Συνέχεια αντιδράσεων για την Άγρα

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις που προέκυψαν με αφορμή την απόλυση εργαζομένου στις εκδόσεις Άγρα με δηλώσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Τάσου Κουράκη, νέο κείμενο 18 επιπλέον διανοουμένων, καθώς και ανακοίνωση του Συλλόγου Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών. Παράλληλα σε κείμενό του που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο ο Κώστας Δεσποινιάδης υποστηρίζει μεταξύ άλλων ότι η "Αυγή" αρνήθηκε να δημοσιεύσει άρθρο του για το ζήτημα.

Τάσος Κουράκης

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τάσος Κουράκης σε δελτίο τύπου που εξέδωσε αναφέρει: "Κάθε απόλυση εργαζομένου είναι ακρωτηριασμός. Είναι η ακρότατη βία. Οι διαφορές δεν λύνονται με το δίκαιο της ιδιοκτησίας ούτε με το δίκαιο της εξουσίας. Οι διαφορές λύνονται από την Κοινότητα και στη συγκεκριμένη περίπτωση από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι οι εργαζόμενοι είναι πάντοτε εντάξει στα καθήκοντά τους (και δεν αναφέρομαι στη συγκεκριμένη περίπτωση του Ντίνου Παλαιστίδη). Την αντίθεση όμως δεν τη λύνει η μονοπρόσωπη εξουσία, δηλαδή το αφεντικό ή ο διευθυντής, γιατί είναι ανεξέλεγκτος και δεν λογοδοτεί (συνήθως) σε κανέναν. Την αντίθεση τη λύνει η συνέλευση της κοινότητας, με αίσθημα αλληλεγγύης και δικαίου. Και βέβαια η λύση δεν είναι ο εξοστρακισμός. Αυτή η μοίρα επιφυλάσσεται (σπανίως) σε εκείνους που στρέφονται εναντίον της ομάδας. Στη χώρα μας δυστυχώς δεν υπάρχουν αυτοδιαχειριζόμενες ομάδες εργαζομένων, καθώς απέχουμε πολύ από μορφές αυτοθέσμισης της κοινωνίας. Υπάρχει όμως η συνέλευση των εργαζομένων και το σωματείο. Ας αξιοποιήσουμε αυτά κι ας μην διολισθήσουμε στο να αναμένουμε τις αποφάσεις των δικαστηρίων για να πάρουμε θέση για το δίκιο των εργαζομένων. Νόμιμο δεν σημαίνει ότι είναι και ηθικό, ούτε ότι είναι και κοινωνικά δίκαιο. (Τα εργασιακά, τα ασφαλιστικά, τα κοινωνικά δικαιώματα των εργαζομένων πετσοκόβονται με νόμιμο τρόπο, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους με νόμιμο τρόπο εξολοθρεύουν ανθρώπους στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και αλλού). Όσον αφορά την Άγρα, αλλά και κάθε φυσικό πρόσωπο, είναι δίκαιο να αναγνωρίζεται η προσφορά εκάστου, αλλά οι αλλοτινές περγαμηνές δεν μπορεί να αποτελούν διαρκές και ισόβιο διαβατήριο ορθής στάσης. «Το θέμα είναι τώρα τι λες». Όχι δηλαδή τι έχει κάνει η Άγρα γενικά ως τώρα, αλλά πώς πράττει συγκεκριμένα με τον εργαζόμενο Ντίνο Παλαιστίδη. Οι δε διανοούμενοι αν δεν μπορούν -ως οφείλουν εκ της θέσεώς τους- να υπερασπιστούν τους εργαζόμενους, αν δεν τολμούν να συγκρουστούν, καλύτερα να σιωπούν. Όταν διακυβεύονται τόσο μεγάλα ζητήματα, οι καθωσπρεπισμοί μπαίνουν στην άκρη. Εδώ δεν είναι δημόσιες σχέσεις, είναι σχέσεις ζωής. Η “Αυγή” με απογοήτευσε. Δεν την δικαιώνω. Η πολιτική των ίσων αποστάσεων (στην καλύτερη περίπτωση) μου είναι ξένη. Περιμένω να επανορθώσει".

Δεκαοχτώ διανοούμενοι

Με το κείμενό τους οι δεκαοχτώ διανοούμενοι διευκρινίζουν κατ' αρχήν ότι "Είμαστε εναντίον των απολύσεων. Η υπεράσπιση των μισθωτών είναι θέμα αρχής" επιπλέον ότι "Η 'Άγρα' δεν είναι μια οποιαδήποτε καπιταλιστική επιχείρηση: διακρίνεται για την ποιότητα των εκδόσεών της, και τα τριάντα χρόνια της ύπαρξής της δεν έχει προβεί σε απολύσεις. Οι εργαζόμενοι στην "Άγρα" έπαιρναν πάντοτε μέρος στις απεργίες ως σύνολο, χωρίς ποτέ να υπάρξει αντίδραση από την πλευρά της εργοδοσίας". Επιπλέον εκφράζουν τη λύπη τους "για το ότι μια σχέση εργοδότη-εργαζόμενου με διαφορές και εντάσεις, κατέληξε σε απόλυση. Αλλά το γεγονός αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για να συζητηθεί το ευρύτερο πρόβλημα των συνθηκών εργασίας στον χώρο του βιβλίου. Αντί γι' αυτό, γίνεται, γραπτά και προφορικά, μια θορυβώδης και άδικη προσπάθεια απαξίωσης της Άγρας". Παράλληλα εκφράζουν την ελπίδα "ότι το πρόβλημα θα λυθεί με απευθείας συνεννόηση, και όχι από τα δικαστήρια, με επαναπρόσληψη του εργαζόμενου και με διάλογο με τους εργαζόμενους στην Άγρα". Η κρίση, καταλήγουν "πρέπει να ξεπεραστεί προς το συμφέρον των εργαζομένων. Ταυτόχρονα πρέπει να σταματήσει η εκστρατεία απαξίωσης, εκστρατεία που εντέλει είναι σε βάρος και των εργαζομένων στην Άγρα, αλλά και της πνευματικής ζωής της χώρας μας, στην οποία τόσα έχει προσφέρει αυτός ο εκδοτικός οίκος". Το κείμενο υπογράφουν οι Χρίστος Αλεξίου, Γιάννης Αγγελής, Νάντια Βαλαβάνη, Έκτωρ Κακναβάτος, Άρτεμις Καρδουλάκη, Κώστας Κρεμμύδας, Μαρία Κοκκίνου, Θόδωρος Κουτσουμπός, Γιώργος Μανιάτης, Πέτρος Μαρτινίδης, Κατερίνα Μάτσα, Σάββας Μιχαήλ, Ευτύχης Μπιτσάκης, Αντρέας Παγουλάτος, Γιάννης Πλάγγεσης, Κώστας Σκορδούλης, Έρη Σταυροπούλου, Αλέξανδρος Χρύσης.

Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών

Τη συμπαράστασή του στις εκδόσεις Άγρα εκφράζει το Δ.Σ. του Συλλόγου Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία του "για τα θλιβερά γεγονότα που διαδραματίζονται αυτές τις μέρες από μια ομάδα βιβλιοϋπαλλήλων μπροστά από τα γραφεία των εκδόσεων Άγρα, αλλά και για την κατά το παρελθόν ανάλογη στάση τους σε σχέση με άλλους συναδέλφους". Πιστεύουμε, επισημαίνεται στην ανακοίνωση "ότι με αφισοκολλήσεις, συνθήματα στους τοίχους, προσβλητικούς προσωπικούς χαρακτηρισμούς διαμορφώνεται ένα κλίμα το οποίο όχι μόνο δεν επιτρέπει την επίλυση των τυχόν προβλημάτων αλλά αντιθέτως προκαλεί άλλα, σοβαρότερα, τα οποία μας επιβαρύνουν σε μια ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία, στην οποία απαιτείται συστράτευση".

