Καθόλου τυχαία, αφού στο πλαίσιό της διοργανώνεται επίκαιρο φεστιβάλ με τίτλο «Μέση Ανατολή - όταν οι ιδέες εξεγείρονται...». Ο Ταρίκ Αλι έχει γράψει μια μυθιστορηματική πενταλογία με θέμα το Ισλάμ, η οποία εγκαινιάστηκε με το βιβλίο «Στον ίσκιο της ροδιάς». Είναι εκδότης του περιοδικού «New Left Review» και ζει μόνιμα στο Λονδίνο.
- Μετά το ντόμινο των εξεγέρσεων στον αραβικό κόσμο, πώς βλέπετε να διαμορφώνεται ο παγκόσμιος γεωπολιτικός χάρτης;
«Είναι δύο διαφορετικά επεισόδια, που θα σημαδέψουν τον 21ο αιώνα. Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να προβεί ο αραβικός κόσμος σε οριστικές αποφάσεις. Οι μαζικές κινητοποιήσεις έχουν τεράστια σημασία, όμως το μέλλον της Αιγύπτου παραμένει αβέβαιο. Η αστάθεια που έχει δημιουργηθεί αυτή τη στιγμή, σε Ιορδανία και Υεμένη, θα πρέπει να ανησυχεί το Ριάντ και το Τελ Αβίβ. Η απομάκρυνση από την εξουσία του Μπουμπάρακ -ο οποίος πλιατσικολόγησε 40 εκατ. δολάρια-, χωρίς άλλες μεταρρυθμίσεις, πρέπει να αντιμετωπιστεί σαν ένας τεράστιος πολιτικός θρίαμβος, αφού έθεσε σε κίνηση ορισμένες νέες πολιτικές δυνάμεις. Αν, όμως, η μετάβαση σε νέους τρόπους διακυβέρνησης γίνει βιαστικά, η εφαρμογή τους θα είναι βραχύβια εμπειρία.
Πρέπει να τονίσω ότι αυτές οι μαζικές κινήσεις και εξεγέρσεις έχουν ελάχιστα κοινά στοιχεία με αυτές στην Ανατολική Ευρώπη του 1989. Τότε, εκφράστηκε η επιθυμία να ενωθούν με τη Δύση, να στηρίξουν τις σταυροφορίες της, να μιμηθούν τους εγκληματίες της, να αποδεχτούν τον «πολιτισμό» της. Στον αραβικό κόσμο θέλουν ανεξαρτησία και δημοκρατία, και να απομακρυνθούν από το άσχημο ιμπεριαλιστικό αγκάλιασμα της Δύσης, που έχει στηρίξει τους δυνάστες τους».
- Πώς αποτιμάτε την καταστροφή της Φουκουσίμα;
«Ως ένα τρομερό "κατηγορώ" εναντίον της αμερικανοποιημένης ιαπωνικής ελίτ, η οποία κυβέρνησε τη χώρα μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά τον τρόμο που έσπειρε η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, η νέα ελίτ ξεκίνησε μια σειρά από καταστροφικά πειράματα, παρά το γεγονός ότι η ιαπωνική μηχανική και τεχνολογία μέχρι τώρα βρίσκονται στην κορυφή του κόσμου. Υπέγραψαν, στο σκοτάδι, τη συνθήκη Ασφαλείας με τις ΗΠΑ κατά τη δεκαετία του 1950, παρά το θυμό και την εχθρότητα του πληθυσμού και τις βίαιες διαδηλώσεις των φοιτητών. Ποτέ η ελίτ δεν εγκατέλειψε τις φιλοδοξίες της για μια Ιαπωνία-πυρηνική χώρα, κι αυτό είχε τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα. Αν επιμείνουν στην πυρηνική ενέργεια, παρά το ατύχημα αυτό, θα είναι μια τρομερή ήττα για την κοινωνία των πολιτών. Αλλά ούτε τα γεγονότα στον αραβικό κόσμο ούτε το ατύχημα στην Φουκουσίμα άλλαξαν συντριπτικά το γεωπολιτικό χάρτη».
