Η πνευματική Τουρκία στη Φραγκφούρτη

Ανοίγει τις πύλες της η Διεθνής Εκθεση Βιβλίου με τιμώμενη χώρα τη γείτονα

Α. ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ, ΤΟ ΒΗΜΑ, Τετάρτη, 15 Οκτωβρίου 2008

Τα εξήντα χρόνια της γιορτάζει εφέτος η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης, η μεγαλύτερη στον κόσμο, που ανοίγει σήμερα τις πύλες της στο κοινό. Αλλά η παράδοση είναι πολύ πιο βαθιά και μας πάει 500 χρόνια πίσω, όταν ο Γιοχάνες Γκούτενμπερκ εφηύρε την τυπογραφία στην πόλη του Μάιντς που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τη Φραγκφούρτη. Την πρώτη έκθεση τη διοργάνωσαν οι τοπικοί βιβλιοπώλες και ως τα τέλη του 17ου αιώνα ήταν η σημαντικότερη στην Ευρώπη. Την περίοδο του Διαφωτισμού, εξαιτίας πολιτικών κατεξοχήν λόγων, την αντικατέστησε η έκθεση της Λειψίας αλλά η έκθεση της Φραγκφούρτης επαναλειτούργησε μετά τον Β Δ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1949 και έκτοτε παραμένει η σημαντικότερη στον κόσμο. Εφέτος μάλιστα οι διοργανωτές δημιούργησαν ειδικό ιστότοπο στο Διαδίκτυο όπου μπορεί κανείς να βρει πλήθος πληροφοριών και ντοκουμέντων που όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία του θεσμού από το 1949 ως τις μέρες μας.

Τιμώμενη χώρα εφέτος είναι η Τουρκία που συμμετέχει με μια τεράστια αποστολή περίπου 1.000

ατόμων στην οποία περιλαμβάνονται εκδότες, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Διακόσιες πενήντα εκδηλώσεις περιλαμβάνει το πρόγραμμα. Συναυλίες, παραστάσεις, χάπενινγκ εκθέσεις και συμπόσια υπό τον τίτλο «Η Τουρκία με όλα της τα χρώματα». Είναι η πρώτη φορά που η γειτονική χώρα στέλνει στο εξωτερικό μια τόσο μεγάλη αποστολή. Βεβαίως ο αστέρας των συγγραφέων της που μεταβαίνουν στη Φραγκφούρτη είναι ο τιμηθείς πρόπερσι με το Νομπέλ Λογοτεχνίας Ορχάν Παμούκ, ο οποίος είναι πρώτος στο πρόγραμμα των δημοσίων αναγνώσεων. Ακόμη και η μερίδα των σκληροπυρηνικών στον τουρκικό Τύπο που όταν ανακοινώθηκε η απονομή του πρώτου Νομπέλ στον Παμούκ είπε «το πήραμε αλλά δεν το ευχαριστηθήκαμε», εφέτος κυκλοφορεί με πηχυαίους τίτλους του τύπου «Η Τουρκία λάμπει στη Φραγκφούρτη». (Ας θυμίσουμε ότι το 2005 ο Παμούκ είχε μιλήσει ανοιχτά για τη γενοκτονία των Αρμενίων.)

Πέραν όμως αυτών στην έκθεση ερευνώνται με συμπόσια, αναλύσεις και δημόσιο διάλογο ανάμεσα στους ενδιαφερομένους ορισμένα μείζονα ζητήματα που θα καθορίσουν το μέλλον του βιβλίου, της εκδοτικής βιομηχανίας και γενικότερα της παραγωγής του γραπτού λόγου στο μέλλον, με πρώτο και καλύτερο το θέμα της ψηφιοποίησης, δηλαδή της μεταφοράς των βιβλίων και των κειμένων σε ηλεκτρονική μορφή. Θα ζήσει το τυπωμένο βιβλίο, το έντυπο γενικότερα, και τι μορφή θα έχει στο μέλλον;

Αλλά υπάρχουν και ειδικά σεμινάρια για τη διαχείριση των συγγραφικών δικαιωμάτων, τη σύναψη συμβολαίων ανάμεσα σε εκδότες από διαφορετικές χώρες, τους τρόπους διαπραγμάτευσης κ.ά.

Στην έκθεση θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 7.000 εκθέτες από 100 και πλέον χώρες. Υπολογίζεται ότι και εφέτος ο αριθμός των επισκεπτών στις πέντε ημέρες που διαρκεί η έκθεση θα πλησιάσει τις 300.000.