Πέφτοντας χωρίς ίλιγγο στο κενό

• Από τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, Βιβλιοθήκη, Παρασκευή 23 Απριλίου 2010

• Κάρσον ΜακΚάλερς, Ανταύγειες σε χρυσά μάτια, επίμετρο: Τενεσί Ουίλιαμς, μτφρ.: Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο, σ. 178, ευρώ 15,07

Δεν έχει παρατηρηθεί τυχαία (για την ακρίβεια, έχει γραφεί κατά κόρον) πως η Κάρσον ΜακΚάλερς είναι μία από τις πιο επιδέξιες και εμπνευσμένες κληρονόμους της μυθιστορηματικής παράδοσης του αμερικανικού Νότου (στην οποία ανήκουν ο Μαρκ Τουέιν και ο Ουίλιαμ Φόκνερ), συνομιλώντας ευθέως και με το ρωσικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα (τον Τολστόι και τον Ντοστογιέφσκι). Το γοτθικό στοιχείο, όπως ονομάζει ο Τενεσί Ουίλιαμς στο επίμετρο της ανά χείρας έκδοσης την ποιητική της φρίκης, που διαπερνά απ' άκρου εις άκρον τα βιβλία της ΜακΚάλερς (από το «Η καρδιά κυνηγάει μοναχή» του 1940 μέχρι την «Πρόσκληση σε γάμο» του 1946 και την «Μπαλάντα του λυπημένου καφενείου» του 1951 ή το «Ρολόι δίχως δείκτες» του 1961), είναι ό,τι ξεχωρίζει αμέσως στη γραφή της, αγκαλιάζοντας με την ανατριχιαστική παρουσία του δικαίους και αδίκους και κατευθύνοντας τους ήρωες στην άβυσσο, χωρίς καμία πιθανότητα ανάτασης ή επιστροφής.

Η φρίκη, βεβαίως, δεν είναι για τη ΜακΚάλερς ο φόνος και το ανεξιχνίαστο, μεταφυσικό του μυστήριο, όπως το ξέρουμε από την κλασική γραμμή του γοτθικού, αλλά μια συνεχής, εξοντωτική πάλη με το τετριμμένο και την καθημερινότητα, όπου οι άνθρωποι συντρίβονται υπό το βάρος της άτεγκτης μοίρας τους, δίχως την παραμικρή βοήθεια ή υποστήριξη. Οι ακραίες ταξικές και φυλετικές διακρίσεις, η σκληρότητα των κοινωνικών συγκρούσεων, οι ανυπολόγιστοι κίνδυνοι των προσωπικών σχέσεων, το άγχος του παρόντος και οι στερήσεις των παιδικών ή εφηβικών χρόνων, οι ανεπανόρθωτες σωματικές και ψυχικές βλάβες, η εμφάνιση του θανάτου σε όλα τα στάδια (ακόμη και τα πιο αμέριμνα) της ζωής, όπως και τα απλήρωτα ερωτικά πάθη ή οι τεράστιες επαγγελματικές καταστροφές είναι τα δεδομένα που δίνουν σάρκα και οστά στη γοτθική φρίκη της ΜακΚάλερς, αποκαλύπτοντας μια πεζογραφία στο εσωτερικό της οποίας το αίμα ρέει ακατάσχετα και από παντού, για να πνίξει μέσα στην πηχτή, καυτή του μάζα κάθε ελπίδα και απαντοχή.[...] ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