Δυτικός Άνεμος: April 2011

Saturday, April 30, 2011

Σκυταλοδρομία σεξ, αισθημάτων και αγάπης

Οι έξι ήρωες του Γιώργου Συμπάρδη δημιουργούν μια τοιχογραφία μικροαστικής καθημερινότητας

του ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 30/4/2011

Ο Γιώργος Συμπάρδης γεννήθηκε το 1945 και έχει στο ενεργητικό του τρία όλα κι όλα πεζογραφικά βιβλία: τη νουβέλα Μέντιουμ, που δημοσιεύτηκε το 1987, και δύο μυθιστορήματα: τον Αχρηστο Δημήτρη, που κυκλοφόρησε το 1998, μιαν ολόκληρη εντεκαετία μετά τη νουβέλα, και την ανά χείρας Υπόσχεση γάμου, που χρειάστηκε ακόμη μεγαλύτερο διάστημα (δεκατρία σωστά χρόνια) για να φτάσει στους πάγκους των βιβλιοπωλείων. Προσηλωμένος τεχνίτης, ο Συμπάρδης εξισορροπεί τους λιγοστούς του τίτλους (αν θεωρήσουμε ότι οι λιγοστοί τίτλοι αποτελούν ζήτημα) με έναν εξαιρετικά πυκνό και μεστό αφηγηματικό λόγο, που προβάλλει τις αντιδράσεις των ηρώων του γυμνωμένες από το οιοδήποτε αισθηματολογικό ένδυμα: σαν ένα στυφό μόνο απόσταγμα τού αδιόρατα σαρακοφαγωμένου βίου τους, που εξαντλείται σε μια συνεχή και μάταιη περιπλάνηση στο τοπίο της πόλης και της καθημερινής της κίνησης.

Ο γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Σερ προτείνει ήπια ανάπτυξη και στη σφαιρική αντιμετώπιση των προβλημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο

του ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΑΣΚΟΖΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 30/4/2011

Ο γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Σερ προτείνει ένα νέο πρότυπο ζωής βασισμένο στην ήπια ανάπτυξη και στη σφαιρική αντιμετώπιση των προβλημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο Γκόγια στον πίνακά του «Μονομαχία με ραβδιά» παρουσιάζει δύο γυμνούς από τη μέση και πάνω μονομάχους που πολεμούν σκληρά δίνοντας ο ένας στον άλλον ισχυρά χτυπήματα. Και οι δύο σφικτοί, ρωμαλέοι, με την ένταση να κυριαρχεί στα πρόσωπά τους, βρίσκονται ως το γόνατο μέσα σε κινούμενη άμμο. Οσο πιο δυνατά τα χτυπήματα τόσο πιο βαθιά βυθίζονται στη λάσπη.

Ο Μεχμέτ Μουράτ Σομέρ περιγράφει τον κόσμο της νύχτας στην Κωνσταντινούπολη
του ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 30/4/2011

Τα δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο για την Τουρκία είναι συχνά, τα τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδουν τουρκικές σειρές που τις παρακολουθούν χιλιάδες θεατές, ωστόσο δεν γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για το πώς ζουν οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης. Ο Ορχάν Παμούκ, βραβευμένος με το Νομπέλ λογοτεχνίας και πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα, δεν αποτυπώνει στα βιβλία του τη σκοτεινή πλευρά της πόλης. Αλλά ούτε ο Τζελίλ Οκέρ με τα αστυνομικά του μυθιστορήματα (κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη) δείχνει τον κόσμο των ανθρώπων της νύχτας.

Μια ιστορία έρωτα και παρεξηγήσεων με φόντο τη Δυτική Σαχάρα και το μέτωπο του Πολισάριο

Γρηγόρης Μπέκος, ΤΟ ΒΗΜΑ: 30/4/2011

Ενα καλοστημένο βιβλίο που αγάπησε ιδιαίτερα ο Μάριο Βάργκας Λιόσα.

Είναι μια γλυκιά αυγουστιάτικη νύχτα. Η μικρή πλατεία είναι γεμάτη κόσμο, όλοι απολαμβάνουν μια μεγάλη δημόσια βεγγέρα κάτω απ΄ τον έναστρο ουρανό. Ενα συγκρότημα παίζει πάνω σε μια σιδερένια εξέδρα ένα πάσο ντόμπλε του Φρανθίσκο Αλόνσο που υμνεί την ισπανική πατρίδα. Ο Σάντι και η Μόντσε, ένα ερωτευμένο ζευγάρι νέων, λικνίζονται στους ρυθμούς ενός σκοπού που χορεύεται σε ζευγάρια από τον 16ο αιώνα ως σήμερα. Ο Σάντι επαναλαμβάνει τον μοναδικό στίχο του στρατιωτικού, κατά τ΄ άλλα, τραγουδιού που ταιριάζει στην περίσταση. Σιγοψιθυρίζει στη Μόντσε, ανάμεσα στα φιλιά που ανταλλάσσουν, τον στίχο «τότε να δεις πώς σ΄ αγαπώ», όπως ακριβώς τιτλοφορεί ο ισπανός συγγραφέας Λουίς Λεάντε το μυθιστόρημά του που κέρδισε το 2007 το σημαντικό για τον ισπανόφωνο κόσμο (μετά το «Θερβάντες» και το «Ρόμουλο Γκαλιέγος») βραβείο «Αλφαγκουάρα».

ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ, Επτά, Σάββατο 30 Απριλίου 2011

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ το επαγγελματικό προφίλ του σύγχρονου έλληνα συγγραφέα; Μπορεί να βιοπορίζεται από τα έργα του; Είναι ασφαλισμένος; Υπάρχει περίπτωση να συνταξιοδοτηθεί; Μισός αιώνας πέρασε από τότε που ο Βασίλης Βασιλικός διεκδίκησε ν' αναγράφεται το επάγγελμα «συγγραφέας» στην ταυτότητά του, αλλά απ' ό,τι φαίνεται, η πνευματική δημιουργία εξακολουθεί ν' ασκείται στην Ελλάδα σαν μια οποιαδήποτε άλλη ερασιτεχνική απασχόληση!

Αποκαλυπτική είναι η έρευνα του ΕΚΕΒΙ που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Metron Analysis το 2001, η οποία όμως ούτε δημοσιοποιήθηκε ούτε επαναλήφθηκε. Ρωτήθηκαν 665 «δόκιμοι» συγγραφείς, μέλη διαφόρων σωματείων, με καθοριστικό κριτήριο για την επιλογή τους να έχουν δημοσιεύσει σε «καθιερωμένο» εκδοτικό οίκο τουλάχιστον τρία βιβλία ο καθένας τους.

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, Επτά, Σάββατο 30 Απριλίου 2011

Ενας εικοσάχρονος ισραηλινός στρατιώτης πηγαίνει στον πόλεμο με τη Χεζμπολάχ στον Νότιο Λίβανο. Και η μητέρα του, αρνούμενη να δεχθεί το γεγονός ότι μπορεί κάποια στιγμή να χτυπήσει η πόρτα του σπιτιού και να της αναγγείλουν τον θάνατό του, ξεκινάει για ένα ταξίδι αυτογνωσίας στις ερήμους της Μέσης Ανατολής. Ο Νταβίντ Γκρόσμαν, ο διάσημος ισραηλινός συγγραφέας και μαχητής για την επικράτηση της ειρήνης ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, ολοκλήρωσε το νέο του μυθιστόρημα «Στο τέλος της Γης» (εκδόσεις Καστανιώτη, μετάφραση Λουίζα Μιζάν), μετά τον θάνατο του γιου του το 2006 κατά την εισβολή του ισραηλινού στρατού στο Νότιο Λίβανο. Με αυτό το βιβλίο θα έρθει ως προσκεκλημένος της 8ης Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, που ανοίγει τις πύλες της την Πέμπτη.

Λίγες ημέρες πριν κλείσει τα 100 χρόνια έφυγε από τη ζωή ο Αργεντινός συγγραφέας, Ερνέστο Σάμπατο, στο σπίτι του στην επαρχία του Μπουένος Άιρες, Σάντος Λουγκάρες. Την είδηση ανακοίνωσε στον Τύπο η σύζυγός του, Ελβίρα Γκονζάλες Φράγκα. Γεννήθηκε στις 24 Ιουνίου 1911 από Ιταλό πατέρα και Ιταλοαλβανίδα μητέρα. Το 1984 τιμήθηκε με το βραβείο Θερβάντες, την υψηλότερη διάκριση για συγγραφικό έργο στην ισπανική γλώσσα. Διετέλεσε πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τους Εξαφανισθέντες (Conadep) και κατέγραψε τα εγκλήματα της δικτατορίας του 1976-83 στο βιβλίο "Ποτέ ξανά". Aπό τα πιο γνωστά έργα του είναι τα "Τούνελ", "Άνθρωποι και γρανάζια", "Μια πολύπλοκη ύπαρξη", "Ο συγγραφέας και η καταστροφή", "Περί ηρώων και τάφων" και "Ετεροδοξία". (Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Το άγχος της ελευθερίας και της λύτρωσης

Mυθιστόρημα εμπνευσμένο από την υπόθεση του αιμομίκτη πατέρα Φριτζλ στην Αυστρία

Της Κατερινας Σχινα, Η Καθημερινή, Σάββατο, 30 Aπριλίου 2011

ΕΜΑ ΝΤΟΝΑΧΙΟΥ: Το δωμάτιο, μετ.: Εφη Τσιρώνη, εκδ. Ψυχογιός

Τι σημαίνει ακριβώς ο εγκλεισμός; Υπάρχει πράγματι εγκλεισμός όταν η αντίστροφη κατάσταση είναι απολύτως άγνωστη; Μήπως είναι πιο δύσκολο να διαλέγεις ελεύθερα, από το να σου προσφέρεται μονάχα μία δυνατότητα προς επιλογή; Ο Τζακ είναι ένα πεντάχρονο αγοράκι που ζει στο Δωμάτιο με τη μαμά του, ένα χώρο δίχως παράθυρα, μ’ ένα μικρό φεγγίτη κάπου ψηλά, με την πόρτα μονίμως κλειδωμένη, εκτός από τις φορές που το μόνο πρόσωπο που παρεμβαίνει στη σχέση Τζακ και Μαμάς, ο Σατανίκ, ανοίγει με κωδικό και μπαίνει για να κοιμηθεί με τη μαμά του ή να ανανεώσει τις έτσι κι αλλιώς λιγοστές τους προμήθειες.

Η συλλογή τσίγκινων παιχνιδιών μάς ταξιδεύει στα χρόνια της αθωότητας

Του Κωστα Θ. Καλφοπουλου, Η Καθημερινή, Σάββατο, 30 Aπριλίου 2011

ΠΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το ελληνικό τσίγκινο παιγνίδι
Κείμενα: Λευτέρης Παπαδόπουλος, Μαρία Αργυριάδη, Δημήτρης Αρβανίτης, Στάθης Σταυρόπουλος
Eκδ. Gramma, σελ. 296

Οποιος αγνοεί, ότι οι μεγάλοι σύλλογοι, όπως ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός, ήδη από τη δεκαετία του ’60 διέθεταν ιδιόκτητα λεωφορεία, διαψεύδεται ευχάριστα, όταν στα παράθυρά ενός πράσινου κι ενός κόκκινου πούλμαν βλέπει τον Νεμπίδη στη θέση του οδηγού, τον Ανδρέου, τον Τζουνάκο και τον Λινοξυλάκη καθ’ οδόν για τη «Λεωφόρο», να ακολουθεί ένα άλλο πούλμαν, με τον Πολυχρονίου στο τιμόνι, και συνεπιβάτες τον Στεφανάκο, τον Μπέμπη και τον Σιδέρη, με προορισμό το Νέο Φάληρο (αν και πιθανώς να καθυστέρησε να φτάσει έγκαιρα στο γήπεδο, αφού στη διαδρομή έχασε τον πίσω αριστερό τροχό του).

Ο Θανάσης Πέτρου, πρωτοπόρος του graphic novel στην Ελλάδα, μιλάει για την επιτυχία του «Ρεμπέτικου» και του «Παραρλάμα»
Συνέντευξη στον Σπυρο Γιανναρα, Η Καθημερινή, Σάββατο, 30 Aπριλίου 2011

Η διεθνής άνθηση του graphic novel, η τεράστια επιτυχία του ελληνικού «Logicomix» και εσχάτως του γαλλικού άλμπουμ «Ρεμπέτικο» που απέσπασε πολλά διεθνή βραβεία, επιδρούν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, το οποίο, σύμφωνα με τον σαραντάχρονο σχεδιαστή κόμικς, Θανάση Πέτρου, ξεπερνάει σταδιακά την παγιωμένη αντίληψη ότι τα κόμικς είναι προϊόν υποκουλτούρας ή ανάγνωσμα για παιδιά. Ο Πέτρου, γραφίστας στην «Ελευθεροτυπία» και πτυχιούχος γαλλικής φιλολογίας μετέφρασε στα ελληνικά το «Ρεμπέτικο» του Νταβίντ Προυντόμ, ενώ ταυτόχρονα φιλοτέχνησε το άλμπουμ «Παραρλάμα» (εκδόσεις «Τόπος») που περιέχει το ομώνυμο κι άλλα οκτώ διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά, σε μια προσπάθεια παντρέματος της λογοτεχνίας με τα κόμικς.

Το αίμα και το πνεύμα

Από τον Δημήτρη Κοσμόπουλο*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Αν δεν δώσεις αίμα, δεν λαβαίνεις πνεύμα - αυτό μαρτυρείται από την ασκητική παράδοση της ορθόδοξης πίστης. Ο Παπαδιαμάντης έγραψε με το αίμα του, με το αίμα του -κυριολεκτικά- πότισε τους αμάραντους λειμώνες των χλοαζόντων θαυμάτων. Τις σελίδες του. Ξετυλίγοντας το ειλητάριο μιας αέναης προσευχής. Εκείνος με βλέμμα «τεθαμβωμένον» έβλεπε τον άνθρωπο ως μυστήριο και την κτίση ως αποκάλυψη θεϊκής αγάπης. Και οι άλλοι, οι πάσχοντες από «γραμματανθρωπισμόν που φονεύει τα ασθενή τάλαντα» και από «τον διλεταντισμόν που χαρακτηρίζει το μεγαλύτερον μέρος της τέχνης των ημερών μας» (βλ. Π. Νιρβάνας, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, περ. «Παναθήναια», Τομ. ΙΓ', 15 Οκτ. 1906) - οι άλλοι, λοιπόν, έβλεπαν έναν κουρελή. Περπάτησε σ' αυτόν τον βίο προσευχόμενος, δηλαδή αδιάπτωτα και ακαταμάχητα ερωτευμένος. Η γραφή του είναι καρπός προσευχής, όπως το σταφύλι στην άμπελο. Προσευχόμενος και, κατά κόσμον, διαρκώς ηττημένος. «[...] Με 6 χιλ. δραχμάς διετηρήθην εγώ εις τας Αθήνας επί 10 έτη, πότε νηστικός και πότε χορτάτος. Αυτή είναι η αλήθεια. [...]», γράφει στον ανησυχούντα πατέρα του, στις 15 Οκτωβρίου 1881. Εγκάθειρκτος στη σπατάλη για τον επιούσιο, άχρι πέρατος κελεύθους. Ξενιτεμένος, ανέστιος, φερέοικος και πλάνητας, όπως ο ξεπεσμένος του Δερβίσης. Ξεπεσμένος και αποτυχημένος για τα μέτρα και τα σταθμά της αθηναϊκής θορυβοποιίας. Εξόριστος και λαμπερός μέσα στην «έντιμον πενίαν» και στη συνειδητή ακτημοσύνη. Μηδέν έχων και τα πάντα κατέχων. Μ' αρέσει πολύ, παιδιόθεν, που ο Φώτης Κόντογλου ονοματίζει τον Παπαδιαμάντη Χριστιανό Δερβίση.

Από τον Παναγιώτη Σουλτάνη*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Το 1926, δεκαπέντε χρόνια μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη -πέθανε την 3η Ιανουαρίου 1911 και απέθεσαν το σώμα του στα μνημούρια πάνω από το Κοχύλι- ένας άγνωστός του ομότεχνος, ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, που κι αυτός δεν είχε ακούσει ποτέ το όνομα Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, σε μια πόλη στην άλλη άκρη του κόσμου, στο Μπουένος Αϊρες, έγραφε: «Το Μπουένος Αϊρες δεν είναι πια απλώς μια πόλη, μα μια χώρα, και πρέπει να βρει την ποίηση και τη μουσική και τη ζωγραφική και τη μεταφυσική που είναι αντάξια της μεγαλοσύνης του. Τούτη είναι η διάσταση της ελπίδας μου που όλους μας καλεί να γίνουμε θεοί και να εργαστούμε για την πραγμάτωσή της. [...]

Τι ωραίο να ζει κανείς σε μια πόλη που την έχει σχολιάσει ένας μεγάλος στίχος! Το Μπουένος Αϊρες είναι θέαμα παντοτινό (τουλάχιστον για μένα) [...] Ομως το Μπουένος Αϊρες, παρά τα εκατομμύρια των ατομικών πεπρωμένων που κουβαλάει, θα παραμείνει έρημο και χωρίς φωνή όσο δεν έρχεται να το κατοικήσει κάποιο σύμβολο. Η επαρχία έχει κατοικηθεί: εκεί βρίσκονται ο Σάντος Βέγα και ο γκάουτσο Κρους και ο Μαρτίν Φιέρο, εν δυνάμει θεοί. Η πόλη αναμένει ακόμη την ποιητικοποίησή της».

Η ιδιαίτερη και μοναδική γραφή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη κάνει διστακτικόν όποιον σκεφτεί να επέμβει με οποιονδήποτε τρόπο στα κείμενά του. Ακόμα κι αν είναι «μια μερική προαίρεση καλή», όπως η προσφορά ενός μέρους του έργου του με τρόπο προσιτό σε παιδιά και νέους, ακόμα κι αν ένα τέτοιο εγχείρημα το θεωρήσει κανείς ως «κάποιο χρέος που έχει να εκπληρώσει» απέναντι στις νεότερες γενιές, και πάλι δεν παύει να είναι τόλμημα.

Το καίριο ερώτημα είναι αν σε μια τέτοια προσπάθεια διασώζεται κάπως ο Παπαδιαμάντης. Οσοι τον γνωρίσαμε και τον αγαπήσαμε από τα παιδικά μας χρόνια μέσα από τα διηγήματά του, κρατάμε ακόμη αυτή τη μαγεία που ασκούσε πάνω μας η κάθε ιστορία του, δεμένη αξεδιάλυτα με τον τρόπο της γραφής του. Το ερώτημα, λοιπόν, (που τίθεται και γενικότερα για τη δυνατότητα μετάφρασης λογοτεχνικών και ιδιαίτερα ποιητικών κειμένων) παραμένει: μπορεί κανείς να παρέμβει σ' αυτή την οργανική εκφραστική ενότητα, χωρίς να αλλοιώσει αναγκαστικά και την ελκτική και υποβλητική της δύναμη;

Από τον Στέλιο Παπαθανασίου *Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Ιδεολόγημα πρώτον: «Ο Παπαδιαμάντης δεν έκαμε ποτέ στη γλώσσα το αποφασιστικό βήμα από την καθαρεύουσα προς τη δημοτική, όπως πολλοί άλλοι της γενιάς του (ο Καρκαβίτσας π.χ. ή ο Ξενόπουλος)». Ο Λίνος Πολίτης που διετύπωσε την ως άνω θέση στη γνωστή εισαγωγή του για το αφήγημα Βαρδιάνος στα σπόρκα (εκδόσεις Γαλαξίας, Αθήνα, 1968) δεν έκαμε, δυστυχώς, τον κόπο να μας εξηγήσει, πρώτον, γιατί το βήμα αυτό θα ήταν αποφασιστικό και, δεύτερον, γιατί έπρεπε, σώνει και καλά, να γίνει αυτό το βήμα. Γιατί, με άλλα λόγια, θα έπρεπε, αντί ενός μοναδικού και ανεπανάληπτου Παπαδιαμάντη (παλαιόθεν και ώς τώρα), να έχουμε έναν ακόμα Καρκαβίτσα ή έναν ακόμα Ξενόπουλο;

Ιδεολόγημα δεύτερον: Ο Εμμανουήλ Κριαράς, με βάση το γεγονός ότι «η δημοτική επικράτησε [...] και τον δρόμο τον είπαμε δρόμο και όχι πια οδό», διετύπωσε τις ακόλουθες σκέψεις: «Αν εξακολουθούμε κατά σύμβαση να λέμε οδός (Σταδίου) δεν έχει ιδιαίτερη σημασία - μολονότι κάποτε μπορούμε να πούμε: δρόμος (Σταδίου), δρόμος (Πανεπιστημίου)» («"Στάση" και "αντίσταση" στους γλωσσικούς αγώνες», Το Βήμα, 21-2-1999).

