Κόντρες για αδηµοσίευτο θησαυρό του Κάφκα

• 
  
  

  ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΣΚΙΤΣΑ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ

• 
  

  Επιµέλεια: Εφη Φαλίδα, TA NEA: Τρίτη 20 Ιουλίου 2010

• Τα πολύτιµα χειρόγραφα των έργων του Φραντς Κάφκα γίνονται αντικείµενο λογοτεχνικής έρευνας µετά τις εξελίξεις στο επεισόδιο διεκδίκησής τους από την ισραηλινή κυβέρνηση. Σε τράπεζα της Ζυρίχης ανοίχτηκαν χτες τέσσερις χρηµατοθυρίδες όπου πιστεύεται πως βρίσκονται χιλιάδες χειρόγραφα του Κάφκα, µαζί µε επιστολές, ηµερολόγια και ζωγραφικά σχέδια, από τα οποία πολλά παραµένουν αδηµοσίευτα.

Αντίστοιχο άνοιγµα θυρίδων έγινε και σε δύο άλλες τράπεζες στο Τελ Αβίβ µε εισαγγελικό ένταλµα, για να έρθουν στη δηµοσιότητα τα έργα του Κάφκα. Το υλικό αυτό µπορεί να δώσει στοιχεία στους λογοτεχνικούς ντετέκτιβ για έναν από τους σηµαντικότερους συγγραφείς του 20ού αιώνα.

Ο Κάφκα είχε εµπιστευτεί τα χειρόγραφά του στον φίλο του Μαξ Μπροντ µε την εξής γραπτή οδηγία: «Αγαπητέ Μαξ, αυτή είναι η τελευταία µου επιθυµία: ό,τι αφήνω πίσω µου να καεί αδιάβαστο». Ο Κάφκα πέθανε από φυµατίωση το 1924. Το 1939, τότε που οι ναζί πλησίαζαν στην Τσεχοσλοβακία, ο Μπροντ εγκατέλειψε το σπίτι του στην Πράγα για το Τελ Αβίβ παίρνοντας µαζί του µία βαλίτσα µε τα χειρόγραφα του φίλου του.

Ο Μπροντ κάνοντας ένα νέο ξεκίνηµα στο Τελ Αβίβ παρέβλεψε το αίτηµα του Κάφκα και δηµοσίευσε για πρώτη φορά τα έργα του «Η δίκη», «Ο πύργος» και «Αµερική». Αργότερα έκανε δωρεά στο Πανεπιστήµιο της Οξφόρδης τα χειρό γραφα από τον «Πύργο» και την «Αµερική» και κράτησε το πρωτότυπο της «Δίκης».

Το σύνολο των εγγράφων αποτελεί σήµερα το µήλον της Έριδος ανάµεσα στο κράτος του Ισραήλ και τις αδελφές Χόφι. Οι οποίες λένε ότι κληρονόµησαν την περιουσία του Κάφκα από τη µητέρα τους Εστερ Χόφι, γραµµατέα του Μπροντ. Το Ισραήλ διεκδικεί την ιδιοκτησία των χειρογράφων, αφού ο Μπροντ µετανάστευσε στο Ισραήλ το 1939. Μετά τον θάνατο της γυναίκας του ο Μπροντ άρχισε να έχει σχέσεις µε τη γραµµατέα του Εστερ Χόφι. Κι όταν εκείνος πέθανε το 1968, µε τη διαθήκη του – που τώρα αµφισβητείται –, της κληροδοτούσε τα χειρόγραφα του Κάφκα. Η κόρη της Εστερ, Εύα Χόφι, από το Τελ Αβίβ, επρόκειτο να παρευρίσκεται στο άνοιγµα των θυρίδων της ελβετικής τράπεζας µαζί µε µία οµάδα νοµικών, γερµανών ειδικών λογοτεχνίας κι ενός µελετητή χειρογράφων, οι οποίοι θα έδιναν στο δικαστήριο το πόρισµά τους για το περιεχόµενο των θυρίδων. Στη συνέχεια το δικαστήριο θα αποφασίσει αν τα χειρόγραφα θα επιστραφούν στην ασφάλεια των θυρίδων ή θα µεταφερθούν σε κάποιο δηµόσιο αρχείο για να εκδοθούν προς όφελος των επερχόµενων γενεών, όπως δηµοσιεύει η αγγλική εφηµερίδα «Τhe Guardian».