Κυνηγημένοι για μια ζωή

• Της Γιωτας Συκκα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 08/05/2010
  

Είναι το αρτιότερο βιβλίο του 57χρονου δημοσιογράφου, πιο ώριμο, πιο εκφραστικό, με κινηματογραφική ατμόσφαιρα, ανατροπές και δράση που επιχειρεί μια αναδρομή στην ιστορία της Ελλάδας τα τελευταία 80 χρόνια.

Ενα μυθιστόρημα για τους αδύναμους και τους κυνηγημένους της ζωής, όπως οι πρωταγωνιστές του, ο Θοδωράκης Μαγιάτης από την Κάτω Λεσινίτσα της Β. Ηπείρου και η ατίθαση Βασίλω από την Κατσαρού των χιλίων κατοίκων κοντά στην Καλαμάτα. Δύο νέοι με πολλές διαφορές. Eκείνος Ελληνας από τη διπλανή Β. Ηπειρο –εχθρός από την Αλβανία για τους περισσότερους τα χρόνια του Εμφυλίου και μετά–, εκείνη από το αντίπαλο στρατόπεδο, σημαδεμένη από την εκτέλεση του αγαπημένου της αδερφού στον Μελιγαλά.

Η ζωή τους έφερε κοντά, τους ένωσε ο έρωτας, η πίστη και το δέσιμο του ενός στον άλλον, αφήνοντας κατά μέρος τις διαφορές κάθε πλευράς. Η ιστορία των γονιών του Παύλου Κάγιου, με αρκετό αυτοβιογραφικό υλικό αλλά και στοιχεία μυθοπλασίας.

Το χθες και το σήμερα στην περιοχή της Ομόνοιας, μια γειτονιά προσφύγων και μεταναστών, όπου οι χαμένοι της ζωής έχουν πάντα ομοιότητες κι ας είναι μεγάλη η απόσταση του χθες από το τώρα.

Αφιερωμένο στους γονείς του, τον πατέρα του που έφυγε το 2004, και τη μητέρα του Βάσω, μούσα του σε αυτήν τη διαδρομή των αναμνήσεων αλλά των αληθινών συναισθημάτων, το μυθιστόρημα αυτό και οι 546 σελίδες του μοιάζουν με ανακουφιστικό καταφύγιο όσων πραγματικά έχουν δοκιμαστεί από τις διαφορές, τις διακρίσεις, τις αδικίες και τον ρατσισμό.

Ο Παύλος Κάγιος με γλαφυρό τρόπο προσφέρει στον αναγνώστη εικόνες από τα παιδικά χρόνια στον τόπο των πρωταγωνιστών του, τη μετανάστευση του νεαρού και ικανού Θοδωρή στην Αθήνα, όπως και της Βασίλως, που ενώνουν τις ζωές τους σε μια εποχή κοινωνικοπολιτικών ταραχών και οικονομικών αδιεξόδων. Με το όνειρο για το πολυπόθητο ταξίδι στη μακρινή Αμερική να ξεφτίζει στα χρόνια, τις δοκιμασίες, τις οικογενειακές χαρές και το παράπονο του κυνηγητού για τον νεαρό από τη Β. Ηπειρο, «Αλβανό κομμουνιστή» για κάποιους Ελληνες, «προδότη» για τους Αλβανούς.

Από τα πιο δυνατά σημεία της ιστορίας, τα πήγαινε-έλα του ήρωα στο Κέντρο Αλλοδαπών, για το κουρελόχαρτο που σημάδεψε τη ζωή του: «Εθνικότητα Ελληνική, Υπηκοότητα Αλβανική», στο στενά της Ομόνοιας, της Αγ. Κωνσταντίνου και του Μεταξουργείου, κάθε φορά που πήγαινε να αλλάξει πορεία, για ένα καλύτερο αύριο.

Παρόμοια σε πολλά σημεία με τις ιστορίες των νέων ενοίκων των περιοχών αυτών – μετανάστες όλοι, στο περιθώριο της σύγχρονης Ελλάδας. Ενα μυθιστόρημα για τους ξεριζωμένους αλλά επίμονους της ζωής, αυτούς που έφυγαν και όσους συνεχίζουν να αντέχουν, σαν τους τσακισμένους κινηματογραφικούς ήρωες του Γ. Τζαβέλλα.