Κώστας Δεσποινιάδης

Ο Κώστας Δεσποινιάδης, εκδότης του περιοδικού "Πανοπτικόν" και εκ των υπευθύνων της σειράς "Περάσματα" των εκδόσεων Βάνιας, έστειλε μακροσκελές κείμενό του, στο οποίο εκφράζει τις αντιρρήσεις του με το κείμενο των 30 διανοουμένων, προκειμένου να δημοσιευτεί στα "Ενθέματα" της "Κυριακάτικης Αυγής". Του ζητήσαμε να διαμορφώσει το κείμενό του σε έκταση περίπου 500 λέξεων προκειμένου να δημοσιευτεί. Ο ίδιος αρνήθηκε, κοινοποίησε το κείμενό του στο διαδίκτυο και καταγγέλλει την "Αυγή" για ... σταλινισμό!

Αναδημοσιεύουμε την κατακλείδα του άρθρου, η οποία αποτελεί και την πολιτική θέση του αρθρογράφου. "Ιστορικά, η συλλογή υπογραφών έχει χρησιμοποιηθεί ως μια συμβολική κίνηση υποστήριξης κάποιου αδυνάτου, κάποιου διωκόμενου ή κάποιου που βρίσκεται στη φυλακή ή γενικότερα κινδυνεύει. Η χρησιμοποίηση του μέσου αυτού για την υπεράσπιση ενός εργοδότη αν μη τι άλλο το ακυρώνει και διαστρεβλώνει την ιστορικότητα αυτής της πρακτικής. Επιπλέον, η κίνηση αυτή των 49 έρχεται να προστεθεί σε πρόσφατες συλλογικές τοποθετήσεις διανοουμένων κατά τον περσινό Δεκέμβρη που όλες είχαν αντιδραστικό πρόσημο, για να το πω όσο πιο κομψά μπορώ. Κάποτε αναφερόμασταν με θλίψη στη σιωπή των διανοουμένων. Φοβάμαι ότι ο καιρός που θα παρακαλάμε να μην πάρουν θέση δεν είναι μακριά. Σε ιστορικές στιγμές κρίσης και κοινωνικής έντασης όπως αυτή που διανύουμε η θέση που παίρνει ο καθένας είναι κρίσιμη και ενδεικτική. Από την εποχή του Σωκράτη έχει οριστεί με τον πλέον εύγλωττο τρόπο ο ρόλος του καλώς εννοούμενου διανοούμενου. Είναι αυτός που σαν την αλογόμυγα ξυπνά το ράθυμο άλογο της Πόλης και για «ανταμοιβή» τον ποτίζουν κώνειο ή τον ρίχνουν στην πυρά. Δυστυχώς, εδώ και καιρό βλέπαμε διανοούμενους να διαγκωνίζονται ποιος θα πρωτομπεί σε κρατικές επιτροπές και thinktanks, ποιος θα ελιχθεί με ρασπουτινική δεξιοτεχνία στο ακαδημαϊκό κατεστημένο και ποιος θα εξασφαλίσει από νωρίς την κρατικοδίαιτη σταδιοδρομία του, προωθώντας ταυτόχρονα όσους περισσότερους μπορεί από το περιβάλλον του. Η επιστολή που υπογράφουν οι 49 διανοούμενοι υπέρ των εκδόσεων Άγρα, φοβάμαι ότι εγκαινιάζει μια νέα εποχή κατά την οποία οι «άνθρωποι του πνεύματος» αυτοπρόσφερτοι θα τάσσονται εναντίον του κάθε αδυνάτου με εξευτελιστικό αντίτιμο μια επιμελημένη και καλαίσθητη έκδοση".

