Thursday, March 13, 2008

Η λογοτεχνία ως ομοίωμα της τρέλας

Τι παθαίνει μια γλώσσα που καλείται να μεταγράψει και να εκφράσει την καθαρή ένταση και όχι τη σημασία;

  • ΣΕΛΙΝ: Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. Μτφρ.: Σασίλ Ιγγλέση-Μαργέλλου. «Εστία», σελ. 640, ευρώ 25

The lunatic is in my head. Pink Floyd, «Brain damage»

Ενα ψευδο-βιογραφικό στιγμιότυπο ίσως είναι ο πλέον ευθύβολος τρόπος για να εισαχθούμε στο σύμπαν του Σελίν. Αναφέρομαι στη διά τρυπανισμού εγχείρηση στο κεφάλι, στην οποία υποτίθεται ότι υπεβλήθη ο εν λόγω κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, και για την οποία γνωρίζουμε σήμερα ότι ουδέποτε έλαβε χώρα. Ενα τραύμα στο κεφάλι, η σοβαρότητα του οποίου έχει αμφισβητηθεί από την πλειονότητα των βιογράφων του, αλλά στο οποίο ο συγγραφέας επανέρχεται, τόσο ενώπιον των δημοσιογράφων όσο και στα γραπτά του. Ετσι, ήδη στο αμέσως επόμενο αριστούργημά του, τον επίσης «βιογραφικό» «Θάνατο επί πιστώσει» (1936), διαβάζουμε τα εξής:

«Πυρετός, ξεπυρετός, βουίζω πάντα και τόσο μες στα δυο αυτιά που δεν μπορεί να μου μάθει πια αυτό και σπουδαία πράγματα. Απ' τον πόλεμο με κουδούνισε. Ετρεξε ξοπίσω μου η τρέλα... δώσ' του και ξανά για είκοσι δύο χρόνια. Είναι κάμποσο. Προβάρισε μια δεκαπενταριά εκατοντάδες θορύβους, ένα πελώριο πατιρντί, αλλά εγώ παραλήρησα πιο γρήγορα από δαύτη, την επήδηξα, την εγάμησα στο φινάλε. Ορίστε! Αραδιάζω μπούρδες, τη ρίχνω, την αναγκάζω να με ξεχάσει. Η μεγάλη μου αντίζηλος είναι η μουσική (...) Κουβαλάω όλους τους θορύβους της φύσης, απ' το φλάουτο ίσαμε τον Νιαγάρα... Περιφέρω το ταμπούρλο και μια χιονοστιβάδα τρομπόνια... Παίζω τρίγωνο βδομάδες ολόκληρες... Κανείς δεν μου τη βγαίνει στη σάλπιγγα. Διαθέτω ακόμα όλον για πάρτη μου έναν πλήρη ορνιθώνα με τρεις χιλιάδες πεντακόσια είκοσι εφτά πουλάκια που πότε δεν θα ησυχάσουν... Είμαι γω τ' αρμόνια του Σύμπαντος...» («Mort a credit», μτφρ. Σεσίλ Ιγγλέση-Μαργέλλου, «La Pleiade», τόμος Ι, 1981, σσ. 536-7)… [ΧΑΡΗΣ Ε. ΡΑΠΤΗΣ, ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ της Ελευθεροτυπίας, 7/3/2008]

No comments: