Στρατιώτης του εαυτού του

ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22.03.2015
Κοιτάζω τη φωτογραφία που μου έστειλε ο κύριος Γκρι και που κοσμεί το σημερινό σημείωμα, κυρίως τα βλέμματα που ανταλλάσσουν ένας άνδρας και μία γυναίκα. Ο Ρόμπερτ Ε. Λι Προύιτ, ή απλώς «Πρου», στρατιώτης σε βραδινή έξοδο, και η Αλμα, κονσοματρίς σε νυχτερινή λέσχη, ή αλλιώς, ο Μοντγκόμερι Κλιφτ και η Ντόνα Ριντ, στην ταινία «Από δω στην αιωνιότητα», που ο Φρεντ Τσίνεμαν γύρισε το 1953, βασιζόμενος στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Τζέιμς Τζόουνς. Διαδραματίζεται στη Χαβάη το 1941, παραμονές της αιφνιδιαστικής ιαπωνικής επιδρομής.

Λεονάρδο Παδούρα: «Mε ενοχλεί όπως με αντιμετωπίζουν...»

Ο Λεονάρδο Παδούρα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, δήλωσε ότι επέλεξε να παραμείνει στην Κούβα ακόμα και όταν η χώρα του διένυε μία από τις δυσκολότερες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας της. 

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΝΟΥΔΟΥ Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 22.03.2015

Πριν από λίγα χρόνια, ο Λεονάρδο Παδούρα έγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Θα ήθελα να ήμουν ο Πολ Οστερ». Ηταν ένας εύσχημος τρόπος να εκφράσει την αγανάκτησή του για την «ειδική μεταχείριση» που του επιφυλάσσουν κοινό και ΜΜΕ ανά τον κόσμο: αντί να τον ρωτούν για τα έργα του, ενδιαφέρονται σχεδόν αποκλειστικά για την Κούβα, τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες ή τη λογοκρισία. Οχι ότι ο πολυβραβευμένος μυθιστοριογράφος δεν είναι συμφιλιωμένος με την ταυτότητά του. Αντιθέτως, ντύνεται σαν Κουβανός -με μπερέ και μαντίλι στον λαιμό-, συνοδεύει τα λόγια του με χειρονομίες, αδημονεί μέχρι να του σερβίρουν τον καφέ του και, με την πρώτη ευκαιρία, δραπετεύει από το Athens Plaza για ένα γρήγορο τσιγάρο.

Νεκταρία Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα: Ο έρωτας της συγγραφής

• Με φόντο τον ταραγμένο 17ο αιώνα, Κρήτη, Μάνη και Βενετία ενώνονται στις σελίδες του πρώτου μυθιστορήματος της Νεκταρίας Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα

Η Νεκταρία Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα γεννήθηκε στη Σπάρτη και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Ιατρική στη Ρώμη, ειδικεύτηκε στην κυτταρολογία και αναγορεύτηκε διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, την πόλη όπου ζει. Εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Γνωριμία… με το Ζαγόρι» (εκδ. Εφύρα) το 2010.

Το δεύτερο βιβλίο της «Τα θεριά της Μεσογείου» (εκδ. Ωκεανίδα) κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2014.

Πολυάσχολη γιατρός, μητέρα, σύζυγος. Η ημέρα της Νεκταρίας Ζαγοριανάκου-Μακρυδήμα μόνο άδεια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Και όμως εκείνη μέσα σε όλα αυτά βρίσκει χρόνο να γράφει, ίσως γιατί το μικρόβιο της συγγραφής υπήρχε μέσα της από τα φοιτητικά της χρόνια.

«Η συγγραφή έχει περάσει από το φλερτ στον έρωτα» δηλώνει σήμερα μιλώντας στο ΒΗΜΑgazino για το πρώτο της μυθιστόρημα «Τα θεριά της Μεσογείου».

Μανιάτες πειρατές, βενετσιάνικα παλάτια και ένας απαγορευμένος έρωτας. Μιλήστε μου για την πλοκή του μυθιστορήματός σας; «Είναι μια περιπέτεια. Μιλάει για τη φιλία, τον έρωτα, τη γνώση, τον αγώνα για επιβίωση και διάκριση. Η ιστορία ξεκινά το 1645. Τρία παιδιά γεννιούνται την ίδια νύχτα σε τρεις διαφορετικούς τόπους. Την ίδια χρονιά ξεσπά ο πόλεμος ανάμεσα στους Βενετούς και τους Οθωμανούς για την κατάκτηση της Κρήτης. Πολλά χριστιανικά κράτη από την πλευρά της Δύσης θα εμπλακούν. Η Μεσόγειος θα ενώσει τις ζωές των ηρώων».

• Αντίθετα με τις αφαιρετικές κατασκευές άλλων φιλοσόφων, ο Σεν γειώνει την ιδέα της δικαιοσύνης συνδέοντάς την με την καταπολέμηση των οικονομικών και άλλων ανισοτήτων στον σημερινό κόσμο

Σωτηρόπουλος Δημήτρης Α. 

ΤΟ ΒΗΜΑ:  22/03/201

Ο Αμάρτια Σεν σε ομιλία του στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1998 προσκεκλημένος από το Ιδρυμα Ανδρέας Γ. Παπανδρέου

Αμάρτια Σεν
Η ιδέα της δικαιοσύνης
Μετάφραση Γιώργος Χρηστίδης.
Επίμετρο Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου.
Πόλις, Αθήνα, 2015,
σελ. 513, τιμή 25 ευρώ

Οπου αναγγέλλεται διάλεξη του Αμάρτια Σεν, εκεί σχηματίζονται τεράστιες ουρές νωρίτερα από την καθορισμένη ώρα της ομιλίας του και ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Πριν από πέντε χειμώνες, νομίζοντας ότι είχα φθάσει νωρίς, βρέθηκα στο τέλος μιας τέτοιας ουράς, έξω από αμφιθέατρο βρετανικού πανεπιστημίου. Η αναμονή για μία ώρα στη βροχή και στο κρύο άξιζε τον κόπο γιατί ο Σεν, κάτοχος του βραβείου Νομπέλ Οικονομικών και καθηγητής Οικονομικών και Φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ, επρόκειτο να παρουσιάσει την Ιδέα της δικαιοσύνης, που μόλις είχε κυκλοφορήσει. Το βιβλίο απαντά σε ένα κλασικό ερώτημα: είναι δυνατόν να προσδιορίσει κανείς, σε θεωρητικό επίπεδο, τι είναι κοινωνικά δίκαιο σκεπτόμενος ορθολογικά; Πολλοί φιλόσοφοι, όπως οι Χομπς, Ρουσό, Καντ και Ρολς, έχουν απαντήσει θετικά. Ο Σεν δίνει εντελώς άλλο νόημα στη δική του θετική απάντηση. Αποκλίνει από τους παραπάνω φιλοσόφους, θεωρώντας ότι επιδιώκουν μια «υπερβατολογική» απάντηση στο ερώτημα της δικαιοσύνης. Συντάσσεται με όσους δίνουν περιεχόμενο στην ιδέα της δικαιοσύνης με βάση τις πραγματικές συνέπειες των επιλογών που αρχικά θεωρούνται δίκαιες. Συμπορεύεται με τον Κοντορσέ και τον Αροου, αναζητώντας τις καλύτερες επιλογές μέσω της σύγκρισης «διαφορετικών πιθανών τρόπων ζωής». Αντίθετα με τις αφαιρετικές κατασκευές άλλων φιλοσόφων, ο Σεν γειώνει την ιδέα της δικαιοσύνης συνδέοντάς την με την καταπολέμηση των οικονομικών και άλλων ανισοτήτων στον σημερινό κόσμο.

