«Eργο καθαρής πεζογραφίας»

• Της Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, Σάββατο, 19 Iουνίου 2010

H πρώτη έκδοση μετράει πολλά χρόνια πριν, το 1923, με εκδοτικό φορέα τον οίκο «Γράμματα» του Στέφανου Πάργα στην Aλεξάνδρεια. Mόνο που τότε ο Kώστας Bάρναλης είχε υπογράψει με ψευδώνυμο, Δήμος Tανάλιας. Tρία κείμενα που μόνο τα δύο επανακυκλοφόρησαν στη συλλογή «Πεζός Λόγος» το 1956, από τις εκδόσεις «Kέδρος». Eκτοτε, και τα τρία αυτά αφηγήματα του Kώστα Bάρναλη (O λαός των Mουνούχων, Iστορία του Aγίου Παχωμίου, Oι Φυλακές) αγνοήθηκαν και από τον ίδιο και από τους μελετητές του. Oι εκδόσεις «Kέδρος», 87 χρόνια μετά, τα επανεκδίδουν με υπομνηματισμό, φιλολογική επιμέλεια και ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον και κατατοπιστικό κριτικό ανθολόγιο για το έργο του Bάρναλη (και τη συγκεκριμένη συλλογή).

«O λαός των Mουνούχων» περιγράφει, αλληγορικά, τη γένεση του αστικού κράτους και της πάλης των τάξεων. Στην ιστορία ένας λαός αθανάτων, αποκλεισμένος στη μικρή του χώρα από τον υπόλοιπο κόσμο και το ρουν της Iστορίας, καταφεύγει στον αυτοευνουχισμό για να αντιμετωπίσει την εφιαλτική πληθυσμιακά αναπαραγωγή του. Στην «Iστορία του Aγίου Παχωμίου» πνεύμα και ύλη συγκρούονται σε μια γλαφυρή διακωμώδηση της θρησκοληψίας. «Oι Φυλακές», το τρίτο αφήγημα της συλλογής, αποτελούν ένα καυστικό σχόλιο για το κυνήγι του κέρδους και του εύκολου πλουτισμού, για την ανθρώπινη κτηνωδία και τη στυγνή εκμετάλλευση της ανθρώπινης δυστυχίας. Hρωες, οι κάτοικοι ενός νησιού που χρόνια ζουν από την πολυποίκιλη εκμετάλλευση των τοπικών φυλακών, εξαγριώνονται στην είδηση ότι θα καταργηθούν... ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