Προ-βολες

Η στάση του Κανταρέ

Tου Σπυρου Γιανναρα, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 20/04/2010

Ο ρατσισμός έχει πολλά πρόσωπα. Πρόσωπα φανερά, αλλά και προσωπεία που επιτρέπουν την αδικοπραγία εκ του ασφαλούς. Καλλιτέχνες και συγγραφείς, που είθισται να επιτελούν έργο γεφυροποιού, καλούνται αφενός να αναδεικνύουν και να στηλιτεύουν τα ρατσιστικά φαινόμενα, αφετέρου να τα υπερβαίνουν, διακονώντας την αλληλοπεριχώρηση και την αρμονική συμβίωση των ανθρώπων. Μετά, δε, τα φρικαλέα γεγονότα που σφράγισαν τον περασμένο αιώνα και τα σποραδικά κρούσματα που συνεχίζουν να αμαυρώνουν την εποχή μας, η λογοτεχνία έχει ιερή υποχρέωση να προάγει την ανθρωπιά. Η πρόσφατη αντίδραση του διάσημου Αλβανού πεζογράφου Ισμαήλ Κανταρέ, ο οποίος ακύρωσε την προγραμματισμένη για τις 19 του μηνός ομιλία του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, δεν θυμίζει στάση πνευματικού, αλλά μάλλον εμπαθούς ανθρώπου. Αιτία της ματαίωσης υπήρξαν τα ανατριχιαστικά ρατσιστικά συνθήματα των βατραχανθρώπων των ειδικών δυνάμεων, που αμαύρωσαν την παρέλαση της 25ης Μαρτίου. Ο Κανταρέ εν ολίγοις υποστήριξε πως το κλίμα που επικρατεί στην Ελλάδα, το οποίο «στερείται κάθε ίχνος πολιτισμού», δεν τον σηκώνει.

Αδιαφορώντας για την ομόθυμη αντίδραση αποτροπιασμού των ελληνικών ΜΜΕ και τη συνακόλουθη αποπομπή του επικεφαλής του ουλαμού, ο επίδοξος νομπελίστας ταύτισε ολόκληρη τη χώρα με το περιθωριακό άγημα ανεγκέφαλων βατραχανθρώπων. Κατηγορώντας συλλήβδην έναν λαό για ρατσισμό, υπέπεσε στο ίδιο ολέθριο ατόπημα για το οποίο εξανέστη. Αυτό ουδόλως σημαίνει πως δεν υπάρχει (και πολύς) ρατσισμός στην Ελλάδα. Υπάρχουν όμως και πάμπολλοι άνθρωποι που υποδέχθηκαν και βοήθησαν τους συμπατριώτες του να ξεκινήσουν από την αρχή τη ζωή τους σε αυτόν τον τόπο. Αφανείς Ελληνες που άνοιξαν την αγκαλιά τους στον ξένο.

Αν συνυπολογίσει κανείς και την υπεροψία που επέδειξε στους Ελληνες δημοσιογράφους, στους οποίους αφού αρχικά υποσχέθηκε γραπτή συνέντευξη, στη συνέχεια ανακοίνωσε ότι θα δεχθεί να μιλήσει μόνο διά ζώσης και αφού λάβει λεπτομερή στοιχεία για τους ίδίους και τις εφημερίδες τους, επικαλούμενος «κακές προηγούμενες εμπειρίες (;) με τα ελληνικά ΜΜΕ», τότε αντιλαμβάνεται ότι έψαχνε απλώς την αφορμή...