Διονύσης Καψάλης: Εχουμε σήμερα ανάγκη από λίγη σιωπή

Ενας ποιητής και διανοούμενος παλαιάς κοπής μιλάει στο «Βήμα» για την τέχνη του και τη δημόσια ζωή λίγες μέρες προτού λάβει τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Κουζέλη Λαμπρινή 

ΤΟ ΒΗΜΑ:  22/03/201

Για την «ευτυχή φιλολογία» θα μιλήσει ο Διονύσης Καψάλης στην τελετή αναγόρευσής του σε επίτιμο διδάκτορα του ΑΠΘ. Τακτικός συνεργάτης του περιοδικού «Ο Πολίτης», υπεύθυνος εκδόσεων της Εστίας και από το 1999 διευθυντής του ΜΙΕΤ, δηλώνει: «Είμαστε τυχεροί και ευτυχείς που κάνουμε αυτή τη δουλειά», η οποία φέρνει τον φιλόλογο σε καθημερινή επαφή με σπουδαία κείμενα της ανθρωπιστικής παράδοσης

Διονύσης Καψάλης
Μια υπόθεση ευδαιμονίας
Εκδόσεις Αγρα, 2014,
σελ. 64, τιμή 8,50 ευρώ

«Tώρα που μοιάζουν όλα τελειωμένα/ send me blue valentines, να σε θυμάμαι,/ τη νύχτα που ξυπνώ κι όταν κοιμάμαι,/ κάτι που να θυμίζει μόνο εσένα -». Η ιδεατή Βεατρίκη, η μακρινή Δουλτσινέα, μια γυναικεία παρουσία, ο έρωτας και ο χρόνος, η μελαγχολική ματιά του ποιητή πάνω στα πράγματα. Η τελευταία ποιητική συλλογή του Διονύση Καψάλη (Υπόθεση ευδαιμονίας, Αγρα, 2014) προσλαμβάνεται ιδανικά υπό τις νότες του «Βlue valentines» του Τομ Γουέιτς, όπως υποδεικνύει ο ποιητής. Στην οδό Θουκυδίδου 13 στην Πλάκα, στα γραφεία του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) όπου τον συναντήσαμε, μουσική πάντως δεν ακούγεται. Η γραμματέας του πηγαινοέρχεται, το τηλέφωνο χτυπά, οι τελικές μακέτες του καταλόγου της έκθεσης του Κοσμά Ξενάκη στο Μουσείο Μπενάκη περιμένουν το «τυπωθήτω». Λογοτέχνης και μάνατζερ. Και ανάμεσα σε αυτές τις δυο ιδιότητες, ασυμβίβαστες για πολλούς, δοκιμιογράφος, μεταφραστής - εσχάτως του Αμλετ -, επιμελητής εκδόσεων, παραγωγός ραδιοφωνικής εκπομπής - πρόσφατα στο Τρίτο Πρόγραμμα -, καθηγητής λογοτεχνίας στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, μέλος του εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης και άλλων πολιτιστικών ιδρυμάτων.

Ο άγνωστος Καρούζος

• Ποιήματα δημοσιευμένα από τον ίδιο σε περιοδικά και εφημερίδες από το 1949 και μετά και αδημοσίευτα ποιήματα που προέρχονται είτε από το δικό του αρχείο είτε από αρχεία φιλικών του προσώπων

Χατζηβασιλείου Βαγγέλης

 ΤΟ ΒΗΜΑ:  22/03/2015

Ο Νίκος Καρούζος διαβάζει ποιήματά του σε εκπομπή του Τρίτου Προγράμματος

Νίκος Καρούζος
Οιδίπους τυραννούμενος και άλλα ποιήματα
Φιλολογική επιμέλεια Μαρία Αρμύρα.
Εκδόσεις Ικαρος,
σελ. 431, τιμή 20 ευρώ

Μία από τις πιο ιδιότυπες φωνές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, ο Νίκος Καρούζος (1926-1990), θα ξεκινήσει την ποιητική του διαδρομή από το κατάλυμα της θρησκευτικής πίστης, για να υιοθετήσει βαθμιαία το πνεύμα μιας θεμελιακής αμφισβήτησης: κάνοντας την αρχή από το γκρέμισμα των ουράνιων και των επίγειων θεών, θα φτάσει αργότερα μέχρι την προκήρυξη για την ανάγκη μιας επαναστατικής διαστολής του κόσμου. Ο Καρούζος δεν είναι, βεβαίως, ούτε συνηθισμένος πιστός ούτε κλασικός επαναστάτης. Με κέντρο έκφρασής του τη γλώσσα (το συνεχές παιχνίδι με την ανασημασιοδότηση κάθε έννοιας και κάθε παράστασης), ο ποιητής θα υπονομεύσει εκ των ένδον τις παραδοχές τόσο του πιστού όσο και του επαναστάτη, αποκαλύπτοντας στο βάθος της θερμής καρδιάς του πρώτου ή στα άδυτα της εξεγερμένης ψυχής του δεύτερου το ίδιο πάντα θέμα: την καταστρατηγημένη υπόσταση της καθημερινής ύπαρξης η οποία, βασανισμένη από την αδυναμία της να βρει ένα στήριγμα σε έναν περίγυρο που μοιάζει να έχει απολέσει οριστικά όλες τις μείζονες αξίες και αναφορές του, υποχρεώνεται σε μιαν άσκοπη και συνάμα εξαιρετικά οδυνηρή περιδίνηση στο εσωτερικό της, προσπαθώντας απεγνωσμένα να πιαστεί από τις φθαρμένες όσο και έτοιμες να καταλήξουν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα λαβές του.

