'vanished without explanation' when he was 12), they launched themselves into a vortex of depravity with all the alacrity of teenagers breaking a parental curfew. Seymour-Jones's narrative crackles and pops with engrossing anecdotes. De Beauvoir, the radical, pre-feminist author of The Second Sex, used to get so inebriated she would throw up on the Paris Métro. Sartre once woke up in the gutter after passing out on the street alongside his mistress.

Neither of them was particularly bothered with personal hygiene: when Sartre was a German prisoner of war, his fellow inmates poured insecticide over his lice-infested mattress as he slept, while contemporaries of de Beauvoir recall her strong body odour, trailing from her clothes like a thick intellectual mist... [article continues]