Αυτή την Κυριακή ο συντάκτης του «Βήματος» Στάθης Ευσταθιάδης διαβάζει το βιβλίο του βιογράφου του Μπαλζάκ, του Ουγκό και του Ρεμπό, Γκρέιαμ Ρομπ για τους Παριζιάνους και το Παρίσι
«Το Παρίσι είναι η πόλη με την οποία συγκρίνονται οι άλλες. Θα μας εμπνέει για να ξανασκεφτούμε τα σχέδια ανοικοδόμησης των μεγάλων μας πόλεων». Ποιος το λέει αυτό; Ο Χίτλερ! Μάλιστα. Κάνοντας μια τρίωρη πρωινή βόλτα κατά τη μοναδική επίσκεψή του στο Παρίσι, την 21η Ιουνίου 1940, θαύμασε το αρχιτεκτονικό σύμπλεγμά της, έμεινε εκστατικός μπροστά στο ογκώδες μαυσωλείο του Ναπολέοντα, αγανάκτησε με τα «γλυπτικά σκαλίσματα» του Ρantheon και έφυγε δηλώνοντας στον υπουργό του Αλμπερτ Σπέερ, ο οποίος τον συνόδευε, ότι καλώς δεν καταστράφηκε από βομβαρδισμούς το Παρίσι γιατί η λάμψη του θα εκλείψει επειδή το Βερολίνο που θα έκτιζε μετά τον πόλεμο θα ήταν απείρως καλύτερο.
Η περιήγηση στη Πόλη του Φωτός με οδηγό τον Χίτλερ είναι ένα μόνο περιστατικό- έξυπνο και πρωτότυπο, ομολογουμένως- που χρησιμοποιεί ο Graham Robb για να μας ξεναγήσει στην ιστορία της από τα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης ως τις ημέρες μας. Δεν παραθέτει εξελικτικά τα γεγονότα - έχει ένα λεπτομερές χρονολόγιο στο τέλος του βιβλίου. Διαλέγει μερικά γεγονότα που μένουν σταθμοί στην πολυκύμαντη ιστορία του Παρισιού. Εχει ψάξει πηγές απίθανες- από τους λογαριασμούς καφενείων και τα ληξιαρχικά κατάστιχα εκκλησιών ως τη μοναδική σε πλούτο διεθνή βιβλιογραφία. Γράφοντας σε τόνο προσωπικό, «φωτογραφίζοντας» πρόσωπα και γεγονότα, μεταφέρει τον αναγνώστη στον τόπο, στον χρόνο και στην ατμόσφαιρα μέσα στην οποία εξελίσσεται μια ιστορία. Και κάτι ακόμη: είναι αποκαλυπτικός. Ποιος μη ειδικός ιστορικός γνωρίζει ότι αν ο Λουδοβίκος ΙΣτ΄ και η Μαρία Αντουανέτα καρατομήθηκαν αυτό οφείλεται στο ότι η Μαρία Αντουανέτα, που έφυγε από το Παλάτι μισή ώρα μετά τον άνδρα της και με άλλη συνοδεία, έκανε λάθος στον δρόμο όπου θα συναντούσε τον Λουδοβίκο- ένα λάθος το οποίο κόστισε τη ζωή και στους δύο, επειδή στο μεταξύ είχε αντικατασταθεί η φρουρά που ήταν μιλημένη
Λιτός στην περιγραφή, τεκμηριωμένος στην παρουσίαση των γεγονότων είναι και ο θρυλικός Μάης του ΄68. Κατά τις πηγές του Robb, η συγκλονιστική εκείνη εποχή, η οποία είχε επιπτώσεις και πολύ πέρα από τη Γαλλία, ξεκίνησε όταν στα μέσα Μαρτίου του 1968 ένας γερμανοεβραίος φοιτητής του Πανεπιστημίου της Ναντέρ, γνωστός ως «ο κόκκινος Ντάνι» (ο σήμερα Πράσινος ευρωβουλευτής Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ), διέκοψε τον υπουργό Παιδείας που εκθείαζε τη «Λευκή Βίβλο για τη Νεολαία» όπου περιγράφονταν οι φιλοσπουδαστικές μεταρρυθμίσεις του: «Κύριε υπουργέ, διάβασα τη Λευκή Βίβλο σας, αλλά στις τριακόσιες σελίδες της δεν βρήκα ούτε μία λέξη για τα σεξουαλικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία σήμερα». Ο Robb δίνει ζωντανά την ατμόσφαιρα που δημιουργείται, μιλάει για τα διστακτικά εργατικά συνδικάτα που θέλουν να αποφύγουν τον ρόλο του παρατηρητή της φοιτητικής απεργίας όπως ήθελε η ηγεσία τους, εξηγεί, παρακολουθεί, συμπεραίνει και χαιρετίζει- καμιά φορά επικρίνειτα γεγονότα όπως εξελίσσονται ως τη στιγμή που ο Ντε Γκωλ, εκπλήσσοντας τους πάντες, επεμβαίνει και ειρηνικά αλλάζει όλο το σκηνικό.