Από τον Φώτιο Αρ. Δημητρακόπουλο / Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Ο Παπαδιαμάντης δεν είναι μόνο λογοτεχνικό ανάστημα πρώτου μεγέθους, είναι και ανάστημα της Ορθοδοξίας, ο ίδιος υμνογράφος και ποιητής, ως γνωστόν. Ο συγγραφέας μας δημοσίευσε το 1903 δύο μικρά άρθρα του υπό τον γενικό τίτλο Αποσπάσματα σκέψεων, το πρώτο επιγραφόμενο Η Μουσική και τα Ιερά Ευαγγέλια και το δεύτερο επιγραφόμενο Ο εθνικός χορός και η Μουσική. Ενα τρίτο άρθρο του, εκτεταμένο αυτή τη φορά, υπό τον τίτλο Γλώσσα και κοινωνία συνδέεται με τα παραπάνω και θα λέγαμε ότι και τα τρία αποτελούν αποσπάσματα από ευρύτερη γλωσσική μελέτη του που δεν δημοσιεύτηκε ποτέ. Το άρθρο του Παπαδιαμάντη Γλώσσα και κοινωνία δημοσιεύτηκε το 1907 με τον υπότιτλο Γλωσσική και μελέτη.

Η διακύμανση των παραγράφων δείχνει το παρεκβατικό ύφος του Παπαδιαμάντη. Εδώ αντιλαμβανόμαστε ότι στρέφεται εναντίον των εχθρών της ελληνικής, οι οποίοι είναι και εχθροί των Ελλήνων. Εν συνεχεία βρίσκει την ευκαιρία να ειρωνευθή τη γλώσσα που μας έρχεται από το Παρίσι, αλλά και τη γλώσσα που είναι «ενθρονισμένη» στην Αθήνα. Είναι αξιοσημείωτη αυτή η παρατήρηση: οι ποικίλες απόπειρες ρύθμισης ενός ζωντανού οργανισμού, όπως η γλώσσα, φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα, την αγλωσσία.

Από τον Σωτήρη Γουνελά*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Στο πρόσφατο βιβλίο του για τον Παπαδιαμάντη (Δόμος, 2010) ο Λ. Καμπερίδης θέτει ένα ζήτημα που ελάχιστα έχει απασχολήσει τους Ελληνες, όχι μόνο σε σχέση με τον Παπαδιαμάντη αλλά και γενικότερα. Οταν αρχίζει ο Π. να γράφει (1880), δεν υπάρχει μυθιστορηματική παράδοση στην Ελλάδα. Τονίζεται δηλαδή ότι ο ελληνικός κόσμος είναι εξοικειωμένος με «αμεσότερη εκφορά λόγου», με αφηγήσεις και εξιστορήσεις οι οποίες έχουν κυρίως προφορικό χαρακτήρα. Αυτό που λέει ο Κ., μου θυμίζει μια συνάντησή μου στη Μάνη με συγγενικό πρόσωπο, μεινεσμένο μονάχο σε ορεινό ερημοχώρι, που όταν άρχισε να μιλά και να αφηγείται, βρέθηκα μπροστά σε ένα θαύμα ομιλήματος, τέτοιας ζωντάνιας και τέτοιας συνοχής, που έμεινα εμβρόντητος.

Από την Μάρω Βαμβουνάκη*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Είμαστε καμωμένοι και από τα βιβλία που διαβάσαμε... Από εκείνα τα μυθιστορήματα που γέμισαν την προεφηβεία μας, την εφηβεία μας, τη ζωή μας όλη. Και απ' τα παραμύθια, τους εφιάλτες των λύκων και των μαγισσών, του Χάρου που σε κλέβει σαν κοριτσάκι με τα απούλητα σπίρτα.

Θα ήμασταν άλλοι αν δεν είχαμε περάσει από τα δάση κάποιων αναγνώσεων, είμαι σίγουρη! Αν ο Ρασκόλνικοφ δεν ανεβοκατέβαινε κάποτε λαχανιασμένος τις σκιερές σκάλες και της δικής μου ζωής, αν δεν μου απέμενε ο φριχτός τριγμός του τρένου που φρενάρει μπροστά στην Καρένινα, θα ήμουν άλλη.

Στον εσωτερικό μας έναστρο ουρανό πηγαινοέρχονται πλανήτες-φράσεις από βιβλία που με την τροχιά τους μετατόπισαν και τη δική μας τροχιά. Η φράση του Ντοστογιέφσκι: Αν όλα επιτρέπονται δεν υπάρχει Θεός, έθεσε όριο στην εφηβική μου ασυδοσία και με επανέφερε στην ελευθερία μου. Η απορία του Μπόρχες, αν κινεί κάποιος άλλος το χέρι του σκακιστή πάνω στη σκακιέρα, αναστάτωσε κι άλλο τις αγωνίες μας για την ελευθερία των επιλογών.

Ημερολόγιο 2011.
Αφιέρωμα για τα 100 χρόνια
από την κοίμηση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911)
εκδόσεις Μυγδονία
Από την Χρυσή Καρατσινίδου*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Στο αφιέρωμα της εφημερίδας Η Καθημερινή για τον «γλύπτη του φωτός» Γεράσιμο Σκλάβο (24-1-1999) εγράφη πως ο μεγάλος έλληνας γλύπτης θεωρούσε πάντοτε ότι «πρέπει να τρέξεις, γιατί το φως είναι λίγο και θα τελειώσει».
Οσοι διαβάζουν πατερικά κείμενα και παράλληλα ασχολούνται με την εκκλησιαστική υμνογραφία γνωρίζουν ότι το φως καταυγάζει διαρκώς με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τα έργα του Θεού. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός» γράφει στον Κανόνα της Αναστάσεως ο Αγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ενώ ο Αγιος Ιωάννης της Κλίμακος προειδοποιεί: «Δεξάμενος φλόγα τρέχε· ου γαρ γινώσκεις πότε σβέννυται και εν σκοτία σε καταλείψει».
Αν και η σύσταση του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος επιδέχεται βαθύτερη ερμηνεία, εγώ θα σταθώ στην εικόνα του Παπαδιαμάντη, ο οποίος, σύμφωνα με μαρτυρία του Παύλου Νιρβάνα, έτρεχε πίσω από τον ήλιο, χωρίς να τον προφταίνει: «Αφισέ με! Πηγαίνω να προφθάσω τον Ηλιον, πριν δύση. Είναι ένας μήνας που έχω να τον ιδώ. Και ποτέ δεν τον προφθαίνω».

Από τον Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλο*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Δημοσιογράφος μεταφραστής, αυτό ήταν το επάγγελμα που άσκησε ο Παπαδιαμάντης. Οι εγκυρότατες και καθόλου υπερβολικές μαρτυρίες συγχρόνων του λογίων μάς βεβαιώνουν ότι καθημερινά από τα χέρια του περνούσε πολλή μεταφραστική δουλειά. Ποτέ δεν θα μάθουμε ποιος ακριβώς ήταν ο όγκος της.

Ο ευσυνείδητος Γ.Κ. Κατσίμπαλης στην προσεκτική του παπαδιαμαντική βιβλιογραφία αναγράφει μόλις 16 μεταφράσεις, από τις οποίες Η Χαλιμά δεν είναι δική του. Οι πίνακες παπαδιαμαντικών μεταφράσεων του Γ. Βαλέτα είναι πολύ εκτενέστεροι, δυστυχώς όμως αναξιόπιστοι. Μολονότι οι μελετητές του μεταφραστή Παπαδιαμάντη είναι ευάριθμοι, οι σχετικές έρευνες προχώρησαν με ταχύ ρυθμό τα τελευταία χρόνια. Ενα μεγάλο μέρος των μελετημάτων, που αφορούν το μεταφραστικό έργο του σκιαθίτη διηγηματογράφου, έχει δημοσιευτεί στα 9 τεύχη των Παπαδιαμαντικών Τετραδίων, ιδιαίτερα στο 7ο (Αφιέρωμα στον μεταφραστή Παπαδιαμάντη, άνοιξη 2006, σελίδες 208).

Από την Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Φέτος είναι η επέτειος των 100 χρόνων από τον θάνατο του Παπαδιαμάντη (1851-1911). Οι παπαδιαμαντικές σπουδές καλά κρατούν, και χάρη στις εργασίες κυρίως των Νίκου και Λαμπρινής Τριανταφυλλοπούλου, Φώτη Δημητρακόπουλου και Σοφίας Μπόρα, διαθέτουμε υλικό για την παρουσία και την πρόσληψή του από τους συγχρόνους του, μέρος του οποίου είναι άμεσα προσβάσιμο με την ψηφιοποίηση εφημερίδων και περιοδικών.

Η εικόνα που προκύπτει δεν είναι μονοσήμαντα το απόκοσμο, η ταβέρνα του Ψυρρή, το τριμμένο πανωφόρι και ο Αγιος Ελισσαίος (δηλ. μια εικόνα που φιλοτεχνήθηκε μεταγενέστερα και λόγω κεκτημένης ταχύτητας, δηλαδή αδράνειας, παραμένει και σήμερα), αλλά μια πιο σύνθετη εικόνα, που αποκαλύπτει ενδεχομένως ότι ο Παπαδιαμάντης αντιστέκεται στην εύκολη κατάταξη, ακόμη και στην υπαγωγή σε θεωρητικές κατασκευές περί συγγραφέως και λογοτεχνικού πεδίου στον 19ο αιώνα. Λόγω ελλείψεως χώρου, θα περιοριστώ σε ορισμένες επισημάνσεις.

Από τον Νικήτα Παρίση*Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Ερχονται συχνά στον νου τα μεγάλα μεγέθη της λογοτεχνίας μας. Πιο πολύ οι παλαιότεροι ποιητές και συγγραφείς. Αυτοί που δείχνουν περισσότερο ευάλωτοι στη σκόνη και τις προσχώσεις του χρόνου. Λάμπουν, βέβαια, μεγαλόπρεπα στο τότε.

Ομως, πόσο συχνά τούς θυμάται το τώρα; Θέλω να πω πόσο συχνά οι σημερινοί αναγνώστες επιστρέφουν στις παλιές σελίδες της λογοτεχνίας; Μήπως οι τωρινοί, μεγαλωμένοι με μιαν άλλη αισθητική, γυρίζουν την πλάτη στο παλιό; Λέτε να ξεχάστηκε ο Παλαμάς; Ολα, τελικά, τα καταπίνει ο χρόνος;

Σκέφτομαι τώρα ότι πάνε εκατό χρόνια, ένας ολόκληρος αιώνας, από το Γενάρη του 1911, τη χρονιά της εκδημίας του Παπαδιαμάντη. Τρεις γενιές ανθρώπων πέρασαν μέσα σ' αυτόν τον αιώνα. Και πόσα άλλα! Πόλεμοι, κατατρεγμοί, τα μαύρα χρόνια της Κατοχής, τα σκληρά εμφύλια πάθη, η μετεμφυλιακή περιπέτεια: χρόνια και χρόνια!

Υπεύθυνος: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ Ν. ΜΟΥΣΜΟΥΤΗΣ
Εναν αιώνα μετά τον θάνατό του, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης εξακολουθεί, στις δικές μας άγονες μέρες, να αποτελεί σημείο αναφοράς για την τέχνη του μα και την πνευματικότητά του.

Ανθρωπος απαλλαγμένος από την ανάγκη και το βάρος της κοινωνικής καταξίωσης, αποσυνάγωγος εργάτης και τεχνίτης της γραφής, μοίρασε τον βίον του ανάμεσα στις εκκλησιές και τα ταβερνεία. Γεννημένος στη Σκιάθο στις 4 Μαρτίου 1851, από πατέρα ιερέα, τον Αδαμάντιο Εμμανουήλ, και θεοσεβούμενη μητέρα, την Αγγελική (Γκουλιώ) -το γένος Μωραΐτη-, τελείωσε το Δημοτικό και τις δύο πρώτες τάξεις του ελληνικού σχολείου στο νησί του. Φοίτησε σε σχολείο της Σκοπέλου, του Πειραιά και τελικά πήρε απολυτήριο Γυμνασίου από το Βαρβάκειο το 1874 - από το ίδιο Γυμνάσιο είχε αποφοιτήσει το 1871 και ο εξάδελφός του Αλέξανδρος Μωραϊτίδης. Το 1872 επισκέφθηκε το Αγιον Ορος, όπου παρέμεινε οκτώ μήνες ως δόκιμος μοναχός. Μη θεωρώντας τον εαυτό του άξιο να φέρει το «αγγελικό σχήμα», επέστρεψε στην Αθήνα και το 1874 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου, την οποία, με όλες τις προσπάθειες που έκανε, δεν την τελείωσε, γιατί η φτώχεια, η ανέχεια και η επισφαλής υγεία του τού στάθηκαν ανυπέρβλητα εμπόδια.

Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Μια παγκόσμια μορφή της πολιτικής σκέψης και της λογοτεχνικής δημιουργίας, ο 68χρονος Πακιστανός, με βρετανική υπηκοότητα, Ταρίκ Αλι θα βρίσκεται στη φετινή 8η Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης (5-8 Μαΐου).

Καθόλου τυχαία, αφού στο πλαίσιό της διοργανώνεται επίκαιρο φεστιβάλ με τίτλο «Μέση Ανατολή - όταν οι ιδέες εξεγείρονται...». Ο Ταρίκ Αλι έχει γράψει μια μυθιστορηματική πενταλογία με θέμα το Ισλάμ, η οποία εγκαινιάστηκε με το βιβλίο «Στον ίσκιο της ροδιάς». Είναι εκδότης του περιοδικού «New Left Review» και ζει μόνιμα στο Λονδίνο.

Εκδοση του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ κυκλοφόρησε προσφάτως για τον μεγάλο Ελληνα συγγραφέα με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννησή του

ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 29/4/2011

Νεώτεροι συγγραφείς για τον Παπαδιαμάντη

Σημαντική έκδοση της ΕΣΗΕΑ για τον Αλ. Παπαδιαμάντη

Συμμετέχοντας στα εκατό χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μας πεζογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη η ΕΣΗΕΑ εξέδωσε ένα πρωτότυπο βιβλίο-ανθολογία. Οχι κατά τα τετριμμένα, συλλέγοντας δηλαδή κάποια από τα όσα έχουν γράψει κατά καιρούς διάφοροι μελετητές για τον συγγραφέα αλλά επιλέγοντας κείμενα που δείχνουν πώς η επίδρασή του αποτυπώθηκε στο έργο των νεώτερων λογοτεχνών, ποιητών και πεζογράφων.

Ο Παπαδιαμάντης πέρασε μια ολόκληρη ζωή εργαζόμενος στον Τύπο, όπου είναι κατατεθειμένο το σύνολο του έργου του. Αποτελεί το κατ' εξοχήν παράδειγμα για μας που αποδεικνύει τη στενή σχέση ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Η νεώτερη ελληνική πεζογραφία γεννήθηκε και ωρίμασε μέσα στις εφημερίδες πριν αναπτυχθούν στη χώρα μας οργανωμένοι εκδοτικοί οίκοι. Το κοινό των εφημερίδων ήταν κι εξακολουθεί να είναι το κοινό των βιβλίων. Και το έργο του Παπαδιαμάντη αποδεικνύει τον κατά πολύ μεταγενέστερο ορισμό του Εζρα Πάουντ ότι «η λογοτεχνία είναι ειδήσεις που παραμένουν ειδήσεις».

Η ανθολογία που κατάρτισε και επιμελήθηκε με αγάπη αλλά και ιδιαίτερη φροντίδα ο ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος Ηλίας Γκρης δεν είναι απλή δειγματοληψία. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από το πλήθος των ελλήνων λογοτεχνών που ένιωσαν την ανάγκη να αποτίσουν φόρο τιμής στον κορυφαίο Σκιαθίτη: από τον Γιώργο Σεφέρη, τον Τ.Κ. Παπατσώνη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο ως τον Βασίλη Βασιλικό, τον Χριστόφορο Μηλιώνη, τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο αλλά και πιο νεώτερους ακόμη, όπως ο Γιώργος Ρωμανός, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και άλλοι.

Η έκδοση είναι σεμνή, όπως σεμνός υπήρξε και ο Παπαδιαμάντης, αλλά κι εξαιρετικά φροντισμένη.

*Ο Παπαδιαμάντης με τα μάτια νεότερων λογοτεχνών. Ανθολόγηση-επιμέλεια Ηλίας Γκρης. Εκδοση Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ

Wednesday, April 27, 2011

Γιάννης Μαρής - «Εγραφε για να είναι δημοφιλής»

Ο γιος του συγγραφέα αποκαλύπτει σημαντικές στιγμές από τη ζωή του πατέρα του

Λαμπρινή Κουζέλη, ΤΟ ΒΗΜΑ: 17/04/2011

«Οταν ήμουν πολύ μικρός νόμιζα ότι υπάρχουν τρία είδη γραμμάτων:τα κεφαλαία, τα μικρά και τα γρήγορα. Αυτά ήταν τα γράμματα του πατέρα μου. Ηταν πολύ δυσανάγνωστα και όταν τον ρωτούσα τι γράμματα είναι αυτά, μου έλεγε “γρήγορα”» λέει ο Αγγελος Τσιριμώκος για τον πατέρα του Γιάννη Τσιριμώκο, γνωστότερο ως Γιάννη Μαρή και εισηγητή της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.

Μόνιμος κάτοικος Βρυξελλών από τη δεκαετία του 1980, όπου εργάζεται ως μεταφραστής στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ο Αγγελος Τσιριμώκος βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα για να παραστεί στην ημερίδα της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας που ήταν αφιερωμένη στον πατέρα του. Τον συναντήσαμε στο πατρικό του σπίτι, στην πλατεία Κολιάτσου, και μας ξενάγησε στο γραφείο του Μαρή, που «είναι σχεδόν όπως το άφησε» όταν πέθανε το 1979.

Δραστήριος δημοσιογράφος και παραγωγικότατος συγγραφέας, ο Γιάννης Τσιριμώκος συνταξιοδοτήθηκε μόλις έναν χρόνο πριν από τον θάνατό του. Στα παιδικά του χρόνια ο Αγγελος θυμάται ότι ο πατέρας του «ήταν πάντοτε πολύ απασχολημένος». Συνεργάτης πολλών εφημερίδων στη διάρκεια της καριέρας του, της «Μάχης», του «Ελεύθερου Λόγου», της «Αθηναϊκής» και αργότερα της «Ακροπόλεως» και της «Απογευματινής», σε διάφορα πόστα, έλειπε πολλές ώρες από το σπίτι.

Νέα έκδοση περιλαμβάνει γράμματα που έστελνε στην αδελφή και την ανηψιά του

Οι 82 επιστολές του Νίκου Καββαδία που τώρα δημοσιεύονται περιλαμβάνουν εξομολογήσεις για τις πρώτες γραφές των ποιημάτων του, ερωτήσεις για την υγεία της μητέρας, συγγενών, ηθοποιών, φίλων και γνωστών

Γράμματα μιας ζωής γεμάτης ταξίδια. Γράμματα από το στρατό. Γράμματα από το Αλβανικό Μέτωπο. Γράμματα από λιμάνια και θάλασσες: Κάρντιφ, Μασσαλία, Τζένοβα, Αλεξάνδρεια, Βηρυτός, Aντεν, Περσικός, Ινδικός, Κολόμπο, Κεϋλάνη, Χονγκ Κονγκ, Μελβούρνη. Γράμματα νοσταλγίας και γράμματα σαρκασμού. Οι 82 επιστολές και καρτ ποστάλ που έστειλε ο ποιητής Νίκος Καββαδίας στην αδελφή και την ανιψιά του βλέπουν το φως της δημοσιότητας μέσα από ένα νέο βιβλίο.

Εφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της Τετάρτης 27 Απριλίου σε ηλικία 74 ετών

ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 27/04/2011

Η συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Σοφία Φίλντιση

Πέθανε τα ξημερώματα της Τετάρτης 27 Απριλίου σε ηλικία 74 ετών η γνωστή συγγραφέας παιδικών βιβλίων Σοφία Φίλντιση έχοντας αφήσει πλούσιο συγγραφικό έργο: παραπάνω από 30 βιβλία _τα περισσότερα από τα οποία απευθύνονται σε παιδιά και νέους. Η Σοφία Φίλντιση γεννήθηκε στο μικρό χωριό Βανάδα της Τριφυλίας και φοίτησε με υποτροφία στο Αμερικανικό Κολέγιο της Αθήνας. Εκτός από το συγγραφικό έργο της ανέπτυξε και έντονη κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα στην πόλη της Καλαμάτας όπου αρθρογραφούσε στην τοπική εφημερίδα «Μάχη» και στο περιοδικό «Φλας» της Μεσσηνίας. Υπήρξε δημοτική σύμβουλος, ίδρυσε και διηύθυνε τον ραδιοφωνικό σταθμό «Αντιράδιο», συνεργάστηκε με την ΕΡΑ Καλαμάτας και υπήρξε αντιπρόεδρος του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου της πόλης.

Η πόλη της Θεσσαλονίκης στηρίζει την 8η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου

(5 – 8 Μαΐου 2011)

Μια «πολιτιστική συμμαχία» που ξεκίνησε με την πρωτοβουλία του Δήμου Θεσσαλονίκης συστρατεύει τις πολιτιστικές δυνάμεις της πόλης για να υποδεχθούν την 8η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, που ετοιμάζεται να ανοίξει τις πύλες της την Πέμπτη 5 Μαΐου και για τέσσερις ημέρες.
Με παράλληλες εκδηλώσεις, δράσεις, χάπενινγκ πριν και κατά τη διάρκεια της Έκθεσης, συμμετέχουν ενεργά μουσεία, ιδρύματα, φορείς της πόλης συμβάλλοντας στο εορταστικό κλίμα της μεγάλης γιορτής του βιβλίου και πλαισιώνοντας το πολιτιστικό πρόγραμμα της ΔΕΒΘ που αριθμεί 170 εκδηλώσεις.

[Διαβάστε το αναλυτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων της 8ης ΔΕΒΘ εδώ]

Ευχάριστο επίσης είναι ότι φέτος η πόλη θα «ντυθεί» στα χρώματα της ΔΕΒΘ με γιγαντιαίες αφίσες σε κεντρικά κτήρια. Στην πρόσκληση αυτή του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ανταποκρίθηκαν άμεσα ο Δήμος Θεσσαλονίκης με την Αντιδημαρχία Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, το Μουσείο Φωτογραφίας και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού.
Το έργο είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονία – Θράκη 2007-2013 του ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ).

Προεόρτιες εκδηλώσεις : «Το Βιβλίο Αλλιώς»

Μια διαφορετική οπτική για το βιβλίο και τη σχέση μας με την ανάγνωση μας προσφέρει η Parallaxi και η ομάδα του «Θεσσαλονίκη Αλλιώς» εστιάζοντας στον πολιτισμό με επίκεντρο το βιβλίο. Σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) η "Θεσσαλονίκη Αλλιώς" βλέπει το «Βιβλίο Αλλιώς» και υποδέχεται την 8η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στην πόλη.
Το απόγευμα της Τρίτης, 3 Μαΐου, 18:00- 22:00, το κέντρο της Θεσσαλονίκης γεμίζει βιβλία και υποδέχεται μικρούς και μεγάλους σε έναν διαφορετικό κόσμο με:

δράσεις για παιδιά στην πλατεία Ναυαρίνου από τις 18:00, αφηγήσεις παραμυθιών, δημιουργία βιβλίων, δημιουργικά παιχνίδια λέξεων κ.ά.
δημόσιες αφηγήσεις συγγραφέων στα προαύλια εκκλησιών έξι συγγραφείς της πόλης διαβάζουν κείμενά τους εμπνευσμένα από τη Θεσσαλονίκη: Σάκης Σερέφας, Ισίδωρος Ζουργός, Απόστολος Λυκεσάς, Θωμάς Κοροβίνης, Σοφία Νικολαΐδου, Δημήτρης Μίγγας.

υπαίθρια ανταλλαγή βιβλίων στην αυλή του σχολείου της Ικτίνου σε συνεργασία με τους bookcrossers της πόλης ενώ στις 20:00 ο εκδοτικός οίκος GarudaHellas σε συνεργασία με την ομάδα κίρταν Θεσσαλονίκης, θα παίξει κίρταν, τραγούδια βασισμένα στην ινδική λογοτεχνική παράδοση.
λογοτεχνική ξενάγηση, με τη δημοσιογράφο Εύη Καρκίτη και τον ποιητή Μάρκο Μέσκο μία περιπατητική ξενάγηση σε κλασικά στέκια, σπίτια και σημεία που έζησαν και έδρασαν σπουδαίοι λογοτέχνες.

συναυλία μελοποιημένης ποίησης, στις 21:00 στην Πλατεία Άθωνος, "Νότες και Ρίμες" με τον Δημήτρη Νικολούδη.

χάπενινγκ σε κεντρικά βιβλιοπωλεία, με θεματικές ενότητες, βιτρίνες εμπνευσμένες από το συνολικό πρόγραμμα και προσφορές.

[Διαβάστε το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων «Το Βιβλίο Αλλιώς» εδώ]

«Περίπατος Πολιτισμού» με το Δήμο Θεσσαλονίκης

Μια πολιτιστική διαδρομή που θα ενώνει το Δημαρχιακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης και τα κτήρια της ΔΕΒΘ στη HELEXPO με τρία εμβληματικά μουσεία της πόλης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης μας προτείνει η Αντιδημαρχία Πολιτισμού-Παιδείας-Τουρισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης με αφορμή την Έκθεση. Το πρόγραμμα του τετραημέρου περιλαμβάνει λογοτεχνικές,
μουσικές, γαστρονομικές και εικαστικές περιηγήσεις καθώς και δράσεις για παιδιά.

05/05 - ΥΠΑΙΘΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ – ΠΑΡΤΙ ΕΓΚΑΙΝΙΩΝΤο opening της Έκθεσης Βιβλίου συνοδεύεται από ένα μεγάλο street party (ώρα 21:00) αλλά και μια μεγάλη έκθεση φωτογραφίας με την υπογραφή του περιοδικού SOUL. Στη γιορτή «theSOULoniki loves to read» οι καλεσμένοι μπορούν να περιηγηθούν και να θαυμάσουν μια conceptual έκθεση φωτογραφίας που απεικονίζει 40 έλληνες και ξένους συγγραφείς: Γιάννης Ατζακάς, Σωτήρης Δημητρίου, Λένα Διβάνη, Λένα Κιτσοπούλου, Θωμάς Κοροβίνης, Πέτρος Μαρτινίδης, Σοφία Νικολαΐδου, Σάκης Σερέφας, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Θανάσης Χειμωνάς, Ντίνος Χριστιανόπουλος, Χρήστος Τσιόλκας, Ίαν Ράνκιν, Ίγκο Σούλτσε, Βικτόρια Χίσλοπ, Τζόναθαν Κόου κ.ά. )

Εκτός από την έκθεση, που θα φιλοξενηθεί στην αίθουσα δεξιώσεων του Νέου Δημαρχείου, ένας μεγάλος προτζέκτορας θα καλύπτει με εικόνες συγγραφέων το εξωτερικό μέρος του Δημαρχείου, αποτελώντας το ιδανικό σκηνικό για να ξεκινήσει το πάρτι. Οι d.j.s του περιοδικού SOUL, Στέφανος Τσιτσόπουλος και Δημήτρης Καραθάνος, παρέα με γνωστούς έλληνες συγγραφείς (Σώτη Τριανταφύλλου, Αλέξης Σταμάτης, Χρήστος Χωμενίδης) στα πικάπ, θα διαλέξουν μουσική.

06/05 – ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ
Μια μοναδική εμπειρία για παιδιά έως 12 ετών που θα διανυκτερεύσουν στο Μουσείο (από τις 20:00 έως το πρωί). Περιλαμβάνει εκπαιδευτικά προγράμματα, παιχνίδια ρόλων, διαδραστική δραματοποίηση κ.ά. από τους μουσειοπαιδαγωγούς του Μουσείου (πληροφορίες και κράτηση θέσεων : 6979410385 και 2310-344020. Ωρες:08.00-15.00 και 17.00-20.00).

07/05 - ΜΟΥΣΙΚΗ – ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Στον αίθριο χώρο του μουσείου, με ήχους από την Ανατολική Μεσόγειο από τους ARABESQUE, καθώς η φετινή Έκθεση κάνει focus στις χώρες της Μέσης Ανατολής. Ταυτόχρονα θα υπάρχει μπουφές, όπου θα μπορεί το κοινό να απολαύσει «γεύσεις της Ανατολής» από τον σεφ Δημήτρη Κοπανάρη και θα εκτεθούν γαστρονομικά βιβλία (ώρα 20:00).

08/05 – «ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ» - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣΞενάγηση (με μειωμένο εισιτήριο) και συζήτηση με αφορμή την έκθεση του βρετανού καλλιτέχνη Damien Hirst "New Religion" και το ποίημα του Κ. Π. Καβάφη "Μελαγχολία Ιάσωνα Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή. 595 μ.Χ." Ομιλητές: Στέλα Αναστασάκη, Ιστορικός Τέχνης, Μακ. Μουσείο Σύγχρ. Τέχνης, Δρ. Γεωργία Πατερίδου, Καθηγήτρια-Φιλόλογος, διδάσκει Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

[Διαβάστε το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων «Περίπατος Πολιτισμού» εδώ]

Επίσης, μέσα στο χώρο και κατά τη διάρκεια της Έκθεσης...

Έκθεση Φωτογραφίας: Μικρές διαδρομές στη Μέση Ανατολή (αίθουσα εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Μέσης Ανατολής -περίπτερο 15, από το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης)

Την έκθεση φωτογραφίας «Μικρές διαδρομές στη Μέση Ανατολή», παρουσιάζει το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων της PhotoBiennale και του Προγράμματος «Θεσσαλονίκη, Σταυροδρόμι Πολιτισμών» του ΥΠΠΟΤ.
Στην Αίγυπτο, το Ισραήλ, τον Λίβανο, και το Μπαχρέιν μας μεταφέρουν οι δημιουργοί: Bruna Biamino, Δημήτρης Κοιλαλούς, Πάρις Πετρίδης, Γιάννης Χατζηασλάνης, παρουσιάζοντας εικόνες από τις χώρες αυτές μέσα από τη δική τους προσωπική ματιά.

Έκθεση φωτογραφίας των Βούλα Παπαϊωάννου και Δημήτρη Χαρισιάδη(περίπτερο θεματικής Έκθεσης - περίπτερο 13, από το Μουσείο Μπενάκη)

Έργα της Βούλας Παπαϊωάννου και του Δημήτρη Χαρισιάδη, δύο σημαντικών φωτογράφων που εστίασαν με τον φακό τους (μεταξύ άλλων) στα σχολικά έδρανα της ελληνικής επικράτειας παλαιότερων δεκαετιών θα φιλοξενήσει το περίπτερο της φετινής θεματικής Έκθεσης «Βιβλίο και Εκπαίδευση» κατά τη διάρκεια της ΈΚθεσης.
Μια τρυφερή «ανθρωπιστική» ματιά στα δύσκολα μετακατοχικά χρόνια όπου η εκπαίδευση της νέας γενιάς αποτέλεσε εφαλτήριο ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον.
(Το φωτογραφικό υλικό παραχώρησε για την ΔΕΒΘ το Μουσείο Μπενάκη).

Έκθεση παλαιών αναγνωστικών του 19ου και 20ού αιώνα

(περίπτερο θεματικής Έκθεσης - περίπτερο 13, από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών– Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη)
Παλαιά αναγνωστικά του 19ου και 20ού αιώνα από τη συλλογή του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών – Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη θα εκτεθούν σε ειδικές προθήκες στο περίπτερο της θεματικής Έκθεσης ενώ θα προβάλλονται σε μεγάλη οθόνη σκαναρισμένα παλαιά βιβλία και φωτογραφίες από την εκπαιδευτική δράση του Μ. Τριανταφυλλίδη.

Έκθεση «Gallimard 1911-2011, ένας αιώνας στον εκδοτικό χώρο»(Περίπτερο των Γαλλικών Ινστιτούτων στην Ελλάδα – σταντ 55, περίπτερο 13)
Με αφορμή τα 100 χρόνια εκδοτικής παρουσίας οι θρυλικές εκδόσεις Gallimard εκθέτουν την ιστορία τους κάνοντας μια αναδρομή από τις πρώτες εκδόσεις του 1911 μέχρι και σήμερα με τίτλους που περιλαμβάνουν κορυφαίους, παγκοσμίου επιπέδου συγγραφείς και καταγράφουν μια σημαντική πτυχή της ιστορίας των εκδόσεων στη Γαλλία.

Και δύο λογοτεχνικές εκδηλώσεις εκτός των τειχών...

«Μαίρη Πινέζα - Συζητώντας για το μεγάλο βιβλίο» στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Παρασκευή 6 Μαΐου, 6-8 μ.μ.)

Οι καθηγήτριες του Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. Σούλα Μητακίδου και Ευαγγελία Τρέσσου και ο Απόστολος Βέττας, καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. συζητούν για το βιβλίο αυτό που αποτελεί δυναμικό αυτό εργαλείο και τις δυνατότητες που δίνει σε γονείς, εκπαιδευτικούς και βιβλιοθηκονόμους να καλλιεργήσουν την αγάπη των παιδιών για το διάβασμα. Η κατάκτηση της γραφής και της ανάγνωσης γίνεται ένα απολαυστικό ταξίδι που τα μυεί στην αναγνωστική εμπειρία.
Διοργάνωση: Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο

«Ανθρώπων Ίχνη» του Μάριου Σπηλιόπουλου στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης, Σάββατο 7-5-2011, 20.30-22.30)
Θα προβληθεί οπτικοακουστικό υλικό που συνοδεύει το βιβλίο.

Ομιλητές: Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια ΚΣΤΘ, Σταυρακακής Γιάννης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Λαζόγκας Ευθύμης, Δρ Κλασικής Αρχαιολογίας, Ξυδάκης Νίκος, δημοσιογράφος-αρχισυντάκτης της εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, Σκιάνης Γιώργος, υπεύθυνος εικαστικού κέντρου του Δήμου Ελευσίνας, Τερζόγλου Νίκος, Λέκτορας στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής στο ΕΜΠ, Παπαγγελή Πόπη, αρχαιολόγος-διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Ελευσίνας.
Οργάνωση: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και Εκδόσεις Μετάιχμιο

Η θεωρητική διαφωνία περί του νόμου

Τα νομικά κενά, οι ασάφειες και η δημιουργία δικαίου από τον δικαστή

Του Δημητριου Κιουπη*Η Καθημερινή, 23/4/2011

Ronald Dworkin, Η αυτοκρατορία του Νόμου. Μετάφρ. Θάνος Σαμαρτζής. Σελ. 454. Εκδ. Ευρασία 2010

Η έκδοση του βιβλίου «Η αυτοκρατορία του νόμου» του διαπρεπούς Αμερικανού θεωρητικού του Δικαίου Ronald Dworkin, είκοσι τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη έκδοση στην αγγλική γλώσσα, εμπλουτίζει, έστω και καθυστερημένα, τη νομική μας βιβλιογραφία και δίνει τη δυνατότητα στα μέλη της ελληνικής νομικής κοινότητας να γνωρίσουν ένα πολύ σημαντικό θεωρητικό κείμενο της αγγλοσαξονικής νομικής σκέψης. Ο Ronald Dworkin, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και παλαιότερα καθηγητής των πανεπιστημίων Οξφόρδης και University College του Λονδίνου, είναι βέβαια γνωστός στο αναγνωστικό κοινό της χώρας μας που παρακολουθεί τα γενικότερα ρεύματα της σύγχρονης σκέψης, καθώς έχουν μεταφραστεί βιβλία του,

Ιστορίες ολοκληρωτισμών

Οι αυταρχικές εξουσίες, η αλαζονεία και η βαρβαρότητα των ηγετών τους

Της Κατερινας Σχινα, Η Καθημερινή, 23/4/2011

ΓΟΥΙΛΙΑΜ Τ. ΒΟΛΜΑΝ: Βόλμαν: Κεντρική Ευρώπη, μετ.: Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος, σελ. 886
ΠΑΟΥΛ ΒΕΡΑΧΕΝ: Omega minor, μετ.: Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά, εκδ. Πόλις, σελ. 830

Με τη φράση «Αν πεθάνω…» σατιρίζει ένα φινλανδικό ανέκδοτο τον κάποτε ισόβιο πρόεδρο της χώρας Ούρο Κεκόνεν· το παραθέτει ο Γιόζεφ Μπρόντσκι σε ένα δοκίμιό του περί τυραννίας, γραμμένο στα 1980. Είναι, σε δυο μονάχα λέξεις, η επιτομή μιας αλήθειας που τη γεύτηκαν σε όλη της τη στυφάδα όσοι λαοί γνώρισαν τον ολοκληρωτισμό: η αυταρχική εξουσία αδυνατεί να διακρίνει ανάμεσα στο παρόν, την ιστορία και την αιωνιότητα. Η αλαζονεία της την θέλει να υπερβαίνει ακόμη και τους φυσικούς νόμους: ένας απολυταρχικός ηγέτης «δεν είναι άνθρωπος για να μπορεί να πεθάνει», όπως θα έγραφε πριν από χρόνια για τον Στάλιν ένας δικός μας ποιητής της αριστεράς. Κι όμως, ένας τέτοιος ηγέτης γνωρίζει καλά τον θάνατο· καταχθόνιος και εφευρετικός, τον μοιράζει απλόχερα, στα γκουλάγκ και τα κρεματόρια, στα λάγκερ και τα μπουντρούμια.

Μυθοπλασία από έναν μελετητή του

Της Τιτικας Δημητρουλια, Η Καθημερινή, 23/4/2011

ΚΛΩΝΤ ΣΟΠ: Η έπαυλις Μόντε-Χρίστο. Τρεις ημέρες στην οικία του κυρίου Αλέξανδρου Δουμά, μετ.: Θ. Κατσικάρος, εκδ. Εστία

Ποιος δεν γνωρίζει τον Ντ’ Αρτανιάν, τον Αθω, τον Πόρθο και τον Αραμι, τη Μιλαίδη, τον Εδμόνδο Νταντές, άλλως Κόμη Μοντεχρήστο, και την εκδίκησή του από την παιδική του κιόλας ηλικία; Τον πατέρα κι εμπνευστή τους, τον Αλέξανδρο Δουμά, ο μεγάλος ιστορικός Μισλέ τον ονόμαζε «δύναμη της φύσης». Ο Ζακ Σιράκ στον λόγο που εκφώνησε για την είσοδό του στο Πάνθεον το 2002 αναφέρθηκε στον πατέρα του, τον μιγάδα στρατηγό του Ναπολέοντα που λάμπρυνε τα πεδία των μαχών, για να πέσει τελικά θύμα ρατσισμού:

«Ηρωας των πολέμων της επανάστασης και της εκστρατείας στην Αίγυπτο, ο πατέρας του, γιος ενός Νορμανδού μαρκήσιου και μιας σκλάβας από τον Αγιο Δομίνικο, πεθαίνει όταν ο νεαρός Αλέξανδρος είναι μόλις 4 ετών. Εκατοντάδες βιβλία, χιλιάδες πρόσωπα και

