Ο Μεξικανός ποιητής, Ομέρο Αρίτζις, την Παρασκευή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Έχει εκδώσει περισσότερα από 40 βιβλία ποίησης και μυθοπλασίας και έχει λάβει πλήθος βραβείων και διακρίσεων για το συγγραφικό του έργο και την πλούσια ακτιβιστική του δράση   (Φωτογραφία:  Αρχείο ΔΟΛ )


Τις απόψεις του για την ποίηση καταθέτει την Παρασκευή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, καλεσμένος του Megaron Plus ο ελληνικής καταγωγής, Ομέρο Αρίτζις, από τους σημαντικότερους εν ζωή Μεξικανούς ποιητές, ο οποίος έχει βραβευτεί για το πλούσιο έργο του και έχει προσφέρει πολλά στην παγκόσμια ποίηση.

«Για μένα η ποίηση είναι τρόπος ζωής, ένας τρόπος να γνωρίζω τον κόσμο, τον χρόνο και τον εαυτό μου» λέει ο Ομέρο Αρίτζις και συμπληρώνει: «Η ποίηση είναι το υλικό από την οποία είναι φτιαγμένη η γη, όπως και ο χώρος και ο χρόνος και, πάνω από όλα, τα όνειρα. Αν στο τέλος της ζωής μου ο Θεός με ρωτούσε τι έκανα όσο ζούσα, θα του έλεγα ότι ήμουν ποιητής».

Στην διάλεξη που θα δώσει στις 7 το απόγευμα της Παρασκευής στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με τίτλο «Ομέρο Αρίτζις, ο ποιητής του ήλιου», ο 71χρονος Μεξικανός ποιητής θα συζητήσει με τον ομότεχνό του Ντίνο Σιώτη, θα διαβάσει ποιήματά του, θα συνομιλήσει με το κοινό και θα υπογράψει αντίτυπα του βιβλίου του «Ηλιακά και άλλα ποιήματα».

Ποιήματά του στα ελληνικά θα διαβάσει ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Τζούμας.

H συζήτηση θα γίνει στα ισπανικά και τα ελληνικά (με ταυτόχρονη μετάφραση για το κοινό).

Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας.

Μετά από ένα ατύχημα που παραλίγο να του στοιχίσει τη ζωή σε ηλικία 10 ετών, ο ποιητής, πεζογράφος και ακτιβιστής Ομέρο Αρίτζις άρχισε να διαβάζει και να γράφει ποίηση με πάθος.

Έχει εκδώσει περισσότερα από 40 βιβλία ποίησης και μυθοπλασίας και έχει λάβει πλήθος βραβείων και διακρίσεων για το συγγραφικό του έργο και την μακροχρόνια ακτιβιστική του δράση για την περιβαλλοντική προστασία.

Διετέλεσε πρέσβης του Μεξικού στην Ολλανδία και στην Ελβετία και πρόσφατα πρέσβης της Unesco, ενώ για έξι χρόνια ήταν πρόεδρος της Διεθνούς PEN, Παγκόσμιας Ένωσης Συγγραφέων. Τον Μάρτιο του 1985 ίδρυσε και έγινε πρόεδρος της Ομάδας των 100, μιας οργάνωσης καλλιτεχνών και διανοουμένων στην οποία μετέχουν οι Οκτάβιο Παζ και Γκαμπριέλ Γκαρθία Μάρκες. Τα έργα του έχουν γνωρίσει διεθνή αναγνώριση και το μεγαλύτερο μέρος τους έχει μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες.

Αν και για πολύ καιρό ήταν γνωστός για τα ερωτικά του ποιήματα, όπως το «Persephone», η τελευταία ανθολογία του, το «Ημερολόγιο ονείρων» («Journal of Dreams»), προέκυψε από όνειρα που είδε πολλά χρόνια πριν και τα οποία ο ίδιος μεταμόρφωσε σε ποιήματα. Το 1970 στη Νέα Υόρκη, περιμένοντας τον ερχομό της πρώτης του κόρης, άρχισε να ονειρεύεται τα παιδικά του χρόνια πριν το ατύχημα. Ο ίδιος το θεώρησε ως έναν τρόπο να επανασυνδεθεί με τον εαυτό του, σε τέτοιο σημείο που όπως λέει ο ίδιος, «σήμερα συγχέω τα ποιήματα με τα όνειρα και τα όνειρα με τα ποιήματα».

Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Για τον Γιώργο Σεφέρη, στην Κέρκυρα!

Επιστημονικό Συνέδριο

για τα 40 χρόνια από τον θάνατο του Γιώργου Σεφέρη

στην Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών

Με αφορμή τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων από τον θάνατο του νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη (21 Σεπτεμβρίου 1971), η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών (Μουσείο Σολωμού) οργανώνει Επιστημονικό Συνέδριο αφιερωμένο στη μελέτη του έργου του ποιητή, με γενικό τίτλο «Άνθη της πέτρας», στο πλαίσιο των ετήσιων συνεδρίων της Εταιρείας. Στο τριήμερο 11, 12 και 13 Νοεμβρίου 2011, μελετητές του έργου του Γιώργου Σεφέρη και της νεοελληνικής λογοτεχνίας, συγγραφείς, μεταφραστές κ.ά, θα προσεγγίσουν την ποιητική διαμόρφωση του ποιητή του «Μυθιστορήματος» και την ευρύτερη συνεισφορά του στον νεοελληνικό πολιτισμό.

Όλες οι συνεδρίες θα διεξαχθούν στο Μουσείο Σολωμού (Μουράγια), εκτός από ένα θέατρο αναλογίου, που θα παρουσιαστεί στην εκκλησία της Τενέδου (Σπηλιά). Η είσοδος στις συνεδρίες και στο θέατρο αναλογίου είναι ελεύθερη. Το πλήρες πρόγραμμα του Συνεδρίου:

Ο Γιώργος Χρονάς στο Underground Εντευκτήριο

Ο Γιώργος Χρονάς παρουσιάζει το 22ο βιβλίο του στις Εκδόσεις Οδός Πανός, με τίτλο «Σάββατο», την Παρασκευή, 4 Νοεμβρίου 2011, 8.30 μ.μ. στο Underground Εντευκτήριο, Δεσπεραί 9, Θεσσαλονίκη (περιοχή Διεθνούς Εκθέσεως, τηλ. 2310279607). Μιλούν για το βιβλίο οι: Κωνσταντίνος Μπούρας και Κώστας Παπαθανασίου. Διαβάζει ο συγγραφέας.

Ο πανόδετος τόμος των 300 σελίδων περιλαμβάνει 124 κείμενά του, δημοσιευμένα ή αδημοσίευτα, που γράφτηκαν από το 1980 μέχρι το 2011, μοιράζονται σε τρεις ενότητες: Σάββατο – Επίμετρο – Επίλογος με τρεις συνεντεύξεις, και συμπληρώνονται με δώδεκα φωτογραφίες.

Ο Χρονάς προσπερνάει την εποχή του, «κυρίως ως ένας ερευνητής των ανθρώπινων μικρόκοσμων, που χρησιμοποιεί τη μικροκάμερά του, όπως ο Κουστό στις θάλασσες, που κάνει focus στις ανθρώπινες συμπεριφορές, όπως ο Ρολάν Μπαρτ στα κείμενά του, ή που σκηνοθετεί με τον λυρισμό του Βισκόντι», παρατηρεί ο Θανάσης Θ. Νιάρχος, και προσθέτει για το βιβλίο του Χρονά «Σάββατο»: « Ολοι οι σουπερήρωές μας, από τον Γκάτσο και τον Χατζιδάκι, μέχρι τον Τσαρούχη, τον Σαχτούρη, τον Ελύτη, είναι συγκεντρωμένοι στα πλημμυρισμένα από αισθαντικότητα και νοσταλγία αυτά κείμενα. Οι ήρωες που η εποχή μας λησμόνησε ή πρόδωσε ή και αγνόησε. Δεν ξεμπερδεύουμε εύκολα με μερικά αφιερώματα μνήμης. Και ο Χρονάς δεν θυμάται απλά. Νοσταλγεί. Πίσω από τα κείμενά του για τον Χατζιδάκι, τον Τσαρούχη, τη Ζατέλη, πίσω από τις γραμμές των κειμένων του που μυρίζουν υγρασία, άνθη, πιοτό, μπαχαρικά και ανακατεύονται άχρονα, με τον τρόπο δηλαδή που ονειρευόμαστε ―η Φρανσουάζ Σαγκάν με την Αθήνα, το τραμ Περάματος με τον λόφο του Τουρίνου και η Καίτη Ντάλη με τον Μάικλ Τζάκσον και τον Τενεσί Ουίλιαμς―, πίσω από όλα τούτα μειδιά ένα γλυκό αγόρι, αυτό εδώ το διαβολόπαιδο, ο μικρός υπνωτιστής, που στέκεται στη γωνία της Ομήρου με τη Σταδίου και κοιτάζει την Αθήνα την ώρα του οργασμού της.» («Ελευθεροτυπία» / Βιβλιοθήκη, 25.6.2011)

Συγκλίσεις / Αποκλίσεις 4

Κούλα Αδαλόγλου, Βικτωρία Καπλάνη και Μάκης Καραγιάννης διαβάζουν νέα κείμενά τους

― και ένα βίντεο του Σταύρου Παναγιωτάκη + απόσπασμα από τις «Ικέτιδες»

• Στο «Underground Εντευκτήριο», 7 Νοεμβρίου 2011, 8.30 μ.μ.

Στην τέταρτη εκδήλωση (Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2011, ώρα 8.30 μ.μ.) του κύκλου «Συγκλίσεις / Αποκλίσεις», που οργανώνει το περιοδικό «Εντευκτήριο» στον χώρο του («Underground Εντευκτήριο», Δεσπεραί 9, Θεσσαλονίκη, περιοχή Διεθνούς Εκθέσεως), για να γιορτάσει τα δέκα χρόνια λειτουργίας του, διαβάζουν νέα κείμενά τους οι συγγραφείς Κούλα Αδαλόγλου, Βικτωρία Καπλάνη και Μάκης Καραγιάννης. Συμμετέχουν επίσης ο εικαστικός Σταύρος Παναγιωτάκης και η θεατρική ομάδα Angelus Novus. Στο πλαίσιο του κύκλου αυτού, συγγραφείς από τη Θεσσαλονίκη και τα πέριξ καλούνται να διαβάσουν νέα, αδημοσίευτα κατά κανόνα κείμενά τους, παρουσιάζοντας κατά κάποιον τρόπο τη λογοτεχνία που γράφεται ΤΩΡΑ. Καθώς το «Underground Εντευκτήριο» είναι σταθερά προσανατολισμένο, από την έναρξη της λειτουργίας του (2001) στην πρόσμειξη των τεχνών, στις εκδηλώσεις του κύκλου συμμετέχουν όχι μόνο συγγραφείς αλλά και μουσικοί, ηθοποιοί, εικαστικοί καλλιτέχνες και άλλων δημιουργοί. Τις «Συγκλίσεις / Αποκλίσεις» συντονίζει ο ποιητής Σταύρος Ζαφειρίου, σε συνεργασία με τον διευθυντή του «Εντευκτηρίου», Γιώργο Κορδομενίδη.

• Η Κούλα Αδαλόγλου θα διαβάσει απόσπασμα διηγήματος από υπό έκδοση συλλογή της, καθώς και ποιήματα από συλλογή που γράφεται. Γεννήθηκε στη Βέροια το 1935. Σπούδασε φιλολογία στο ΑΠΘ. Ειδικές σπουδές (μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και διδακτορικό στο ΑΠΘ) στη διδασκαλία της γλώσσας και στην αξιολόγηση της γραφής. Διετέλεσε σχολική σύμβουλος φιλολόγων (1998-2007) και διευθύντρια του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου Αμπελοκήπων (2007-2011). Έχει εκδώσει πέντε ποιητικές συλλογές^. τελευταία: «Διπλή άρθρωση» (2009).

• Η Βικτωρία Καπλάνη θα διαβάσει από ανέκδοτο βιβλίο της με τίτλο «Φωτο-παίγνια» ποιήματα που γράφτηκαν ως μια απόπειρα συνομιλίας με ομότιτλη σειρά φωτογραφιών του Λάζαρου Ιωαννίδη. Γεννήθηκε το 1961 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο ΑΠΘ και διδάσκει στη γλωσσικό γραμματισμό στο 2ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Θεσσαλονίκης. ΄Εχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές· τελευταία: «Λευκές συνομιλίες» (2010).

• Ο Μάκης Καραγιάννης θα διαβάσει αποσπάσματα από το μυθιστόρημα «Το όνειρο του Οδυσσέα», που μόλις κυκλοφόρησε. Γεννήθηκε στις Γούλες Κοζάνης το 1958. Σπούδασε μαθηματικά και ζει στη Θεσσαλονίκη. Είναι συνεκδότης του περιοδικούΠαρέμβαση και συμμετείχε στη διεύθυνσή του (1988-1993). Έχει εκδώσει τη μελέτη «Η αισθητική της ιθαγένειας», τη συλλογή διηγημάτων «Ο καθρέφτης και το πρίσμα» και ασκεί συστηματικά κριτική βιβλίου από τις στήλες της εφημερίδας «Η Αυγή».

• O εικαστικός καλλιτέχνης Σταύρος Παναγιωτάκης θα προβάλλει το βίντεό του «Κώστα Καρυωτάκη: “Δέντρο”», που δημιουργήθηκε φέτος ως σύνθεση εξελισσόμενης εικόνας, ύστερα από πρόσκληση του μουσικού Δημήτρη Αδαμίδη, o oποίος πρόσφατα μελλοποίησε το ποίημα αυτό. O Παναγιωτάκης γεννήθηκε το 1963 στα Χανιά. Ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου, όπου και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές. Έχει εκθέσει έργα του σε 31 ατομικές εκθέσεις και σε 70 ομαδικές, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δίδαξε στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ (2000-2007). Πριν από έναν χρόνο δημιούργησε τον «χΩρο 18», που οργανώνει εκθέσεις και πρωτογενείς εικαστικές δράσεις.

• H θεατρική ομάδα Angelus Novus θα παρουσιάσει ένα απόσπασμα από την παράσταση «Ικέτιδες του Αισχύλου (β΄ εκδοχή: “μαύρο σε λευκό”)», που ανεβαίνει μέχρι τις 20/11 στο «Θέατρο ΌΡΑ», σε μετάφραση Ελένης Μερκενίδου και σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη. Παίζουν: Έφη Δρόσου, Νικόλας Νικητάκης και Νίκος Ράμμος. Συμμετέχει ο μουσικός Κωστής Βοζίκης.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Συμπόσιο για το έργο του Οδυσσέα Ελύτη στο Μέγαρο Μουσικής 1η και 2 Νοεμβρίου

Ο Οδυσσέας Ελύτης σε φωτογραφία που τράβηξε ο Ανδρέας Εμπειρίκος

Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών θα πραγματοποιήσει την ερχόμενη Τρίτη και Τετάρτη ένα συμπόσιο αφιερωμένο στο έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή.

Το συμπόσιο έχει τίτλο «Ο 20ός αιώνας στην ποίηση του Ελύτη. Η ποίηση του Ελύτη στον 21ο αιώνα» και θα συμμετάσχουν διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι φιλόλογοι, ποιητές και πανεπιστημιακοί.

Μεταξύ των συμμετεχόντων θα είναι οι: Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Μίκης Θεοδωράκης, Δημήτρης Μαρωνίτης, Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα, Ντέιβιντ Κονόλι, Μιχάλης Κοπιδάκης, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Άρης Μπερλής, Μιχαήλ Λειβαδιώτης κ.ά.

Σε στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Ποίηση και Πραγματικότητα» υπό την προεδρία της ποιήτριας και συντρόφου του Ελύτη, Ιουλίτας Ηλιοπούλου, θα συνομιλήσουν ο φυσικός Δημήτρης Νανόπουλος, ο καθηγητής ψυχιατρικής Θανάσης Τζαβάρας, η ποιήτρια Κική Δημουλά, ο συνθέτης Γιώργος Κουρουπός και ο ζωγράφος Χρόνης Μπότσογλου.

Η διαμόρφωση της ποιητικής του ταυτότητας, η διασταύρωσή του με τα κυρίαρχα καλλιτεχνικά ρεύματα της Ευρώπης, η παρουσία της ελληνικής διαχρονίας στο έργο του, ο πολυσήμαντος ρόλος της γλώσσας, η φυσική μεταφυσική, οι ηθικές αξίες καθώς και η πίστη στις πολλαπλές δυνατότητες της ποιητικής λειτουργίας αποτελούν κυρίαρχους άξονες μιας νέας ερμηνευτικής προσέγγισης στην ποίηση του Ελύτη.

Το συμπόσιο που διοργανώνει το Megaron Plus θα λάβει χώρα την Τρίτη 1η και την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου στις 5 το απόγευμα. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 15:30.

Τον Νάνο Βαλαωρίτη τίμησε ο Σύλλογος Φίλων της Μουσικής

[Λαμπρινή Κουζέλη, ΤΟ ΒΗΜΑ, 24/10/2011]. Επιστρέφοντας από την Αμερική, έπειτα από πολλές δεκαετίες γόνιμης συγγραφικής δημιουργίας, εκδοτικής παραγωγής και πανεπιστημιακής διδασκαλίας στο Σαν Φρανσίσκο, ο Νάνος Βαλαωρίτης δώρισε 4.500 βιβλία και έντυπα από την προσωπική βιβλιοθήκη του στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» των Φίλων της Μουσικής. Επίτιμο πλέον μέλος του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής, ο υπερρεαλιστής ποιητής παρευρέθηκε τη Δευτέρα το βράδυ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου τα μέλη του συλλόγου γιόρτασαν τα ενενηντάχρονά του σε ειδική εκδήλωση.

«Το κοινωνικό ερωτικό μυθιστόρημα είναι κλασικό»

Ενα email της κυρίας Πασχαλίας Τραυλού σχετικά με την αίτησή της να γίνει μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων

ΤΟ ΒΗΜΑ:  24/10/2011


Το ρεπορτάζ στη στήλη «Πίσω από τη Βιτρίνα» του Γιάννη Ν. Μπασκόζου στο ΒΗΜΑ (23 Οκτωβρίου 2011) σχετικά με τις συζητήσεις που προκάλεσε στις τάξεις των συγγραφέων η αίτηση της κυρίας Πασχαλίας Τραυλού να γίνει μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, αποτέλεσε έναυσμα πολλών νέων συζητήσεων και αντιπαραθέσεων. 

Η Πασχαλία Τραυλού μας έστειλε σχετικά το ακόλουθο e-mail 

«Η λογοτεχνία είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης τριών κόσμων: Α. Του εσωτερικού κόσμου του συγγραφέα με ό,τι αυτό συνεπάγεται, (ψυχολογικά και συναισθηματικά χαρακτηριστικά, παιδικά τραύματα, χαρακτηριστικά προσωπικότητας) Β. Του εξωτερικού κόσμου: κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα, συγκυρίες τόπου και χρόνου και Γ. Του λογοτεχνικού κόσμου, αυτού του εικονικού σύμπαντος που καλείται να διαμορφώσει ο συγγραφέας λογοτεχνίας κάθε φορά. Το πώς αλληλεπιδρούν, εναρμονιζονται ή αλληλοσυγκρούονται ετούτοι οι τρεις κόσμοι καθορίζουν αφενός την προσωπικότητα του ατόμου, αφετέρου τη συγγραφική συνείδηση, της οποίας οι εκδηλώσεις και οι καταγραφές αντικατοπτρίζονται στο παραγόμενο λογοτεχνικό δημιούργημα. 

Πανεπιστημιακοί και ειδικοί μιλούν για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη

Εκδήλωση την Τρίτη στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών

[Γρηγόρης Μπέκος, ΤΟ ΒΗΜΑ, 24/10/2011]. Ποιο ήταν το πραγματικό πρόσωπο του ξεχωριστού «κοσμοκαλόγερου» της ελληνικής λογοτεχνίας; Και ποιο είναι τελικά το πρόσωπο των αφηγητών και των ηρώων του; Τι μας αποκαλύπτουν για τον ίδιο και τη ζωή του; Με ποιους τρόπους επηρέασαν τα βιώματα του κορυφαίου Έλληνα λογοτέχνη τη γραφή του και τους αθάνατους ανθρώπινους χαρακτήρες που έπλασε με την πένα του;

Εγκριτοι Ελληνες πανεπιστημιακοί και ειδικοί περί τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη συνομιλούν με το κοινό, αποκαλύπτοντας την φανερή και την κρυμμένη γοητεία του έργου του, την Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011, στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών (19.00-21.00).

Ο ίδιος ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης θα μπορούσε να είναι ήρωας μυθιστορήματος. Φτωχός από επιλογή, κατ' άλλους λιγότερο φτωχός απ' όσο το θέλει η κοινή πεποίθηση. Δεν άδραξε πάντως τις ευκαιρίες άνετης ζωής που του δόθηκαν, σκορπούσε τα λεφτά μόλις έμπαιναν στην τσέπη του, δεν φρόντιζε τον εαυτό του και κυκλοφορούσε ατημέλητος.

Ιταλία: Ο Τίτος Πατρίκιος τιμήθηκε με το βραβείο Feronia της πόλης Φιάνο

Με το βραβείο «Ειδικής αναγνώρισης σε ξένο συγγραφέα» τίμησαν οι διοργανωτές του βραβείου Feronia στο Φιάνο της Ιταλίας τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο.

Ο θεσμός του Λογοτεχνικού Βραβείου Feronia της πόλης Φιάνο χρονολογείται από το 1992 και απονέμει κάθε χρόνο διακρίσεις σε έναν ποιητή, σε έναν πεζογράφο, σε έναν μαχητικό κριτικό, σε έναν ξένο συγγραφέα εις αναγνώριση του έργου του και σε έναν «ξανακερδισμένο» συγγραφέα του παρελθόντος.

Η Ελλάδα και η Ιταλία του Ούγκο Φόσκολο

Βιβλιοθήκη, Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Από την Σταυρούλα Γ. Τσούπρου

• Διονύσης Ν. Μουσμούτης,
• Ούγκο Φόσκολο. Ιστορικά και βιογραφικά παραλειπόμενα
• εκδόσεις Τρίμορφο, Ζάκυνθος

Ο Ούγος Φώσκολος (Ζάκυνθος, 1778 - Τέρναμ Γκριν, Λονδίνο, 1827), με καταγωγή ελληνική από την πλευρά της μητέρας του και με βαπτιστικό όνομα Νικόλαος, υπήρξε μια προσωπικότητα εξαιρετικά προικισμένη από καλλιτεχνικής αλλά και γενικότερα πνευματικής απόψεως. Ποιητής, μυθιστοριογράφος, κριτικός της λογοτεχνίας, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας, όπως μας πληροφορεί η πανεπιστημιακός Domenica Minniti-Γκώνια μέσω του οικείου λήμματος στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Πατάκης, 2007), επηρεάστηκε έντονα από το φιλελεύθερο κλίμα του Διαφωτισμού (θαύμαζε τον Αλφιέρι και τον Ρουσώ και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της Γαλλικής Επανάστασης), ενώ θεωρείται ο κύριος εκπρόσωπος του κλασικισμού στην Ιταλία, με έργο, όμως, επηρεασμένο και από τον ρομαντισμό και κύριο χαρακτηριστικό τη φλογερή φιλοπατρία και τα αντιτυραννικά αισθήματα. Τα καθοριστικά, δε, για τη διαμόρφωση της ελληνικότητας και της εν γένει πνευματικής φυσιογνωμίας του πρώτα έξι χρόνια της ζωής του στη Ζάκυνθο είχαν ως φυσική συνέχεια τα αισθήματα αλληλεγγύης αλλά και την έμπρακτη συμπαράσταση προς την υπόδουλη Ελλάδα, ενώ, από την άλλη, η δική του επιρροή τόσο στον Ανδρέα Κάλβο, με τον οποίο μοιραζόταν το κλασικό ιδεώδες, όσο και στον Διονύσιο Σολωμό (ο οποίος, μάλιστα, εκφώνησε τον επιμνημόσυνο λόγο στην κοινή τους πατρίδα) υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική.

Με φόντο την Καππαδοκία

Βιβλιοθήκη, Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Από την Μ. Θεοδοσοπούλου

Εργο από την Ηώ Αγγελή. Αίθουσα Τέχνης Αθηνών

• Στέλλα Παναγιωτοπούλου
• Εξοδος προς την Καππαδοκία
• εκδόσεις Το Ροδακιό, σ. 192, ευρώ 17,04

Ο τίτλος του βιβλίου της Στέλλας Παναγιωτοπούλου και η φωτογραφία εξωφύλλου -αεροπλάνο της Ολυμπιακής εν πτήσει- προϊδεάζουν για ένα ταξιδιωτικό σε μια από τις περισσότερο διαφημιζόμενες περιοχές της Τουρκίας. Πρόκειται για την Καππαδοκία, προαιώνιο γέννημα του κάποτε ηφαιστειογενούς Αργαίου όρους, την οποία, οι περιηγητές, από τον 18ο αιώνα που την ανακάλυψαν, την ανήγαγαν σε κατ' εξοχήν προς Ανατολάς αξιοθέατο. Ετσι και παρέμεινε, κέντρο περιηγητισμού για εκλεκτικούς, μέχρι που μεταμορφώθηκε σε τουριστικό προορισμό μείζονος ενδιαφέροντος. Πράγματι, το θέμα του βιβλίου είναι ένα ταξίδι στην Καππαδοκία. Οσοι, όμως, αναμένουν μακριές περιγραφές αυτού του σεληνιακού τοπίου, που αποτελεί εσαεί αίνιγμα των γεωλόγων, μάλλον θα απογοητευτούν. Επίσης, θα διαψευστούν οι προσδοκίες των μυημένων, που πιθανώς να προσβλέπουν σε σεφερικού τύπου περιγραφές για τις διάσπαρτες στην Καππαδοκία υπόσκαφες κατασκευές χριστιανικής λατρείας. Είναι αυτές που σήμερα εικονίζονται στη διαφημιστική αφίσα του τουρκικού οργανισμού τουρισμού, με μια αιθέρια ύπαρξη σε πρώτο πλάνο και λεζάντα «ατελείωτο παραμύθι». Παρόμοιες προσδοκίες, ωστόσο, θα ήταν παράλογες από ένα μυθιστόρημα που απευθύνεται στο σημερινό αναγνωστικό κοινό. Στον πρόλογο, που έγραψε ο Ζήσιμος Λορεντζάτος για τη δεύτερη έκδοση του βιβλίου του Σεφέρη «Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας», το 2000, «αναρωτιέται πώς μπορεί ποτέ οι πληθυσμοί μιας σημερινής καταναλωτικής κοινωνίας να καταλάβουν τη φωνή των πιστών, που αδιάκοπα τη διαβάζουμε καταγραμμένη σχεδόν παντού στα καππαδοκικά μοναστήρια: Κύριε, βοήθει! Ή, σωστότερα, ΚΕΒΟΪΘΙ». Το ίδιο ισχύει για τον σημερινό αναγνώστη, που κατά πάσα πιθανότητα θα έπληττε με τις ποιητικές και ιστορικού βάθους περιγραφές του Σεφέρη, «αιώνιου νοσταλγού της χαμένης μάνας του, της Ανατολής», και πάλι κατά Λορεντζάτο.

Οι πολλές χρήσεις των βιβλίων... Πολεμικές, ειρηνικές ή αδιάφορες

Το πρωτότυπο αυτό κτίριο εμπνεύστηκε η δημοφιλής καλλιτέχνις από την Αργεντινή, Marta Minujin! Ο σύγχρονος «πύργος της Βαβέλ» έχει ύψος 25 μέτρα και έχει κρεμάμενα σε αυτό 30.000 βιβλία διαφόρων ειδών, γραμμένα σε διάφορες γλώσσες. Τα βιβλία δωρίστηκαν στο δήμο από τις 52 πρεσβείες χωρών που βρίσκονται στην πόλη και τα υπόλοιπα είναι προσφορές απλών φίλων του βιβλίου. Ο πύργος είναι ένα σπειροειδές μεταλλικό πλέγμα πάνω στο οποίο έχουν κρεμαστεί τα βιβλία. Κατασκευάστηκε με αφορμή τους εορτασμούς για την ανάδειξη του Μπουένος Άιρες ως την Παγκόσμια Πρωτεύουσα του Βιβλίου για το έτος 2011. Οι τοπικές αρχές θεωρούν ότι ο πύργος αντικατοπτρίζει τις ιδέες του πλουραλισμού και της διασποράς, που χαρακτηρίζουν την αργεντίνικη πρωτεύουσα. Δείτε φωτογραφίες του σύγχρονου «Πύργου της Βαβέλ» εδώ. [In Site]

• Από τον Φώτη Θαλασσινό
• Βιβλιοθήκη, Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Οι βιβλιοθήκες ποτέ δεν είναι αρκετά μεγάλες για τα βιβλία μιας ζωής ενός βιβλιοφάγου αναγνώστη. Κοιτάζει ενεός πώς αυτά τα έπιπλα γέμουν, με τα ράφια διπλά και τριπλά φορτωμένα. Κοιτάζει στην ουσία την παλίμψηστη εικόνα της βιβλιοθήκης.

Πίσω από τα πιο καινούργια βιβλία υπάρχουν πιο παλιά, πίσω από τα πιο παλιά, ακόμη πιο παλιά. Αναπόφευκτα, έχοντας στουμπώσει κάθε εσοχή και κάθε εύκαιρο διάκενο στο έπιπλο της βιβλιοθήκης, περιχαρής μέσα στον ηδονιστικό κόσμο των αναγνωσμάτων του, ο αναγνώστης ξεκινάει να προσθέτει βιβλία σε όλα τα δωμάτια του σπιτιού του. Το αρχείο του είναι κι αυτό κορεσμένο με εφημερίδες και περιοδικά του ενδιαφέροντός του. Συνήθως η αιώρηση στο παράλληλο σύμπαν της ανάγνωσης είναι μια θυσία με τίμημα την άμβλυνση της επαφής με την εξωτερική πραγματικότητα. Οι σπουδαίοι αναγνώστες στοιχειώνονται με ανύπαρκτα προβλήματα και κινούνται προς την επίλυσή τους πολύ πριν αυτά εμφανιστούν στο απτό κοινωνικό περιβάλλον. Ισως και αφότου αυτά έχουν ολοκληρώσει το πέρασμά τους από τη Γη. Η έλλειψη καπατσοσύνης των αφηρημένων βιβλιόφιλων και η αδεξιότητά τους στα πιο απλά από τα πρακτικά ζητήματα κάνουν τον παραμικρό αναγκαίο περισπασμό τους από την εκστατική ενατένιση των κόσμων των βιβλίων να μοιάζει με ξεδιάλεγμα της «ήρας από το σιτάρι». Σε πολλές τέτοιες τραγελαφικές εμπειρίες πρωταγωνιστικό ρόλο έχει το βιβλίο. Είναι εμπειρίες στις οποίες ο βιβλιοφάγος απεμπολεί την άποψή του για τη μυθώδη διάσταση των βιβλίων. Πάνω στον πανικό των περιστάσεων, τα βιβλία μετατρέπονται σε παραλληλεπίπεδα αντικείμενα.

Μην καίτε τα βιβλία! Εκπαιδεύοντας πυρπολητές βιβλίων

Βερολίνο. 10 Μαϊου 1933. ΟΙ Ναζί καίνε βιβλία...

Βιβλιοθήκη, Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Από τον Αλέξανδρο Ασωνίτη

«Μην πυροβολείτε τον πιανίστα», έγραφαν στα σαλούν του Φαρ Ουέστ προσπαθώντας να διασώσουν τη ζωή των μουσικών, αλλά και να εμφυσήσουν στους θαμώνες κάποιον υποτυπώδη σεβασμό σε αξίες και αγαθά, όπως η μουσική.

Η αντίστοιχη πινακίδα στα ελληνικά σχολεία, μετά τη Μεταπολίτευση, έπρεπε να είναι: «ΜΗΝ ΚΑΙΤΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ», γιατί αυτό κατέληξε να σημαίνει ένα από τα πλεονεκτήματα της δωρεάν παιδείας, που κατακτήθηκε με αίμα και αληθινούς αγώνες από ανθρώπους που τότε διακινδύνευαν όντως: ότι οι μαθητές/ριες έχουν το δικαίωμα, στο τέλος της περιόδου, να καίνε τα δωρεάν βιβλία ή να τα χρησιμοποιούν για μπουγελώματα. Πολλοί (και ορισμένοι που δεν χάρηκαν ποτέ την παιδική τους ηλικία και τη νοσταλγούν επιδεικτικά επειδή αδυνατούν να χειριστούν την ανάμνησή της) θα αντιτείνουν, ορθώς, ότι δεν καίνε τα βιβλία αλλά, σε συμβολικό επίπεδο, τη στεγνή μάθηση, το καταπιεστικό σχολείο και το φροντιστήριο, την έλλειψη ελεύθερων ωρών, τους αδιάφορους-χωρισμένους γονείς τους, τη μοναξιά τους λόγω απουσίας αδελφών, ξαδέλφων, την απειλή ανεργίας κ.λπ. Είναι η μία πλευρά.

Η άλλη είναι ότι επιτρέποντας, ως κοινωνία πλέον και όχι ως διακομματικό σύστημα που ωφελείται μακροπρόθεσμα από τις πυρπολήσεις βιβλίων, αυτήν τη συμπεριφορά, εκπαιδεύουμε εμμέσως τους ανύποπτους εφήβους μας στον ολοκληρωτισμό και μάλιστα σε μία από τις πιο αποτρόπαιες εκφράσεις του: Γιατί βιβλία καίνε δημοσίως, όπως οι μαθητές μας, μόνο τα απολυταρχικά, φασιστικά καθεστώτα, κυρίως όταν βρίσκονται στον κολοφώνα της δύναμής τους ή μόλις έχουν καταλάβει την εξουσία. Οι ανατριχιαστικές φωτογραφίες με ναζί να καίνε βιβλία στους δρόμους της Γερμανίας επαναλαμβάνονται κάθε Ιούνιο έξω από όλα τα σχολεία της Ελλάδας επί δεκαετίες, χωρίς να αντιδρά κανείς μας, ούτε καν οι κατ' επάγγελμα αντιναζιστές. Το άλμα στο παρελθόν γίνεται σε πραγματικό χρόνο και χώρο και όχι επί χάρτου - όχι ως μίμηση αλλά ως πρωτογενής πράξη, και συνοδεύει τους πυρπολητές σ' όλη τη ζωή τους. Νομοτελειακώς αρκετοί ξεφεύγουν από την επιδημία του υποδόριου ολοκληρωτισμού, αλλά -όπως αποδεικνύεται- δεν αρκούν ούτε το ποσοστό ούτε η εξαίρεσή τους για να καλύψουν το κενό των υπολοίπων.

90 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ. Στο ποιητικό σύμπαν του Ν. Βαλαωρίτη

Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ

Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011

«Να τα εκατοστίσει!». Η ευχή, ήδη, σαν να ακούγεται μέσα σε όλους, οι οποίοι θα τιμήσουν τα ενενηντάχρονα γενέθλια του Νάνου Βαλαωρίτη (γεννήθηκε το 1921, στη Λωζάννη), του μεγαλύτερου εν ζωή Ελληνα ποιητή.

«Πρόβλεψα το χάος που θα εγκατασταθεί στον τόπο μας. Το ποίημα "Το χτύπημα" πρόκειται για ένα ειρωνικό χτύπημα που κορυφώνεται συγκρουσιακά με ένα βιβλίο Ιστορίας», λέει προφητικά ο Νάνος ΒαλαωρίτηςΘα τον τιμήσουν είτε μιλώντας γι' αυτόν είτε ευρισκόμενοι στο ακροατήριο. Σ' αυτές τις εκδηλώσεις οι «πάνω» και οι «κάτω» δεν διαφέρουν. Τους ενώνει η αύρα του τιμώμενου. Τον τιμά απόψε ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής», του οποίου ο ποιητής αποτελεί επίτιμο μέλος.

Αν η ιδιοσυγκρασία στην ποίηση σφραγίζει την προδιάθεση και επικροτεί το ταλέντο, η παιδεία έρχεται δευτερευόντως να διαστείλει το ποιητικό γεγονός ώς την ερμηνεία της γέννησής του. Και ο Νάνος Βαλαωρίτης ως ποιητής τιθάσευσε τα δαιμόνια της πρωτογενούς δημιουργίας. Ως ερμηνευτής, από την έδρα του πανεπιστημιακού δάσκαλου, τους έδωσε τα κλειδιά του και τα ξεκλείδωσε. Το αποτέλεσμα; Στο σώμα της ποίησής του έκρυψε το ταλέντο και άφησε να φανούν οι ερμηνείες, κι αυτές, όμως, ως ποιητικό υλικό.

Παραιτήθηκε από πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ο Τάκης Θεοδωρόπουλος

Την παραίτηση του Τάκη Θεοδωρόπουλου από τη θέση του προέδρου του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού.

Ο κ.Θεοδωρόπουλος ενημέρωσε, τόσο προφορικά όσο και γραπτά, τον υπουργό Πολιτισμού, Παύλο Γερουλάνο, για τους προσωπικούς λόγους οι οποίοι τον οδήγησαν στη λήψη της συγκεκριμένης απόφασης.

Ο υπουργός ευχαρίστησε τον Τάκη Θεοδωρόπουλο για την άριστη συνεργασία και τη συμβολή του στο σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας νέας πολιτικής για το βιβλίο, και μάλιστα σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη για τον εκδοτικό κόσμο της χώρας.

Εντός της προσεχούς εβδομάδος θα ανακοινωθούν τα ονόματα του νέου προέδρου και αντιπροέδρου του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.

Ενας «μεταφραστικός είλωτας»

Η πτυχή αυτή του Παπαδιαμάντη και ο τρόπος που μετέφραζε φωτίζει και το λογοτεχνικό του έργο

• Του Σπυρου Γιανναρα, Η Καθημερινή, 15/10/2011

Το περασμένο Σάββατο ολοκληρώθηκε το τρίτο διεθνές συνέδριο για τον Παπαδιαμάντη στο Μέγαρο Μουσικής. Ο δεύτερος κύκλος του συνεδρίου της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών, που ξεκίνησε στη Σκιάθο, είχε ως θέμα: «Ο Παπαδιαμάντης μεταφράζων και μεταφραζόμενος». Το συνέδριο υπήρξε επιτυχημένο, δηλαδή ιδιαίτερα γόνιμο.

Το εμβριθές σκάλισμα της σημαντικής αυτής πτυχής του παπαδιαμαντικού βίου (ο Παπαδιαμάντης υπήρξε, όπως τόνισε ο Νίκος Δ. Τριανταφυλλόπουλος, ένας «μεταφραστικός είλωτας») έρχεται να φωτίσει το λογοτεχνικό του έργο.

Ερωτας υπό το φως της Ιστορίας

• Ο ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΗΝ «Ε» ΓΙΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ «ΑΓΚΡΙΤΖΕΝΤΟ»

Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ

Ο Κώστας Χατζηαντωνίου δεν είναι ένα άγνωστο πρόσωπο στους τόπους όπου συχνάζει η σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία. Ομως, από ιδιοσυγκρασία και χαρακτήρα εσωστρεφής, αποφεύγει τη συνάφεια, χωρίς να απουσιάζει, όποτε τον χρειάζονται οι φίλοι του, οι οποίοι δεν είναι κατ' ανάγκην συγγραφείς.

Πολλές φορές στέκεται αμίλητος και μόνον όταν του απευθύνεις το λόγο, αρχίζει να σου μιλάει. Ηταν και παραμένει ένας ευγενικός άνθρωπος, που κρύβει περισσότερα απ' ό,τι φανερώνει.

Μ' αυτό το ποιόν πορεύτηκε από την πρώτη μέρα που δρασκέλισε το κατώφλι του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εκεί μέσα έμαθε τη μεθοδολογία των επιστημών, αφού σπούδασε πολιτικές επιστήμες και δημόσια διοίκηση. Γρήγορα κατάλαβε ότι ήθελε να ζήσει ως ελεύθερος συγγραφέας, μ' όλο το τίμημα που είχε η επιλογή του. Ο 46χρονος συγγραφέας δεν επιδόθηκε αποκλειστικά στη λογοτεχνία. Εδωσε την ενεργητικότητά του στο στοχαστικό δοκίμιο και στις ιστορικές μελέτες για τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας, της Κύπρου και της Χειμάρρας. Οι δύο βιογραφίες του για τον Νικόλαο Πλαστήρα και τον Θεόδωρο Πάγκαλο ολοκληρώνουν τη βιβλιογραφία του.

Το τελευταίο έργο του στοχαστή Κώστα Αξελού στα ελληνικά. Αυτό που επέρχεται

Ελευθεροτυπία, Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ

«Δεν σκεφτόμαστε όπως αναπνέουμε», είχε πει ο πάντα ερωτηματικός στοχαστής Κώστας Αξελός (26 Ιουνίου 1924-4 Φεβρουαρίου 2010), ο οποίος δεν ζητούσε να δώσει παγιωμένες και σαν έτοιμες από καιρό απαντήσεις στα ερωτήματα. «Να μην περιμένετε μία απάντηση για να τη βάλετε στην τσέπη σας», προέτρεπε το πολυπληθές ακροατήριό του, το οποίο στην πλειονότητά του απαρτιζόταν από νέες και νέους, οι οποίοι επιμόνως προσδοκούσαν έτοιμες λύσεις, τις «ηρωικές» εποχές, που κυριαρχούσαν ο μαρξισμός και ο φροϊδισμός.

«Να μην περιμένετε μια απάντηση για να τη βάλετε στην τσέπη σας» έλεγε στο ακροατήριό του ο Κώστας Αξελός«Η απάντηση είναι ερωτηματική, πιο ερωτηματική από την ερώτηση» ακουγόταν ο λόγος του ως απόφθεγμα και αντί ο Κώστας Αξελός να διαφωτίζει, συσκότιζε το νόημα και ακουγόταν η κατάρρευση της επικοινωνίας. Γιατί, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κινεζική σκέψη πάντοτε τον συγκινούσε, με φανερή και ανυπόκριτη προτίμηση στον φυσιοκράτη Λάο Τσε του «Τάο Τε Κινγκ» και όχι στον τεχνοκράτη Κομφούκιο των «Αναλέκτων».

Σπουδές βιογραφικού σημειώματος για ένα νέο βιβλίο

Βιβλιοθήκη, Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Από τον Φώτη Θαλασσινό

Ο συγγραφέας γεννήθηκε σ' ένα λιβάδι με κίτρινες μαργαρίτες. Μάζευε τα άνθη τους κάθε καλοκαίρι μαζί με τους φίλους και τις φίλες του, ξεδιάλεγαν τα καλύτερα, τα περνούσαν σε μια κλωστή και έφτιαχναν περιλαίμια με το λαμπερό απαύγασμα του θερινού ήλιου μοιρασμένο απλόχερα από τη φύση στα πέταλα των κίτρινων ανθέων.

Ολοι μαζί φορούσαν τα χειροποίητα κοσμήματά τους στους υδάτινους λαιμούς τους. Επειτα από λίγες μέρες τα άνθη της μαργαρίτας έπαιρναν να μαραίνονται. Ηταν ακριβώς τότε που ο συγγραφέας ξεκρεμούσε το κολιέ με τα λουλούδια από τον λαιμό του και μαδούσε τις μαργαρίτες με την απαντοχή της αγάπης. Μ' αγαπά δεν μ' αγαπά, μ' αγαπά δεν μ' αγαπά... Τα πέταλα δεν τα πέταγε. Τα μάζευε σ' ένα μικρό και καθαρό βαζάκι μαρμελάδας. Με μια ιδιότυπη, δικής του επινόησης, μέθοδο συγκέντρωσης των χυμών τους, έφτιαχνε ένα άρωμα. Ηταν το «άρωμα της αγάπης». Ετσι το ονόμαζε ο συγγραφέας. Προέκυπτε, εξάλλου, από το παιχνίδι αναζήτησης της πολυπόθητης αγάπης. Μ' αγαπά δεν μ' αγαπά, μ' αγαπά δεν μ' αγαπά... Εκτοτε, όποτε συναντούσε αυτό το άρωμα, κυνηγούσε να βρει την πηγή του. Ηταν μόνος του, ένα παράξενο παιδί που αποζητούσε την αγάπη. Νιώθει ευτυχής που κάποια μέρα γνώρισε τον θεό και γνώρισε την αγάπη του. Ο συγγραφέας σχημάτισε τη δική του εκδοχή γι' αυτόν και αποφάσισε να του δώσει την αξία της πηγής όλων των αρωμάτων. Τα πάντα οδηγούσαν σε εκείνον. Ινα ώσιν εν.

Τον Λάβκραφτ, τον Λωτρεαμόν, τον Πόε, τον Ρεμπώ, τη Ζυράννα, τον Λειβαδίτη, τον Τρακλ, τον Χρονά...

Συμφωνική γιορτή της λογοτεχνίας

Το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου (28-30 Ιουλίου) φέρνει στην Ελλάδα μερικούς από τους καλύτερους πεζογράφους και ποιητές του κόσμου.

