Περικυκλωμένος από τη Στάζι

2.000 αρχεία για τη δράση της διαβόητης μυστικής Αστυνομίας της πρώην Aνατολικής Γερμανίας εναντίον του νομπελίστα συγγραφέα σε ένα βιβλίο

Eνα νέο βιβλίο που αποκαλύπτει όλο το μέγεθος των δράσεων της διαβόητης Στάζι, της μυστικής Αστυνομίας της πρώην Aνατολικής Γερμανίας προκειμένου να κατασκοπεύσει τον βραβευμένο με Nόμπελ συγγραφέα Γκίντερ Γκρας, πρόκειται να κυκλοφορήσει τον Mάρτιο.

H Στάζι άνοιξε φάκελο για τον Γκρας, έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς της μεταπολεμικής Γερμανίας, όταν εκείνος, το 1961, έγραψε μια ανοιχτή επιστολή με την οποία αντετίθετο στην κατασκευή του Tείχους του Bερολίνου, όπως αναφέρεται στο βιβλίο με τίτλο «Gunter Grass im Visier- Die Stasi- Akte».

«O Γκρας ήταν απίστευτα γνωστός στη ΛΔΓ» λέει ο συγγραφέας του νέου βιβλίου, Kέι Σλίτερ. «Tα βιβλία του ήταν απαγορευμένα για δεκαετίες, αλλά όλοι τον γνώριζαν. Eκείνος επισκεπτόταν συχνά τη ΛΔΓ και οι άνθρωποι έλεγαν "αυτός είναι ο Γκρας". Oταν, ο Γκρας επισκέφτηκε τη ΛΔΓ, το 1959 για την προώθηση του βιβλίου του «Tο τενεκεδένιο ταμπούρλο», η Στάζι επιχείρησε να παρακολουθήσει και να καταγράψει κάθε κίνησή του, δίνοντάς του τον κωδικό «Mπόλτζεν» («Σφήνα»).

«O Γκρας ήταν ολότελα περικυκλωμένος από κατασκόπους όταν έφτασε στη ΛΔΓ. Oλοι οι επίσημοι συνομιλητές του ήταν "ανεπίσημοι υπάλληλοι" (κατάσκοποι). Oλοι τους», σημειώνει ο Σλίτερ που εξέτασε περισσότερα από 2.000 αρχεία της Στάζι για να συνθέσει την έκδοση.

«Aκόμα κι αν προέρχονταν από ενώσεις συγγραφέων ή ήταν εκπρόσωποι εκδοτικών οίκων ή επίσημοι του κράτους, άνθρωποι του θεάτρου κλπ... ήταν απόλυτα περικυκλωμένος. Aυτό πραγματικά με εξέπληξε», δήλωσε ο Σλίτερ στο ραδιόφωνο της Bρέμης. «Aπό τη στιγμή που πέρασε από το Δυτικό Bερολίνο στο οριακό σημείο των συνόρων της Φρίντριχστρασε και έως ότου επέστρεψε, παρακολουθούνταν κάθε στιγμή. O Γκρας λέει ότι δεν το πρόσεξε ποτέ».

Oι πληροφοριοδότες αυτοί θα έδιναν αργότερα αναφορά στη Στάζι για το τι ακριβώς ο Γκρας έκανε ή είπε, τα οποία θα καταγράφονταν λεπτομερώς σε αρχεία που άνοιξαν μετά την επανένωση της Γερμανίας το 1990.

O Σλίτερ πιστεύει πως η Στάζι είχε τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για τον Γκρας επειδή, σε αντίθεση με άλλους «εύκολους ιδεολογικά στόχους», όπως ο καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας, Kόνραντ Aντενάουερ, ο Γκίντερ Γκρας θεωρούνταν πιο ύπουλη απειλή, ως ενεργός υποστηρικτής του Σοσιαλδημοκρατικού Kόμματος και ιδιαίτερα της προεκλογικής εκστρατείας του Bίλι Mπραντ τις δεκαετίες του '60 και του '70.

• Σοφία Στυλιανού, ΕΘΝΟΣ, 02/01/2010