- Αν σας έλεγαν να επιλέξετε τον τρόπο για να εκφράσετε την παγκοσμιοποίηση της οδύνης και του πόνου, με ποια ιδιότητα θα τον αποτυπώνατε: του πολιτικού αναλυτή ή του συγγραφέα;
«Και με τις δύο. Στο τελευταίο μυθιστόρημα της ισλαμικής πενταλογίας μου φαντασίας "The night of the golden butterfly", η θλίψη και ο πόνος είναι πάντα παρόντες και σημαδεύονται από εκρήξεις χιούμορ και ελπίδας. Από την άλλη, στο τελευταίο πολιτικό μου βιβλίο "The Obama syndrome", γράφω για το ότι υπάρχει συνέχεια από τον Μπους στον Ομπάμα αλλά και πώς διατηρήθηκε το status quo, αλλά με... καλύτερη μουσική για τα αυτιά του κόσμου».
- Στους «Πειρατές της Καραϊβικής» υπερασπίζεστε το πείραμα του προέδρου Ούγο Τσάβες στη Βενεζουέλα κι όπως αυτό διαχύθηκε στον Εβο Μοράλες στη Βολιβία και στον Ραφαέλ Κορέ στο Εκουαδόρ. Γιατί πιστεύετε ότι η κληρονομιά της κουβανικής επανάστασης εξακολουθεί να διαμορφώνει τον πολιτικό χάρτη στη Λατινική Αμερική;
«Το γεγονός ότι έχει κάποιες επιπτώσεις, μπορεί να το δει κανείς στη νέα πραγματικότητα. Η απομόνωση της Κούβας έχει διακοπεί. Η βολιβιανή συγκυρία στη Νότια Αμερική είναι βέβαια πολύ διαφορετική από την εποχή του Φιντέλ, του Τσε και του Αλιέντε, αλλά έχει μάθει από όλες αυτές τις εμπειρίες. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, οι Νοτιοαμερικανοί διατηρούν μια ισχυρή ιστορική μνήμη».
- Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός χρησιμοποιεί πολιτικά και θρησκευτικά εργαλεία του παρελθόντος; Γιατί ο δυτικός κόσμος συγκρούεται μαζί του, με πολιτικά και ιδεολογικά όπλα τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπίεση των μειονοτήτων, ενώ την ίδια στιγμή όλοι καταλαβαίνουν ότι την τελική λύση τη δίνει η μηχανή του πολέμου;
«Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός είναι μια περιθωριακή δύναμη. Το γεγονός της 11/9 δεν έκανε την Αλ Κάιντα ένα μαζικό κίνημα. Οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν την ύπαρξή της για να αναδιαμορφώσουν τον κόσμο. Αυτό δεν είναι καν μυστικό. Η διαδικασία τής αποαποικιοποίησης ξεκίνησε με το Αφγανιστάν, κινήθηκε προς το Ιράκ, και αυτή τη στιγμή λαμβάνει χώρα στη Λιβύη».
- Ποια φάση της παγκόσμιας Ιστορίας του παρελθόντος θυμίζει η δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα; Σας μυρίζουν προεόρτια ενός Γ' Παγκοσμίου Πολέμου, με αυτονόητο διακύβευμα το πετρέλαιο;
«Το λιγότερο πιθανό σενάριο είναι αυτό ενός Γ' Παγκοσμίου Πολέμου. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ήταν μια αμερικανική φοβία. Τώρα ξέρουμε ότι ποτέ η πρώην Σοβιετική Ενωση δεν είχε μελετήσει οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της Δύσης. Η τωρινή περίοδος της Ιστορίας είναι μεταβατική, μια αντίληψη των δυνάμεων σαν εκείνη που είχε δημιουργηθεί στην Ευρώπη από την πρωσική και κεντροευρωπαϊκή κυριαρχία».
