Ένα άγνωστο μυθιστόρημα του Ψυχάρη και μία μελέτη για τη μορφολογία των τουρκικών δανείων της ελληνικής γλώσσας, εξέδωσε τον τελευταίο μήνα το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του ΑΠΘ, το κληροδότημα που άφησε ο φιλόλογος, γλωσσολόγος και διανοούμενος, Μανώλης Τριανταφυλλίδης, πριν από πενήντα χρόνια.
Το Ινστιτούτο ιδρύθηκε το 1959, κατόπιν κληροδότηματος που άφησε ο ίδιος ο Τριανταφυλλίδης, με στόχο την καλλιέργεια και αξιοποίηση της δημοτικής γλώσσας, την έκδοση βιβλίων και την προαγωγή της παιδείας γενικότερα.
Με αφορμή τη συμπλήρωση, φέτος, 50 χρόνων λειτουργίας του, το Ινστιτούτο και η πρυτανεία του ΑΠΘ διοργανώνουν αύριο, Σάββατο 21 Νοεμβρίου, εκδήλωση στην αίθουσα τελετών της παλιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ.
Πριν από μία εβδομάδα, το Ινστιτούτο εξέδωσε το μυθιστόρημα του Ψυχάρη «Η νίκη του πόνου και της αγάπης», που βρέθηκε χειρόγραφο στη Βιβλιοθήκη της Βουλής. Η συγγραφή του ολοκληρώθηκε το 1914, όταν ο Ψυχάρης έκλεινε την έκτη δεκαετία της ζωής του, αποπνέει νεανική ορμή, με το προκλητικό ερωτικό θέμα του και την αμεσότητα της αφήγησης. Καμία όμως από τις επιλογές αυτές δεν μπορεί να θεωρηθεί έκπληξη από έναν συγγραφέα που, όπως δήλωνε ο ίδιος, ερωτεύτηκε σαράντα έξι φορές, από τις οποίες εφτά «θανάσιμα».
Με φόντο δύο κοσμοπολίτικα κέντρα, δύο διαφορετικά κοινωνικά, γλωσσικά και πολιτισμικά πεδία, την Κωνσταντινούπολη και το Παρίσι και μέσα από δύο αδέρφια με ανόμοια νοοτροπία και ψυχοσύνθεση, ο συγγραφέας διερευνά την ερωτική συμπεριφορά ως μέρος της διαφορετικής ταυτότητας του Δυτικοευρωπαίου και του Ανατολίτη. Γραμμένο με το προσωπικό ύφος, για το οποίο τόσες φορές κατακρίθηκε ο Ψυχάρης, το έργο παρουσιάζεται ως μια μορφή αυτοβιογραφίας, ένα είδος ψευδο-ημερολογίου ή σημειωματάριου σκέψεων.
Η δεύτερη έκδοση αφορά τη «Μορφολογία των τουρκικών δανείων της ελληνικής γλώσσας» του Παναγιώτη Κυρανούδη (μοναχός Κοσμάς Σιμωνοπετρίτης) και το βιβλίο φιλοδοξεί να καλύψει υπαρκτά κενά στην έρευνα των τουρκισμών της ελληνικής, έχοντας δύο βασικούς ερευνητικούς στόχους: τη μελέτη της μορφολογικής προσαρμογής τους και την περιγραφή των δάνειων τουρκικών παραγωγικών μορφημάτων.
Η έρευνα αφορά γλωσσικό υλικό της ελληνικής και της τουρκικής, που εκτείνεται στους περίπου οκτώ αιώνες των ελληνοτουρκικών επαφών. Η διαδιαλεκτική έρευνα αφορά κυρίως τους τουρκισμούς των βόρειων ιδιωμάτων και της ποντιακής. Η μελέτη των δάνειων τουρκικών μορφημάτων συσχετίζεται με τη χρήση της γλώσσας από διάφορες κοινωνικές ομάδες, που καθορίζονται με βάση χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, η κοινωνική τάξη, η ηλικία, η μόρφωση, η καταγωγή κλπ.
Σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Γλωσσολογίας και διευθυντή του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών του ΑΠΘ, Γιώργο Παπαναστασίου, προετοιμάζονται δύο συλλογικοί τόμοι «Νεοελληνικές διάλεκτοι» και «Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι», ο πρώτος εκ των οποίων πρόκειται να κυκλοφορήσει το 2010.
Στο Ίδρυμα υλοποιείται, επίσης, ένα ερευνητικό πρόγραμμα, στόχος του οποίου είναι η δημιουργία ενός corpus φυσικού προφορικού λόγου για την ελληνική γλώσσα, που αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει συνομιλίες σε φιλικές παρέες, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων κ.ά.
Με τον τρόπο αυτό προωθείται -μεταξύ άλλων- η λεξικογραφική δραστηριότητα, η διαχρονική μελέτη της ελληνικής γλώσσας, η αντιπαραθετική της μελέτη, η διδασκαλία της ως ξένης κ.ά. [με πληροφορίες από ΑΠΕ- ΜΠΕ]
No comments:
Post a Comment