Ο φίλος μας, Αντρέας Παγουλάτος

• Ο απρόσμενος θάνατος του διανοητή Αντρέα Παγουλάτου γέμισε με θλίψη τον πνευματικό κόσμο αυτού του τόπου, ποιητές, λογοτέχνες, εικαστικούς, μουσικούς, τραγουδιστές και κινηματογραφιστές.

Προσωπικά με γέμισε και με οργή. Οργή και θυμό, διότι στους χαλεπούς καιρούς αποθέωσης της ιδιώτευσης και των κούφιων ιδανικών, είναι τουλάχιστον άδικο να χάνονται τόσο άδοξα προσωπικότητες τέτοιου διαμετρήματος. Η πόρπη της εσάρπας που έπνιξε την Ισιδώρα Ντάνκαν και η σαμπρέλα του τροχού που έσκασε στα μούτρα του Αλμπέρ Καμί, για τον Αντρέα ήταν ένα δωμάτιο της Εντατικής, όπου διακομίστηκε με οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο την Κυριακή 21 Μαρτίου 2010. Τι τραγικό την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης να φεύγει από τη ζωή ένας αυθεντικός ποιητής. Αυτός που στα παριζιάνικα αμφιθέατρα του '70 έπαιζε κυνηγητό με τον Λόρενς Φερλινγκέτι και τον Γουίλιαμ Μπάροουζ, που εκστασιαζόταν ισότιμα με τους Grateful Dead και τον Σπήλιο Μεντή και που εγκαινίαζε την ιδιότυπη ποιητική τεχνοτροπία του, γνωστή μέχρι σήμερα με τον όρο «γλωσσοκεντρική ποίηση». Ολα αυτά προτού επιστρέψει στη χώρα του και μαζί με τον ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα αρχικά και τον ποιητή Νάνο Βαλαωρίτη μετέπειτα εκδώσουν, αντιστοίχως, τα περιοδικά «Χνάρια», «Συντέλεια» και «Νέα Συντέλεια». Τον γνώρισα στο Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Δράμας και τον παρακολούθησα για μία δεκαετία να στηρίζει με ένα απίστευτο πάθος τους νέους φερέλπιδες καλλιτέχνες. Συμφώνως και με τον επιστήθιο φίλο του, τον σκηνοθέτη-ποιητή Λευτέρη Ξανθόπουλο, ο Παγουλάτος ήταν η προσωποποίηση της ανιδιοτέλειας. Ολοι εμείς που είχαμε την τύχη να τον ζήσουμε από κοντά, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, οι φίλοι του, οι άνθρωποί του, ο Ευτύχης Μπιτσάκης, ο Κώστας Κρεμμύδας, η Μαρία Κοκκίνου, η Χρύσα Προκοπάκη, ο Γιώργος Χρονάς, η Αλίντα και ο Σωτήρης Δημητρίου, ο Λάκης Παπαστάθης, ο Δημήτρης Σπύρου, η Μαρία Λαγγουρέλη, η Εύα Κοταμανίδου, ο Ηλίας Βαμβακούσης και πολλοί - πολλοί ακόμη που ξεχνάω τώρα, ταυτιζόμαστε με την ιδέα της Νένας Βενετσάνου για την ίδρυση του Συλλόγου Φίλων Αντρέα Παγουλάτου, με σκοπό τη διάσωση του σημαντικότατου αρχείου του και κυρίως τη διατήρηση και διάδοση του έργου του και του απαράμιλλου ήθους του. Ή, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Θάνος Μικρούτσικος, για να λειτουργήσουν οι στίχοι του στις επόμενες γενιές ως αρχαιολογικά ευρήματα για τη γνώση της εποχής μας. Μου φαίνεται αδιανόητο πως δεν θα ξαναείμαστε μαζί στις Ποιητικές Ανιχνεύσεις του Nosotros, στην καρδιά των Εξαρχείων, να παρουσιάζουμε ποιητές εναλλάξ με μουσικούς. Ο νους αδυνατεί να συλλάβει πως η ρηξικέλευθη «Νέα Συντέλεια» χάνει τον έναν από τους δύο γονείς της, η «Οδός Πανός» τα σπάνια κείμενά του για τον Ρίτσο και τον Καβάφη, ο «Μανδραγόρας» και η «Ουτοπία» ένα δικό τους μέλος με την πιο προωθημένη σκέψη - συνδυασμό επιστήμης, φιλοσοφίας και καλλιτεχνικής δράσης σε καθημερινή βάση. Η φράση «ουδείς αναντικατάστατος» δεν αρμόζει στον ποιητή που αποχαιρετήσαμε πριν από λίγες μέρες στο Κοιμητήριο Περιστερίου. Ο Αντρέας Παγουλάτος είναι αναντικατάστατος. Το «Πέραμά» του ας γίνει Πέρασμα για τον Κάτω Κόσμο του Φωτός, του Ωραίου, του Μεγάλου και του Αληθινού, όλων αυτών για τα οποία αγωνίστηκε στη σύντομη 63χρονη ζωή του.

• Αντώνης Μποσκοΐτης, Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 9 Απριλίου 2010