Tuesday, November 3, 2009

«Έφυγε» σε ηλικία 100 ετών ο κορυφαίος Γάλλος ανθρωπολόγος Κλοντ-Λεβί Στρος

Ο Κλοντ-Λεβί Στρος θα γινόταν 101 ετών στο τέλος του μήνα

Ο «πατέρας» της σύγχρονης ανθρωπολογίας, Κλοντ-Λεβί Στρος, απεβίωσε στην ηλικία των 100 στο Παρίσι, όπως ανακοίνωσε η Γαλλική Ακαδημία την Τρίτη, χωρίς να δίνει περισσότερες πληροφορίες για τις συνθήκες του θανάτου του.

Ο δομιστής Κ-Λ.Στρος αποτέλεσε έναν από τους πλέον σημαίνοντες Γάλλους διανοούμενους του 20ου αιώνα, και συνέβαλε τα μέγιστα στη διαμόρφωση της σύγχρονης ανθρωπολογίας, εισάγοντας νέες έννοιες.

Με το έργο του έδειξε ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά βασίζεται σε λογικά συστήματα τα οποία, αν και μπορεί να διαφέρουν εξωτερικά από κοινωνία σε κοινωνία, συγκροτούν κοινές δομές.

Γεννημένος στις Βρυξέλλες το 1908, με στέρεες φιλοσοφικές σπουδές, ο Λεβί Στρος έκανε πολλά ώστε να αποκατασταθεί η «πρωτόγονη» σκέψη, ανέτρεψε την ιδέα ότι ο δυτικός είναι ένας ανώτερος πολιτισμός και αμφισβήτησε την πρωτοκαθεδρία του ανθρώπου ανάμεσα στα άλλα έμβια όντα.

«Αν ο άνθρωπος κατέχει εξ αρχής δικαιώματα ως έμβιο ον, προκύπτει ότι αυτά τα δικαιώματα, που αναγνωρίζονται τόσο στην ανθρωπότητα όσο και στο είδος, συναντούν τα φυσικά τους όρια στα δικαιώματα των άλλων ειδών. Τα δικαιώματα της ανθρωπότητας σταματούν εκεί όπου η άσκησή τους θέτει σε κίνδυνο τα δικαιώματα των άλλων ειδών» είχε πει.

Γόνος αλσατοεβραϊκής οικογένειας, μελέτησε συστηματικά την ανθρώπινη κοινωνία και τις λειτουργίες της. Πήρε το πανεπιστημιακό δίπλωμα της Φιλοσοφικής σχολής το έτος 1931, ενώ βρέθηκε στους κόλπους του SFIO, προδρόμου του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Από τη θέση καθηγητή στο πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο, έκανε από το 1935 πολλές εθνογραφικές αποστολές σε όλον τον Αμαζόνιο. Το 1941 θα καταφέρει να φθάσει στη Νέα Υόρκη, όπου δίδαξε κατά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, για να επιστρέψει στη γενέτειρά του μεταπολεμικά και να γίνει καθηγητής Ανθρωπολογίας στο «Κολέγιο της Γαλλίας», όπου δίδαξε έως το 1982.

Το 1973 εισήλθε στη Γαλλική Ακαδημία, κατέχοντας ισοβίως την έδρα της Εθνολογίας.

Στα έργα του Στοιχειώδεις δομές συγγένειας των πρωτόγονων λαών και Δομική ανθρωπολογία θεμελίωσε τον δομισμό, εφαρμόζοντάς τον σε όλα τα ανθρώπινα είδη.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, το κυριότερο μέρος της οποίας κράτησε περίπου έξι δεκαετίες, συνέγραψε θεμελιώδεις μελέτες για τον επιστημονικό του κλάδο, όπως τους Θλιβερούς Τροπικούς, το Μύθος και Νόημα, και την Αγρια Σκέψη.

Με επιβλητικό παράστημα και διεισδυτικό βλέμμα πίσω από τα χαρακτηριστικά γυαλιά του, εξαιρετικά φιλόμουσος και ειδικά φίλος της όπερας, λάτρης της Ιαπωνίας, βουδιστής στο τελευταίο στάδιο της ζωής, ο αιωνόβιος Γάλλος διανοητής διακρινόταν από μία «εκφοβιστική ντροπαλότητα», σύμφωνα με το στενό του περιβάλλον.

Στα τέλη της μακράς ζωής του έζησε σε ένα διακριτικό διαμέρισμα στο Παρίσι. Έγραψε, τότε, το έργο Από Κοντά και από Μακριά.

«Παρατηρώ την τρομακτική εξαφάνιση ειδών της πανίδας και της χλωρίδας. Το ανθρώπινο είδος ζει σε ένα καθεστώς εσωτερικής δηλητηρίασης. Σκέφτομαι τον κόσμο στον οποίο τελειώνω τις ημέρες μου. Και δεν αγαπώ αυτόν τον κόσμο», εξομολογήθηκε το 2005 σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις που έδωσε σε προχωρημένη ηλικία.

Η Γαλλική Ακαδημία σχεδιάζει αφιέρωμα στον Κλοντ-Λεβί Στρος προς το τέλος της εβδομάδας.

Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί απέτισε φόρο τιμής «στον ακούραστο ανθρωπιστή, τον ερευνητικό πανεπιστημιακό, που πάντα αναζητούσε νέες γνώσεις, στον άνθρωπο που ήταν ελεύθερος από κάθε σεκταρισμό και κάθε κατήχηση, τον Κλοντ-Λεβί Στρος».

Ο Σαρκοζί είχε επισκεφθεί την πέρυσι τον Στρος με την ευκαιρία των εκατοστών γενεθλίων του για να του εκφράσει «την αναγνώριση όλου του έθνους».

Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press

No comments: