Δολοφονίες τραβεστί με ονόματα προφητών

Ο Μεχμέτ Μουράτ Σομέρ περιγράφει τον κόσμο της νύχτας στην Κωνσταντινούπολη

• του ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ, ΤΟ ΒΗΜΑ: 30/4/2011

 Τα δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο για την Τουρκία είναι συχνά, τα τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδουν τουρκικές σειρές που τις παρακολουθούν χιλιάδες θεατές, ωστόσο δεν γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για το πώς ζουν οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης. Ο Ορχάν Παμούκ, βραβευμένος με το Νομπέλ λογοτεχνίας και πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα, δεν αποτυπώνει στα βιβλία του τη σκοτεινή πλευρά της πόλης. Αλλά ούτε ο Τζελίλ Οκέρ με τα αστυνομικά του μυθιστορήματα (κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη) δείχνει τον κόσμο των ανθρώπων της νύχτας.


Το κενό αυτό καλύπτει, κατά κάποιον τρόπο, ο Μεχμέτ Μουράτ Σομέρ . Στις Δολοφονίες προφητών, δεύτερο μεταφρασμένο μυθιστόρημά του στην ελληνική γλώσσα μετά το Φονικό φιλί (εκδόσεις Πατάκη), οι πληροφορίες είναι τόσο αναπάντεχες που μπορεί κάποιοι να αναρωτηθούν αν όσα διαβάζουν είναι δυνατόν να συμβαίνουν σε μια μουσουλμανική χώρα η οποία κυβερνάται από μια ισλαμική κυβέρνηση. Κατ΄ αρχάς, ο 40χρονος ήρωας-αφηγητής- και ερασιτέχνης ντετέκτιβ- είναι τραβεστί. Του αρέσει να ντύνεται με ανδρικά και με γυναικεία ρούχα, διευθύνει ένα γκέι κλαμπ, σερφάρει στο Διαδίκτυο, πηγαίνει σε γυμναστήριο, τρώει πίτσες.

Ο κόσμος στον οποίο κινείται είναι εκείνος των παρενδυτικών, οι οποίοι εργάζονται είτε σε νυχτερινά κέντρα είτε στους αυτοκινητόδρομους. Το επάγγελμά τους είναι λίαν επικίνδυνο: συνήθως τα «κορίτσια» που ζουν σε έναν κόσμο με αλκοολικούς και ναρκομανείς δολοφονούνται για τις λίγες πενταροδεκάρες που κερδίζουν από τη «δουλειά» τους. Τέτοιο θύμα είναι η Τζερέν, μια 23χρονη που κάηκε σε ένα άδειο σπίτι.

Το πραγματικό της όνομα είναι Ιμπραχίμ, που σημαίνει Αβραάμ. Επειδή η Αστυνομία δεν ενδιαφέρεται για την υπόθεση, ο ήρωας αναλαμβάνει να βρει τον δράστη με κίνδυνο της ζωής του. Και ύστερα μια ανήλικη, η Γκιουλ, πραγματικό όνομα Γουσούφ (Ιωσήφ), δολοφονείται σε μια στέρνα. Ο ερασιτέχνης ντετέκτιβ, αφού αποκλείσει ως πιθανούς υπόπτους τους αδελφούς της Γκιουλ οι οποίοι, στο πλαίσιο της παράδοσης που επιβάλλει στους συγγενείς μιας «παραστρατημένης» κοπέλας να την τιμωρήσουν, θα μπορούσαν να την έχουν σκοτώσει, στρέφει την προσοχή του αλλού.

Ως ύποπτο θεωρεί έναν άγνωστο του Διαδικτύου ο οποίος μπαίνει στα chat rooms και απειλεί τους «αμαρτωλούς» επικαλούμενος τον Κύριο: «Είστε βλάστημοι!Ο θάνατος είναι ο λυτρωμός σας!». Αμαρτωλοί και άπιστοι είναι οι τραβεστί, οι γκέι, οι λεσβίες, οι εβραίοι, οι σοσιαλιστές, οι γυναίκες που δεν φορούν μαντίλα, όσοι πίνουν αλκοόλ και αυτοί που δεν μαθαίνουν στα παιδιά τους να προσεύχονται και να νηστεύουν.

Υποπτος είναι επίσης ο Αντέμ (Αδάμ) Γιλντίζ, γόνος πλούσιας οικογένειας με αλυσίδα σουπερμάρκετ. Πίσω όμως από τα εγκλήματα βρίσκεται κάποιος σχιζοφρενής δολοφόνος ή μια συμμορία παρανοϊκών; Διότι οι δολοφονίες δεν γίνονται μόνο στην Κωνσταντινούπολη αλλά και μακριά από αυτήν, στη λίμνη Βαν και στην Αττάλεια. Οταν δολοφονούνται και άλλες τραβεστί με βιβλικά ονόματα, ο ήρωας συμπεραίνει ότι ο σίριαλ κίλερ στοχοποιεί όσους έχουν ονόματα προφητών.

Ο Σομέρ μέσω της αφήγησης παρουσιάζει τον κόσμο των τραβεστί σχολιάζοντάς τον συστηματικά, μα δεν αφήνει απέξω τους συντηρητικούς και τους θρησκόληπτους, οι οποίοι είναι βουτηγμένοι στην υποκρισία και στο ψέμα. Το ύφος του συγγραφέα είναι ανάλαφρο και με ένα εκλεπτυσμένο χιούμορ. Η αστυνομική πλοκή τού δίνει τη δυνατότητα να σατιρίσει τα κοινωνικά ήθη και τα φαινόμενα της σύγχρονης Τουρκίας, αλλά και να ξεναγήσει τον αναγνώστη στις νυχτερινές ομορφιές της Κωνσταντινούπολης, στο Πέραν και σε γειτονιές με θέα τον Βόσπορο.

• Σεναριογράφος και μουσικοκριτικός

Ο Μεχμέτ Μουράτ Σομέρ γεννήθηκε το 1959 στην Αγκυρα και ζει στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε μηχανολόγος και εργάστηκε στη Sony και στη Citibank, έγραψε σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, αλλά και κριτικές για κλασική μουσική σε εφημερίδες και περιοδικά. Ως συγγραφέας επηρεάστηκε από τον Μπαλζάκ, τη Χάισμιθ και τον Παμούκ. Με τη σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων «Σκοτεινή Κωνσταντινούπολη», στην οποία πρωταγωνιστεί ο ανώνυμος τραβεστί-ντετέκτιβ, έγινε παγκοσμίως γνωστός, καθώς τα βιβλία του κυκλοφορούν σε πολλές γλώσσες.