William Makepeace Thackeray (1811-1863)

Άγγλος δημοσιογράφος, πεζογράφος, διάσημος για το μυθιστόρημά του "Πανηγύρι ματαιοτήτων" [Vanity Fair, 1847-48], όπου ξεδιπλώνει την ιστορία δυο μεσοαστικών οικογενειών του Λονδίνου. Τα περισσότερα από τα πιο σημαντικά μυθιστορήματα του Θάκερι δημοσιεύθηκαν ως μηνιαίες συνέχειες. Ο Θάκερι μελέτησε τη ζωή της βικτωριανής κοινωνίας κι ασχολήθηκε με τη μεσαία και την ανώτερη τάξη μέσα από σατιρικά και ηθικοπλαστικά κομμάτια. Θεωρήθηκε ως ίσος με τον σύγχρονό του Κάρολο Ντίκενς, ή ακόμα και ως ανώτερός του.

«Αυτό έθεσα ως θετική αλήθεια. Μια γυναίκα με τις δίκαιες ευκαιρίες, και χωρίς ένα ψεγάδι, μπορεί να παντρευτεί όποιον της αρέσει… (από το Vanity Fair)

Αφότου πέθανε ο πατέρας του πήγε στην Αγγλία. Πήγε στο Trinity College, στο Κέιμπριτζ, αλλά εγκατέλειψε τις σπουδές του χωρίς να πάρει κάποιο δίπλωμα, χάνοντας στην χαρτοπαιξία μερικές δεκάδες χιλιάδες λιβρών από την κληρονομιά του. Στην αρχή του 1830 επισκέφθηκε τη Γερμανία, όπου συνάντησε τον Γκέτε.

Το 1837 άρχισε τη σταδιοδρομία του ως σκληρά εργαζόμενος δημοσιογράφος. Συχνά χρησιμοποίησε τα παράλογα ονόματα ανδρών όπως George Savage Fitz-Boodle, Michael Angelo Titmarsh, Théophile Wagstaff, και C.J. Yellowplush. Το 1836 νυμφεύθηκε μια φτωχή Ιρλανδή, την Isabella Shawe και απέκτησαν τρεις κόρες. Το πρώτο παιδί τους, η Anne Thackeray Ritchie (1837-1919), έγινε συγγραφέας – τα ιμπρεσιονιστικά κείμενά της εντυπωσίασαν την Βιρτζίνια Γουλφ, η οποία φιλοτέχνησε ένα πορτρέτο της στο Νύχτα και Ημέρα (1919) ως «Κυρία Χίλμπερι». Η Ritchie δημοσίευσε διάφορα μυθιστορήματα, και συνέβαλε σε μια έκδοση 1898-99 των έργων του πατέρα της. Επίσης ασχολήθηκε με διάφορα μεγάλα ονόματα της βρετανικής λογοτεχνίας, κι έγραψε τα απομνημονεύματα των συγχρόνων της, συμπεριλαμβανομένου του Tennyson (1809-1892) και του Ruskin (1819-1900).

Το Thackeray άρχισε να συνεργάζεται τακτικά με τα Fraser's Magazine, Morning Chronicle, New Monthly Magazine και The Times. Τα κείμενά του, όπου σατίριζε τον αγγλικό σνομπισμό, στο περιοδικό Punch, επανεμφανίστηκαν το 1848 στο «Βιβλίο των Υπεροπτών» [The book of snobs].

Ήδη στο πρώτο μυθιστόρημά του, Catherine (1839), που γράφτηκε αρχικά για το Fraser's Magazine, ο Θάκερι έσπασε τις λογοτεχνικές συμβάσεις της εποχής του: «Οι χαρακτήρες της ιστορίας ΕΙΝΑΙ ανήθικοι, και δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Αλλά ο συγγραφέας ελπίζει ταπεινά ότι το τέλος δεν είναι έτσι. Το κοινό, στη συνταγή μας, υπολογίστηκε η δόση και δηλητηριάστηκε από το επικρατούν ύφος της λογοτεχνικής πρακτικής, και ήταν απαραίτητο να αντιμετωπιστεί κάποια ιατρική που θα παράγει μια θρεπτική ναυτία, και θα επιφέρει κατόπιν μια υγιέστερη συνήθεια…»