Εφέτος πεζογράφοι και ποιητές από τις ΗΠΑ, τη Σερβία, την Κροατία, το Ιράν, το Ιράκ, την Κίνα, το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο σαγήψεψαν όσους τους άκουσαν. Το Φεστιβάλ το βλέπουν πολύ ζεστά οι νέοι επιχειρηματίες της Τήνου, οι οποίοι δεν θέλουν να εκπέμπει η Τήνος μόνο τη θρησκευτική της υπόσταση, αλλά θέλουν να δείξουν ότι υπάρχουν και άλλου είδους πνευματικές ανησυχίες. Αμέριστη η συμπαράσταση του δημάρχου Τήνου Παναγιώτη Κροντηρά, ενώ ξεχωριστό τόνο έδωσαν οι Γιάννης Κακουλίδης και Μάνος Στεφανίδης, οι οποίοι παρουσίασαν τους συγγραφείς. Η Στέβη Φόρτωμα απήγγειλε Καβάφη, Ελύτη και Παπαδιαμάντη, και ο Αστέρης Παπασταματάκης μάγεψε το κοινό με ήχους τζαζ. Το φεστιβάλ κάνει πράξη το δίπολο «Πολιτισμός και Τουρισμός». Ο κόσμος έχει την ευκαιρία για τρεις μέρες να γνωρίσει από κοντά πεζογράφους και ποιητές, υπογραφές και μεγάλα ονόματα, που τον ξεναγούν στα μυστικά της γραφής τους. Σε καιρούς χαλεπούς είναι μια συμφωνική γιορτή της λογοτεχνίας. Η Ελλάδα την αξίζει και η Τήνος έδειξε για δεύτερη χρονιά ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος μιας τόσο μεγάλης διοργάνωσης. Το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου τείνει να γίνει θεσμός.

Ένας ψυχολόγος στο ράφι σας

Επτά, Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

ΤΗΣ ΠΑΡΗΣ ΣΠΙΝΟΥ (spinou@enet.gr) ΦΩΤ.: Λ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την οικονομική κρίση, που μου δημιουργεί άγχος και νεύρα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η απόδοσή μου στην εργασία μου, να μην έχω όρεξη για σεξ με το σύντροφό μου και στο τέλος να ξεσπάω χωρίς λόγο στα παιδιά μου;

Κάποτε τα προβλήματα ήταν μεμονωμένα, ενώ σήμερα, σε μια ύφεση δίχως πάτο, αυξάνονται, πληθαίνουν και αλληλοσυνδέονται, οδηγώντας πολλούς και στο κρεβάτι του ψυχοθεραπευτή. Οταν όμως τα χρήματα δεν περισσεύουν ούτε γι' αυτό, αρκετοί καταφεύγουν στους πάγκους των βιβλιοπωλείων, ελπίζοντας να βρουν απαντήσεις, ίσως και λύσεις.

Ασφαλώς Αμερική δεν γίναμε, όπου τα λεγόμενα βιβλία αυτοβοήθειας ή αυτοβελτίωσης ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια για να δώσουν συμβουλές του τύπου «Πώς να γίνετε εκατομμυριούχοι σε ένα μήνα», ωστόσο πλέον και εδώ έχουν «απενοχοποιηθεί». Τα βλέπουμε σε περίοπτη θέση στις βιτρίνες και στα ράφια των βιβλιοπωλείων, τα βρίσκουμε στα ηλεκτρονικά σάιτ τους. Εκατοντάδες είναι οι τίτλοι που φιλοδοξούν να κάνουν ενέσεις αυτοπεποίθησης στο πεσμένο ηθικό, να ανατρέψουν δυσάρεστες συναισθηματικές καταστάσεις, να δώσουν συμβουλές για τις σχέσεις ή να καλυτερεύσουν την ποιότητα ζωής.

«Παλιότερα υπήρχε μια δυσπιστία ως προς τα βιβλία αυτοβοήθειας, ενώ πολλοί δεν παραδέχονταν ότι τα διάβαζαν» μας λέει η Βάσω Σωτηρίου από τις εκδόσεις «Διόπτρα», που εδώ και 30 χρόνια ασχολούνται με το είδος. «Πάντως, τέτοια καλά βιβλία αντέχουν σε βάθος χρόνου» συμπληρώνει και φέρνει το παράδειγμα της «Θετικής σκέψης» της Βέρα Πάιφερ, που εδώ και μια δεκαετία πουλάει 3.000 αντίτυπα ετησίως.

Η διαχείριση του τίποτα

Επτά, Κυριακή 16 Οκτωβρίου 2011

ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ ΦΩΤ.: Λ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Μια παρέα καλοζωισμένων πενηντάρηδων, φίλοι κολλητοί στα νιάτα τους, ξανασυναντώνται στον τόπο όπου έκαναν τις πρώτες τους διακοπές -ένα παραδεισένιο κάποτε ψαροχώρι, μεταλλαγμένο πια σε τυπικό τουριστικό θέρετρο, μ' οργανωμένες παραλίες, ενοικιαζόμενα apartements και γκουρμέ ρεστοράν.

«Η Μεταπολίτευση ήρθε κουτί στους κοτζαμπάσηδες που κυβερνούσαν τον τόπο» λέει ο Νίκος Παναγιωτόπουλος. «Κάλεσαν το λαό σε γκάρντεν πάρτι».Η εκδρομή οφείλεται στην επιμονή ενός εξ αυτών να δείξει στους υπόλοιπους τον ξενώνα που έφτιαξε στη θέση του ερειπωμένου Μύλου όπου ερωτροπούσαν στην εφηβεία τους. Ομως η κατάληξή της θα είναι τραγική. Ενας από την ομάδα πέφτει σε γκρεμό και το πτώμα του το καταπίνει η θάλασσα. Ατύχημα ή δολοφονία; Και πόσο συμπτωματικό είναι το γεγονός ότι το θύμα είχε υπάρξει το αδιαμφισβήτητο αστέρι της παλιάς εκείνης συντροφιάς, ο πιο τολμηρός, ο πιο γοητευτικός, ο πιο απρόβλεπτος, αλλά κατέληξε σερβιτόρος σε ταβέρνα;

Η απάντηση κρύβεται στο νέο βιβλίο του Νίκου Παναγιωτόπουλου «Τα παιδιά του Κάιν» (Μεταίχμιο), που, παρά τα φαινόμενα, δεν είναι αστυνομικό. Ακόμα κι η αναφορά του Κάιν στον τίτλο, σε λογοπαίγνιο οφείλεται -το ψαροχώρι ονομάζεται Καινούριο, αλλά στην τσακισμένη πινακίδα που αντικρίζει κανείς μπαίνοντας, διασώζονται μόνο τα πρώτα γράμματα... Με σπουδές τεχνολόγου-μηχανικού και μια σύντομη θητεία στο πολιτιστικό ρεπορτάζ, βραβευμένος σεναριογράφος και πεζογράφος με δύο έργα του στον κατάλογο του Γκαλιμάρ, το «Γονίδιο της αμφιβολίας» και την «Αμφιβολία», ο Παναγιωτόπουλος επιστρέφει μ' ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα που διατρέχει την τελευταία τριακονταετία, επιχειρώντας ν' ανιχνεύσει κυρίως αυτό: πώς, έπειτα από τόσα «καλά», ανέμελα χρόνια, φτάσαμε κι εμείς στο χείλος του γκρεμού.