• Η "Αυγή" από την αρχή της αντιπαράθεσης στον εκδοτικό οίκο "Άγρα", παρουσίασε όλες τις απόψεις και δεν απέφυγε, στο μέτρο που το επέτρεπε η δημοσιογραφική δεοντολογία, να χαρακτηρίσει ως "άδικη" την απόλυση και ταυτοχρόνως ως "άδικη" τη γενικότερη επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον του εκδοτικού οίκου "Άγρα". Δεν ήταν μια "δημοσιοσχεσίτικη" και μεσοβέζικη στάση, όπως επιπόλαια θα μπορούσε κανείς να μας καταλογίσει. Είναι μια ψύχραιμη θέση, απόρροια των αρχών της εφημερίδας. Δεν βολευόμαστε με τα εύκολα κλισέ του τύπου "νόμος είναι το δίκαιο του εργάτη". Η υπόθεση όμως έχει ξεφύγει από τα στενά όρια μιας εργατικής διαφοράς. Όπως συμβαίνει και με άλλα "ελάσσονα" θέματα, υπήρξε αφορμή για να εκδηλωθούν συμπτώματα της κρίσης της αριστεράς. Άλλωστε η δημόσια παρέμβαση τόσων διανοουμένων θα ήταν πρόχειρο να αποδοθεί στις σχέσεις τους με τον εκδοτικό οίκο. Στο διάβημά τους διαβάζουμε κάτι ευρύτερο, πολύ διαφορετικό από την... άγραν αριστερών εντυπώσεων.

"Α".

Ανοιχτή επιστολή προς την "Άγρα": Τα στερνά τιμούν τα πρώτα...

"Ακόμα και αν οι εκδόσεις “Άγρα” σεβάστηκαν τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους όλη την περίοδο της λειτουργίας τους μέχρι σήμερα, ο έντιμος πρότερος βίος μπορεί να θεωρηθεί ελαφρυντικό στοιχείο στην καταδίκη του κατηγορούμενου, δεν μπορεί όμως από μόνος του να τον απαλλάξει από την κατηγορία.

Γι’ αυτό τον λόγο ζητούμε από τις εκδόσεις Άγρα και τους υπογράφοντες δημοσιογράφους, καθηγητές πανεπιστημίων, συγγραφείς και άλλους διανοούμενους:

α) Να δώσουν δημόσια στοιχεία που γνωρίζουν και τα οποία πείθουν ότι η απόλυση του συγκεκριμένου συνδικαλιστή έγινε με πλήρη σεβασμό στα εργασιακά δικαιώματα και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και

β) να συναινέσουν στην ανάκληση της απόλυσης του συνδικαλιστή. Αυτός είναι ο πυρήνας ανοιχτής επιστολής προς τις εκδόσεις “Άγρα” η οποία υπογράφεται από δεκάδες πολίτες που δραστηριοποιούνται στον χώρο της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, της δημοσιογραφίας, της συγγραφής, των εκδόσεων και των τεχνών.

Στην επιστολή τους σημειώνουν ακόμη ότι από τον ιστότοπο των εκδόσεων άγρα απουσιάζει εντελώς κάθε πληροφορία για το γεγονός της απόλυσης , αποσιωπούνται οι διαμαρτυρίες του συνδικαλιστικού σωματείου, ούτε εξηγείται από ποιον απειλείται ο εκδοτικός “Άγρα” εναντίον του οποίου τόσοι διανοούμενοι αισθάνονται την υποχρέωση να τον υπερασπίσουν με τη δήλωσή τους.

Και η ανοιχτή επιστολή καταλήγει: Εντύπωση μας προκάλεσε η βεβαιότητα με την οποία οι τόσοι διανοούμενοι αποδέχονται τη θέση του εκδότη σύμφωνα με την οποία ο εκδοτικός του οίκος “επί 30 χρόνια σεβάστηκε και σέβεται τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων”. Πώς μπορεί να είναι κανείς τόσο βέβαιος για τη στάση των εκδόσεων “Άγρα” απέναντι στους εργαζόμενους, χωρίς να ερωτηθούν ή να υπογράψουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι; Την επιστολή υπογράφουν οι: Άκης Γαβριηλίδης, μεταφραστής, συγγραφέας Άννα Καρακατσούλη, επίκουρη καθηγήτρια Γιάννης Πάνου, αρχιτέκτονας, Γιάννης Παπαδόπουλος δρ. ιστορίας, Δημήτρης Δημούλης, καθηγητής Νομικής, Δημήτριος Μ. Θηλυκός, επίκουρος καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος Πανεπιστήμιο Αθήνας - μέλος ΚΣ Νεολαίας ΣΥΝ Κρίστη Πετροπούλου, γεωγράφος, διδάσκουσα ΤΜΧΑ - ΑΠΘ Κρίτων Ηλιόπουλος, μεταφραστής Κων/νος Παπαδάκης, μεταφραστής Κων/νος Ράπτης, επικ. καθ. Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας, Κωνσταντίνος Πουλής, θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης Κώστας Γαγανάκης, επ. καθηγητής Ευρωπαϊκής Ιστορίας, Κώστας Δεσποινιάδης, Εκδότης - μεταφραστής Κώστας Νταντινάκης δρ. Θεατρολογίας, Μαρκίδη Ειρήνη, ψυχολόγος-μεταφράστρια Μωυσής Μπουντουρίδης, Πανεπιστήμιο Πάτρας Νάσος Θεοδωρίδης, δικηγόρος, Παναγιώτης Σωτήρης, διδάσκων Πανεπιστημίου Αιγαίου Πανίκκος Χρυσάνθου, σκηνοθέτης, Σωτήρης Ρούσος, αν. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τάσος Κωστόπουλος, δημοσιογράφος Χουάν-Ντομίγκο Σάντσεθ, συγγραφέας-μεταφραστής Sandro Μezzadra prof. at Bolonia Univ. Σκάγιαννης Παναγιώτης, μεταφραστής Σταύρος Κολλιόπουλος, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, Αλέξανδρος Ασωνίτης, συγγραφέας Βίκυ Ιακώβου, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, μεταφράστρια Αλέξανδρος Κιουπκιολής, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, Μαρία Λούκα, δημοσιογράφος Μαρία Χρίστου, καλλιτέχνης Βασιλική Καμπουρέλλη, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, Δημήτρης Κοσμίδης, μεταφραστής Φώτης Τερζάκης συγγραφέας Ελένη Πορτάλιου καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ Γιώργος Κανδύλης, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, Αντώνης Μπαλασόπουλος, επίκουρος καθηγητής, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Μανόλης Αρκολάκης, διδάκτωρ - πανεπιστημιακός, ιστορικός Σπύρος Λαπατσιώρας, Πανεπιστήμιο Κρήτης Παντελής Προμπονάς, στέλεχος του ΝΑΡ Νίκος Ποταμιάνος, υποψήφιος διδάκτορας νεότερης ιστορίας Δημήτρης Ξιφαράς, εκδότης.

"Να επαναπροσληφθεί ο Ντίνος Παλαιστίδης"

Tην επαναπρόσληψη του Ντίνου Παλαιστίδη στην "Άγρα" ζητεί με ανακοίνωσή του το Δίκτυο Συνδικαλιστών Ριζοσπαστικής Αριστεράς και εκφράζει την αλληλεγγύη του "στον αγώνα που δίνει ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου - Χάρτου" για το ζήτημα. Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι "η διεκδίκηση εργασιακών αιτημάτων, που αποτέλεσε τη βάση της απόλυσης του Ντίνου Παλαιστίδη, είναι απόλυτο δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου, που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τίθεται σε συμψηφισμό με την προσφορά του εκδοτικού οίκου Άγρα στον χώρο των γραμμάτων. Ιδιαίτερα σε μια συγκυρία οικονομικής κρίσης που έχουν προκαλέσει οι δυνάμεις του μεγάλου κεφαλαίου, κατά την οποία επιχειρείται η απαξίωση των ταξικών εργασιακών διεκδικήσεων και του συνδικαλιστικού κινήματος, ενώ η εργοδοτική ασυδοσία απογειώνεται και χιλιάδες εργαζόμενοι πιέζονται να αποδεχθούν περικοπή των δικαιωμάτων τους ή εξωθούνται στην ανεργία".

