Με σύμμαχο την ανία

• Προ-βολές
  

Αν βρεθείς έστω και μία φορά σε παρουσίαση βιβλίου, λογοτεχνική βραδιά, εκδήλωση με ελεύθερη είσοδο, δεν χρειάζεται να πας σε άλλη. Είναι μία από τα ίδια. Και μπορεί να μην είμαι τυπικό δείγμα του κοινού των βιβλιοπαρουσιάσεων, αλλά μπορώ να σκεφτώ εκατοντάδες πράγματα που θα προτιμούσα να κάνω από το να θυσιάσω το απόγευμά μου για να γίνω θεατής-ακροατής-groupie ενός συγγραφέα ή τριών ανθρώπων που έχουν προσκληθεί να μιλήσουν για ένα θέμα και είναι διαρκώς εκτός θέματος, γιατί μιλούν μόνο για τον εαυτό τους.

Αλλά αυτό είναι το θέμα. Ο εγωκεντρισμός. Ο ναρκισσισμός. Η περιαυτολογία. Η φλυαρία. Η ανία. Θα μιλήσω από προσωπική εμπειρία. Η πρόσκληση για την εκδήλωση είναι προκαθορισμένη. Ξεκινάει πάντα με 20λεπτη (τουλάχιστον) καθυστέρηση. Στο κοινό, διακρίνεις τους «θαμώνες», όσους δεν χάνουν παρουσίαση για παρουσίαση, κυρίως για τα δωρεάν καναπεδάκια και τα αναψυκτικά (αν και αυτά ακόμη έχουν κοπεί), τους φίλους και συγγενείς (ας υπάρχουν για ασφάλεια), τους «συναδέλφους» (ποιητές, συγγραφείς, διανοούμενους που αργά ή γρήγορα θα πάρουν το μικρόφωνο στα χέρια τους).

Κι εμείς τι φταίμε; Για παραπάνω από μία ώρα, ακούμε υπερβολές για ένα βιβλίο που αν επιθυμούσαμε θα είχαμε ήδη αγοράσει. Υπάρχουν περιπτώσεις –σε βραδιές - μαραθώνιες υπερπαραγωγές– που καλούνται ακόμη και πέντε πρόσωπα, από διαφορετικούς χώρους, να «πουλήσουν» το πόνημα, το αριστούργημα, το βιβλίο που θα αλλάξει τη ζωή μας.

Τι κρίμα που δεν είναι έτσι. Και αντ’ αυτού, η ώρα δεν λέει να περάσει με τίποτα, εκεί που νομίζεις ότι θα έρθει η λύτρωση, εμφανίζεται ο ηθοποιός-κράχτης να διαβάσει αποσπάσματα για να υπάρχει και μια θεατρική νότα. Αν είναι και αναγνωρίσιμο τηλεοπτικό πρόσωπο, ακόμη καλύτερα. Πάμε για μπεστ σέλερ.

Σκηνοθέτες, πολιτικοί, κριτικοί λογοτεχνίας, δημοσιογράφοι, συντονίζουν, διαφημίζουν, εκθειάζουν, διαβάζουν, τραγουδούν, τα κάνουν όλα και συμφέρουν. Δεν αμείβονται. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζουμε. Αλλά κι εμείς. Οι υποψήφιοι αναγνώστες. Δεν πληρωνόμαστε ούτε για τον κόπο μας ούτε για τον χαμένο χρόνο, που δεν αναπληρώνεται με τίποτα. Ούτε με όλα τα καναπεδάκια του κόσμου...

• Tης Σαντυς Τσαντακη, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 03/03/2010