Ο Εκο στο μάτι του κυκλώνα

• ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΙΑΦΚΟΥ
• Επτά, Κυριακή 27 Μαρτίου 2011

Σπέρνει θύελλες ο Ουμπέρτο Εκο με το νέο του μυθιστόρημα, «Το Κοιμητήριο της Πράγας», που κυκλοφορεί την ερχόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, σε μετάφραση Εφης Καλλιφατίδη.

Ηδη κατηγορήθηκε στην Ιταλία αφενός ότι παρουσιάζει τους καθολικούς ως αντιδραστικούς και με εμμονές σχετικά με το σεξ και τον αντισημιτισμό, ενώ η ιστορικός Λουτσέτα Σκαράφα, σε άρθρο της στον «Οσερβατόρε Ρομάνο», το επίσημο όργανο του Βατικανού, έγραψε: «Διαβάζοντας όλα αυτά τα αηδή κατά των Εβραίων, ο αναγνώστης λεκιάζεται από το αντισημιτικό ντελίριο, και εν τέλει μπορεί και να πιστέψει πως από κάτω μπορεί να κρύβει κάποια αλήθεια». Ο συγγραφέας Κλάουντιο Μάγκρις με τη σειρά του, για να δείξει το παράδοξο, στον πρόλογο συνέντευξης που πήρε από τον Εκο, σημειώνει: «Υπάρχει ένας δικτυακός τόπος, ο "Ναζισμός'', του οποίου τις απόψεις πιθανότατα θα περιλάμβανε ο Εκο στο νέο του μυθιστόρημα, εφόσον βέβαια τις γνώριζε. Κατ' αυτόν, ο ναζισμός δεν ήταν άλλο παρά μια σκευωρία των εβραίων, που έφτασαν στο σημείο να δημιουργήσουν ώς και το Αουσβιτς, προκειμένου να κατακτήσουν τον κόσμο. Η ιδέα, επειδή ακριβώς είναι τόσο παράλογη, δεν αποδεικνύει τίποτ' άλλο παρά πως οι προκαταλήψεις έχουν την ισχύ τους πέραν πάσης λογικής. Και στην ιστορία οι εβραίοι δεν είναι τα μοναδικά, αλλά σίγουρα είναι τα τελευταία θύματά τους».
Αλλά ποια είναι επιτέλους η ιστορία του έκτου μυθιστορήματος του Εκο; Και πόση αλήθεια μπορεί να έχουν τέτοιες κατηγορίες; Κεντρικός ήρωας είναι ο πλαστογράφος και μυστικός πράκτορας Σιμόνε Σιμονίνι που, ηλικιωμένος πια, ζει στο διαμέρισμά του πάνω από το παλαιοπωλείο που χρησιμοποιεί ως προκάλυψη στο Παρίσι το 1897. Είναι τότε που αρχίζει να κρατάει σημειώσεις για τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή του. Ελπίζει πως έτσι θα μπορέσει να θυμηθεί κάποια από αυτά που η αμνησία έχει σβήσει από το νου του. Ενας δεύτερος ήρωας, ο αβάς Ντάλα Πίκολα, που ο Σιμονίνι φαίνεται πως δεν γνωρίζει, ασχέτως αν ζει σ' ένα διαμέρισμα πλάι στο δικό του, παρεμβαίνει μυστηριωδώς στις σημειώσεις του, αφού φαίνεται πως γνωρίζει καλά τα της ζωής του. Στο τέλος θα αποδειχτεί πως πρόκειται για μια κλασική περίπτωση διχασμού προσωπικότητας... ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