Με υλικό που το τροφοδοτεί ένα άλλο, πολύ ενδιαφέρον, βιβλίο του - «Τhe Discovery of France»- ο Robb μας τριγυρίζει σε πάρκα και μικρά μπιστρό όπου ο Μποντλέρ θέλει να αποφύγει τους δανειστές του, η μαντάμ Αλεξαντρίν Ζολά περιμένει τον διάσημο σύζυγό της και η μαμζέλ Κιουρί θα συναντήσει τον κατοπινό σύζυγό της Εμίλ Ζολιό, μας μεταδίδει την κατάπληξη εκείνων που για πρώτη φορά χρησιμοποίησαν το «κινούμενο βαγόνι, πολύ κάτω στη γη»- το πρωτογενές metro των αρχών του 20ού αιώνα. Κάτι ανάλογο παρακολουθούμε με το πρωτόγνωρο τότε «θαύμα του τηλεφώνου», χάρη στο οποίο ο γιατρός βρίσκεται σύντομα στο πλάι του αρρώστου. Δύο ωραία κεφάλαια είναι αφιερωμένα, κατά κάποιον τρόπο, στη χαώδη πολεοδομική εξάπλωση του Παρισιού, όταν η μια αλάνα μετά την άλλη καταλαμβάνεται από «άμορφα οικοδομήματα», όταν ένα άλσος και ένα δάσος γίνονται στην αρχή quartier και λίγα χρόνια αργότερα arrondissement. Παράλληλα όμως εξαφανίζονται από αυτά οι ληστές που ως τις παραμονές του Πολέμου του 1914 κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι.
Ο μικρόσωμος αξιωματικός του Πεζικού, με το κόμπλεξ του μικρού αναστήματος, ο οποίος κόβει βόλτες έξω από το Ρalais Royal ρίχνοντας πότε-πότε ματιές στις χαμηλοβλεπούσες κοπέλες, δεν είναι άλλος από τον Ναπολέοντα, ο οποίος ξεπερνά τη φτώχεια και τον μοναχισμό του γράφοντας στο δωματιάκι του θλιβερού ξενοδοχείου την εμπειρία του από την πρώτη του σεξουαλική επαφή. Στην Ρlace de l΄ Ηotel de Ville ο βαρόνος GeorgesΕugene Ηaussmann επαναστατεί και- ευτυχώς- αγνοεί τις υποδείξεις «κάποιων ανόητων» για το πώς θα αναμορφώσει το (τότε) κέντρο του Παρισιού. Ο συγγραφέας μάς περιφέρει στο ιστορικό του νεκροταφείου Ρere-Lachaise με τους τάφους των ηρωικών μαρτύρων της παρισινής εργατιάς, παρακάτω μας αφήνει με ερωτήματα για το αν ήταν πραγματική ή «στημένη» η απόπειρα δολοφονίας του εγωπαθούς στρατηγού Ντε Γκωλ στη Νotre Dame, αλλά δεν δυσκολεύεται καθόλου να μας δείξει τις λαθροχειρίες των βασιλικών υπαλλήλων και τα «φακελάκια» εκείνης της εποχής που ενθυλάκωνε ο αστυνομικός διευθυντής άλλοτε για να σιωπά και άλλοτε για να σπεύδει...