- Η πενταλογία σας με θέμα το Ισλάμ έχει την αρχή της στον ηγέτη του αραβικού κόσμου Σαλαντίν εναντίον των σταυροφόρων. Περνάει μέσα από την πτώση της μαυριτανικής Γρανάδας στους χριστιανούς της Ιεράς Εξέτασης και από την κατάκτηση της αραβικής Σικελίας από τους Νορμανδούς. Τελικώς, εκτιμάτε ότι η αφήγηση της Ιστορίας, έτσι όπως διδάσκεται στη Δύση, έχει υποβαθμίσει την παρουσία των Αράβων;
«Ναι, δεν είναι μυστικό. Τα θεμέλια της σύγχρονης Ευρώπης δημιουργήθηκαν το 1492 και το 1526, όταν Εβραίοι και Αραβες εξορίστηκαν από την Ισπανία. Η νέα ταυτότητα χτίστηκε πάνω στην έννοια της καθαρότητας και την επιβολή της μεταστροφής στο χριστιανισμό. Τα μυθιστορήματά μου προσφέρουν έναν τρόπο να καταλάβουν οι άνθρωποι τι ήταν κάποτε η Ευρώπη. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σήμερα, που τη μαστίζει η ισλαμοφοβία και οι ακροδεξιές ομάδες στοχοποιούν τους νέους μουσουλμάνους πολίτες της ηπείρου. Το μυθιστόρημα «The night of the golden butterfly» είναι κατά κάποιον τρόπο και ένα μυθιστόρημα της μετανάστευσης. Διαδραματίζεται κυρίως στο σημερινό κόσμο, όπου οι καλλιτέχνες παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με την πολιτική, οικονομική και πολιτιστική κρίση και η θρησκεία επανεμφανίζεται παντού με διάθεση εκδίκησης».
- Εχετε παρακολουθήσει την πορεία και την αρνητική οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν οδηγηθεί η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία; Την ίδια τύχη θα έχει και ο υπόλοιπος ευρωπαϊκός Νότος;
«Είναι αδύνατον να μη γνωρίζεις τις τεράστιες επιπτώσεις της καπιταλιστικής κρίσης. Ηταν υπερβολικά απερίσκεπτο από την πλευρά της ευρωπαϊκής ελίτ να φανταστεί ότι για να προχωρήσει έπρεπε να ζήσει με πίστωση ή χρησιμοποιώντας λεφτά για να παράγει λεφτά. Αυτό που κατάφερε ήταν να καταστήσει την Ευρώπη αδύναμη, διατηρώντας τον πλούτο των τραπεζών, αλλά και τις πολιτικές και κοινωνικές ελίτ που τις στηρίζουν. Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία πρέπει να κηρύξουν πτώχευση και να αποχωρήσουν αμέσως από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτό θα ήταν ευρέως αποδεκτό από το λαό και θα έδινε μια καινούργια βάση για το τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα. Αλλά οι mainstream πολιτικοί κοιμούνται τόσο καιρό στο ίδιο κρεβάτι με τα χρήματα, που οι εγκέφαλοί τους σταμάτησαν να λειτουργούν. Δεν έχουν όραμα και, αλίμονο, δεν έχει εμφανιστεί ακόμη καμία εναλλακτική πρόταση».
* Διεθνής Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: 5-8 Μαΐου, εγκαταστάσεις HELEXPO, πληροφορίες www.thessalonikibookfair.com
info:Στα ελληνικά κυκλοφορούν «Οι πειρατές της Καραϊβικής», «1968», «Ενας σουλτάνος στο Παλέρμο», «Ο Μπους στη Βαβυλώνα. Η νέα αποικιοποίηση του Ιράκ», «Η πέτρινη γυναίκα», «Η σύγκρουση των φονταμενταλισμών», «Στον ίσκιο της ροδιάς» («Αγρα»), «Το βιβλίο του Σαλαντίν» («Αγκυρα»), «Μάης '68: στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στον κόσμο» («Modern Times»).
No comments:
Post a Comment