Βραβείο για πρωτοεμφανιζόμενο ποιητή

Θεσπίζεται στη μνήμη της ποιήτριας Κάτιας Γρηγορίου-Θεοχαράκη

Η ποιήτρια Κάτια Γρηγορίου-Θεοχαράκη

• Λαμπρινή Κουζέλη, ΤΟ ΒΗΜΑ:  21/03/2011

Ποιητικό διαγωνισμό διοργανώνουν τα περιοδικά (δε)κατα και Poetix για το καλύτερο χειρόγραφο νεοεμφανιζόμενου ποιητή ή ποιήτριας. Το βραβείο θεσπίζεται στη μνήμη της ποιήτριας Κάτιας Γρηγορίου-Θεοχαράκη από τον σύζυγό της Νίκο Θεοχαράκη, καθηγητή στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.  

«Ζούμε σε μια χώρα ποιητών, οι μισοί Ελληνες δημοσιεύουν ποίηση», είπε ανακοινώνοντας το βραβείο ο ποιητής Ντίνος Σιώτης, ιδρυτής και διευθυντής του περιοδικού δε(κατα) και διευθυντής του Poetix. «Ενα τέτοιο σημαντικό έπαθλο δίνει τη δυνατότητα να δώσουμε έμφαση σε νεοεμφανιζόμενους ποιητές».

Δικαίωμα υποβολής έχει κάθε νέος ποιητής ή ποιήτρια –ανεξαρτήτως ηλικίας– αρκεί να μην έχει δημοσιευθεί αυτοτελής συλλογή ποιημάτων του/της στην Ελλάδα ή στην Κύπρο. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να υποβάλουν το ανέκδοτο χειρόγραφό τους –τουλάχιστον 30 σελίδων– ως τις 30 Σεπτεμβρίου 2011. Ο νικητής θα ανακοινωθεί στο τέλος της χρονιάς. Θα κερδίσει χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ και η συλλογή θα εκδοθεί στη σειρά Λάλον Υδωρ των Εκδόσεων Τυπωθήτω. 

Tρεις γυναίκες και τρεις άνδρες, «σε ισορροπία φύλων», όπως επεσήμανε ο Ντίνος Σιώτης, θα αποτελέσουν την εξαμελή κριτική επιτροπή: η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, η πανεπιστημιακός και κριτικός Τιτίκα Δημητρούλια, η υπεύθυνη της ποιητικής σειράς Λάλον Υδωρ των εκδόσεων Τυπωθήτω και διευθύντρια σύνταξης του Poetix Ειρήνη Δάγλα, ο Ντίνος Σιώτης, ο ποιητής, φιλόλογος και δοκιμιογράφος Γιάννης Δάλλας, και ο ποιητής Γιώργος Μπλάνας.

Η Κάτια Γρηγορίου-Θεοχαράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα και διεθνείς σχέσεις στο Κέιμπριτζ. Εζησε μεταξύ Ελλάδας, Μεγάλης Βρετανίας και ΗΠΑ, όπου παρακολούθησε σεμινάρια διεθνών σχέσεων στο Χάρβαρντ και μαθήματα φωτογραφίας και κινηματογράφου στη Νέα Υόρκη. Διαγνώστηκε με καρκίνο στην πολύ νεαρή ηλικία των 21 ετών, πάλεψε όμως με την ασθένειά της ως τον Μάρτιο του 2009.

«Οταν ένα βραβείο θεσπίζεται στο όνομα κάποιου, πρέπει κάτι να συμβολίζει», είπε η Ειρήνη Δάγλα, «Χαίρομαι που θεσπίζεται επιτροπή και θα δοθεί βραβείο στη μνήμη της Κάτιας Θεοχαράκη, γιατί είναι το σύμβολο του αγώνα που κάνει κάποιος με την τέχνη και τη ζωή και του πώς μπορεί να ξεπεράσει τα προσωπικά του προβλήματα γράφοντας». 

Παρά την ασθένειά της, η Κάτια Θεοχαράκη φωτογραφίζει και εκθέτει τα έργα της στην γκαλερί Rarity στη Μύκονο, συνεργάζεται ως παραγωγός με τη Μαρία Χατζημιχάλη-Παπαλιού στο οικολογικό ντοκιμαντέρ «Δεν είσαι μόνος σου», ασχολείται με το σχέδιο και το κολάζ, διαβάζει ποίηση (Καβάφη και Εμπειρίκο, Ελύτη, Σεφέρη και Ρίτσο, αρχαιοέλληνες τραγικούς, Κάτουλλο, Μοντάλε, Ντίκινσον, Αχμάτοβα, Πλαθ, Ρίλκε) και γράφει ποίηση, στα ελληνικά και στα αγγλικά.  

Το 2002 δημοσιεύει την πρώτη της συλλογή με ποιήματα, στα ελληνικά και στα αγγλικά, με τίτλο The Transantlantic Icarus (Νέα Υόρκη, Seaburn Publishing). Ακολούθησε η ποιητική συλλογή Διάστικτο γαλανό διάστημα (Τυπωθήτω, 2007) και, μετά θάνατον, τα δοκίμια Το μυστικό όνομα της ποίησης (Τυπωθήτω, 2010). 

«Η ποίηση την απασχολούσε και στο επίπεδο της ποιητικής γραφής και στο επίπεδο της θεωρίας. Με αυτό το βραβείο θέλω να διατηρήσω τη μνήμη της και να προσφέρω κάτι σε έναν τομέα που η Κάτια αγαπούσε», ήταν τα λόγια του αθλοθέτη του βραβείου Νίκου Θεοχαράκη. 

Η ποίησή της, στοχαστική και εξομολογητική, αποπνέει γνήσια ευαισθησία. Η δυαδικότητα, το γνωστό και το άγνωστο, η παθιασμένη αναζήτηση εναλλακτικών απαντήσεων, η διαίρεση του εαυτού ο οποίος παρ’ όλα αυτά καταφέρνει να διατηρήσει την ενότητα και τη συνοχή του χάρη στην προσήλωση σε ένα υψηλότερο στόχο είναι οι προβληματισμοί της ποίησής της όπως τους εκθέτει στον πρόλογο του The Transantlantic Icarus. Ο λυρισμός της ακουμπάει σε βαθιά βιωμένο συναίσθημα, που το εκφράζει με οικονομία μέσων. 

Με την αφορμή της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης που γιορτάζουμε σήμερα, αντιγράφουμε από τον πρόλογο της συλλογής Διάστικο γαλανό διάστημα πώς η Κάτια Θεοχαράκη αντιλαμβανόταν την αποστολή του ποιητή: «Ο ρόλος του ποιητή είναι να μιλήσει για όλα αυτά που συνθέτουν τη ζωή και την πραγματικότητα σε μια χρονική στιγμή, σε μια μικρή υποδιαίρεση του Χρόνου, να τα κάνει να μείνουν για πάντα στην ανθρώπινη μνήμη, να τα κρατήσει ζωντανά για τους επόμενους και τους επόμενους, για να ξέρουν ποιοι ήταν, από πού πέρασε το κύτταρό τους, όπως και το κύτταρο των δέντρων και των φυτών, όπως οι σβώλοι το χώμα, γιατί όλα αυτά μαζί, και μαζί μας, προχωράμε, και επαναλαμβάνουμε τον κύκλο της ζωής και του θανάτου, όπου όλα γίνονται ένα, χημεία της φύσης».