«Το βιβλίο αυτό» προλογίζει ο συγγραφέας του «δεν σκοπεύει να αντικαταστήσει τις αναλυτικές ιστορίες για το Παρίσι. Δεν είναι όμως μακριά από την πατροπαράδοτη Ιστορία. Γράφτηκε για την απόλαυση που δίνει και μόνο η σκέψη για το Παρίσι και ελπίζω ότι διαβάζεται γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο». Ο αναγνώστης των Ρarisians θα συμφωνήσει μαζί του.
Η περιήγηση στη Πόλη του Φωτός με οδηγό τον Χίτλερ είναι ένα μόνο περιστατικό- έξυπνο και πρωτότυπο, ομολογουμένως- που χρησιμοποιεί ο Graham Robb για να μας ξεναγήσει στην ιστορία της από τα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης ως τις ημέρες μας. Δεν παραθέτει εξελικτικά τα γεγονότα - έχει ένα λεπτομερές χρονολόγιο στο τέλος του βιβλίου. Διαλέγει μερικά γεγονότα που μένουν σταθμοί στην πολυκύμαντη ιστορία του Παρισιού. Εχει ψάξει πηγές απίθανες- από τους λογαριασμούς καφενείων και τα ληξιαρχικά κατάστιχα εκκλησιών ως τη μοναδική σε πλούτο διεθνή βιβλιογραφία. Γράφοντας σε τόνο προσωπικό, «φωτογραφίζοντας» πρόσωπα και γεγονότα, μεταφέρει τον αναγνώστη στον τόπο, στον χρόνο και στην ατμόσφαιρα μέσα στην οποία εξελίσσεται μια ιστορία. Και κάτι ακόμη: είναι αποκαλυπτικός. Ποιος μη ειδικός ιστορικός γνωρίζει ότι αν ο Λουδοβίκος ΙΣτ΄ και η Μαρία Αντουανέτα καρατομήθηκαν αυτό οφείλεται στο ότι η Μαρία Αντουανέτα, που έφυγε από το Παλάτι μισή ώρα μετά τον άνδρα της και με άλλη συνοδεία, έκανε λάθος στον δρόμο όπου θα συναντούσε τον Λουδοβίκο- ένα λάθος το οποίο κόστισε τη ζωή και στους δύο, επειδή στο μεταξύ είχε αντικατασταθεί η φρουρά που ήταν μιλημένη
- Ο κόκκινος Ντάνι και το σεξ
Λιτός στην περιγραφή, τεκμηριωμένος στην παρουσίαση των γεγονότων είναι και ο θρυλικός Μάης του ΄68. Κατά τις πηγές του Robb, η συγκλονιστική εκείνη εποχή, η οποία είχε επιπτώσεις και πολύ πέρα από τη Γαλλία, ξεκίνησε όταν στα μέσα Μαρτίου του 1968 ένας γερμανοεβραίος φοιτητής του Πανεπιστημίου της Ναντέρ, γνωστός ως «ο κόκκινος Ντάνι» (ο σήμερα Πράσινος ευρωβουλευτής Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ), διέκοψε τον υπουργό Παιδείας που εκθείαζε τη «Λευκή Βίβλο για τη Νεολαία» όπου περιγράφονταν οι φιλοσπουδαστικές μεταρρυθμίσεις του: «Κύριε υπουργέ, διάβασα τη Λευκή Βίβλο σας, αλλά στις τριακόσιες σελίδες της δεν βρήκα ούτε μία λέξη για τα σεξουαλικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία σήμερα». Ο Robb δίνει ζωντανά την ατμόσφαιρα που δημιουργείται, μιλάει για τα διστακτικά εργατικά συνδικάτα που θέλουν να αποφύγουν τον ρόλο του παρατηρητή της φοιτητικής απεργίας όπως ήθελε η ηγεσία τους, εξηγεί, παρακολουθεί, συμπεραίνει και χαιρετίζει- καμιά φορά επικρίνειτα γεγονότα όπως εξελίσσονται ως τη στιγμή που ο Ντε Γκωλ, εκπλήσσοντας τους πάντες, επεμβαίνει και ειρηνικά αλλάζει όλο το σκηνικό.
