Διχάζει έγγραφο που θέλει τον συγγραφέα να είναι χαφιές της Ασφάλειας
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κίττυ Ξενάκη, ΤΑ ΝΕΑ: Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2008
Τελικά υπήρξε ή όχι καταδότης ο Μίλαν Κούντερα; Και αν υπήρξε, αν πράγματι κατέδωσε το 1950 έναν κατάσκοπο της Δύσης στην τσεχοσλοβακική αστυνομία, πόση σημασία μπορεί να έχουν όλα αυτά σήμερα; Η σύζυγος του φερόμενου ως θύματος και ένας παλιός φίλος του φερόμενου ως θύτη καταθέτουν τις απόψεις τους.
«Δεκατέσσερα χρόνια από τα νιάτα του στα γκουλάγκ, να εξορύσσει ουράνιο για τις ατομικές βόμβες του Κρεμλίνου, και κατόπιν δεκαετίες κορτιζόνης και εξουθενωτικών θεραπειών: να τι έπαθε ο Μίροσλάβ μου από εκείνη την καταγγελία και τι μένει σήμερα από τη ζωή του. Μπορεί να ήταν ο Κούντερα ο καταδότης. Και λοιπόν; Τι αλλάζει; Ποιος θα ξαναδώσει εκείνα τα 14 χρόνια στον σύζυγό μου;». Η Μαρκέτα Ντβοράτσεκ Νόβακ ταλαντεύεται μεταξύ παραίτησης και οργής. Ο σύζυγός της, Μίροσλαβ Ντβοράτσεκ, ήταν 22 ετών όταν συνελήφθη από τη μυστική αστυνομία. Ο νεαρός πιλότος είχε εγκαταλείψει την Τσεχοσλοβακία μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές το 1948, στη Γερμανία όμως όπου κατέφυγε τον στρατολόγησαν Αμερικανοί πράκτορες της αντικατασκοπίας, οι οποίοι τον έστειλαν πίσω στην πατρίδα του.
Δειλοί ή απλώς αθώοι; Ο Κούντερα εκδιώχθηκε το 1970 από το Κόμμα λόγω της κριτικής που ασκούσε και από το 1975 ζει στο Παρίσι. Προχθές έσπασε τη σιωπή του για να διακηρύξει την αθωότητά του. «Δεν γνωρίζω καν αυτόν τον άνθρωπο», δήλωσε. Ένας παλιός φίλος του ωστόσο πιστεύει ότι το βιβλίο «Η ζωή είναι αλλού», όπου ο Κούντερα αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού συγγραφέα που γίνεται καταδότης, ίσως να είναι και αυτοβιογραφικό.
Σήμερα είναι εύκολο να κατηγορούμε. Οι νέες γενιές ζουν μέσα στην ελευθερία. Αυτό που σήμερα μοιάζει με ρουφιανιά όμως τότε φαινόταν αγνός πολιτικός αγώνας». Τελικά, το μόνο βέβαιο είναι αυτό που είχε πει κάποτε στον Ίαν Μακ Γιούαν ο ίδιος ο Μίλαν Κούντερα: «Ξαναγράφουμε διαρκώς τη βιογραφία μας, και δίνουμε διαρκώς στα πράγματα νέα σημασία».
«Δεκατέσσερα χρόνια από τα νιάτα του στα γκουλάγκ, να εξορύσσει ουράνιο για τις ατομικές βόμβες του Κρεμλίνου, και κατόπιν δεκαετίες κορτιζόνης και εξουθενωτικών θεραπειών: να τι έπαθε ο Μίροσλάβ μου από εκείνη την καταγγελία και τι μένει σήμερα από τη ζωή του. Μπορεί να ήταν ο Κούντερα ο καταδότης. Και λοιπόν; Τι αλλάζει; Ποιος θα ξαναδώσει εκείνα τα 14 χρόνια στον σύζυγό μου;». Η Μαρκέτα Ντβοράτσεκ Νόβακ ταλαντεύεται μεταξύ παραίτησης και οργής. Ο σύζυγός της, Μίροσλαβ Ντβοράτσεκ, ήταν 22 ετών όταν συνελήφθη από τη μυστική αστυνομία. Ο νεαρός πιλότος είχε εγκαταλείψει την Τσεχοσλοβακία μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους κομμουνιστές το 1948, στη Γερμανία όμως όπου κατέφυγε τον στρατολόγησαν Αμερικανοί πράκτορες της αντικατασκοπίας, οι οποίοι τον έστειλαν πίσω στην πατρίδα του.
- Η βαλίτσα
Δειλοί ή απλώς αθώοι; Ο Κούντερα εκδιώχθηκε το 1970 από το Κόμμα λόγω της κριτικής που ασκούσε και από το 1975 ζει στο Παρίσι. Προχθές έσπασε τη σιωπή του για να διακηρύξει την αθωότητά του. «Δεν γνωρίζω καν αυτόν τον άνθρωπο», δήλωσε. Ένας παλιός φίλος του ωστόσο πιστεύει ότι το βιβλίο «Η ζωή είναι αλλού», όπου ο Κούντερα αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού συγγραφέα που γίνεται καταδότης, ίσως να είναι και αυτοβιογραφικό.
- Ηθική υποχρέωση
Σήμερα είναι εύκολο να κατηγορούμε. Οι νέες γενιές ζουν μέσα στην ελευθερία. Αυτό που σήμερα μοιάζει με ρουφιανιά όμως τότε φαινόταν αγνός πολιτικός αγώνας». Τελικά, το μόνο βέβαιο είναι αυτό που είχε πει κάποτε στον Ίαν Μακ Γιούαν ο ίδιος ο Μίλαν Κούντερα: «Ξαναγράφουμε διαρκώς τη βιογραφία μας, και δίνουμε διαρκώς στα πράγματα νέα σημασία».
No comments:
Post a Comment