«Τα σύνορά του ήταν ο ήλιος», έλεγε χθες η Νάνα Μούσχουρη για τον Νίκο Γκάτσο. Καμιά φορά οι ποιητές γεννάνε ποίηση και σε όσους δεν μοιράζονται το ίδιο ταλέντο. Ο Γκάτσος έμαθε στην ίδια και στους άλλους ομιλητές τής χθεσινής συνάντησης πώς να ανακαλύπτουν την ποίηση γύρω τους κι εντός τους.
Γι' αυτό η σύντροφος και κληρονόμος του, Αγαθή Δημητρούκα, η Μούσχουρη, ο Μανώλης Μητσιάς, η εκδότρια του έργου του Αννα Πατάκη, ο ζωγράφος Αλέξης Βερούκας και η δικηγόρος Ελένη Κατσάρου αισθάνθηκαν ότι ανάμεσα σε όσα τού χρωστάμε όλοι, ένα προέχει: η αναστήλωση και λειτουργία, ως επισκέψιμου χώρου, του πατρικού του στην Ασέα Αρκαδίας (το όμορφο χωριό με τις καστανιές κάηκε σχεδόν ολοσχερώς στις φωτιές του 2007). Εξ ου και η σύσταση της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Δροσουλίτες» -από το φαινόμενο «αντικατοπτρισμών» που παρατηρείται τέλη Μαΐου στο Φραγκοκάστελο στα Σφακιά, το οποίο είχε εμπνεύσει το '75 στον Γκάτσο τραγούδια που μελοποίησε ο Χριστόδουλος Χάλαρης.
Η εταιρεία καλεί όσους αγαπάνε το έργο του και θέλουν να βοηθήσουν για τη διάδοσή του στις νεότερες γενιές και για τη διάσωση του πατρικού του, να γίνουν «Δροσουλίτες Φίλοι». Η ετήσια συνδρομή έχει οριστεί σε 20 ευρώ για τα απλά μέλη, σε 50 ευρώ για τα μέλη-υποστηρικτές και σε 200 ευρώ για τα μέλη-ευεργέτες και τα νομικά πρόσωπα (πληροφορίες στο 210-3641927 ή στο drgatsos@otenet.gr).
Αναρωτιέται κανείς γιατί μια ιδιωτική πρωτοβουλία αναλαμβάνει να υποκαταστήσει ένα ηθικό χρέος της πολιτείας. Η Αγαθή Δημητρούκα αφηγήθηκε την πολυετή οδύσσεια που έζησε χτυπώντας πόρτες διαφόρων ιθυνόντων, που όλοι υπόσχονταν, αλλά ματαίως. Μέχρι τώρα «οι υπουργοί Πολιτισμού έδειξαν», επιβεβαίωσε ο Μητσιάς, «μια αγραμματοσύνη σ' αυτό το θέμα. Κάποτε βρέθηκα στην Ασέα με έναν υπουργό που ήταν και Αρκάς. "Πες κάτι για τον Γκάτσο", τον παρότρυνα. Δεν είπε τίποτε...».
Γι' αυτό, εκτός από τον προσωπικό τρόπο που καθένας τους επέλεξε για να τον τιμά (όπως π.χ. οι καλοκαιρινές συναυλίες που κάνει κάθε χρόνο αφιλοκερδώς ο Μητσιάς στην Ασέα), συστρατεύτηκαν όλοι υπέρ του «μεγάλου ποιητή και φίλου».
Για τη Νάνα Μούσχουρη ο Γκάτσος «έγινε ηθική ταυτότητα της χώρας μου, κληρονομιά και οδηγός στη ζωή μου. Σου έδινε τον τρόπο ν' αναπτύξεις τον εαυτό σου και την επιλογή να διαλέξεις ποιον κόσμο θέλεις να ζήσεις. Τον γνώρισα το 1958, ένα χρόνο αφού ξεκίνησα να τραγουδώ. Επειδή έλεγε πάντα αλήθεια, μου είχε πει ότι δεν καταλαβαίνω απόλυτα τι τραγουδώ, αλλά με σώζει το ένστικτό μου. Επέμενε όμως ο Χατζιδάκις και μου έδωσαν το "Χάρτινο το Φεγγαράκι". "Τώρα κατάλαβες... Από 'δώ και πέρα κανείς δεν θα πει αυτό το τραγούδι καλύτερα από εσένα", μου είπε ένα χρόνο μετά, όταν ήρθε με τον Τσαρούχη στο κέντρο που τραγουδούσα».
Εκτοτε η Μούσχουρη συνδέθηκε μαζί του με βαθιά φιλία. Ετσι σ' ένα ταξίδι της στη γερμανική Βαϊμάρη θυμήθηκε να σεβαστεί τη συμβουλή του να επισκεφτεί το σπίτι του Γκέτε και ύστερα να περιηγηθεί στο διπλανό αλσύλλιο, μέχρι να βρει έναν πάγκο και να διαπιστώσει αν από εκεί διακρίνεται, ανάμεσα στα δέντρα, ο ήλιος. Ο Γκάτσος ήθελε να ζήσει μέσα από τα μάτια της την καθημερινή διαδρομή του μεγάλου Γερμανού δημιουργού, γιατί ο ίδιος δεν αγαπούσε τα ταξίδια!
«Οπως έλεγε κι ο Χατζιδάκις», θύμησε ο Μητσιάς, «ο Γκάτσος "έζησε αττικά"».
Ο Γκάτσος έλεγε και κάτι άλλο, που το επικαλέστηκε η Αγαθή Δημητρούκα, για να τονίσει τη σημασία της πρωτοβουλίας τους: «Η Ελλάδα προχωράει με τις εξαιρέσεις».
Γι' αυτό οι «Δροσουλίτες» θα μπορούσαν να επεκτείνουν τους στόχους τους. Αυτό πρότειναν απ' το κοινό ο συγγραφέας Αλέξανδρος Ασωνίτης και ο συνθέτης Ηλίας Ανδριόπουλος, επισημαίνοντας την κακή κατάσταση του σπιτιού του Κάλβου στην Κέρκυρα και του -μοναδικού που διασώζεται-εξοχικού του Σολωμού στο Ακρωτήρι της Ζακύνθου.
* Για έκτακτες εισφορές υπέρ της εταιρείας «Δροσουλίτες» υπάρχει στην Τράπεζα Πειραιώς ο λογαριασμός όψεως με αριθμό 5080.046383.968.
- , Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010
No comments:
Post a Comment