- Η Ερση Σωτηροπούλου το 1982, όταν εξέδωσε το μυθιστόρημά της «Η φάρσα», ήταν 29 ετών. Το βιβλίο δεν έγινε μπεστ σέλερ, γιατί θεματικά και γλωσσικά ερωτοτροπούσε με το λοξό μέρος της λογοτεχνίας.
Ο Νάνος Βαλαωρίτης προλογίζει τη νέα έκδοση της «Φάρσας», την οποία θεωρεί «μυθιστόρημα μπροστά από τον καιρό του» Είχε προηγηθεί η έκδοση ποιημάτων, η οποία προοιωνιζόταν το πέρασμά της στην πεζογραφία. Γι' αυτό, τα μυθοπλαστικά υλικά της «Φάρσας» είναι ποιητικά, έχουν το ξάφνιασμα της στιγμιαίας σύλληψης του κόσμου. Σήμερα, είκοσι οκτώ χρόνια μετά, η Ερση Σωτηροπουλου επανεκδίδει τη «Φάρσα» («Πατάκης»), με δύο προλόγους του Νάνου Βαλαωρίτη: ο πρώτος γράφτηκε το 1981 και ο δεύτερος το 2010.
Το μυθιστόρημα, με πρωταγωνίστριες δύο κορίτσια, είναι η υπερβολή σ' όλο της το μεγαλείο. Το σεξ είναι πανταχού παρόν, όχι όμως με άμεσο τρόπο. Προς το τέλος του έργου βρίσκουμε τη μοντερνιστική πρόταση της συγγραφέα, η οποία έχει τη μορφή μιας τηλεφωνικής συνδιάλεξης.
«Γέρασα και μεγάλωσα τα δυο μου παιδιά», αυτοβιογραφείται η Ερση Σωτηροπούλου, μιλώντας για τον χρόνο που «έτρεξε» ανάμεσα στις δύο εκδόσεις. «Η πεζογραφία μου είναι εξπρεσιονιστική, ριζώνει, όμως, έντονα και οδυνηρά στην πραγματικότητα. Η ευαισθησία της είναι πολύ συχνά παραμορφωτική».
Εκ των υστέρων, υπερασπίζεται τη «Φάρσα»: «Είναι τρομερά επίκαιρη, διότι ο περιπαικτικός της λόγος εμπαίζει τον ξύλινο λόγο της εξουσίας, που τότε και τώρα μας εξουδετερώνει και μας πατάει. Είναι μια ανατροπή και μια ανταρσία εναντίον μιας κοινωνίας βλοσυρής και πληκτικής».
«Θα μείνει ως ένα κλασικό παράδειγμα ενός πολύ πετυχημένου και πειραματικού μυθιστορήματος του 20ού αιώνα», αποφαίνεται ο Νάνος Βαλαωρίτης. Με τη συγγραφέα συνδέονται από παλιά, από τότε που είχαν συμφωνήσει να «παίξουν», προλογίζοντας ο ένας το βιβλίο του άλλου. Προηγήθηκε ο πρόλογος της Ερσης Σωτηροπούλου για το μυθιστόρημά του «Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη». «Υπήρχαν διαφορές και κάποιες ομοιότητες. Το χιούμορ, τα γλωσσικά παιχνίδια, οι γρήγορες αλλαγές επιπέδων αφήγησης, οι ανατροπές», θυμάται.
Εν τέλει, ο χρόνος λειτούργησε υπέρ της «Φάρσας», γιατί το μυθιστόρημα ήταν μπροστά από τον καιρό του. Ο μοντερνιστής ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης δεν μπορούσε παρά να το επισημάνει: «Η γραφή αυτή αποτελεί μια νεο-αφήγηση, που πότε απλώνει τα όρια της μυθοπλασίας και πότε τα συρρικνώνει, όπως στα κινεζικά κουτιά και τις ρωσικές κούκλες, όπου κείμενα εμπεριέχονται μέσα σε κείμενα. Αυτά τα ρητορικά σχήματα και τεχνάσματα, η Ερση μοιάζει να τα κατέχει από πολύ νεαρή ηλικία».
No comments:
Post a Comment