Το βίωμα της γραφής και ο εσωτερικός χάρτης

• Του Διαμαντη Αξιωτη*, Η Καθημερινή, Σάββατο, 5 Mαρτίου 2011

Iσως θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος πως ο δεδομένος γεωγραφικός χώρος όπου γεννήθηκε και συνεχίζει να ζει ένας δημιουργός της περιφέρειας είναι ασφυκτικά περιορισμένος. Ομως όχι. Αυτός ακριβώς ο τόπος - η πόλη, μακριά από τα φώτα και τις σειρήνες του πολύβουου Κέντρου, του παραχωρεί τα εφόδια της γραφής του, που είναι η ιστορία και τα αλλεπάλληλα στρώματα των επιχωματώσεων που έχουν επικαθήσει επάνω στο σώμα της.

Οι γνώσεις του γι’ αυτήν και ο διαφορετικός, κάθε φορά, αντικατοπτρισμός που την πλησιάζει, μέχρι να την καταστήσει ελκυστική. Οι ανθρώπινες ζωές που συνδέθηκαν μαζί της για να υποστηρίξουν, μέσα από τα βιώματα και τις αφηγήσεις τους, αυτήν κυρίως τη ζωή. Είναι ο άλλος τρόπος φωτισμού που την φωτίζει, σε διαφορετικές στιγμές της ζωής του, ώστε να την καταστήσει αλλιώτικη, κι ανάλογα με τις διαθέσεις του αγαπητή ή μισητή, μα πάντα φανταστική. Μαζί μ’ αυτήν και τους εκάστοτε ήρωές του, σκιές υπαρκτών προσώπων, που είναι σάρκα εκ της σαρκός της.

Η Καβάλα όπου ζω -πόλη ογδόντα χιλιάδων κατοίκων- αποτελεί τον ιδιωτικό χώρο όπου γράφω, ψηλαφώντας, με περισσή συγγραφική ηδονή, τις ουλές των ηρώων μου.

Συμμετέχει στη σκηνοθεσία της πάλης αλήθειας και ψέματος, που παίζεται αενάως, κάθε φορά με διαφορετικό νόημα. Σαν μικρά ρήγματα συνωστίζονται στον εσωτερικό χάρτη μου τα φαντάσματα και με σημαδεύουν. Ενας λύκος, από κάποιο παραμύθι ενδεχομένως, εμφανίζεται ακόμη στα όνειρά μου.

Κάποτε πίστευα πως τα θαύματα συντελούνται αλλού: στην Πρωτεύουσα. Εκεί οι προβολείς και τα έντυπα, οι εκδηλώσεις και η συνάφεια, η μαθητεία και η άμιλλα. Πλάνη οικτρά. Διότι, με την πάροδο του χρόνου και στις κατά διαστήματα επισκέψεις μου σ’ αυτήν, άγγιξα την αποξένωση και τον ατομικισμό των ομοτέχνων μου, τη θηριωδία και την επιδίωξη με κάθε μέσο της αυτοπροβολής τους.

Βέβαια, όπως και να το κάνουμε, η καταξίωση ενός δημιουργού της περιφέρειας, για την περιφέρεια, ενισχύεται από την αποδοχή του Κέντρου. Από κει εκπορεύεται η έγκυρη και επώνυμη κριτική και ο στέφανος της δόξης. Γι’ αυτό, παρά τις όποιες διαπιστώσεις που ανέφερα, ο δημιουργός της περιφέρειας στρέφει κάποια στιγμή, αναπόφευκτα, το βλέμμα προς το εκμαυλιστικό Κέντρο· εκλιπαρώντας; Ομιχλώδης κατάσταση.

* Ο κ. Διαμαντής Αξιώτης είναι συγγραφέας. Το τελευταίο βιβλίο του «Ακου Λύκο» κυκλοφορεί από τις εκδ. «Κέδρος». Ζει στην Καβάλα.