Αντον Τσέχοφ: Ενας συγγραφέας γεμάτος αμφιβολίε

• Ο κορυφαίος διηγηματογράφος μας δείχνει πώς να παρατηρείς τη ζωή από το περιθώριο προκειμένου να δεις την άλλη της πλευρά

Βιστωνίτης Αναστάσης 

ΤΟ ΒΗΜΑ:  22/03/2015

Ο Αντον Τσέχοφ σε ηλικία 32 ετών

Αντον Πάβλοβιτς Τσέχοφ
Ο απρόβλεπτος κύριος Τσέχοφ
Εισαγωγή - ανθολόγηση - μετάφραση
Σταυρούλα Αργυροπούλου,
Εκδόσεις Μεταίχμιο 2015,
σελ. 472, τιμή 16,60 ευρώ

«Υπάρχουν δύο ειδών συγγραφείς: εκείνοι που φέρνουν κάτι το καινούργιο. Το καινούργιο παλιώνει. Και υπάρχουν εκείνοι που φέρνουν κάτι το ανεπανάληπτο. Απ' αυτούς είναι ο Τσέχοφ». Θα μπορούσε να είναι κι ένας ορισμός του κλασικού συγγραφέα που δεν αναφέρεται μόνο στην εποχή του αλλά και δημιουργεί μια εποχή. Οσον αφορά το διήγημα δεν υπάρχει κανένα παράδειγμα αντίστοιχο του Τσέχοφ.

Ακόμη και η επίδραση του άλλου μείζονος διηγηματογράφου του 19ου αιώνα, του Γκι ντε Μοπασάν, δεν μπορεί να συγκριθεί με τη δική του. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, όπου εμφανίστηκαν μεταπολεμικά οι σημαντικότεροι σύγχρονοι διηγηματογράφοι, είθισται να τους συγκρίνουν με τον Τσέχοφ.

Δημήτρης Νόλλας: Αν ζούμε σήμερα σαν υποκριτές, αύριο θα ζήσουμε σαν θύματα

• Ο συγγραφέας που απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος μιλάει στο «Βήμα» για το έργο και τα επόμενα βιβλία του, την πραγματικότητα της κοινωνίας και την ιδέα της πατρίδας, το ελληνικό πάθος για την ελευθερία αλλά και την εθνική μας «φαγωμάρα»

Μπέκος Γρηγόρης

ΤΟ ΒΗΜΑ:  22/03/2015

 

Ο Δημήτρης Νόλλας μετράει τα λόγια του όπως μετράει τις λέξεις του. Τις προάλλες τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2014 για «Το ταξίδι στην Ελλάδα» που κυκλοφόρησε το 2013 από τον Ικαρο, ένα βιβλίο που η κριτική επιτροπή ενέταξε στην παράδοση της «ελληνογνωσίας».

Ευκαιρίας δοθείσης, λοιπόν, συναντήθηκε με «Το Βήμα» στην οδό Βουλής, στο βιβλιοπωλείο των ιστορικών εκδόσεων, κοντά στο Σύνταγμα, και μίλησε για τα σαράντα (και πλέον) χρόνια της λογοτεχνικής παρουσίας του λίγο προτού εγκαταλείψει την πρωτεύουσα για το ησυχαστήριό του.

Η τραγωδία και η νοσταλγία

Η θεματολογία του τόμου κινείται γύρω από την καθημερινή ζωή των Γερμανών στρατιωτών

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩ Ν, 22.03.2015

Ιάκωβος Ανυφαντάκης

Στο τέλος του βίου του ένα παλιό μέλος της γερμανικής υγειονομικής υπηρεσίας που έδρασε στην Ελλάδα την Κατοχή ξεκίνησε να συλλέγει φωτογραφίες από τη χώρα μας την περίοδο 1941-1944. Ήθελε να εμπλουτίσει το αρχείο με όσο το δυνατόν περισσότερες εικόνες, γι’ αυτό έσπευδε να αγοράσει οποιεσδήποτε φωτογραφίες παλιών συμπολεμιστών του κατάφερνε να εντοπίσει.

Όταν πέθανε η κόρη του πούλησε τη συλλογή στον Βύρωνα Μήτο με τον όρο να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά του. Όπως μας πληροφορεί ο Μήτος, οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες από στρατιώτες που πέρασαν από τα Βαλκάνια την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Σαγηνευτικό γλωσσικό παιχνίδι

Ο Βιάν απορρίπτει κάθε μορφή «αναγκαιότητας» που διέπει τις πράξεις των προσώπων στην κλασική θεώρηση του μυθιστορήματος 

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 22.03.2015 

Χρίστος Κυθρεώτης

Χαρισματικός και πολυπράγμων, ο Μπορίς Βιάν στα μόλις τριάντα εννιά χρόνια της ζωής του πρόλαβε να σταδιοδρομήσει με επιτυχία σε μια σειρά από καλλιτεχνικούς και επιστημονικούς τομείς: την πεζογραφία, την ποίηση, το θέατρο, την τραγουδοποιία, τη μηχανική. Παρακινημένος ίσως από την εμπορική αποτυχία των πρώτων του μυθιστορημάτων, έγραψε υπό το ψευδώνυμο Βέρνον Σάλιβαν το μπεστ σέλερ «Θα φτύσω στους τάφους σας» (όπου το όνομα Μπορίς Βιάν εμφανίζεται παραπλανητικά με την ιδιότητα του μεταφραστή), η επιτυχία του οποίου τον οδήγησε στην υιοθέτηση του εν λόγω συγγραφικού alter ego και σε άλλα βιβλία.

Αυτό σημαίνει λογοτεχνική πράξη

Η Γιαπωνέζα ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια, Ριόκο Σεκιγκούτσι 

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 27.03.2015 Μικέλα Χαρτουλάρη

Στις 11 Μαρτίου 2011 μια τριπλή καταστροφή χτύπησε την Ιαπωνία: ο σεισμός, το τσουνάμι και το πυρηνικό ατύχημα στη Φουκούσιμα. Εκείνη την ημέρα, στην άλλη άκρη του πλανήτη, στο Παρίσι, η Γιαπωνέζα ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια Ριόκο Σεκιγκούτσι συνειδητοποίησε ότι αυτά που έβλεπε στην τηλεόραση δεν ήταν εικόνες μιας τραγωδίας αλλά «η πραγματικότητα που μας πέφτει στο κεφάλι». Άρχισε λοιπόν να κρατάει σημειώσεις στριμώχνοντας γεγονότα, συμπεριφορές, σκέψεις και συναισθήματα μέσα σε λέξεις, για να τα μαντρώσει «όπως μαντρώνουμε στον αντιδραστήρα τα ραδιενεργά μόρια». Κι έπειτα, ενόσω φούντωνε η δαιμονοποίηση της χώρας της, ταξίδεψε στο Τόκιο για να περισυλλέξει κι άλλες φωνές, κυρίως συγγραφέων και καλλιτεχνών. Έτσι γεννήθηκε το χρονικό Δεν είναι από σύμπτωση (Άγρα, μτφρ. Παναγιώτης Ευαγγελίδης), ένα μικρό βιβλίο με μεγάλο ειδικό βάρος, που συμπυκνώνει σε 50 κρίσιμες ημέρες (μέχρι τις 30 Απριλίου) κάτι ανάλογο με αυτό που ζει η Ελλάδα τα τελευταία πέντε χρόνια.

Λεονάρδο Παδούρα: «Δεν ανασταίνεται κανείς, ούτε ο Φιντέλ»

O δημοφιλής και κοσμοπολίτης Κουβανός συγγραφέας, Λεονάρδο Παδούρα | ILIAS AGIOSTRATITIS

18.03.2015, 

Παρή Σπίνου

Ο Λεονάρδο Παδούρα είναι ο πλέον δημοφιλής και κοσμοπολίτης Κουβανός συγγραφέας. Τα βιβλία του βρίσκονται στις βιβλιοθήκες των προέδρων της Λατινικής Αμερικής αλλά και στα εργοστάσια όπου οι Κουβανές εργάτριες στρίβουν πούρα. Το κοινό στις ΗΠΑ, πάλι, αναζητά στις σελίδες τους τα ψεγάδια της κοινωνίας που έχτισε ο Φιντέλ Κάστρο, την οποία πολύ ρεαλιστικά περιγράφει ο Παδούρα μέσα από τις περιπέτειες του φημισμένου ντετέκτιβ Μάριο Κόντε.

Πριν από δύο χρόνια μάς επισκέφτηκε για το 5ο Φεστιβάλ Ιβηρο-αμερικανικής Λογοτεχνίας, έχοντας βραβευτεί και με το Αthens Prize for Literature για το μπεστ σέλερ «Ο άνθρωπος που αγαπούσε τα σκυλιά» (Καστανιώτης, 2011), που αναφέρεται στη δολοφονία του Τρότσκι. Χθες βρέθηκε ξανά στην Αθήνα για την παρουσίαση του νέου του μυθιστορήματος «Αιρετικοί», που κυκλοφορεί από τον ίδιο εκδότη σε μετάφραση Κώστα Αθανασίου.

Βρέθηκαν οστά του Θερβάντες στη Μαδρίτη

 

Τον τάφο του Μιγκέλ ντε Θερβάντες, σχεδόν 400 χρόνια μετά το θάνατό του, ανακάλυψαν οι εγκληματολογικοί επιστήμονες. | REUTERS / Sociedad Aranzadi

17.03.2015

efsyn.gr

Οστά του σπουδαίου συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες και της συζύγου είχαν θαφτεί μαζί με άλλα στην κρύπτη εκκλησίας, που βρίσκεται στο κέντρο της Μαδρίτης, ένα χρόνο μετά την έναρξη των ανασκαφών, δήλωσε σήμερα, Τρίτη, ο Francisco Etxeberria, διευθυντής της αρμόδιας επιστημονικής ομάδας για τις έρευνες.
«Έπειτα από την ανάλυση κάθε πληροφορίας, είναι δυνατόν να θεωρήσουμε ότι ανάμεσα στα θραύσματα οστών που ανακαλύφθηκαν στο δάπεδο της κρύπτης της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας υπάρχουν ορισμένα που ανήκουν στον Θερβάντες», σημείωσε σε συνέντευξη Τύπου.

Διαρσακειακή Συνάντηση Δημιουργικού Προφορικού Λόγου το επόμενο τριήμερο

Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (Αρσάκεια Τοσίτσεια Σχολεία) διοργανώνει την Η΄Διαρσακειακή Συνάντηση Δημιουργικού Προφορικού Λόγου (28-29-30 Μαρτίου 2015). Στις Συναντήσεις αυτές μετέχουν 260 μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου από τα Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία όλης της Ελλάδας (Αθηνών: Ψυχικού και Εκάλης, Πατρών και Θεσσαλονίκης). Ο θεσμός των Συναντήσεων Δημιουργικού Προφορικού Λόγου αποσκοπεί στην εξάσκηση των νέων μας στην τέχνη της Ρητορικής μέσα από νέα αγωνίσματα, όπως οι Διττοί Λόγοι (debate), o Αυθόρμητος και ο Προτρεπτικός Λόγος, καθώς και η Νοηματική Ανάγνωση.

Σε ηλικία 83 ετών πέθανε ο νομπελίστας ποιητής Τόμας Τρανστρέμερ

Ο Τόμας Τρανστέρμερ   (Φωτογραφία:  Reuters ) 

 

Ο βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας Σουηδός ποιητής Τόμας Τρανστρέμερ άφησε χθες Πέμπτη την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 83 ετών, ανακοίνωσε ο εκδοτικός οίκος Bonnier με τον οποίο συνεργαζόταν.

Το ίδρυμα Νόμπελ, το οποίο διευκρίνισε ότι ο λογοτέχνης απεβίωσε την Πέμπτη, εξέφρασε τη μεγάλη του θλίψη.
Ο Τρανστρέμερ τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2011. Η υγεία του ωστόσο ήταν ήδη σε κακή κατάσταση από πολλά χρόνια, καθώς το 1990 είχε υποστεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η φήμη του Σουηδού ποιητή στον αγγλόφωνο κόσμο όφειλε πολλά στη φιλία του με τον Αμερικανό ποιητή Ρόμπερτ Μπλάι, ο οποίος μετέφρασε στα αγγλικά μεγάλο μέρος του έργου του.

Πέθανε η μεσολογγίτισσα συγγραφέας Ακακία Κορδόση

«Έφυγε» από την ζωή και κηδεύεται αύριο, Σάββατο, στο Μεσολόγγι, η συγγραφέας Ακακία Κορδόση, που είχε τιμηθεί για το έργο της από την Ακαδημία Αθηνών και τη Γαλλική Ακαδημία.
Η Ακακία Κορδόση είχε γεννηθεί στο Μεσολόγγι και είχε σπουδάσει κλασική γαλλική φιλολογία στην Ελλάδα και μοντέρνα φιλολογία στο πανεπιστήμιο της Ντιζόν, στη Γαλλία. Υπηρέτησε στη γαλλική πρεσβεία, καθώς και στη μέση εκπαίδευση, ως καθηγήτρια.

Κωστής Λίθινος: ΤΑΠΕΙΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ...

Αποκαμωμένος από τη δύσκολη καθημερινή ζωή αλλά και από όσα βλέπεις και ακούς στους χώρους που κινείσαι εγκαταλείπεις για λίγες μέρες τη μεγάλη πόλη.

Τα βήματά σου σε οδηγούν στην ελληνική ύπαιθρο. Η κωμόπολη που σε φιλοξενεί βρίσκεται στα ριζά ενός ψηλού λόφου. Σταδιακά, απλώθηκε, και άρχισε να καταλαμβάνει την πεδιάδα.

