Friday, July 23, 2010

Η αλληλογραφία Σεφέρη - Σινόπουλου στο φως

  • Η μικρή αλληλογραφία 1939-1962 του Γιώργου Σεφέρη (1900-1971) και του Τάκη Σινόπουλου (1917-1981) φωτίζει κυρίως τη λατρεία του νεότερου ποιητή προς το πρόσωπο του πρεσβύτερου.


Γιώργος Σεφέρης 
Γιώργος Σεφέρης  

Το μεγαλύτερο μέρος της αλληλογραφίας, το οποίο φυλάσσεται στο Αρχείο του Σινόπουλου στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, είναι ανέκδοτο. Εκτός από ένα τμήμα επιστολής του Σεφέρη, που δημοσίευσε ο Μιχάλης Πιερής στο βιβλίο του «Ο χώρος και τα χρόνια του Τάκη Σινόπουλου 1917-1981 σχεδίασμα βιο-εργασίας».

Τη φέρνει τώρα στο φως ο διδάκτωρ της Ιστορίας της Τέχνης και της Φιλοσοφίας, Γιάννης Ρηγόπουλος. Η αλληλογραφία, με εκτεταμένα διαφωτιστικά σχόλια, δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Οροπέδιο» (Νεμούτα Φολόης Ηλείας), που διευθύνει ο ποιητής Δημήτρης Κανελλόπουλος. Το υλικό που παρουσιάζεται αποτελείται από πέντε επιστολές, δύο ταχυδρομικά δελτάρια, μία ευχετήρια κάρτα και την αποστολή του ποιήματος «Νεκρόδειπνος», με μικρό συνοδευτικό κείμενο.

Στην πρώτη επιστολή (1 Ιουλίου 1939) του Τάκη Σινόπουλου, που γράφεται με αφορμή τον διάλογο πάνω στην ποίηση του Γιώργου Σεφέρη με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, αναφαίνονται οι αγωνίες ενός νεότερου ποιητή, ο οποίος ζει εκτός Αθηνών, στον Πύργο:

«Η "Στροφή" και το "Μυθιστόρημα" δεν έφτασαν ώς την επαρχία μας. Ως ποιητή σας γνώρισα στα "Νέα Γράμματα". Γοητεύτηκα διαβάζοντας τη "Λεωφόρο Συγγρού", τις "Φωτιές τ' Αγιάννη" και τα κατοπινά. Δε διατηρώ συγκεκριμένες αναμνήσεις. Γοητεία με την πρώτη επαφή. Υστερα διάβασα, ξανά διάβασα. Οταν θέλησα να καταλάβω το νόημα, μου ξέφευγε. Πήγαινε και η γοητεία να σβύση. Παραιτήθηκα από νέες απόπειρες. Χάρηκα το μουσικό και το ζωγραφικό στοιχείο».

Στη δεύτερη επιστολή (2 Απριλίου 1943), ο Τάκης Σινόπουλος ζητάει του Γιώργου Σεφέρη συνεργασία για το περιοδικό «Οδυσσέας» του Πύργου (1943-1944). Σ' αυτό δημοσίευσε ο Τάκης Σινόπουλος τη μελέτη του «Σκέψεις για το έργο του Σεφέρη». Εφτασε αργοπορημένα στον παραλήπτη της, αφού έχουμε την ιδιόχειρη σημείωση του Γιώργου Σεφέρη, «Το έλαβα μετά την απελευθέρωση».
Στην τρίτη (2 Σεπτεμβρίου 1964), ο Σινόπουλος αποστέλλει στον άτυπο μέντορά του το ποίημά του «Νεκρόδειπνος», με την παράκληση να δημοσιευτεί στο περιοδικό «Εποχές» -εκδιδόταν από τον Μάιο του 1963 ώς τον Απρίλιο του 1967, με εκδότη τον Χρήστο Λαμπράκη, διευθυντή τον Αγγελο Τερζάκη και συμβούλους έκδοσης τούς Γιώργο Σεφέρη, Κ.Θ. Δημαρά, Γιώργο Θεοτοκά, Κωστή Σκαλιόρα, Λέοντα Β. Καραπαναγιώτη. Η πλευρά του Τάκη Σινόπουλου ολοκληρώνει τον επιστολικό της διάλογο με δύο δελτάρια, που αποστέλλονται από τη Ρώμη (Μάιος 1964).

Ο Γιώργος Σεφέρης απαντάει με μία ευχετήρια κάρτα (21 Ιανουαρίου 1952) και τρεις επιστολές (3 Σεπτεμβρίου 1962, αχρονολόγητη, 2 Μαΐου 1962), από την Ελληνική Πρεσβεία του Λονδίνου. Η τελευταία γράφεται με αφορμή τον συλλογικό αφιερωματικό τόμο στον Γιώργο Σεφέρη, με τον τίτλο «30χρονα της "Στροφής"», που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1961 -και συμμετείχε ο Τάκης Σινόπουλος. Ο Γιώργος Σεφέρης κάνει έναν απολογισμό των πρώτων χρόνων της ποιητικής του δημιουργίας, χωρίς να παραλείψει να ευχαριστήσει τον ποιητή τού «Νεκρόδειπνου» και τους άλλους συνεργάτες τού αφιερώματος:

«Τι είμουν τα χρόνια εκείνα (26-30 και πριν), εγώ; Θα είταν δύσκολο να το έλεγα ένας νέος χαμένος και μόνος, μόνος. Αργότερα, ίσως προσπαθήσω να πω περισσότερα, ίσως δε με τραβούν πολύ οι ανακυκλώσεις. Τώρα το μόνο που θέλω να πω είναι η συγκίνηση που μου έδωσε αυτή η εκδήλωση αλληλεγγύης, η δική σου, και των άλλων συνεργατών του τόμου - αυτή η διαφορά που μπόρεσε να συμβεί αυτά τα χρόνια, τα ταραγμένα, όπου μου έλειψε τόσο πολύ ο καιρός, για συγκέντρωση αν όχι για τίποτε άλλο». *

No comments: