Chinua Αchebe: Μυρμηγκοφωλιές στη Σαβάνα. Μτφ. Κατερίνα Χαλμούκου. Εκδ. Πάπυρος, 2008 σελ. 317, τιμή: 18 ευρώ
Η ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΟΥ ΤΣΙΝΟΥΑ ΑΤΣΕΜΠΕ ΤΟ 1997, ΜΕ ΤΟ ΜΑΝ ΒΟΟΚΕR ΡRΙΖΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ, ΕΔΩΣΕ- ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΑ- ΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΥΣΗΜΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΝΙΓΗΡΙΑΝΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΠΟΥ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ Ο ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΟΥ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ ΕΝΩ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΣΠΟΥΔΑΖΕΤΑΙ ΣΕ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΕΞΟΧΗΝ ΣΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑ-ΑΠΟΙΚΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Γιος ιεραπόστολου, με καταγωγή από τη φυλή Ίγκμπο, γεννήθηκε το 1930 στη Νιγηρία, όπου και έκανε τις πρώτες πανεπιστημιακές σπουδές του. Συνέχισε τις σπουδές του στο Λονδίνο και εργάστηκε για το ΒΒC. Το 1956 γράφει το μυθιστόρημα Τα πάντα γίνονται κομμάτια (Εκδ. Λιβάνης), επιφέροντας ανακατατάξεις στη λογοτεχνική γεωγραφία του μυθιστορήματος. Το βιβλίο αυτό ουδέποτε έλειψε από αξιολογικούς πίνακες των «καλύτερων» μυθιστορημάτων και αποτέλεσε τη βάση αυτού που σήμερα αποκαλούμε σύγχρονο αφρικανικό μυθιστόρημα. Βασικό του θέμα η επίδραση της αποικιοκρατίας σε ένα παραδοσιακό χωριό της Αφρικής, στα τέλη του 19ου αιώνα, και οι αλλαγές που επέρχονται στη ζωή του χωριού λόγω της εισβολής (επιρροής αν επιμένετε «με δυτικά μάτια») της ευρωπαϊκής κυριαρχίας και των χριστιανικών αποστολών. Το μυθιστόρημα μεταφράστηκε σε 50 γλώσσες και πούλησε 10 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Οι Μυρμηγκοφωλιές στη σαβάνα (1987) είναι το τελευταίο μέχρι στιγμής μυθιστόρημά του, εξίσου διάσημο αν και όχι τόσο όσο το πρώτο του, συνεχίζει τη θεματολογία εκεί που σταματάει το πρώτο. Τοποθετείται στον εικοστό αιώνα και μάλιστα στη δεκαετία του ογδόντα, καταγράφοντας τις συνέπειες της μετα-αποικιοκρατικής επέμβασης στα κράτη της Αφρικής, όπως προέκυψαν ή επανασχεδιάστηκαν από τους Ευρωπαίους αποικιοκράτες. Έτσι στο φανταστικό κράτος του Κανγκάν υπάρχει μια δικτατορική προεδρία με Πρόεδρο την Αυτού Εξοχότητα Σαμ, ενώ υπολειτουργεί κάτι σαν (πειθαρχημένο) κοινοβούλιο. Ο Σαμ, στα νιάτα του, ξεκίνησε μαζί με άλλους δύο, τον Κρις και τον Ικέμ. Σπουδάσανε στη χώρα τους και το εξωτερικό, αλλά ο Σαμ προτίμησε τη στρατιωτική καριέρα που την ολοκλήρωσε στο Λονδίνο. Επανερχόμενος στην πατρίδα του, ανέρχεται στην εξουσία, ενώ ο Κρις διορίζεται υπεύθυνος λογοκρισίας και ο Ικέμ διευθυντής της «Νational Gazette», μιας εθνικής εφημερίδας με επιρροή. Ο Σαμ δεν παρουσιάζει μεταπτώσεις στον χαρακτήρα του: μέχρι τέλος παραμένει ένας στυγνός και καχύποπτος δικτάτορας που δεν θα διστάσει να ροκανίσει τις θέσεις των πρώην φίλων του όταν αντιληφθεί ότι του ασκούν κριτική στον τρόπο που διακυβερνά. Αφορμή γίνεται μια πορεία ανθρώπων από το Αμπαζόν, πατρίδα του Ικέμ, στον μακρινό βορρά. Η λειψυδρία και η έλλειψη κάθε κρατικής φροντίδας φέρνουν πολλούς διαδηλωτές στην πρωτεύουσα. Ο φλογερός ακτιβιστής Ικέμ θα τους συναντήσει και θα τους υποστηρίξει. Συνθέτει και ένα ποίημα που παρεμβάλλεται στο μυθιστόρημα, ύμνο στον ήλιο.
Πρόκειται για ένα κατεξοχήν πολιτικό μυθιστόρημα που χαρακτηρίζει μιαν ολόκληρη εποχή και φτάνει μέχρι τις μέρες μας, αν και σήμερα αυτού του είδους τα «πολιτικά» θέματα έχουν παραμεριστεί μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και τις λογοτεχνικές αντεπιθέσεις που κατέληξαν πιο επιθετικές και από τους καμικάζι, έτσι ώστε ένας σημερινός δικτάτορας, που αφήνει καθημερινά χιλιάδες πεινασμένα θύματα στην Αφρική και δολοφονημένους αντιπάλους, να υποσκελίζεται σε δημοσιότητα από έναν βασικό ύποπτο τρομοκρατίας που δρα σε ευρωπαϊκό έδαφος.
No comments:
Post a Comment