Η μέρα, από νωρίς το πρωί που ξυπνάς, δείχνει υπέροχη. Αποφασίζεις, λίγη ώρα μετά, να βγεις έξω στη φύση.

Με το αυτοκίνητό σου τριγυρίζεις αργά στην εύφορη πεδιάδα που την πλημμυρίζουν τα αμπέλια. Περιεργάζεσαι και απολαμβάνεις με όλες τις αισθήσεις σου.

Ο λαμπρός ήλιος σε ζεσταίνει. Το φως είναι εκτυφλωτικό. Η φύση έχει αρχίσει να ξυπνά. Πολύχρωμα λουλούδια ξεφυτρώνουν εδώ και εκεί σκορπίζοντας μεθυστικό άρωμα. Καθαρός αέρας γεμίζει τα στήθη σου και σε ενεργοποιεί.

Εκμεταλλευόμενοι τις ιδανικές καιρικές συνθήκες οι κάτοικοι της περιοχής έχουν ξεχυθεί στα χωράφια τους για το απαραίτητο κλάδεμα. Φωνές ακούγονται από παντού.

Σε κάποια στροφή του δρόμου, πριν από ένα πέτρινο γεφύρι, κάποια χαλάσματα αποσπούν την προσοχή σου. Αφήνεις το αυτοκίνητο και κατεβαίνεις.

Σε κοντινή απόσταση κυλά το ποτάμι. Οι άφθονες βροχές του χειμώνα το τόνωσαν πολύ. Το πάφλασμα του νερού, καθώς κυλά ορμητικά ανάμεσα σε πέτρες και κλαδιά, σε καθηλώνει. Στέκεσαι ακίνητος. Σχεδόν δεν αναπνέεις για να αφουγκραστείς καλύτερα. Νιώθεις ότι ζεις σε ένα άλλο κόσμο. Δεν θέλεις να απομακρυνθείς. Τα ψηλά δέντρα στο πλάι, καθώς σκύβουν προς το νερό, δημιουργούν ένα καταπληκτικό τοπίο.

Ανάμεσα στον δρόμο και το ποτάμι τα χαλάσματα. Πολλές πέτρες ριγμένες εδώ κι εκεί. Λίγα πράγματα έχουν διασωθεί από το πέρασμα του χρόνου. Στη μια πλευρά ένα δωμάτιο μικρό. Η πόρτα είναι ορθάνοιχτη. Μπαίνεις προσεκτικά μέσα και το περιεργάζεσαι. Το επίχρισμα, σε όλο σχεδόν το τμήμα του, έχει πέσει. Νερό μπαίνει από τις γωνίες της στέγης. Ένα μούδιασμα σε κυριεύει.

Λίγα βήματα μακρύτερα ένας μικρός φούρνος. Για το φούρνισμα του απαραίτητου ψωμιού. 

Πλησιάζεις. Τα χόρτα έχουν πλημμυρίσει το εσωτερικό του φούρνου. Μια σαύρα βγαίνει από μέσα και οπισθοχωρείς.

Οι κατασκευές, συγκινητικά ταπεινές. Αποπνέουν το ήθος μιας άλλης εποχής. Τη φέρνεις στο μυαλό σου και μόλις συγκρατείς τον λυγμό σου.

Βγάζεις τη φωτογραφική μηχανή από την τσέπη σου και τις απαθανατίζεις.

Πότε άραγε, σκέφτεσαι, έπαψαν να ακούγονται στην αυλή παιδικές φωνές;

Σε τέτοιου είδους κατασκευές, αρκετοί, οφείλουμε πολλά. Είναι όλη η ζωή μας. Δεν γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε σε εντυπωσιακά σπίτια. Ας μην το λησμονούμε.

Ακολούθησαν η απομάκρυνση και η ξιπασιά, αποτελέσματα μιας πλαστής οικονομικής ευημερίας. Χάσαμε, οι περισσότεροι, την ψυχή μας.

Έτσι, οδηγηθήκαμε αργά, χωρίς σχεδόν να το αντιληφθούμε, στην κρίση και στα παρεπόμενά της…

Κωστής Λίθινος

Δημήτρης Π. Μποσκαΐνος: Η ΘΥΣΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ

• ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΝ 1ο ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ BONSAISTORIES

 Οι δύο Χώρες παρέταξαν τους στρατούς τους στην ήρεμη, χωρίς υψομετρικές διαφορές κοιλάδα. Οι στρατιώτες τους κοιταζόντουσαν με μίσος και μια αποφασιστικότητα να πέσουν πρώτοι αν χρειαζόταν. Τα άλογα ρουθούνισαν ανήσυχα κάτω από τις παρωπίδες τους κι ανοιγόκλεισαν τα υγρά μάτια τους για να τα καθαρίσουν από τη σκόνη. Οι αξιωματικοί κατόπτευσαν το χώρο κι έκαναν τις τελευταίες αλλαγές στα σχέδια της μάχης. Οι Βασίλισσες ριγμένες στο πλευρό των Ρηγάδων τους έμοιαζαν αδύναμες κι όμως ήταν έτοιμες και ικανές να κάνουν πράγματα που κανείς στο στρατόπεδο δεν μπορούσε καν να σκεφτεί, πόσο μάλλον να πράξει. Οι πύργοι στεκόντουσαν αγέρωχα με τις εμβληματικές σημαίες των δυο Βασιλείων να ανεμίζουν στον παγωμένο αέρα.

Το σάλπισμα δόθηκε.

Εκκωφαντικός θόρυβος κι ένας κουρνιαχτός σκόνης σκέπασε τα πάντα. Οι πρώτες μεταλλικές κλαγγές και οι κραυγές των στρατιωτών έδωσαν το μήνυμα ότι ο πόλεμος άρχισε.

Ένας-ένας οι μαχητές της πρώτης γραμμής έπεφταν νεκροί κι άνοιγαν, ποτισμένο στο ίδιο τους το αίμα, δρόμο για τους πιο δυνατούς. Ένας αξιωματικός εμφανίστηκε ξαφνικά σε προκεχωρημένα εδάφη και φόνευσε τους Ιππείς του αντίπαλου στρατεύματος πριν πέσει αργότερα νεκρός από το ύπουλο μαχαίρι της …Βασίλισσας.

Μίλησαν για προδοσία.

Όσοι δεν κράτησαν την απαιτούμενη δύναμη στα μετόπισθεν, είδαν του πύργους τους να γκρεμίζονται και να αφήνουν ένα μεγάλο κενό εκεί που πριν στεκόντουσαν σα θεριά.

Τα άλογα που απέμειναν, λύγισαν κι αυτά νεκρά σε μια λίμνη αίματος, βαριά κι αποκαμωμένα.

Το νέο έπεσε σαν αστροπελέκι.