Διακρινοντας

Tης Ελισαβετ Kοτζια, Η Καθημερινή, 23/4/2011

Ο ποιητής και καθηγητής Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας Νάσος Βαγενάς αποτελεί μια από τις πλέον ζωηρές, αν όχι την πλέον ζωηρή σημερινή φυσιογνωμία στον χώρο της φιλολογίας, της κριτικής της λογοτεχνίας και της ιστορίας των ιδεών. Σε μια Ελλάδα υποτονικής πνευματικής ζωής, ανύπαρκτης παραγωγής πρωτογενούς θεωρίας και σχετικά εύκολης αναπαραγωγής των κάθε λογής συρμών, για περισσότερα από είκοσι πέντε χρόνια, ο Βαγενάς ανοίγει διαρκώς μέτωπα ελέγχου των κυρίαρχων τάσεων. Τα φιλολογικά ζητήματα που τον απασχολούν διαθέτουν πολύ μεγάλο εύρος. Η ανάπτυξη των θέσεών του προϋποθέτει την πραγματοποίηση συστηματικότατης πρωτογενούς γραμματολογικής έρευνας. Οι προσεγγίσεις του υπερασπίζονται με αμετακίνητο πάθος, αξίες που στις μέρες μας τίθενται υπό διαρκή αμφισβήτηση. Ο «Κινούμενος στόχος» είναι το έβδομο βιβλίο μελετητικών δοκιμίων του (Πόλις, σελ. 268).

Συγκλίσεις / Αποκλίσεις

Ένας νέος κύκλος εκδηλώσεων
του «Underground Εντευκτήριο»

«Συγκλίσεις / Αποκλίσεις» τιτλοφορείται ο νέος κύκλος εκδηλώσεων που οργανώνει το περιοδικό «Εντευκτήριο» στον χώρο του («Underground Εντευκτήριο», Δεσπεραί 9, Θεσσαλονίκη, περιοχή Διεθνούς Εκθέσεως). Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, Θεσσαλονικείς (αλλά όχι μόνο) συγγραφείς καλούνται να διαβάσουν νέα, αδημοσίευτα κατά κανόνα κείμενά τους, παρουσιάζοντας κατά κάποιον τρόπο τη λογοτεχνία που γράφεται ΤΩΡΑ. Καθώς το «Underground Εντευκτήριο» είναι σταθερά προσανατολισμένο, από την έναρξη της λειτουργίας του (2001) στην πρόσμειξη των τεχνών, στις εκδηλώσεις του κύκλου θα συμμετέχουν όχι μόνο συγγραφείς αλλά και μουσικοί, ηθοποιοί, εικαστικοί καλλιτέχνες και άλλων δημιουργοί. Τις «Συγκλίσεις / Αποκλίσεις» συντονίζει ο ποιητής Σταύρος Ζαφειρίου, σε συνεργασία με τον διευθυντή του «Εντευκτηρίου», Γιώργο Κορδομενίδη.

Στις σελίδες του νέου τεύχους του κερκυραϊκού περιοδικού Πόρφυρας (Νο 139, Απρίλης – Ιούνιος 2011), τα κείμενα υπογράφουν: Δοκίμιο, ο Παναγιώτης Σακελλαρίου (Μετάφραση και νόημα), ο Σωτήρης Τριβιζάς (Η μετάφραση της ποίησης και η ψυχολογία του μεταφραστή), ο Βασίλης Λέτσιος (Το ποιητικό θέατρο, το Φονικό στην εκκλησιά και η μετάφραση του Σεφέρη) ο Σταμάτης Ν. Φιλιππίδης (Συνοπτικό διάγραμμα του κεφαλαίου «Συγκάλυψη και αποκάλυψη: Το διήγημα του Παπαδιαμάντη “Όνειρο στο κύμα”») και ο Δημήτρης Κονιδάρης (… Να η Λάμαρη, ποιήτρια ξεχασμένη). Ποίηση, ο Γιώργος Κεντρωτής, ο Βασίλης Κουγέας, ο Γιώργος Ν. Κάρτερ κι ο Σπύρος Τζουβέλης. Πεζογραφία, ο Νιλς Χάου (μετάφραση Σωτήρης Σουλιώτης) ο Γιώργος Ρωμανός η Κατίνα Βλάχου κι ο Λουκιανός Ζαμίτ.
Στο τεύχος αυτό επίσης, ο Λεύκιος Ζαφειρίου παρουσιάζει ένα αθησαύριστο κείμενο για τις σχέσεις του Ανδρέα Κάλβου με την (αγγλικανική) «Εταιρεία για την Προώθηση Χριστιανικής Γνώσης (σε μετάφραση από τα αγγλικά της Βέρας Κονιδάρη).
Τις σελίδες με τον γενικό τίτλο «περίπλους» (σχόλια, κριτική) υπογράφουν η Ευαγγελία Σκαρσουλή, ο Γρηγόρης Πεντζίκης, ο Κώστας Λογαράς, ο Γιάννης Στρούμπας, ο Αντώνης Περαντωνάκης κι η Άννυ Κουτροκόη.
Το εξώφυλλο είναι του Νίκου Βουργίδη, πάνω σ’ ένα χαρακτικό της Άριας Κομιανού, η οποία εικονογραφεί και το τεύχος, ενώ το επαναλαμβανόμενο κόσμημα είναι του Σπύρου Αλαμάνου.
Το εισαγωγικό κείμενο στο τεύχος αυτό, με τίτλο «Όπου και να σας βρίσκει το κακό…» (από το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη Άξιον εστί / Τα Πάθη Ανάγνωσμα Τέταρτο), η σύνταξη του περιοδικού υπενθυμίζει ότι το 2011 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τον θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη (1851-1911). «Τουλάχιστον αυτή τη χρονιά ας μνημονευθεί όπως του αξίζει κι ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, κι ας ενισχυθεί τουλάχιστον το αναγνωστικό και φιλολογικό ενδιαφέρον γι’ αυτόν».
Στο σχόλιο του «περίπλου» το περιοδικό επισημαίνει ότι διακρίνεται τα τελευταία χρόνια ένα γενικότερο έλλειμμα, μια υποτίμηση των ανθρωπιστικών σπουδών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, και υποθέτει ότι το έλλειμμα θα γίνει εντονότερο αν κάποιες από τις σχεδιαζόμενες εκπαιδευτικές αλλαγές στη γενική παιδεία υλοποιηθούν.

Πέθανε ο βραβευμένος χιλιανός ποιητής Γκονσάλο Ρόχας. Σε ηλικία 93 ετών

Ο Γκονσάλο Ρόχας είχε τιμηθεί με το βραβείο της Βασίλισσας Σοφίας στην Ισπανία (1992), του Οκτάβιο Πας στο Μεξικό (1998) και με το βραβείο Θερβάντες το 2003

Πέθανε σε ηλικία 93 ετών ο χιλιανός ποιητής Γκονσάλο Ρόχας, ο οποίος είχε τιμηθεί με το βραβείο Θερβάντες το 2003.

«Η κατάσταση της υγείας του ήταν επισφαλής αφότου υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο το Φεβρουάριο», δήλωσε ο γιος του, Γκονσάλο Ρόχας-Μάι Ορτίς, στο ραδιοφωνικό σταθμό Cooperativa.

«Η κυβέρνηση κήρυξε διήμερο εθνικό πένθος την Τρίτη και την Τετάρτη» δήλωσε ο υπουργός Πολιτισμού, Λουσιάνο Κρους Κόκε, σε συνέντευξη Τύπου.

Ήταν γιος μεταλλωρύχου και θεωρείτο ένας από τους μεγαλύτερους λατινοαμερικάνους συγγραφείς.

Ο Ρόχας που έφυγε στην εξορία μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του στρατηγού Αουγκούστο Πινοσέτ το 1973, «θα ταφεί την Τετάρτη στο Τσιγιάν, 450 χλμ νότια του Σαντιάγο» διευκρίνισε ο υπουργός.

Ο Γκονσάλο Ρόχας γεννήθηκε το 1917 στο λιμάνι Λέμπου, 500 χλμ νότια της πρωτεύουσας Σαντιάγο και είχε τιμηθεί επίσης με το βραβείο της Βασίλισσας Σοφίας στην Ισπανία (1992) και του Οκτάβιο Πας στο Μεξικό (1998).

Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ/Γαλλικό

Πέθανε ο ποιητής Γκονζάλο Ρόχας

Την τελευταία του πνοή άφησε στα 93 του χρόνια ο Χιλιανός ποιητής Γκονζάλο Ρόχας, ένας από τους σπουδαιότερος σύγχρονους ποιητές της Λατινικής Αμερικής.

Πέθανε στο Σαντιάγκο, ενώ βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση ύστερα από εγκεφαλικό που υπέστη τον Φεβρουάριο.
Απέσπασε πολυάριθμα λογοτεχνικά βραβεία, μεταξύ των οποίων το βραβείο Θερβάντες που του απονεμήθηκε το 2003. Ο Ρόχας άφησε πίσω του ένα τεράστιο έργο, ενώ τα ποίηματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες. Μεταξύ των σπουδαιότερων έργων του είναι τα: "Η Δυστυχία του ανθρώπου" και "Κόντρα στον Θάνατο".
Η ποίησή του διακρίνεται για την αγάπη που είχε στη Χιλή και το λαό της, ενώ η παιδική του ηλικία ήταν γεμάτη από τις αναμνήσεις των ορυχείων του κάρβουνου και της σκληρής ζωής των εργατών. Πηγή έμπνευσής του αποτέλεσαν οι κλασικοί ποιητές, καθώς και οι Γάλλοι Βαλερί, Μποντλέρ και Ρεμπό.
Το 1973 εξορίστηκε για μερικά χρόνια από το καθεστώς του δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ.[enet.gr, 17:45 Δευτέρα 25 Απριλίου 2011]

Thursday, April 21, 2011

Γιάννης Πλιώτας: ένας "κανονικός Γιαννιώτης" που αγαπάει το διάβασμα και το γράψιμο...

Ήταν το 1983-84 που έκανα μια τηλεοπτική εκπομπή στην ΕΡΤ με τίτλο "Δημιουργοί στην περιφέρεια". Εψαχνα να βρω και να αναδείξω δημιουργούς που ζούσαν στην περιφέρεια και είχαν επίδοση στα γράμματα και τις τέχνες. Μπορώ να πω ότι είχα ξαφνιαστεί γιατί ανακάλυψα έναν κόσμο που ζούσε στους δικούς του δημιουργικούς ρυθμούς. Και το συμπέρασμά μου ήταν ότι υπάρχουν δημιουργοί που παλεύουν εντελώς μονάχοι τους, χωρίς επικοινωνιακές δυνατότητες, και φυσικά μακριά από το "μολυσμένο" κέντρο. Και σήμερα ακόμα, παρά την "ισοπέδωση" κέντρου-περιφέρειας, αφού εξανεμιστεί οι αποστάσεις, λόγω διαδικτύου, χαίρω όταν διαβάζω για ανθρώπους που επιμένουν να δρουν στην περιφέρεια. Στην περίπτωση ταιριάζει και ο Γιάννης Πλιώτας. Το σχετικό ρεπορτάζ στο "Βήμα":

Είναι τριαντάρης και ζει μόνιμα στα Ιωάννινα. Αγαπάει το διάβασμα και το γράψιμο. Το βιβλία ανέκαθεν τον ενθουσίαζαν. Στα μέσα του προηγούμενου Δεκέμβρη του 2010 έκανε έναν κρυφό πόθο πραγματικότητα: ίδρυσε έναν εκδοτικό οίκο με το χαρακτηριστικό όνομα «Βορειοδυτικές εκδόσεις». «Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έμενα στα Γιάννενα. Είμαι κανονικός Γιαννιώτης» εξηγεί ο Γιάννης Πλιώτας, γεννημένος το 1981, με καταγωγή από την Αρκαδία, για την προσπάθεια του να στήσει κάτι όμορφο για το βιβλίο στην περιφέρεια...

Η ιστοσελίδα των εκδόσεών του, με τίτλο "Βορειοδυτικές εκδόσεις", περιέχει όλο το υλικό που χρειάζεται για να τον γνωρίσετε. Θέλω να σημειώσω, ωστόσο, ότι τον ζηλεύω γιατί έχει πάθος για το βιβλίο και δεν τον νοιάζει αν υπάρχει οικονομική κρίση. Και ίσως αυτό να εμπεριέχει την αντίρρησή του στο κοινώς λεγόμενο ότι το διαδίκτυο θα εξουδετερώσει το βιβλίο. Είναι μια άποψη με ειδικό βάρος, αφού κι εγώ πιστεύω ότι το βιβλίο είναι αναντικατάστατο. Είναι το ίδιο να κρατάς ένα άψυχο μηχάνημα στην παραλία ή στο κρεβάτι πριν κοιμηθείς, με το να κρατάς το βιβλίο και να μυρίζεις το χαρτί, να το ξεφυλλίζεις, να τσακίζεις το φύλλο, να υπογραμμίζεις, να κάνεις κάποια σημείωση; Νομίζω, λοιπόν, πως όσο βρίσκονται άνθρωποι σαν τον Γιάννη Πλιώτα που αγαπούν το βιβλίο, το βιβλίο δεν υπάρχει περίπτωση να... εξαφανιστεί!

Εγκαινιάζεται στις 28 Απριλίου η βιβλιοθήκη του Βυζαντινού Μουσείου

Η νέα βιβλιοθήκη του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου

Τη βιβλιοθήκη του εγκαινιάζει το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο την Πέμπτη 28 Απριλίου (ώρα 19. 30) έναν πολύτιμο χώρο για τους μελετητές της βυζαντινής τέχνης και του πολιτισμού αυτής της εποχής.

Η βιβλιοθήκη άρχισε να συγκροτείται στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν το ενδιαφέρον για την μελέτη της βυζαντινής ιστορίας και τέχνης στον ελλαδικό χώρο οδήγησε στην ίδρυση της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας και από τότε οι πηγές της εμπλουτίζονται διαρκώς, χάρη σε αγορές, ανταλλαγές, καθώς και δωρεές.

Περί τους 15.000 τίτλους, 200 σειρές ελληνικών και ξένων περιοδικών και περίπου 2.500 ανάτυπα αριθμεί σήμερα η βιβλιοθήκη του μουσείου. Ως προς το είδος των βιβλίων εξάλλου, είναι πλούσια σε βιβλία βυζαντινής τέχνης κατά κύριο λόγο σχετικά με τη ζωγραφική, βιβλία ιστορίας και πολιτισμού, ιστορικές και εκκλησιαστικές γραπτές πηγές, λεξικά και εγκυκλοπαίδειες, καταλόγους μουσείων και εκθέσεων. Διαθέτει όμως και αρκετές σπάνιες εκδόσεις του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα.

Η ταξινόμηση των βιβλίων έχει γίνει με βάση τη θεματολογία τους ενώ το αναγνωστήριο προσφέρει την δυνατότητα πρόσβασης και επιτόπιας μελέτης στους επισκέπτες. Να σημειωθεί ότι η βιβλιοθήκη του μουσείου μπορεί πλέον να φιλοξενήσει δέκα αναγνώστες ενώ επιπλέον βοηθητικοί χώροι δίνουν την δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης της συλλογής και ασφαλούς αποθήκευσης και συντήρησης των σπάνιων βιβλίων. Η αναδιαμόρφωση και ο εξοπλισμός της βιβλιοθήκης πραγματοποιήθηκε με βάση την μελέτη του αρχιτέκτονα κ. Κωνσταντίνου Στάικου. Χορηγός του έργου είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο πρέπει να σημειωθεί, ότι έχει αναλάβει την υποστήριξη και αναδιάρθρωση σπουδαίων βιβλιοθηκών στην Ελλάδα και το εξωτερικό με σημαντικότερη βέβαια όλων την κατασκευή νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Φάληρο (μαζί με την Λυρική Σκηνή και το πάρκο), που αποτελεί εξ ολοκλήρου δωρεά στη χώρα.

Η βιβλιοθήκη του μουσείου θα παραμένει ανοιχτή από Δευτέρα έως και Παρασκευή, από τις 9: 00 έως τις 13:00.

Ανθολογία διηγημάτων για τη μετανάστευση

«Γεια σου φίλε» τιτλοφορείται η ανθολογία διηγημάτων με θέμα τη μετανάστευση, που εξέδωσε η «Σύγχρονη Εποχή» (εικονογράφηση Εύας Μελά). Οπως αναφέρει η «Σύγχρονη Εποχή», «το συλλογικό αυτό έργο, αποτέλεσμα μιας προσεκτικής διαλογής κειμένων που συγκεντρώθηκαν ύστερα από πρόσκληση σε "συγγραφείς και όχι μόνο", φιλοδοξεί να αποτελέσει αφορμή συζήτησης και διαλόγου ανάμεσα σε παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς».

«Οι ιδιαίτερες συνθήκες στις οποίες εκδηλώνεται το φαινόμενο της μαζικής εισροής μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα, εν μέσω καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, και όσα προβλήματα - αναπόφευκτα - δημιουργούνται, είναι παράγοντες που δεν αφήνουν ανεπηρέαστα τα παιδιά. Οπως και η έντεχνη αξιοποίηση από το σύστημα των πιο αντιδραστικών εθνικιστικών χώρων που, παραδοσιακά, χρησιμοποιούνται προκειμένου να εκμεταλλεύεται αποτελεσματικότερα ο καπιταλισμός την εργατική δύναμη ντόπιων και ξένων».

«Στόχος μας είναι η αποσαφήνιση (μέσα από ένα πιο προσιτό μέσο, όπως η λογοτεχνία) των πραγματικών αιτιών των κοινωνικών αντιθέσεων, που βρίσκονται στην ταξική θέση του κάθε ανθρώπου μέσα στα εκμεταλλευτικά συστήματα. Η χρήση μυθοπλασίας - θεωρούμε - θα κάνει ευκολότερη την ευόδωση της προσπάθειας αυτής. Η προσέγγιση του θέματος με πιο κατανοητούς στα παιδιά τρόπους είναι δυνατό να συμβάλει στην ανάπτυξη του πνεύματος αλληλεγγύης μεταξύ των μεταναστών και των Ελλήνων εργαζομένων, να καλλιεργήσει το σεβασμό στη διαφορετικότητα και να προωθήσει τη φιλία ανάμεσα στους λαούς». (Ριζοσπάστης, 22/4/2011)

Παπαδιαμάντης, ο σύγχρονός μας

Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΟΡΑΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΚΙΑΘΙΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΙΔΑΛΗ, Ελευθεροτυπία, Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Ο παραλοϊσμένος από τον έρωτα μπαρμπα-Γιαννιός του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη ήταν η πρώτη πηγή έμπνευσης για τον εικαστικό Δημήτρη Μοράρο, μαθητή του Γιάννη Τσαρούχη, με δεκαπέντε ζωγραφιές στο διήγημα «Ερωτας στα χιόνια» (εκδόσεις «Μυγδονία», Θεσσαλονίκη, 2001).

Με έργα δικά του, στις ίδιες εκδόσεις, ακολούθησε ο «Ξεπεσμένος δερβίσης». Τέλη του 2010 η συλλογή διηγημάτων του Παπαδιαμάντη «Να είχε ο έρωτας σαΐτες» πάλι με ζωγραφιές του (εκδόσεις «Μεταίχμιο»).

Ο Δήμος Σκιάθου, σε συνεργασία με τη «Μυγδονία», εξέδωσε φέτος ημερολόγιο αφιερωμένο στα 100 χρόνια από το θάνατο του Παπαδιαμάντη με αποσπάσματα διηγημάτων του και με ένα ζωγραφικό «άρωμα» από τον Δ. Μοράρο. Στον Βόλο, στο Κέντρο Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο, έγινε πρόσφατα έκθεση με πενήντα έργα του εμπνευσμένα από τον Σκιαθίτη.

Saturday, April 30, 2011

Friday, April 29, 2011

Wednesday, April 27, 2011

Tuesday, April 26, 2011

Thursday, April 21, 2011