Στην Τύχη του Μπάρι Λίντον [The Luck of Barry Lyndon, 1844], ο Θάκερι απεικόνισε έναν τυχοδιώκτη, καιροσκόπο, και παίκτη, ο οποίος υπηρετεί στον Επταετή Πόλεμο, πρώτα κάτω από την αγγλική σημαία και έπειτα στον Πρωσικό στρατό, κερδίζοντας χρήματα, και τελικά τιμωρείται. «Υποθέστε ότι σ’ ένα παιχνίδι της ζωής – και είναι, τελικά, μόνο ένα φθηνό παιχνίδι – είστε εξίσου ευεπίφοροι και στη νίκη», έγραψε ο Θάκερι πολύ αργότερα στο «Autour de mon Chapeau» (1863).

Η δράση του Vanity Fair, τοποθετείται κατά τη διάρκεια των ναπολεόντειων πολέμων. Ο Θάκερι δημιούργησε έναν από τους πιό συναρπαστικούς ανήθικους θηλυκούς χαρακτήρες, την Becky Sharp, η οποία κατορθώνει να αποφύγει τη μοίρα του Barry Lyndon: «Σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να είμαι καλή γυναίκα εάν είχα πέντε χιλιάδες ετησίως» (από το Vanity Fair). Το βιβλίο αυτό έφερε την οικονομική ευημερία στον Θάκερι και τον έκανε έναν καθιερωμένο συγγραφέα και έναν δημοφιλή ομιλητή στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η αυξανόμενη αγάπη του Θάκερι για τη Jane Brookfield, τη σύζυγος ενός παλαιού φίλου του από το Κέιμπριτζ, οδήγησε σε ρήξη τη φιλία τους. Η «Ιστορία του Χένρι Έσμοντ» [The history of Henry Esmond, ESQ.], εμφανίστηκε σε τρεις τόμους το 1852, και απεικόνισε τη μελαγχολική περίοδο στη ζωή του συγγραφέα.

Ο Θάκερι έλεγε ότι δεν θα μπορούσε να αρχίσει ένα μυθιστόρημα εάν δεν ήξερε κάθε πτυχή της ζωής των χαρακτήρων του. Χαρακτήρισε τη βικτοριανή εποχή «εάν όχι την ηθικότερη, βεβαίως η πιό σιχασιάρα»!

Επιλογή έργων:

• The Yellowplush Papers (1838)
• Catherine (1839)
• The Paris Sketch Book (1840)
• The History Of Samuel Titmarsh And The Great Hoggarty Diamond (1841), The Iris Sketch Book (1843)
• The Luck Of Barry Lyndon (1844 (το 1856 ξανακυκλοφόρησε με τον τίτλο The Memoirs Of Barry Lyndon (ESQ.) – έγινε ταινία το 1975 σε σκηνοθεσία Stanley Kubrick, και τους Ryan O'Neal, Marisa Berenson, Patrick Magee, Hardy Krüger, Steven Berkoff κ.α.
• Notes Of A Jouney From Cornhill To Grand Cairo (1846)
• The Book Of Snobs (1848)
• Vanity Fair (1847-48) – έγινε ταινία το 1935 σε σκηνοθεσία Rouben Mamoulian, και με τους Miriam Hopkins (ερμήνευσε την Becky Sharp), Frances Dee, Cedric Hardwicke, Billie Burke, Alison Skipworth, Nigel Bruce, Alan Mowbray, G.P. Huntley κ.α. Επίσης, 2004 σε σκηνοθεσία Mira Nair, και με τους Gabriel Byrne, Angelica Mandy, Roger Lloyd-Pack, Ruth Sheen, Kate Fleetwood, Reese Witherspoon (Becky Sharp), Lillete Dubey, Romola Garai, Tony Maudsley κ.α.
• The History Of Pendennis (1848-50)
• Rebecca And Rowena (1850)
• The English Humourists Of The 18th Century (1851)
• Letters And Private Papers (1945-46)
• The History Of Henry Esmond (ESQ. (1852)
• The English Humorists Of The 18th Century (1853)
• The Newcomes (1853-55)
• The Rose And The Ring (1855)
• Miscellanies (4 Vol. (1855-57)
• The Virginians (1857-59)
• The Four Georges (1860)
• Lovel The Widower (1860)
• Poems And Essays (1860)
• The Adventures Of Philip On His Way Through The World (1862)
• Roundabout Papers (1860-63)
• Denis Duval (1864)