Tuesday, October 14, 2008

Δημήτρης Ραυτόπουλος: «Πρύτανης της κριτικής» και επισήμως

Ολγα Σελλα, Η Καθημερινή, Tρίτη, 14 Oκτωβρίου 2008

Εχει εδώ και χρόνια κατακτήσει τον τίτλο του «πρύτανη της κριτικής» ο Δημήτρης Ραυτόπουλος. Από τα χρόνια της «Επιθεώρησης Τέχνης» και των δύσκολων ιδεολογικών και αισθητικών αντιπαραθέσεων.

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Τμήμα Φιλολογίας αποφάσισαν να τιμήσουν με τον τρόπο των πανεπιστημιακών τη διεισδυτική παρουσία και ματιά του Δημήτρη Ραυτόπουλου στη σύγχρονη ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Ετσι, αύριο, στις 7 μ.μ. στην αίθουσα τελετών του Παλαιού Κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής θα αναγορευθεί επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλολογίας. Τον έπαινο του τιμώμενου θα εκφωνήσει η αναπληρώτρια καθηγήτρια της Νεοελληνικής Φιλολογίας Μαίρη Μικέ, ενώ ο Δημήτρης Ραυτόπουλος, μετά την αναγόρευση, θα μιλήσει με θέμα «Το ”σφάλμα” της κριτικής μεταξύ θεωρίας και δοκιμής».

Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924 και οι κριτικές του παρεμβάσεις και τοποθετήσεις αποτελούν εξαίρετο παράδειγμα κριτικής οξύνοιας των μεταπολεμικών χρόνων. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη και στέλεχος της «Επιθεώρησης Τέχνης», η ψυχή του μεταδικτατορικού «Ηριδανού», μαχητικός διανοούμενος, αρθρογράφος της «Αυγής», δοκιμιογράφος, συγγραφέας, μεταφραστής και αταλάντευτος υπερασπιστής των απόψεών του. «Σε καιρούς αισθητικής και κριτικής ανυποληψίας υψώνει ανάστημα ήθους», σημειώνει το Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ.

Τα πρώτα του βιβλία ήταν «Οι ιδέες και τα έργα» (1965), «Τέχνη και εξουσία» (1985), «Κρίσιμη λογοτεχνία» (1986), «Σημεία στίξεως» (1987), «Αρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος» (1996) και πρόσφατα το «Αναθεώρηση Τέχνης. Η ”Επιθεώρηση Τέχνης” και οι άνθρωποί της» (2006) έργα στα οποία ο Δημήτρης Ραυτόπουλος «με κριτική ευθυβολία αναδεικνύει στη μελέτη κυρίως πεζογραφικών κειμένων, κυρίως αφηγηματικές διεργασίες της ιδεολογίας, αντιστέκεται στα αισθητικά απολιθώματα κομματικών προγραμμάτων, αγωνίζεται για τη δημιουργία κριτικής και ιδεολογικής ανανέωσης και δεν αναγνωρίζει καμιά νομιμότητα επέμβασης και καθοδήγησης στην τέχνη».

Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος εξακολουθεί να είναι μαχητικός και οξυδερκής, εξακολουθεί να παρακολουθεί την ελληνική λογοτεχνία και την ελληνική κριτική σκέψη και να υπερασπίζεται με παρρησία τις απόψεις του: πολιτικές και αισθητικές.

Η καθηγήτρια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Χριστίνα Ντουνιά, λέει στην «Κ»: «Εκτιμώ διπλά τον Δημήτρη Ραυτόπουλο, γιατί ενώ είχε σχέση με έναν κομματικό πυρήνα ήταν ένα πνεύμα ανεξάρτητο σε ό,τι αφορά την αισθητική αξιολόγηση του κειμένου. Παραμένοντας μέσα στις γραμμές του αριστερού κινήματος κατάφερνε να είναι μια αξιολογότατη κριτική φωνή που δεν έκανε αβαρίες με την αισθητική, πράγμα που δεν ήταν καθόλου εύκολο. Βοήθησε στο να βγει η σκέψη της αριστερής κριτικής από τις αγκυλώσεις ενός αριστερού παρελθόντος. Χαίρομαι που παραμένει μια αειθαλής φωνή και παρουσία».

Η πανεπιστημιακή κοινότητα της Θεσσαλονίκης του αποδίδει αύριο μια οφειλόμενη τιμή.

No comments: