ΟΤζον Μπάνβιλ στην Αθήνα

Στις 13 Μαΐου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο βραβευμένος Ιρλανδός συγγραφέας John Banville, ο οποίος τιμήθηκε με το βραβείο Booker 2005, θα μιλήσει για τα «Προσωπεία του καλοκαιριού».

Με το βλέμμα στραμμένο στη σύγχρονη ευρωπαϊκή λογοτεχνία, το Megaron Plus καλεί το κοινό του να παρακολουθήσει τη διάλεξη ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή Ιρλανδούς λογοτέχνες, που τιμήθηκε το 2005 με το βραβείο Booker για το μυθιστόρημά του "Η θάλασσα" και χαίρει διεθνούς αναγνώρισης.
Η ιδιαίτερη αυτή συνάντηση με πρωταγωνιστή τον συγγραφέα John Banville (Τζον Μπάνβιλ), ο οποίος θα δώσει διάλεξη με τίτλο «Τα προσωπεία του καλοκαιριού» (The personae of summer) θα πραγματοποιηθεί στις 13 Μαΐου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Την παρουσίαση του Τζον Μπάνβιλ στο κοινό θα κάνει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ηλίας Μαγκλίνης.

Ο Τζον Μπάνβιλ γεννήθηκε στο Oυέξφορντ της Ιρλανδίας το 1945. Ο πατέρας του δούλευε σε γκαράζ και η μητέρα του ήταν νοικοκυρά. Είναι ο μικρότερος από τρία αδέρφια, ενώ ο μεγαλύτερος αδελφός του Βίνσεντ είναι επίσης συγγραφέας και δημοσιεύει τα έργα του υπό το ψευδώνυμο Βίνσεντ Λόρενς.
Ο Τζον Μπάνβιλ φοίτησε στα καθολικά σχολεία Christian Brothers Schools και St Peter’s College, στο Oυέξφορντ. Παρόλο που σκόπευε να γίνει ζωγράφος και αρχιτέκτονας, δεν πήγε στο Πανεπιστήμιο. «Ήταν ένα μεγάλο λάθος», θα σχολιάσει αργότερα. «Έπρεπε να είχα πάει. Μετανιώνω που δεν έζησα αυτά τα τέσσερα χρόνια μέθης και έρωτα. Ήθελα όμως να φύγω μακριά από την οικογένειά μου. Ήθελα να είμαι ελεύθερος». Μετά το σχολείο, ο Τζον Μπάνβιλ δούλεψε ως υπάλληλος στην Aer Lingus, κάτι που του επέτρεψε να ταξιδεύει με πολύ λίγα χρήματα. Το εκμεταλλεύτηκε λοιπόν, ταξιδεύοντας στην Ελλάδα και στην Ιταλία.
Την περίοδο 1968-1969 έζησε στις ΗΠΑ, όπου γνώρισε τη σύζυγό του, την Αμερικανίδα καλλιτέχνη Janet Dunham, η οποία σπούδαζε τότε στο Μπέρκλεϋ και θα πει αργότερα: «Κατά τη διαδικασία της συγγραφής, ο Μπάνβιλ μοιάζει με δολοφόνο που μόλις επέστρεψε από μια ιδιαίτερα αιματηρή δολοφονία». Μαζί της ο Ιρλανδός συγγραφέας απέκτησε δύο γιους, ενώ έχει επίσης δύο κόρες, καρπούς της σχέσης του με την Patricia Quinn, πρώην επικεφαλής του Συμβουλίου Τεχνών της Ιρλανδίας.

Μετά την επιστροφή του στην Ιρλανδία, ο Τζον Μπάνβιλ εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Irish Press και το 1970 δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, το Long Lankin. Όταν η Irish Press έκλεισε, δούλεψε για τους Irish Times και το 1988 έγινε λογοτεχνικός συντάκτης τους. Επειδή όμως και οι Irish Times άρχισαν να αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, αποχώρησε το 1999. Ήδη από το 1990 ήταν τακτικός συνεργάτης του The New York Review of Books, ενώ συνεργάζεται συχνά με τον Guardian και τον Observer.

Το πρώτο του μυθιστόρημα, το Nightspawn, κυκλοφόρησε το 1971. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα: Birchwood (1974), Doctor Copernicus (1976), Kepler (1980), The Newton Letter (1982), Mefisto (1986), The Book of Evidence (1989), Ghosts (1993), Athena (1995), The Untouchable (1997), Eclipse (2000), Shroud (2002), The Sea (2005), The Infinities (2009). Στα ελληνικά, κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη τα μυθιστορήματα O αδιάφθορος (μτφρ. Κατερίνα Τζωρίδου, 1998), Η έκλειψη (μτφρ. Ελένη Παγκαλιά, 2002), Η θάλασσα (μτφρ. Τόνια Κοβαλένκο, 2005), Σάβανο (μτφρ. Τόνια Κοβαλένκο, 2007) και τα αστυνομικά μυθιστορήματα O διπλός θάνατος της Κριστίν Φολς (μτφρ. Αύγουστος Κορτώ, 2006) και Ο ασημένιος κύκνος (μτφρ. Mαρία Φακίνου, 2009) υπό το φιλολογικό ψευδώνυμο Μπένζαμιν Μπλακ.

Τα δύο τελευταία βιβλία αποτελούν μέρος μιας σειράς από αστυνομικά μυθιστορήματα, η οποία ξεκίνησε το 2007. Μάλιστα, ο Τζον Μπάνβιλ υποστηρίζει ότι το να γράφει ως Μπέντζαμιν Μπλακ του είναι πολύ πιο εύκολο από το να γράφει ως Μπάνβιλ. «Αυτό που παίρνετε με τον Μπάνβιλ είναι αποτέλεσμα συγκέντρωσης. Αυτό που παίρνετε με τον Μπλακ είναι αποτέλεσμα αυθορμητισμού. Ο πρώτος είναι καλλιτέχνης, ο δεύτερος τεχνίτης», δηλώνει ο συγγραφέας. Ωστόσο, δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τη συγγραφή αστυνομικής λογοτεχνίας ως «φτηνή μυθοπλασία» και να παραδεχτεί ότι γράφει μόνο εκατό λέξεις τη μέρα όταν γράφει τα λογοτεχνικά του μυθιστορήματα, ενώ γράφει χιλιάδες λέξεις τη μέρα όταν γράφει τα αστυνομικά του βιβλία.
Το μυθιστόρημα του Μπάνβιλ Το Βιβλίο με τα στοιχεία είχε προταθεί για το βραβείο Booker το 1989 και κέρδισε το βραβείο Guinness Peat Aviation. Τελικά, το πολυπόθητο βραβείο ήρθε το 2005, για το μυθιστόρημά του Η θάλασσα.

Ο Τζον Μπάνβιλ επηρεάστηκε πολύ από τον Χάινριχ φον Κλάιστ και έγραψε τις διασκευές τριών έργων του (συμπεριλαμβανομένου του Αμφιτρύωνα), ενώ χρησιμοποίησε και πάλι τον Αμφιτρύωνα ως βάση για το τελευταίο μυθιστόρημά του The Infinities. Επίσης, έχει συνεργαστεί αρκετές φορές με τον κινηματογραφικό σκηνοθέτη Νιλ Τζόρνταν και έχει συγγράψει ένα σενάριο βασισμένο στο διήγημα του George Moore, Albert Nobbs, για την Γκλεν Κλόουζ. Τα γυρίσματα για την κινηματογραφική διασκευή του μυθιστορήματός του Η θάλασσα θα γίνουν μέσα στο 2010.

Μία από τις πρώτες επιρροές του Μπάνβιλ ήταν ο Τζέιμς Τζόις: «Αφού διάβασα τους Δουβλινέζους και έμεινα κατάπληκτος από τον τρόπο που ο Τζόις έγραφε για την πραγματική ζωή, άρχισα αμέσως να γράφω κακές απομιμήσεις αυτού του βιβλίου». Οι κριτικοί θεωρούν τον Τζον Μπάνβιλ μάστορα της αγγλικής γλώσσας και περιγράφουν τη γραφή του ως εκθαμβωτική. Ο David Mehegan στην Boston Globe αποκαλεί τον Μπάνβιλ «έναν από τους μεγαλύτερους στυλίστες που γράφουν σήμερα στα αγγλικά». Ο συγγραφέας Ντον ΝτεΛίλλο έχει αποκαλέσει το έργο του «επικίνδυνη και καθαρή πεζογραφία», ενώ ο Val Nolan στην The Sunday Business Post χαρακτηρίζει το στυλ του «λυρικό, σχολαστικό και περιστασιακά ξεκαρδιστικό».

Ο Τζον Μπάνβιλ είναι γνωστός για το σχολαστικό και ψυχρό στυλ του, την εφευρετικότητά του που παρομοιάζεται με εκείνη του Ναμπόκοφ και για το σκοτεινό χιούμορ των αφηγητών του. Έχει δηλώσει ότι φιλοδοξία του είναι να δώσει στον λόγο του «την πυκνότητα που έχει η ποίηση».
Αυτοπροσώπως, ο Τζον Μπάνβιλ είναι πνευματώδης και συχνά προκλητικός. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη, σημείωσε: «Είμαι ουσιαστικά θρησκευτικός τύπος. Στην εφηβεία μου παράτησα τον καθολικισμό, και την ίδια στιγμή άρχισα να γράφω. Η συγγραφή με κρατάει στο γραφείο μου, να προσπαθώ διαρκώς να γράψω την τέλεια πρόταση. Είναι μεγάλο προνόμιο να κερδίζει κανείς το ψωμί του γράφοντας προτάσεις. Η πρόταση είναι η μεγαλύτερη επινόηση του πολιτισμού».

Το The Infinities, το τελευταίο μυθιστόρημα του Τζον Μπάνβιλ, εκτυλίσσεται μέσα σε μία μόνο καλοκαιρινή μέρα.

• Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
• Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5:30 μ.μ.
• Η διάλεξη θα γίνει στα αγγλικά και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά.