Το ένστικτο του κυνηγού, οι εμμονές του συγγραφέα

Το νέο αυτοβιογραφικό βιβλίο του διάσημου μυθιστοριογράφου Τζέιμς Ελρόι

The Economist

JAMES ELLROY
The Hilliker Curse: My Pursuit of Women
εκδ. Knopf και William Heinemann, σελ. 203

Οι γονείς του Τζέιμς Ελρόι χώρισαν όταν εκείνος ήταν μικρός. Τον Μάρτιο του 1958, στα δέκατα γενέθλιά του, η μητέρα του, η Τζιν Χίλικερ, ρώτησε τον μοναχογιό της με ποιον από τους δύο θα ήθελε να μείνει: με εκείνην ή με τον πατέρα του. Οταν ο Τζέιμς διάλεξε τον πατέρα του, εκείνη τον χτύπησε τόσο δυνατά που ο μικρός έπεσε από τον καναπέ στο γυάλινο τραπεζάκι εκεί δίπλα. Το εμβρόντητο παιδί θυμήθηκε κάτι που είχε διαβάσει σ’ ένα βιβλίο περί μαγείας και καταράστηκε τη μητέρα του, ευχόμενος να πεθάνει. Τρεις μήνες αργότερα, το πτώμα της βρέθηκε πεταγμένο πλάι σ’ ένα δρόμο στα περίχωρα του Λος Αντζελες. Ο δολοφόνος δεν βρέθηκε ποτέ και η υπόθεση έμεινε άλυτη.

Αυτή η φριχτή σύμπτωση, εξηγεί ο Τζέιμς Ελρόι στο πολύ ενδιαφέρον βιογραφικό βιβλίο του, έγινε αιτία για ένα αγωνιώδες αίσθημα ενοχής και μια διαρκή ανάγκη γυναικείας συγγνώμης. Η αναζήτησή του ακολούθησε μια ασυνήθιστη διαδρομή, που σοκάρει αλλά ταυτόχρονα φαίνεται οικεία σε όσους έχουν διαβάσει τη «Μαύρη ντάλια», το «Λος Αντζελες Εμπιστευτικό» και άλλα δημοφιλή αστυνομικά μυθιστορήματα του Ελρόι.

Αρχισε κρυφοκοιτάζοντας σε κοριτσίστικα δωμάτια και γρήγορα προχώρησε σε διαρρήξεις και παράνομες εισόδους. Ο νεαρός Τζέιμς περιπλανιόταν σε σπίτια κοριτσιών όταν εκείνες έλειπαν, μυρίζοντας τα μαξιλάρια τους και χαϊδεύοντας τις βούρτσες τους. Πρόσεχε πάντα να κατευθύνει το φως του φακού του στο πάτωμα όταν ήταν νύχτα και να μην αφήνει κανένα ίχνος της επίσκεψής του. Κατόπιν έμενε ξαπλωμένος στο σκοτάδι και χανόταν στις φαντασιώσεις του, αυνανιζόμενος. Η μετάβαση από το κοίταγμα στο άγγιγμα, ακόμα και στη συνομιλία, ήταν πολύ αργή. Η οξεία ακμή και η χρόνια αδεξιότητά του δημιουργούσαν δυσκολίες, που οδήγησαν αργότερα, στα νεανικά του χρόνια, στον εθισμό στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά. Εκανε αιματηρές οικονομίες για να περνάει νύχτες με πόρνες της Σάνσετ Στριπ, συχνά αρκούμενος μόνο σε χάδια και κουβεντούλα.

Ωστόσο, η εμπιστοσύνη που είχε στις συγγραφικές του ικανότητες δεν ήταν ποτέ πρόβλημα, και η επιτυχία του ως συγγραφέα συνοδεύτηκε από μεγαλύτερη επιτυχία στις γυναίκες. Περιγράφει τις σχέσεις του με τις τέσσερις γυναίκες (εκτός από τη μητέρα του, ή μάλλον σε σύνδεση μ’ εκείνην) που είχαν τη μεγαλύτερη σημασία γι’ αυτόν. Η Ελεν, η Τζόαν, η Κάρεν και η Ερικα συσχετίσθηκαν όλες σε μεγάλο βαθμό με την Τζιν Χίλικερ, με ανάμεικτα αποτελέσματα. Η Τζόαν δεν του μιλάει πια, ενώ η Ελεν και η Κάρεν παραμένουν φίλες του. Συγκατοικεί με την Ερικα από το 2009. «Η Ερικα βγήκε από το ντους χτες το πρωί», γράφει στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου του. «Εμοιαζε εκπληκτικά στην Τζιν Χίλικερ». Να ευχηθούμε και στους δύο καλή τύχη.

Η καθημερινή ζωή του Ελρόι δεν φαίνεται να περιλαμβάνει πολύ περισσότερα πράγματα από το γράψιμο, την προώθηση των βιβλίων του και το να μένει ξαπλωμένος στα σκοτεινά και να συλλογίζεται τις γυναίκες. Η φήμη, τα χρήματα και το πέρασμα των χρόνων δεν αλλάζουν την κατάσταση. Μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο, οι φίλοι και η οικογένεια δεν φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο. Οπως παρατηρεί διεισδυτικά μια από τις πρώην ερωμένες του, «τα μόνα πράγματα που έχεις είναι το κοινό σου και τα θηράματά σου».

Στα οποία θα μπορούσε να προσθέσει: και το στυλ της πρόζας σου. Η χαρακτηριστική, αναγνωρίσιμη φωνή του Ελρόι στις σελίδες των βιβλίων είναι ένα μείγμα από τζαζ αργκό του ’50 και φιλόδοξη αναζήτηση αιώνιων αληθειών. «Κάνε ελιγμούς και άρμεγε το νόημα από τη στιγμή», συμβουλεύει τον εαυτό του, όταν φοβάται πως τα πράγματα κινούνται πολύ γρήγορα. «Να στέκεσαι στο πιανίσιμο και να αναβάλλεις την κορύφωση». Τα ευφυολογήματα είναι πολύ διασκεδαστικά σε μικρές δόσεις, αλλά συνεπάγονται κάποιο τίμημα. Ο,τι κερδίζει το κείμενο σε επιφανειακό σπινθηροβόλημα, το χάνει σε συναισθηματικό βάθος.

Παρ’ όλ’ αυτά, θα ήταν δύσκολο να αμφισβητήσεις την 50χρονη εμμονή του συγγραφέα με τη νεκρή μητέρα του. «Με κράτησε πεινασμένο και με ανάγκασε να δουλεύω σκληρά», λέει. Πράγματι. Ο Τζέιμς Ελρόι, παρεμπιπτόντως, κάνει να δουλεύουν σκληρά και οι σχεδιαστές εξωφύλλων στις εκδόσεις Random House. Και τα 18 εξώφυλλα των μυθιστορημάτων του είναι εκπληκτικά. Λίγοι σύγχρονοι συγγραφείς έχουν αυτή την τύχη. Για μια ακόμη φορά, οι γραφίστες τα κατάφεραν στην «Κατάρα Χίλικερ», όπως, με τον δικό του ιδιόρρυθμο τρόπο, τα κατάφερε και ο Ελρόι. [Η Καθημερινή, Παρασκευή, 17 Δεκεμβρίου 2010]