Σε έναν «δικό μας», τον πνευματικό άνθρωπο και αρθρογράφο της προδικτατορικής Αυγής Κ. Πορφύρη, είναι αφιερωμένη η εκδήλωση που διοργανώνεται την επόμενη Τετάρτη στο Μουσείο Μπενάκη. Σε αυτήν πρόκειται να παρουσιαστεί η έκδοση στην οποία περιέχονται αποθησαυρισμένα άρθρα του στην εφημερίδα, αλλά και στην Επιθεώρηση Τέχνης, για τον πολιτισμό, την ιστορία, την πολιτική. Τον τόμο επιμελήθηκαν οι Δ. Αρβανιτάκης και Κ. Παπαχρίστου, ενώ με άρθρα τους συμβάλλουν και οι Σπ. Ασδραχάς, Αιμιλία Καραλή, Δ. Ραυτόπουλος.
O Πορφύρης Κονίδης (αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα) γεννήθηκε τον Νοέμβριο του 1910 στη Ζάκυνθο. Από μικρή ηλικία «μπολιάστηκε» με το πολιτιστικό κλίμα που επικρατεί στο νησί: εκεί θα έρθει σε επαφή με το λαϊκό θέατρο, τη ζωγραφική, τη μουσική –ο ίδιος μάλιστα έπαιζε βιολί– ενώ, παράλληλα, είναι μανιώδης αναγνώστης της Διαπλάσεως των Παίδων του Ξενόπουλου. Το 1929 εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Οι ιδέες της κομμουνιστικής Αριστεράς τον γοητεύουν, δίνοντας πιο συγκροτημένη μορφή στο δημοκρατικό - σοσιαλιστικό πνεύμα με το οποίο τον είχε προικίσει η επτανησιακή παράδοση. Επρόκειτο για μια μοιραία συνάντηση: Ο πρώτος του φάκελος εξαιτίας της πολιτικής του δράσης ανάγεται στα 1933. Θα ακολουθήσει μια δεκαπενταετία διώξεων και φυλακίσεων (1937-1943: Ακροναυπλία, 1949: Μακρόνησος, θανατική καταδίκη που μετατρέπεται σε ισόβια, στέλνοντάς τον στις φυλακές Αβέρωφ και εκείνες της Κεφαλονιάς μέχρι το 1952). Τα ανέκδοτα κείμενα που αναφέρονται στις συνθήκες κράτησής του στην Ακροναυπλία αποτελούν μια πολύτιμη ιστορική μαρτυρία για την εσωτερική οργάνωση των κομμουνιστών στη φυλακή.
Μετά την απόλυσή του από τις φυλακές, χάρη στα «μέτρα ειρηνεύσεως» του Πλαστήρα, αρχίζει την τακτική αρθρογραφία του στην Αυγή και κατόπιν στην Επιθεώρηση Τέχνης, της οποίας υπήρξε αρχισυντάκτης από το 1959. Μάλιστα, σύμφωνα με τη μαρτυρία του εκδότη του περιοδικού Μανδραγόρας Κώστα Κρεμμύδα, η ΕΔΑ επιχείρησε να τον χρησιμοποιήσει προκειμένου να θέσει υπό τον απόλυτο έλεγχό της το «αιρετικό» περιοδικό. Όμως ο Κ. Πορφύρης (με αυτό το ψευδώνυμο αρθρογραφούσε) «καθώς ήταν άνθρωπος με ευαισθησίες και γνώσεις, παλαιός και σεβαστός αγωνιστής και διανοητής, γρήγορα συνέπλευσε με τις αρχές και τα ιδανικά της ομάδας» που αποτελούσε τον πυρήνα της Ε.Τ., μέλος του οποίου αποτέλεσε κι αυτός (εισήγηση στο συμπόσιο «Επιθεώρηση Τέχνης: Μια κρίσιμη δωδεκαετία»).
Πέραν της συμμετοχής του αυτής όμως, που είχε έναν επικαιρικό χαρακτήρα, ο Κ. Πορφύρης έδωσε επιπλέον φιλολογικό και ιστοριογραφικό έργο, επικεντρωμένο σε ζητήματα που αφορούσαν ιδιαίτερα την τοπική ιστορία των Επτανήσων. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν οι μελέτες του για τον Κάλβο, που αποτελούν σημαντική συνεισφορά στις καλβικές σπουδές, τα βιογραφικά του μελετήματα για τον Σολωμό και τον Λασκαράτο, η έκδοση της αυτοβιογραφίας της Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου κ.ά. Σημαντικός όμως υπήρξε ο ρόλος του και στη διοργάνωση των «Διεθνών Συναντήσεων Μεσαιωνικού και Λαϊκού Θεάτρου» στη Ζάκυνθο, κατά τη δεκαετία του '60. Το 2000 είδε το φως της δημοσιότητας, μετά θάνατον βέβαια, και η δική του, ημιτελής, αυτοβιογραφία, υπό τον τίτλο Ενθυμήματα: Όσα έζησα, όσα είδα, όσα άκουσα (εκδ. Περίπλους). Τα χειρόγραφα αυτού του βιβλίου, μαζί με το υπόλοιπο αρχείο του, φυγαδεύτηκαν την 21η Απριλίου 1967 από τους δικούς του προκειμένου να διασωθούν. Τον επόμενο μήνα ο λαμπρός αυτός διανοητής θα έφευγε για πάντα από τη ζωή...
Σπύρος ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ, Η Αυγή, 23/11/2008
Η έκδοση με τα Κείμενα για τον πολιτισμό, την ιστορία και την πολιτική του Κ. Πορφύρη θα παρουσιαστεί σε εκδήλωση που διοργανώνει το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με την Εταιρεία Έρευνας, Μελέτης και Προαγωγής Πολιτισμού «Πλατύφορος», την Τετάρτη 26 Νοεμβρίου, στις 19.30, στο νέο κτίριο του Μουσείου (Πειραιώς 138). Σε αυτήν θα μιλήσουν ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος, ο κριτικός λογοτεχνίας Δημήτρης Ραυτόπουλος, καθώς και ο εκδότης του περιοδικού Μανδραγόρας Κώστας Κρεμμύδας.
No comments:
Post a Comment