Με υλικό που το τροφοδοτεί ένα άλλο, πολύ ενδιαφέρον, βιβλίο του - «Τhe Discovery of France»- ο Robb μας τριγυρίζει σε πάρκα και μικρά μπιστρό όπου ο Μποντλέρ θέλει να αποφύγει τους δανειστές του, η μαντάμ Αλεξαντρίν Ζολά περιμένει τον διάσημο σύζυγό της και η μαμζέλ Κιουρί θα συναντήσει τον κατοπινό σύζυγό της Εμίλ Ζολιό, μας μεταδίδει την κατάπληξη εκείνων που για πρώτη φορά χρησιμοποίησαν το «κινούμενο βαγόνι, πολύ κάτω στη γη»- το πρωτογενές metro των αρχών του 20ού αιώνα. Κάτι ανάλογο παρακολουθούμε με το πρωτόγνωρο τότε «θαύμα του τηλεφώνου», χάρη στο οποίο ο γιατρός βρίσκεται σύντομα στο πλάι του αρρώστου. Δύο ωραία κεφάλαια είναι αφιερωμένα, κατά κάποιον τρόπο, στη χαώδη πολεοδομική εξάπλωση του Παρισιού, όταν η μια αλάνα μετά την άλλη καταλαμβάνεται από «άμορφα οικοδομήματα», όταν ένα άλσος και ένα δάσος γίνονται στην αρχή quartier και λίγα χρόνια αργότερα arrondissement. Παράλληλα όμως εξαφανίζονται από αυτά οι ληστές που ως τις παραμονές του Πολέμου του 1914 κυκλοφορούσαν ανενόχλητοι.
Ο μικρόσωμος αξιωματικός του Πεζικού, με το κόμπλεξ του μικρού αναστήματος, ο οποίος κόβει βόλτες έξω από το Ρalais Royal ρίχνοντας πότε-πότε ματιές στις χαμηλοβλεπούσες κοπέλες, δεν είναι άλλος από τον Ναπολέοντα, ο οποίος ξεπερνά τη φτώχεια και τον μοναχισμό του γράφοντας στο δωματιάκι του θλιβερού ξενοδοχείου την εμπειρία του από την πρώτη του σεξουαλική επαφή. Στην Ρlace de l΄ Ηotel de Ville ο βαρόνος GeorgesΕugene Ηaussmann επαναστατεί και- ευτυχώς- αγνοεί τις υποδείξεις «κάποιων ανόητων» για το πώς θα αναμορφώσει το (τότε) κέντρο του Παρισιού. Ο συγγραφέας μάς περιφέρει στο ιστορικό του νεκροταφείου Ρere-Lachaise με τους τάφους των ηρωικών μαρτύρων της παρισινής εργατιάς, παρακάτω μας αφήνει με ερωτήματα για το αν ήταν πραγματική ή «στημένη» η απόπειρα δολοφονίας του εγωπαθούς στρατηγού Ντε Γκωλ στη Νotre Dame, αλλά δεν δυσκολεύεται καθόλου να μας δείξει τις λαθροχειρίες των βασιλικών υπαλλήλων και τα «φακελάκια» εκείνης της εποχής που ενθυλάκωνε ο αστυνομικός διευθυντής άλλοτε για να σιωπά και άλλοτε για να σπεύδει...
«Το βιβλίο αυτό» προλογίζει ο συγγραφέας του «δεν σκοπεύει να αντικαταστήσει τις αναλυτικές ιστορίες για το Παρίσι. Δεν είναι όμως μακριά από την πατροπαράδοτη Ιστορία. Γράφτηκε για την απόλαυση που δίνει και μόνο η σκέψη για το Παρίσι και ελπίζω ότι διαβάζεται γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο». Ο αναγνώστης των Ρarisians θα συμφωνήσει μαζί του.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=56&artid=352436&dt=05/09/2010#ixzz0ydXj9X1D
No comments:
Post a Comment