«Ερως και ψυχή»... λόγου και εικόνας

• Η πνευματικότητα, η ευαισθησία, η καλαισθησία, προπαντός το ταλέντο δύο γυναικών δημιουργών - της συγγραφέως Ζωής Βαλάση και της ζωγράφου και βραβευμένης εικονογράφου Φωτεινής Στεφανίδη - έσμιξαν και καρποφόρησαν θαυμαστά στο βιβλίο τους «Ερως και Ψυχή» (εκδόσεις «Στεφανίδη»).

Η Ζωή Βαλάση απέδωσε το περιεχόμενο σε πανέμορφη, λάλουσα γλώσσα, έγραψε επίσης την εξαιρετική εισαγωγή και τις σημειώσεις (μυθολογικές, φιλολογικές κ.ά.) και η Φωτεινή Στεφανίδη εικονογράφησε με εκπληκτικής ωραιότητας πίνακες τη διήγηση για τον Ερωτα και την Ψυχή, μια από τις διηγήσεις που συναποτελούν το «μυθιστόρημα» του Απουληίου Λεύκιου «Μεταμορφώσεις» ή «Ο χρυσός γάιδαρος». «Μυθιστόρημα», το μόνο της λατινικής γραμματείας που σώζεται ολόκληρο (11 βιβλία), στο οποίο ο συγγραφέας παρουσιάζει «πρόσωπα και τύχες ανθρώπων να παίρνουν άλλες μορφές και έπειτα ξανά στην πρωτινή τους όψη να γυρίζουν», όπως, στη μετάφραση του έργου από τον Γιώργο Σεφέρη, λέει το πρωταγωνιστικό πρόσωπο, ο Λούκιος από την Κόρινθο. Παθός... είναι και ο Λούκιος, αφού ο συγγραφέας (αυτοβιογραφούμενος, όπως θεωρούν οι μελετητές του) με το πρόσωπο του φιλοπερίεργου Λουκίου, τον - μεταμορφώνει όχι σε μπούφο (βύα), όπως ήθελε ο ίδιος, αλλά σε γάιδαρο. Γάιδαρος, όμως, που δεν απώλεσε την ανθρώπινη διάνοιά του, όπως δεν την έχασαν και όλοι οι «πρόγονοι» και «απόγονοί» του, καθώς αυτή η παραμυθία του Απουληίου ερχόταν από τα αρχαιότερα χρόνια και μεταγράφηκε από συγγραφείς και άλλους καλλιτέχνες των επόμενων αιώνων.

Ο Ρωμαίος ρήτορας, δικηγόρος, νεοπλατωνιστής φιλόσοφος, ταλαντούχος, εκλεκτικιστικού στιλ συγγραφέας Απουλήιος Λεύκιος (125-180 μ.Χ), από το Μάδουρο της Καρχηδόνας, γνώστης της φοινικικής, λατινικής και ελληνικής, «μάγος» και μύστης των απόκρυφων λατρειών της Ανατολής, γνώριζε τις εκδοχές του μύθου αυτού από την αρχαιότητα και από έργα του Λουκίου από την Πάτρα και του Ψευδολουκιανού. Εχοντας, όμως, μελετήσει και τα πλατωνικά έργα «Φαίδρος» και «Συμπόσιο», σχετικά με την ένωση, το χωρισμό και την επανένωση της Ψυχής με το θεό Ερωτα, μεταπλάθει τον αλληγορικό μύθο του «χρυσού γαϊδάρου». Συνθέτει το μύθο πολύτροπα, ρεαλιστικά, κωμικοτραγικά, δηκτικά, ειρωνικά. Η γλώσσα του πολύχυμη, αρχαΐζουσα, εκλεκτικιστική, αλλά και καθημερινή, υμνεί το δίπολο Ερωτας - Ψυχή, αλλά και θλίβεται για το χωρισμό τους, αφού ο θεός Amor είναι αθάνατος, ενώ η Ψυχή θνητή.

• Α. Ε., ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Κυριακή 10 Γενάρη 2010

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

8/12/2009

-- ΑΤΙΤΛΟ

14/10/2007

-- Λάμψη, φως, ζωντάνια