Ασυνήθιστοι, εμπνευσμένοι και γοητευτικοί

• Γράφει ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης, ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο, 26 Ιουνίου 2010

• Ξεχωριστές προσωπικότητες μας τείνουν το χέρι μέσα από ελκυστικές βιογραφίες ή αυτοβιογραφικές αφηγήσεις που δεν ρίχνουν λαθραίες ματιές από την κλειδαρότρυπα, αλλά προχωρούν σε ουσιαστικές αναπλάσεις της ζωής, των ιδεών και του έργου τους

• Οlivier Τodd ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ, ΜΙΑ ΖΩΗ
• ΜΤΦ. ΡΙΤΑ ΚΟΛΑΪΤΗ, ΕΚΔ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ 

Είναι ίσως η πιο έγκυρη βιογραφία του γάλλου συγγραφέα και εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο που έχει και τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του. Πενήντα χρόνια μετά τον θάνατό του και με τον Σαρκοζί να θέλει να μεταφέρει τα λείψανά του στο Πάνθεον ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων, ο λόγος του μεγάλου αυτού ηθικού στοχαστή μπορεί ακόμη να ακτινοβολεί. Αναζήτησε έναν κανόνα ζωής, στο δημόσιο πεδίο αρνήθηκε το ψεύδος, την κυριαρχία, τον δεσποτισμό. Η ογκώδης βιογραφία του δοκιμιογράφου και συγγραφέα Ολιβιέ Τοντ παρακολουθεί βήμα προς βήμα τη ζωή και το έργο του συγγραφέα του παράλογου από τη στιγμή που γεννιέται το 1913 κάτω από τον λαμπερό ήλιο του Οράν μέχρι τη μοιραία διαδρομή του αυτοκινήτου του το 1960. Ανέκδοτα κείμενα και αλληλογραφία προσπαθούν να φωτίσουν την πολύπλοκη και σκεπτόμενη προσωπικότητά του.

• Βorges- Sabato ΔΙΑΛΟΓΟΙ
• ΜΤΦ. ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΕΙΣΑΓ. ΟΡΛΑΝΤΟ ΜΠΑΡΟΝΕ, ΕΚΔ. ΡRΙΝΤΑ 

Και ποιος δεν θα ήθελε να βρίσκεται ανάμεσά τους όταν συνομιλούσαν! Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες και ο συμπατριώτης του Ερνέστο Σάμπατο συναντήθηκαν διαδοχικά, το 1975, με πρωτοβουλία του νεαρότερού τους δημοσιογράφου και συγγραφέα Ορλάντο Μπαρόνε και αυτοί οι «πλατωνικοί διάλογοι» (όπως τους αποκάλεσαν με χιούμορ) καταγράφηκαν σε μαγνητόφωνο. Τι δεν είχαν να πουν τα ιερά τέρατα της νοτιοαμερικανικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας: συγγραφική τέχνη, διακειμενικότητα, λογοκλοπή, φήμη, φαντασία, χρόνος, σύμπαν, φιλοσοφία, μουσική, γλώσσα, μετάφραση. Ατέλειωτες αναφορές που, μαζί με τις σημειώσεις, αποτελούν ένα ευφάνταστο εγκυκλοπαιδικό ευρετήριο.

• Vladimir Μayakovsky ΕΡΩΤΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗ ΛΙΛΙΑ ΜΠΡΙΚ
• ΜΤΦ. ΤΑΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ, ΕΚΔ. ΟΔΥΣΣΕΑΣ

Αν η αλληλογραφία αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο στη γραφή μιας βιογραφίας, τότε τα δημοσιευμένα γράμματα αποτελούν από μόνα τους ένα μερίδιο ζωής. Σε τούτο το βιβλίο διαβάζουμε τα γράμματα του επαναστάτη ποιητή προς την αγαπημένη του Λίλια Μπρικ. Εζησαν μαζί δεκαπέντε χρόνια και παρά τις διαρκείς τους μετακινήσεις δεν έχασαν ποτέ επαφή. Ενα μέσο ήταν η αλληλογραφία και τα τηλεγραφήματα. Εκείνος υπέγραφε «Σκυλάκι» και στο τέλος έβαζε και μια ζωγραφιά. Είναι συγκινητικό να διαβάζεις όχι μόνον λόγια αφοσίωσης και αγάπης αλλά και τις ανησυχίες του για την πνευματική ζωή, αναφορές σε βιβλία, παραστάσεις, φιλολογικό υλικό. Τα γράμματα καλύπτουν την περίοδο 1917-1930 και με τις σημειώσεις της έκδοσης διευρύνουν το κείμενο.

• Αθηνά Κακούρη ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΑ
• ΕΚΔ. ΠΑΤΑΚΗΣ 

Με ένα βιογραφικό κείμενο, ευγενικό και κατασταλαγμένο, η Αθηνά Κακούρη, ύστερα από μια σειρά δημοφιλών βιβλίων, επικεντρώνεται στο χρονικό της προσωπικής της εμπλοκής με τα γράμματα. Γεννημένη στην Πάτρα το 1928, αντί των ναυτιλιακών γραφείων που την προόριζε ο πατέρας της, εντρύφησε στα γράμματα, στις μεταφράσεις, στις βιβλιοθήκες της Αμερικής. Οι μεταφράσεις τη βιοπόρισαν αλλά και την πλούτισαν με ένα προσωπικό γλωσσικό εργαλείο, προσεκτικό και ποικιλόμορφο. Ακολούθησαν τα αστυνομικά μυθιστορήματα και στη συνέχεια τα ιστορικά, ένα είδος που υπηρετεί με μεγάλη επιτυχία εδώ και τριάντα χρόνια «ελπίζοντας μήπως, μέσα απ΄ το ακύμαντο και αχανές πέλαγος του παγωμένου χρόνου, κάμεις επί τέλους κάτι να σαλέψει και ν΄ ανασάνει».

Φιλοσοφία

• Ιan Davidson ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΒΟΛΤΑΙΡΟΥ
• ΜΤΦ. ΝΙΚΗ ΠΡΟΔΡΟΜΙΔΟΥ, ΕΚΔ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 

Μπορεί σήμερα να ακούγεται κάπως ξεχασμένος και γνωστός μόνον για το «Καντίντ», όμως ο Βολταίρος (1694-1778) υπήρξε θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, φιλόσοφος και δεινός επιστολογράφος. Αγωνίστηκε ενάντια στην αυταρχική και βάρβαρη εξουσία του νομικού και ποινικού συστήματος, μίλησε πρώτος γι΄ αυτά που αργότερα θα αποκαλέσουμε «ανθρώπινα δικαιώματα». Οι συγκρούσεις του με τον Λουδοβίκο ΙΕ΄ είχαν ως αποτέλεσμα να ζήσει στην εξορία τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια της ζωής του. Ο βρετανός συγγραφέας Ιαν Ντέιβιντσον εξηγεί εδώ πώς αυτή η εξορία αποτέλεσε ένα θεμελιώδες γεγονός για την ιστορία του Διαφωτισμού και ταυτόχρονα μάς ταξιδεύει με συναρπαστικό και απροσδόκητο τρόπο στην ιδιωτική ζωή του Βολταίρου σκιαγραφώντας το πορτρέτο του μέσα από πλούσιο ερευνητικό υλικό.

• Αlexander Waugh ΒΙΤΓΚΕΝΣΤΑΪΝ, ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΕ ΠΟΛΕΜΟ
• ΜΤΦ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ, ΕΚΔ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 

Ο πατέρας Καρλ Βιτγκενστάιν κατέφερε να αποκτήσει πλούτη και παλάτια, αλλά η καταλυτική επιρροή που ασκούσε στα εννιά παιδιά του κατέληξε στη διαμόρφωση μιας γενιάς νευρωτικών και ανταγωνιστικών αδελφών. Τρεις από τους γιους του αυτοκτόνησαν· ο Πάουλ, ο τέταρτος, έγινε ο παγκόσμιας φήμης μονόχειρας πιανίστας, ενώ ο Λούντβιχ, ο νεώτερος γιος, θεωρείται σήμερα ένας από τους σπουδαιότερους φιλοσόφους του εικοστού αιώνα. Σε αυτό το δραματικό ιστορικό και ψυχολογικό έπος, ο Αλεξάντερ Γουό, εγγονός του βρετανού συγγραφέα Ιβλιν Γουό, καταγράφει τις εντυπωσιακές διακυμάνσεις της ζωής μιας οικογένειας που την κρατούσε ενωμένη η λατρεία της για τη μουσική, όμως τη χώρισαν τα χρήματα, η παράνοια, οι συγκρούσεις και οι κοσμογονικές αλλαγές που επέφεραν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι.

Εικαστικά Μόδα

• Ρέα Τhonges-Στριγγάρη JΟSΕΡΗ BΕUΥS Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΜΕΙΣ
• ΕΚΔ. ΠΑΤΑΚΗ 

Πρόκειται για μια προσωπική αναφορά της Ρέας Τhonges-Στριγγάρη, αφιερωμένη στη ζωή και στο έργο του γερμανού καλλιτέχνη (1921-1986). Η συγγραφέας και ιστορικός τέχνης υπήρξε συνοδοιπόρος του Μπόις επί σειρά ετών αφότου τον γνώρισε στο Κάσελ στην documenta 5. Στο βιβλίο της παρακολουθεί τη δημιουργική πορεία του στον 20ό αιώνα, επιχειρώντας να συμπεριλάβει στοιχεία από την πολιτική και φιλοσοφική πλευρά του έργου του για τις σχέσεις τέχνης και κοινωνίας, αναλύοντας έργα και δρώμενα, παραθέτοντας συνεντεύξεις και συζητήσεις, συμπεριλαμβανομένου του Μίκη Θεοδωράκη στο Βερολίνο το 1973. Το φωτογραφικό υλικό είναι πλούσιο και συνοδευτικό των κειμένων. Η έκδοση, άψογα επιμελημένη, περιλαμβάνει βιβλιογραφία, χρονολόγιο, καταλόγους, ευρετήρια, καθιστώντας το μια φιλόδοξη πρόταση στην κατανόηση του οικουμενικού και ανατρεπτικού αυτού καλλιτέχνη.

• Εντμόντ Σαρλ-Ρου Η ΑΤΙΘΑΣΗ, Η ΚΟΚΟ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΑΝΕΛ
• ΕΚΔ. ΠΑΠΥΡΟΣ 

Η Εντμόντ Σαρλ-Ρού, πρόεδρος σήμερα της Ακαδημίας Γκονκούρ και προσωπική φίλη της Σανέλ, συνέταξε τη βιογραφία της γυναίκας που κατέκτησε τον κόσμο με μια βελόνα στο χέρι. Στο βιβλίο αυτό η έρευνα της βιογράφου ξεκινά από τα βάθη της γαλλικής επαρχίας, από τη Σεβέν, τον τόπο καταγωγής μιας οικογένειας γυρολόγων και φτάνει μέχρι τις τελευταίες στιγμές της στο Παρίσι, φωτίζοντας όλες τις αντιφάσεις του φαινομένου Σανέλ, ζωντανεύοντας σελίδες μιας άλλης εποχής. Στο βιβλίο της Εντμόντ Σαρλ-Ρου βασίζεται και η ταινία της Αν Φοντέν «Coco avant Chanel», με πρωταγωνίστρια την Οντρέ Τοτού.

Μαρτυρίες

• Ποθούλα Κανούτα-Καψαμπέλη FLΑSΗΒΑCΚ, ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΕΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΥΣ
• ΕΚΔ. ΕΣΤΙΑ 

Το όνομά της προέρχεται από την ηρωίδα τηςΤρισεύγενης, του Κωστή Παλαμά, φίλου του νονού της. Γεννημένη στη Βοστώνη από πατέρα Καρπενησιώτη και μητέρα Κωνσταντινουπολίτισσα, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον που αγαπούσε τη γνώση. Παρά τις διαρκείς μετακινήσεις της οικογένειάς της και του συζύγου της, διπλωμάτη Γεωργίου Καψαμπέλη, και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, δεν έχασε ποτέ την ελληνική της ταυτότητα, αφού το 1966 ανέλαβε και το τμήμα εθνικών χορών του Λυκείου Ελληνίδων. Η Ποθούλα Κανούτα- Καψαμπέλη αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο, σε ηλικία πια ενενήντα χρονών, όσα είδε και έμαθε από τη μυθιστορηματική της ζωή, φτάνοντας το 1945 με στάση στην Πορτογαλία. Δεν πρόλαβε να δει τυπωμένο το βιβλίο της ούτε να αποτελειώσει τον δεύτερο τόμο, σίγουρα όμως το γεμάτο χιούμορ και πάθος πνεύμα της θα παραμείνει ολοζώντανo.