Αιχμαλωτίστηκε η Βασίλισσα που είχε δολοφονήσει ύπουλα τον Αξιωματικό. Το εχθρικό στράτευμα χάρηκε προς στιγμήν και ιαχές θριάμβου σκέπασαν το λασπωμένο στο αίμα, πεδίο της μάχης. Το σχέδιο όμως περιλάμβανε τη θυσία της Βασίλισσας, κι ένας συνδυασμός δυνάμεων, εκμεταλλευόμενος το προβλέψιμο σοκ της είδησης του θανάτου της, κατάφερε και αιχμαλώτισε τον αντίπαλο Βασιλιά.

Τον κύκλωσαν από παντού.

Τον απειλούσαν χωρίς να μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια, ενώ παράλληλα οι συμμαχικές του δυνάμεις ήταν ανίκανες να τον υπερασπιστούν… έτσι ξαφνικά προέκυψε…

…Ματ (*)

(*)Κερμύρ Ντε Λεγκάλ  (~ 1730-1747) Με την περίφημη κίνηση-ψευδοθυσία της Βασίλισσας συνέδεσε για πάντα το όνομά του με την Ιστορία του Σκακιού.

Δημήτρης Π. Μποσκαΐνος

Με φόντο τον Εμφύλιο

Μπέκος Γρηγόρης  

Ο Δημήτρης Νόλλας και το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2014

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

Ο πεζογράφος Δημήτρης Νόλλας

 

Δημήτρης Νόλλας
Το ταξίδι στην Ελλάδα
Εκδόσεις Ικαρος, 2013,
σελ. 184, τιμή 14 ευρώ

Η είδηση, στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, ότι του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2014 για «Το ταξίδι στην Ελλάδα» (Ικαρος, 2013) βρήκε τον Δημήτρη Νόλλα στις διορθώσεις, στην τελική ευθεία για την έκδοση του νέου του μυθιστορήματος υπό τον τίτλο «Μάρμαρα στη μέση» εντός του 2015 (από τον ίδιο εκδοτικό οίκο). Η Κριτική Επιτροπή ενέταξε το βιβλίο στην παράδοση της «ελληνογνωσίας» η οποία «αποτέλεσε σταθερό πόθο του ελληνικού μυθιστορήματος ήδη από τον 19ο αιώνα» και στο σκεπτικό της, κάνοντας λόγο ακριβώς για «μια πυκνή μυθιστορηματική αφήγηση με μεγάλο ανθρωπολογικό βάθος», σημείωσε ότι ο συγγραφέας, «απλούστερος αφηγηματολογικά απ' ό,τι στα προηγούμενα βιβλία του, επιχειρεί μια αναδίφηση στον βορειοελλαδικό χώρο και στη σημαίνουσα δεκαετία του '60», με φόντο τον εμφύλιο πόλεμο και τις συνέπειές του.

Ο φιλοσοφικός στοχασμός των Νεοελλήνων

 Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ. 

Ο Βενιαμίν ο Λέσβιος, ο Αδαμάντιος Κοραής,ο Δανιήλ Φιλιππίδης αλλά και οι ελάσσονες Νεόφυτος Βάμβας, Κωνσταντίνος Κούμας, Μιχαήλ Χρησταρής, Ιωάννης Κοκκώνης, Νικόλαος Πίκολος. Η φιλοσοφική κληρονομιά τους ενσωματώνεται σε ευρύτερες θεωρήσεις χάρη στη γαλλική έκδοση των μελετών της βασικής ερευνήτριας της φιλοσοφίας του Διαφωτισμούκαι του Ρομαντισμού Ρωξάνης Αργυροπούλου

ΤΟ ΒΗΜΑ:  08/03/2015

Ο Αδαμάντιος Κοραής

 

Roxane D. Argyropoulos
Diversité des Lumiéres dans
la pensée grecque. Idées et
innovations (XVIIIe – XIXe siécles)
(Διαφορετικές εκδοχές των Φώτων στην
ελληνική σκέψη. Ιδέες και νεωτερισμοί)
Εκδόσεις Honoré Champion, 2014,
σελ. 204, τιμή 40 ευρώ

Ενώ η μελέτη της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας αποτελεί παγκοσμίως καθιερωμένο επιστημονικό αντικείμενο, το οποίο θεραπεύεται σε όλα τα σοβαρά πανεπιστήμια που είναι άξια του ονόματος, η μελέτη της νεοελληνικής φιλοσοφίας είναι αντικείμενο διεθνώς μη αναγνωρίσιμο και περιθωριακό ακόμη και στην ίδια την Ελλάδα. Και όμως ο νέος Ελληνισμός από τον 16ο αιώνα και εξής, οπωσδήποτε κατά τον 17ο αιώνα και κατά τον μακρό αιώνα του Διαφωτισμού έχει παραγάγει φιλοσοφικό στοχασμό και καλλιέργησε τη φιλοσοφική παιδεία όχι με θεαματικές κορυφώσεις του στοχασμού αλλά με την προσήλωση εκείνη που προσδίδει νόημα στις πνευματικές αξίες.

Η παρωδία στην ποίηση του Σεφέρη

Χατζηβασιλείου Βαγγέλης 

Ο Γιώργος Παναγιωτίδης φωτίζει μια σχετικά αφανή διάσταση του έργου του νομπελίστα ποιητή

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

Ο Γιώργος Σεφέρης στο Θέατρο του Διονύσου το 1965

Γιώργος Παναγιωτίδης
Γιώργος Σεφέρης. Βίος και παρωδία
Εκδόσεις Γαβριηλίδης,
σελ. 211, τιμή 15,98 ευρώ

Εκεί όπου η σάτιρα τα βάζει με τα πράγματα καθεαυτά, η παρωδία στρέφει τα βέλη της στην έκφρασή τους, στον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνονται στον κόσμο και στα σημεία μέσω των οποίων όχι μόνο διεκδικούν αλλά και νομιμοποιούν την παρουσία τους. Και εκεί όπου η σάτιρα απολαμβάνει την τέχνη της, νιώθει υπερήφανη για τα παραμορφωτικά της επιτεύγματα και δεν διστάζει να δείξει παντού τις κατακτήσεις της, διατρανώνοντας την αρνητική της στάση, η παρωδία νοιάζεται μόνο για το πώς θα ανασυντάξει άρδην το λογοτεχνικό της πρότυπο. Η παρωδία μπορεί να αποδειχθεί ένα ισχυρό μέσον αμφισβήτησης των λογοτεχνικών πατέρων και να εξελιχθεί σε ένα περίτεχνο παιχνίδι με τις μορφές.

Λεονάρδο Παδούρα: Ο αιρετικός Κουβανός

Μπέκος Γρηγόρης  

Ο διάσημος συγγραφέας, λίγο πριν από την επίσκεψή του στην Ελλάδα, μιλάει στο «Βήμα» για την πατρίδα του που «δεν είναι ούτε κόλαση ούτε παράδεισος», τις συγκρούσεις στον σύγχρονο κόσμο, την ελευθερία του ατόμου και του καλλιτέχνη

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

 

Λεονάρδο Παδούρα
Αιρετικοί
Μετάφραση Κώστας Αθανασίου.
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2015,
σελ. 800, τιμή 22,36 ευρώ

Τον έχουν αποκαλέσει «Ντάσιελ Χάμετ της Αβάνας». Ο Λεονάρδο Παδούρα δεν είναι απλώς ένας συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων τα οποία απλώς διαδραματίζονται στη σύγχρονη Κούβα. Οταν, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δημιούργησε τον πρωταγωνιστή των ιστοριών του, τον πρώην αστυνομικό Μάριο Κόντε, φιλοδοξούσε να κάνει ό,τι είχε κάνει στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Τζον Απντάικ με την τετραλογία του Ράμπιτ Ανγκστρομ. Ο Λεονάρδο Παδούρα βέβαια έγραψε περισσότερα βιβλία με ήρωα το alter ego του. Μοιάζουν πολύ άλλωστε οι δυο τους: έχουν γεννηθεί λ.χ. την ίδια χρονιά, μικροί ήθελαν να γίνουν αστέρες του μπέιζμπολ, έχουν δημοσιογραφήσει, αγαπούν τον Ερνεστ Χέμινγκγουεϊ. Αν πάντως αντικαταστήσετε το «αμερικανικό όνειρο» - τις προσδοκίες, τις αντιφάσεις και τις ματαιώσεις του - με την «επανάσταση» στο πανέμορφο νησί της Καραϊβικής (και του Φιντέλ Κάστρο), σχηματίζετε αμέσως εικόνα για το έργο του 60χρονου κουβανού συγγραφέα που απολαμβάνει διεθνή δημοφιλία. Επιστέγασμά της υπήρξε η επιτυχία του (εκτός σειράς) μυθιστορήματός του «Ο άνθρωπος που αγαπούσε τα σκυλιά» με δραματουργικό πυρήνα τη δολοφονία του Λέοντος Τρότσκι από τον Ραμόν Μερκαντέρ το 1940 στο Μεξικό.

Η αέναη επιστροφή του Μενέλαου Λουντέμη

Κουζέλη Λαμπρινή 

Ο δημοφιλής συγγραφέας και η εποχή του, ο αφηγηματικός κόσμος του, οι νέες εκδόσεις των έργων του, το κάλεσμα στην κριτική

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

Ο Μενέλαος Λουντέμης ήταν ο κοινωνικός συγγραφέας που παρέμενε βαθιά ρομαντικός, γεμάτος πίστη στους ανθρώπους, πλήρης συναισθήματος

 

Μενέλαος Λουντέμης
Ενα παιδί μετράει τ’ άστρα
Εκδόσεις Πατάκη, 2014,
σελ. 574, τιμή 17,90 ευρώ


Μενέλαος Λουντέμης
Συννεφιάζει
Εκδόσεις Πατάκη, 2015,
σελ. 221, τιμή 8,80 ευρώ

Ποιοι συγγραφείς επηρέασαν καθοριστικά τη ζωή σας; ρωτούσαν οι ερευνητές στη Γ' Πανελλήνια Ερευνα Αναγνωστικής Συμπεριφοράς και Πολιτιστικών Πρακτικών που είχε παραγγείλει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου το 2010. Ανάμεσα στους τρεις πρώτους, μετά τον Καζαντζάκη και τον Κοέλιο, ήταν ο Μενέλαος Λουντέμης (1912-1977).

Ο νέος που γνωρίζει το 1934 στην Αθήνα ο Πέτρος Χάρης, διευθυντής της Νέας Εστίας, είναι ένας άνθρωπος πολύ φτωχός και ταλαιπωρημένος. Ο κατά κόσμον Δημήτρης Βαλασιάδης έχει έρθει από την Κωνσταντινούπολη στην Ελλάδα με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924 και ζει στην περιοχή της Εδεσσας επιβιώνοντας με όποια δουλειά του τύχει: λούστρος, σερβιτόρος, υπάλληλος δικηγορικού γραφείου. Παράλληλα γράφει. Ο Χάρης αποφασίζει να δημοσιεύσει στο περιοδικό το διήγημά του «Μια νύχτα με πολλά φώτα κάτω από μια πόλη με πολλά αστέρια» και δίνει στον άγνωστο συγγραφέα ένα λογοτεχνικό βήμα. Η ζωή του Λουντέμη αλλάζει.

Η ποιήτρια που δοξάζει το σώμα

Κουζέλη Λαμπρινή 

Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ και το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας 2014

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

Η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ απαγγέλλει ποιήμά της κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών

 

Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ
Ποίηση 1963-2011
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2014,
σελ. 512, τιμή 20,24 ευρώ

«Eκδηλα ερωτική και με αμείωτη την αισθησιακή σχέση της με τον κόσμο, ποιήτρια του πάθους, με την πάροδο του χρόνου η Αγγελάκη-Ρουκ έγινε πιο στοχαστική, εστιάζοντας με τη μνήμη της στη χοϊκή και στην ουράνια αίσθηση ενός κόσμου που δεν χάνει ποτέ την πρωτογενή του δύναμη. Ανάλογη, έντονα αισθησιακή και βαθιά μυστική, είναι και η σχέση με τον γεμάτο χυμούς γενέθλιο τόπο της που μετουσιώνεται στην ποίησή της, δίνοντας έτσι μια απεριόριστη διάρκεια φυσικού στοιχείου στην ωραιότητα αλλά και στον πόνο που δημιουργεί η ζωή». Με αυτή την αιτιολόγηση η Κριτική Επιτροπή των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας απένειμε το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας 2014 στην ποιήτρια και μεταφράστρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ. Το βραβείο, που θεσπίστηκε το 1989 και απονέμεται συστηματικά από το 1993, ήταν «η οφειλόμενη τιμή σε ανθρώπους των γραμμάτων που είχαν αδικηθεί από τις κρατικές βραβεύσεις, κυρίως λόγω πολιτικών πεποιθήσεων». Την Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ τα Κρατικά Βραβεία δεν την αγνόησαν - τιμήθηκε με το Β' Βραβείο Ποίησης το 1985 και με το Βραβείο Ποίησης το 2012 -, αναντίρρητα όμως και τούτο το βραβείο της αξίζει.

Ταξιδεύοντας με τον Υπερσιβηρικό

Βιστωνίτης Αναστάσης 

Ενα γοητευτικό χρονικό από τον βρετανό συγγραφέα και δημοσιογράφο Κρίστιαν Γουόλμαρ, ο οποίος ταξίδεψε σε όλο το δίκτυο των ρωσικών σιδηροδρόμων

ΤΟ ΒΗΜΑ:  15/03/2015

Καμία σιδηροδρομική γραμμή δεν προσδιόρισε μια χώρα όπως ο Υπερσιβηρικός τη Ρωσία

 

Christian Wolmar
To the Edge of the World.
The Story of the Trans-Siberian Express,
the World’s Greatest Railroad
Εκδόσεις Public Affairs,
σελ. 283, τιμή 27,99 δολάρια

«Δεν υπάρχει ταξίδι με τρένο που να μπορεί να συγκριθεί σε διάρκεια με οποιοδήποτε άλλο στον κόσμο. Το μεγάλο σιδηροδρομικό ταξίδι είναι ο Υπερσιβηρικός. Ολα τα άλλα είναι ασήμαντα». Αυτά έγραφε το 1978 στο βιβλίο του The Big Red Train Ride (Το ταξίδι με το μεγάλο κόκκινο τρένο) ο βρετανός ταξιδιογράφος Eric Newby (1919-2006). Εξήντα πέντε χρόνια νωρίτερα ο Μπλεζ Σαντράρ στο μακρoσκελές ποίημά του Η πρόζα του Υπερσιβηρικού και της μικρής Ιωάννας της Γαλλίας φανταζόταν «ολόκληρη την Ευρώπη / κοιταγμένη από το πτερύγιο μιας αμαξοστοιχίας».

Ο Σαντράρ βρισκόταν στην Πετρούπολη το 1907, αλλά ο Υπερσιβηρικός, που άρχισε να κατασκευάζεται το 1891, αποπερατώθηκε το 1916, δηλαδή τότε ολοκληρώθηκε η γραμμή από τη Μόσχα ως το Βλαδιβοστόκ, μήκους 9.222 χιλιομέτρων. Γιατί συνέχισε να επεκτείνεται και να συνδέεται με νέες σιδηροδρομικές γραμμές. Ομως προτού ολοκληρωθεί η γραμμή τμήματά του λειτουργούσαν. Ταξίδεψε άραγε ο Σαντράρ σε κάποιο από αυτά; Ο ίδιος όταν τον ρώτησαν έδωσε την απάντηση: «Εσάς πάντως σας ταξίδεψα».

Ερωτικές σκηνές στη λογοτεχνία: εύκολη ή δύσκολη υπόθεση;

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 01.03.2015
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ*, ΕΥΗ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ*

• 

• ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ

Διευκρινίζω ότι μιλάμε για σεξουαλικές σκηνές, όχι απλώς ερωτικές. Το ζήτημα είναι εάν οι σκηνές αυτές προκύπτουν από μια αναγκαιότητα σύμφυτη με το βαθύτερο νόημα του έργου. Αλλιώς καταντούν διακοσμητικές. Εξάλλου, το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλου είδους λογοτεχνική πρώτη ύλη.

Από τα περίπου είκοσι έργα μυθοπλασίας που έχω δημοσιεύσει, μόνο έξι περιέχουν μεγάλες δόσεις σεξ: «Η αυτοκρατορική μνήμη του αίματος», «Ο εργένης», «Λούλα», «Μαύρος γάμος», «Η επινόηση της πραγματικότητας», «Ιστορίες της λίμνης». Στα υπόλοιπα, το σεξ είτε απουσιάζει εντελώς είτε παίζει δευτερεύοντα ρόλο.

Αρκεί η επιτυχία ενός λογοτεχνικού βιβλίου στην Ελλάδα ή θέλουμε και το εξωτερικό;

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 15.03.2015
ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΡΚΑΡΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΟΛΛΑΣ

• 

• ΠΕΤΡΟΣ ΜΑΡΚΑΡΗΣ

Συχνά ξεχνάμε ότι το βιβλίο είναι ένα προϊόν που υπακούει στους κανόνες διακίνησης των προϊόντων. Σ’ αυτό το επίπεδο οι Ελληνες εκδότες, όπως και πολλές άλλες ελληνικές επιχειρήσεις, ανήκουν διεθνώς στην κατηγορία των εισαγωγέων και όχι των εξαγωγέων. Αγοράζουν ξένα βιβλία, σπανίως εξάγουν τα δικά τους προϊόντα.

Η προώθηση των ελληνικών βιβλίων στη διεθνή αγορά προσκρούει στο σχεδόν ανυπέρβλητο εμπόδιο της γλώσσας. Σε κάθε ξένο εκδοτικό οίκο υπάρχει κάποιος που γνωρίζει Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, ακόμα και Ισπανικά ή Ιταλικά. Πόσοι ξένοι εκδότες ξέρουν Ελληνικά; Πολύ φοβάμαι, κανένας.

Πρέπει η κριτική να γράφει για «κακά βιβλία»;

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 15.02.2015
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗΣ - ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΟΤΖΙΑ

• 

• Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΤΣΟΥΛΑΡΗ

Το κριτικό κείμενο είναι μια αφήγηση αυθύπαρκτη και αυτοτελής και δεν προϋποθέτει, για να σταθεί απέναντι στον αναγνώστη, το βιβλίο από το οποίο αντλεί το ερέθισμα. Με άλλα λόγια, δεν είναι προαπαιτούμενο για την κατανόηση και, γιατί όχι, την απόλαυση ενός κριτικού κειμένου να έχει κάποιος πρώτα διαβάσει το βιβλίο στο οποίο αναφέρεται και το οποίο αξιολογείται. Με αυτό το δεδομένο, σημαντικότερο για τον κριτικό είναι το κατά πόσον ένα βιβλίο του παρέχει ερεθίσματα, ώστε να «χτίσει» πάνω σε αυτό ή, με αφορμή αυτό, ένα πλούσιο σε ερωτήματα κείμενο. Μπορεί, όμως, ένα πραγματικά «κακό βιβλίο» να αποτελέσει τη βάση ενός ερεθιστικού κριτικού σχολίου;

Σε ηλικία 66 ετών πέθανε ο συγγραφέας του Discworld, Τέρι Πράτσετ

Σε ηλικία 66 ετών πέθανε ο συγγραφέας Τέρι Πράτσετ, γνωστός από τα μυθιστορήματα της σειράς Discworld (του Κύκλου του Δισκόκοσμου). Ο Πράτσετ έπασχε από πρώιμο Αλτσχάιμερ και είχε δηλώσει ότι ήταν υπέρ της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας. Πέθανε στο σπίτι του, με τη γάτα του να κοιμάται στο κρεβάτι του και με την οικογένειά του στο πλάι του. Ο Τέρι Πράτσετ γεννήθηκε το 1948 στο Μπάκινχαμσαϊρ. Εργάστηκε για αρκετά χρόνια ως δημοσιογράφος.