Ο «ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ» ΤΟΥ ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣΕ

Ο προφήτης της μετανεωτερικής Ευρώπης

Ο «Αντίχριστος» του Φρίντριχ Νίτσε και ο «πολιτισμός της απαισιοδοξίας κατά της οργανωμένης σε πίστη Εκκλησίας»

Του πρ. Γεωργιου Μεταλληνου*

Friedrich Nietzsche: «Ο αντίχριστος - Ανάθεμα κατά του Χριστιανισμού». Εισαγωγικά: Κωνσταντίνος Δ. Δεληκωσταντής. Μετάφραση - Προλεγόμενα - Σημειώσεις - Γλωσσάριο: Βαγγέλης Δουβαλέρης, Φιλολογική Θεώρηση: Δημήτρης Πολυχρονάκης, Γενική Επιμέλεια - Επίμετρο: Κωνσταντίνος Ιωάν. Μπελέζος. Εκδόσεις «Ιδεόγραμμα», Αθήνα 2007, 228 σελ.

Ο Φρίντριχ Νίτσε (1844-1900) υπήρξε ένα από τα πιο σπινθηροβόλα, αλλά και τραγικά συνάμα, πνεύματα της Γερμανίας και αυθεντικός εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής διανόησης στο β΄ μισό του 19ου αιώνα. Στα έργα του (π.χ. «Η Γένεση της Τραγωδίας», «Τάδε έφη Ζαρατούστρας», «Πέραν του καλού και του κακού», «Ο Αντίχριστος») αποτυπώνονται η εκπληκτική eruditio και το οξύ πνεύμα του, αλλά και τεκμηριώνεται ο χαρακτηρισμός του ως «προφήτη του θανάτου του Θεού» -κύριο μοτίβο της δυτικής χριστιανικής Θεολογίας στα μέσα του 20ού αιώνα- και «κήρυκα της παρούσας ζωής», που τη θεωρούσε ως τη μόνη πραγματική.

Το παρουσιαζόμενο εδώ έργο προσφέρεται στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό από μια ομάδα διακεκριμένων διακόνων του πνεύματος, οι οποίοι κατά αγαθή συγκυρία αυτοσυστρατεύθηκαν σε αυτή την προσπάθεια.

Στον συνάδελφο κ. Κων. Δεληκωσταντή οφείλουμε το εισαγωγικό κείμενο με τίτλο «Friedrich Nietzsche: Χριστιανική και νεωτερική ηθική», μια πολύ προσεγμένη εισαγωγή στη σκέψη και το φιλοσοφικό υπόβαθρο του Ν.

Ο μεταφραστής κ. Β. Δουβαλέρης προτάσσει Προλεγόμενα, ενώ η μετάφρασή του, η οποία προδίδει επαρκή γνώση του συνολικού έργου του φιλοσόφου, ακόμη και των πικρών προσωπικών του εμπειριών, μένει πιστή στο πρωτότυπο, διασώζει την πυκνότητα της γλώσσας του, αλλά και τον δυναμικό παλμό της σε καθαρά ελληνικά.

Ακολουθούν τα κείμενα του Γερμανού φιλόλογου και φιλοσόφου: «Νόμος κατά του Χριστιανισμού» και ως Παράρτημα της ελληνικής έκδοσης: Α΄ Από τα Κατάλοιπα της περιόδου 1887-1888 και Β΄ Συμπληρωματικά κείμενα από τα έργα: «Ανθρώπινα, πολύ ανθρώπινα, Αυγή και Ecce Homo».

Το Γλωσσάριο ξένων όρων και φράσεων αποδεικνύεται χρήσιμο ακόμη και για τον εθισμένο στο νιτσεϊκό λόγο αναγνώστη.

Στον κ. Κων. Μπελέζο οφείλουμε τη γενική επιμέλεια του τόμου, καθώς και το Επίμετρο που κατακλείει το βιβλίο και έχει τίτλο «Αντίχριστος και Φρ. Νίτσε: Η μετανοηματοδότηση του χριστιανισμού». Πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ερμηνευτική προσέγγιση των θεολογικών προϋποθέσεων του Ν., με εκτενή αναφορά στο περιεχόμενο του όρου «αντίχριστος» στην ιουδαϊκή και τη χριστιανική γραμματεία.

Ολες οι παραπάνω συμβολές συγκλίνουν σε μια (κριτική μεν, αλλά οπωσδήποτε) θετική αποτίμηση του προκλητικού (κατά τα άλλα) έργο του Ν... [συνεχίζεται, Η Καθημερινή, 15/07/2008]