Οι αναγνώστες δίνουν το βραβείο τους

Tο κοινό ψηφίζει από χθες έως τις 7 Δεκεμβρίου, αλλά ο θεσμός δεν φαίνεται να διαχέεται στην κοινωνία

Της Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, Tετάρτη, 12 Nοεμβρίου 2008

Ξεκίνησε με ενθουσιασμό την πορεία του, πριν από τέσσερα χρόνια. Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) έφερε και στην Ελλάδα τον θεσμό του Βραβείου Αναγνωστών, που έχει διάρκεια και επιτυχία σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Στα τέσσερα χρόνια του θεσμού έχει αλλάξει πολλές φορές τους τρόπους διαδικασίας και ψηφοφορίας του κοινού, έχει συνεργαστεί με ραδιοφωνικούς σταθμούς (ΣΚΑΪ), με την κρατική τηλεόραση (πέρυσι και φέτος), με βιβλιοπωλεία, κεντρικά και περιφερειακά, αλλά και με κριτικούς, οι οποίοι είχαν αναλάβει την ευθύνη επιλογής της τελικής βραχείας λίστας.

Φέτος το ΕΚΕΒΙ έβαλε στο «παιχνίδι» τις περίπου 150 Λέσχες Ανάγνωσης που λειτουργούν ανά την Ελλάδα. Τα μέλη της επέλεξαν τα βιβλία που αποτελούν τη βραχεία λίστα των υποψήφιων βιβλίων για το Βραβείο Αναγνωστών 2008, και το κοινό άρχισε να ψηφίζει από χθες μέχρι και τις 7 Δεκεμβρίου, μέσω sms στο 54160.

Στόχοι και αδυναμίες

Το Βραβείο Αναγνωστών θεσπίστηκε ως ένας τρόπος διεύρυνσης της ανάγνωσης, ως ένα κίνητρο να μετάσχει το ευρύ κοινό, μαζικά και συλλογικά, σε μια διαδικασία, την ανάγνωση, κατά βάση ατομική. Είναι ένας θεσμός που στόχο έχει να συνδεθεί με την πόλη και τους ρυθμούς της. Κάτι που όμως ακόμα δεν έχει καταφέρει το ΕΚΕΒΙ σε μεγάλο εύρος. Θα θέλαμε δηλαδή να δούμε κάποιες κάλπες σε κεντρικά βιβλιοπωλεία σ’ όλη την Ελλάδα, σε καφέ, μπαρ, κινηματογράφους ή θέατρα. Δηλαδή σε τόπους όπου κατά τεκμήριο κινούνται οι βιβλιόφιλοι, οι οποίοι ίσως αμελήσουν να στείλουν sms. Αφήστε που η διαδικασία των sms δεν διασφαλίζει την ισότιμη ψήφο για όλους τους υποψηφίους, αφού ήδη υπάρχουν υποψήφιοι που κάνουν μεγάλη εκστρατεία στο facebook ή στα blogs τους, ενώ κάποιοι άλλοι όχι.

Είναι ένας θεσμός που αφορά κυρίως την αγορά, δηλαδή το πλατύ αναγνωστικό κοινό. Στην Ολλανδία, όπου ο θεσμός έχει μαζικότατη συμμετοχή, τη βραχεία λίστα συγκροτούν τα βιβλιοπωλεία. Το ΕΚΕΒΙ θα πρέπει να βρει τρόπους ώστε να κινητοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερους αναγνώστες. Ακόμα κι αν η τελική επιλογή τους εντάσσεται στην κατηγορία της λεγόμενης light λογοτεχνίας. Αν η αγορά είναι αυτή ας καταγραφεί. Θα καταγράφει, ενδεχομένως, μια πραγματικότητα που συχνότατα πλέον βλέπουμε και στις λίστες των μπεστ σέλερ. Υπάρχει λόγος να την αποφύγουμε;

Τα υποψήφια βιβλία

- «Πανδαιμόνιο» του Κώστα Ακρίβου

- «Η αηδονόπιττα» του Ισίδωρου Ζουργού

- «Ανεπίδοτοι έρωτες» του Περικλή Κοροβέση

- «Η Μαρία των Μογγόλων» της Μαριάννας Κορομηλά

- «Τι ζητούν οι βάρβαροι» του Δημοσθένη Κούρτοβικ

- «Ο τελευταίος Παλαιολόγος» του Γιώργου Λεονάρδου

- «Τηλεμάχου Οδύσεια» του Δημήτρη Μίγγα

- «Ολα σου τα ’μαθα, μα ξέχασα μια λέξη» του Δημήτρη Μπουραντά

- «Του φιδιού το γάλα» του Γιάννη Ξανθούλη

- «Η Μεγάλη Αμμος» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου

- «Βίλα Κομπρέ» του Αλέξη Σταμάτη

- «Φτερά από μετάξι» της Πασχαλίας Τραυλού

- «Ραγδαία επιδείνωση» του Θανάση Χειμωνά.

Δύο ακόμα βιβλία που επελέγησαν αποσύρθηκαν. Το βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη, «Παλιά, πολύ παλιά» για λόγους δεοντολογίας, αφού είναι πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΕΒΙ και το βιβλίο του Παύλου Μάτεσι, «Αλδεβαράν», έπειτα από συμφωνία του συγγραφέα και του εκδότη του, όπως ανακοινώθηκε.