Τζ. Πολίτη: Γιατί δεν υπέγραψα

Δεν υπέγραψα κανένα από τα δύο κείμενα που κυκλοφόρησαν σχετικά με την εργασιακή υπόθεση των εκδόσεων ΑΓΡΑ (όπου εκδίδονται τα βιβλία μου), πρώτον, γιατί δεν μου ζητήθηκε η υπογραφή μου ούτε από τη μια ούτε από την άλλη ομάδα διανοουμένων. Τα κείμενα και οι υπογραφές που τα συνόδευαν μου έγιναν γνωστά μέσω του τύπου.

Αλλά, και στην περίπτωση που θα μου είχε ζητηθεί, δεν θα υπέγραφα κανένα από τα δύο κείμενα κι αυτό, όχι γιατί ως «άνθρωπος του πνεύματος « τάσσομαι «εναντίον του κάθε αδύνατου με εξευτελιστικό αντίτιμο μια επιμελημένη, καλαίσθητη έκδοση», όπως επισημαίνει γενικεύοντας ο Κώστας Δεσποινιάδης, αλλά γιατί και τα δύο κείμενα βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με τις πολιτικές μου θέσεις, τις οποίες προσπαθώ να υποστηρίξω και στις μελέτες μου.

Συγκεκριμένα: κατά την άποψή μου, και τα δύο κείμενα αναπαράγουν το αστικό, ιδεολογικό αφήγημα του 19ου Αιώνα, όπου οι σχέσεις Εργασίας/Κεφαλαίου βρίσκουν τη λύση τους είτε στην υποστήριξη και προβολή της κοινωνικής αξίας και προσφοράς του Κεφαλαίου, είτε στην ιδιωτική, προσωπική επίλυση του εργατικού προβλήματος μέσω του αμοιβαίου συναισθήματος, της ηθικής και της φιλανθρωπίας.

Η άρνησή μου, λοιπόν, να υπογράψω θα ήταν και η άρνηση να ταυτιστώ με τον ρόλο εκείνο του διανοουμένου που κατασκευάστηκε το 19ο Αιώνα από τον δοκιμιακό λόγο και το βιομηχανικό μυθιστόρημα, ρόλο που επιμελώς «κουκούλωνε» την ταξική πάλη κάτω από το ανθρωπιστικό, αστικό φαντασιακό.

Η εργατική αντιδικία στις εκδόσεις ΑΓΡΑ δεν αφορά στα πρόσωπα αλλά στο Σύστημα και δεν είναι τυχαίο ότι προέκυψε στην παρούσα συγκυρία. Έτσι, όσο καλοπροαίρετη κι αν είναι η αντίδρασή μας ως διανοουμένων, δεν θα πρέπει κατά την ταπεινή μου γνώμη να συμβάλουμε ώστε το σοβαρό, εργατικό αυτό πρόβλημα να υποβιβάζεται δια του τύπου στο επίπεδο ενός «διαπροσωπικού» μελό. Γιατί, τα «διαπροσωπικά» προβλήματα - αν εξαιρέσουμε τις μεσημεριανές εκπομπές στα ΜΜΕ - δεν λύνονται ποτέ δημοσίως, μάλιστα, θα έλεγα πως η δημόσια έκθεσή τους μάλλον δυσχεραίνει παρά συμβάλλει στην ιδιωτική επίλυσή τους. Εκτός εάν ακολουθηθεί η δικαστική οδός.

ΤΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΗ

• Η ΑΥΓΗ: 02/03/2010