Henry Miller (26 Δεκεμβρίου 1891 – 1980)

Ο Αμερικανός συγγραφέας και αιώνιος μποέμ Henry Valentine Miller (26 Δεκεμβρίου 1891 στη Νέα Υόρκη – 7 Ιουνίου 1980, στο Pacific Palisades στην Καλιφόρνια), έγραψε βιβλία σχεδόν αυτοβιογραφικά και άσκησε σημαντική επίδραση στη λογοτεχνία των μέσων του εικοστού αιώνα. Θεωρείται ένα τεράστιο κεφάλαιο στη λογοτεχνία των χρόνων μας και λόγω της αθυροστομίας του και της έντονης χρήσης σεξουαλικών στοιχείων τα πρώτα χρόνια της έκδοσης των βιβλίων του, αυτά είχαν απαγορευτεί στην Αμερική όσο και στη Βρετανία.

Είναι γνωστός για το σπάσιμο των κλασικών λογοτεχνικών μορφών και την ανάπτυξη ενός νέου είδους «μυθιστορήματος» που είναι ένα μίγμα μυθιστορήματος, αυτοβιογραφίας, κοινωνικής κριτικής, φιλοσοφικής ενατένισης, υπερρεαλισμού, και μυστικισμού, χαρακτηριστικά και ευδιάκριτα στοιχεία του έργου του Henry Miller.

Τα χαρακτηριστικότερα έργα αυτού του είδους είναι ο Τροπικός του Καρκίνου [Tropic of Cancer], που δημοσιεύεται στη Γαλλία το 1934 και στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1961, ο Τροπικός του Αιγόκερω [Tropic of Capricorn], που κυκλοφόρησε στη Γαλλία το 1939 και στις ΗΠΑ το 1961, και η Μαύρη Άνοιξη [Black Spring], που εκδόθηκε το 1936 στη Γαλλία και στις ΗΠΑ το 1962. Άλλα σημαντικά βιβλία του Miller είναι οι συλλογές των δοκιμίων Το κοσμολογικό μάτι [The Cosmological Eye, 1939] και Η σοφία της καρδιάς [The Wisdom of the Heart, 1941].

Ήταν επίσης ζωγράφος. Έγραψε για την τέχνη στο To Paint Is To Love Again (1960). Έχουν δημοσιευθεί διάφοροι τόμοι της αλληλογραφίας του με τους Lawrence Durrell (1963), Anaïs Nin (1965), και Wallace Fowlie (1975). Το 1940-41 περιόδευσε τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτενώς και έγραψε έναν αισθητά κρίσιμο απολογισμό από την περιοδεία του. Ο κλιματιζόμενος εφιάλτης [The Air-Conditioned Nightmare, 1945], ευθεία αναφορά στους απάνθρωπους όρους ζωής που έχουν επικρατήσει στις ΗΠΑ, στη μηχανοποίηση και την εμπορευματοποίηση των πάντων.

Το 1924 άφησε την εργασία του στην Εταιρία Σιδηροδρόμων [Western Union] στη Νέα Υόρκη για να αφιερωθεί στο γράψιμο, και το 1930 πήγε στη Γαλλία, όπου έζησε και μέσα στην ανέχεια αλλά και μια ζωή μποέμικη και περιπετειώδη.

Μετά την εγκατάστασή του στο Big Sur στην ακτή της Καλιφόρνιας, ο Miller έγινε το επίκεντρο μιας γενιάς συγγραφέων, που τον θαύμαζαν και συμμερίζονταν τις απόψεις του. Στο Big Sur, ο Miller εξέδωσε την τριλογία του με τίτλο Η ρόδινη σταύρωση [Rosy Crucifixion], που αποτελούνταν από τα βιβλία Sexus, Plexus, και Nexus (1965). Η δημοσίευση των «Τροπικών» στις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσε μια σειρά με δίκες, λόγω της «αισχρολογίας» των βιβλίων, μέχρι το 1964 όταν μια απόφαση ανώτατου δικαστηρίου απέρριψε τις αποφάσεις πολιτειακών δικαστηρίων ότι το βιβλίο ήταν άσεμνο.

Τον μνημονεύουμε και για το γεγονός ότι ένα από τα βιβλία του είναι εμπνευσμένο από την Ελλάδα και τους ανθρώπους της και ιδιαίτερα από τον Γιώργο Κατσίμπαλη. Η επίσκεψή του στη χώρα μας το 1939 ενέπνευσε στον Miller τον Κολοσσό του Μαρουσιού [The Colossus of Maroussi, 1941].

“I’m excited by film. It’s one of the freest, most effective means of expression. Especially in the realm of dream and fantasy!
What wonders, what joys it may hold in store for us!
Some day film may replace literature.”
- Henry Miller

Για τους πιο διαβασμένους: Happy Rock, ed. by B. Porter (1945); Art and Outrage by L. Durrell and A. Perlès (1959); Henry Miller by A.K. Baxter (1961); Henry Miller and the Critics, ed. by G. Wickers (1963); Henry Miller by K. Widmer (1963); Henry Miller by G. Wickers (1966); Henry Miller: Colossus of One by K.C. Dick (1967); The Mind and Art of Henry Miller by W.A. Gordon (1967); The Literature of Silence by I. Hassan (1968); Form and Image in the Fiction of Henry Miller by J.A. Nelson (1970); Henry Miller grandeur nature by Brassaï (1975); Genius and Lust by Norman Mailer (1976); Orpheus in Brooklyn by B. Mathieu (1976); Always Merry and Bright: The Life of Henry Miller by J. Martin (1978); Henry Miller rocher heureux by Brassaï (1978); Henry Miller Bibliography with Discography by Michael Hargraves (1980); Henry Miller - A Life by Robert Ferguson (1991); The Happiest Man Alive - a Biography of Henry Miller by Mary V. Dearborn (1991); The Devil at Large by Erica Jong (1993); Conversations With Henry Miller, ed. by Frank L. Kersnowski, Alice Hughes (1994) - Note: Film Henry and June (1990), dir. by Philip Kaufman, starring Fred Ward and Uma Thurman, Maria de Medeiros. - Suom.: Muita Millerin suomeksi käännettyjä teoksia ovat mm. Opus pistorum ja Yksityinen kirjeenvaiht sekä kokoelma Engström, Saarikoski, Ilmari (trans.) Durrell, Lawrence - Miller, Henry - Perlés, Alfred: Kirjeitä, 1968

ΕΠΙΣΗΣ: The Henry Miller Library Website. Henry Miller (1891-1980).

LINKS TO MILLER AND LITERATURE

Henry (Valentine) Miller (1891-1980).